پارێزگاری بانکی ناوەندیی عێراق دەڵێت، لە رێگەی کەناڵە فەرمییەکانەوە دۆلار بە نرخی فەرمی [100 دۆلار بە131 هەزار دینار] دەدەن و هەر نرخێک جگە لەوە ئاماژەیە بە جووڵەی گوماناوی. "وردبینی بۆ هەموو حەواڵەیەکیش دەکەین."
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ گەیشتە نزیکەی 2 هەزار و 600 دۆلار. بەوهۆیەوە نرخی مسقاڵی زێڕیش 15 هەزار دینار بەرزبووەتەوە.
دوای دوو رۆژ لە دابەزین، ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە.
وەزیری وزەی تورکیا دەڵێت، ئەوان ئامادەن بۆ هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان، بەڵام ناکۆکییەکانی نێوان هەولێر و بەغدا بەردەوامن.
لە ئەمریکا هەڵاوسان دابەزی، ئەمەش ئەگەری کەمکردنەوەی رێژەی سوود زیاتر دەکات.
نرخی نەوت زیاتر لە دوو دۆلاری دیکە دابەزی و بەرمیلێک نەوتی برێنت بە کەمتر لە 70 دۆلار مامەڵەی پێوە دەکرێت
سەرۆکی ئەنجوومەنی بەنزینخانەکانی هەولێر دەڵێت، ئەگەر بڕیاری هاوردەکردنی بەنزین جێبەجێ بکرێت، رەنگە نرخی بەنزین بۆ 800 دینار دابەزێت.
ئاسیاسێڵ باس لەوە دەکات، تاوەکو کۆتایی ساڵی 2023، ژمارەی بەشداربووانی کۆمپانیاکەیان 3.5٪ زیادبووە و گەیشتووەتە 17 ملیۆن و 700 هەزار کەس. ئەوەش 600 هەزار زیاترە لە ساڵی 2022 کە ئەوکاتە 17 ملیۆن و 600 هەزار کەس بووە.
چوار سەرچاوەی نێو ئۆپێک پڵەس بە میدیای ئەمریکایان راگەیاندووە، هاوپەیمانێتییەکە زیادکردنی ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت دوادەخات کە بڕیاربوو مانگی داهاتوو بچێتە واری جێبەجێکردنەوە.
پارێزگاری پێشووی بانکی ناوەندیی لوبنان بەتۆمەتی گەندەڵی (خۆدەوڵەمەندکردن و کۆکردنەوەی 110 ملیۆن دۆلار) دەستگیرکرا. سەرچاوەیەک دەڵێت، رەنگە سەرەتای هەفتەی داهاتوو دادگەیی بکرێت.
لە ئەمڕۆوە دراوی دیجیتاڵیی بیدزکۆین لەنێو مامەڵەکانی بیتکۆین کاری پێدەکرێت
بۆ یەکەمجار لەدوای مانگی کانوونی یەکەمی ساڵی رابردووەوە، نرخی بەرمیلێک نەوتی برێنت بۆ خوار 75 دۆلار دابەزی
گەشەی ئابووریی تورکیا لە چارەکی دووەمی ئەم ساڵدا لە زیاتر لە 5%ـەوە بۆ کەمتر لە 3% کەمبووەتەوە.
رووحوڵڵا لەتیفی، گوتەبێژی لیژنەی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان و پەرەپێدانی بازرگانی و پیشەسازیی ئێران دەڵێت، لە ساڵی دارایی رابردووی ئێران [کە 19ـی ئاداری ئەم ساڵ کۆتاییهات]، هەناردەی بەرهەمی کشتوکاڵی و خۆراکیان 22.5٪ زیادبووە.
بەپێی سەرچاوەیەکی ئاگادار، پلانەکەی عێراق بۆ قەرەبووکردنەوەی زیادەی بەرهەمهێنانە لە چوارچێوەی رێککەوتنی ئۆپێك پڵەس بۆ کەمکردنەوەی بەرهەمی نەوت. عێراق لەو ئاستە زیاتری بەرهەمهێناوە کە بۆی دانراوە.
هەناردەی تورکیا لە مانگی رابردوودا 13٪ زیادبووە و کورتهێنانیش 42٪ کەمبووەتەوە. عێراق و هەرێمی کوردستان چوارەم گەورەترین هاوردەکاری کاڵای تورکیا بوون لەو مانگەدا.
هەناردەکردنی کاڵا لە عێراقەوە بۆ میسر بەڕێژەی 44٪ زیادبووە و گەیشتووەتە زیاتر لە 4 ملیۆن دۆلار.
رووسیا ئامادەکاری دەکات بۆ تاقیکردنەوەی بەکارهێنانی دراوە دیجیتاڵییەکان لە مامەڵە بازرگانییەکانی لەگەڵ وڵاتانی دەرەوە.
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووە. ئاڵوگۆڕکارێکی دراو دەڵێت: بەهۆی گەشبینییەوەیە بە سەردانی پارێزگاری بانکی ناوەندیی عێراق بۆ ئەمریکا.
نرخی نەوت زیاتر لە 2 دۆلار بەرزبووەوە و نەوتی برێنت لە خوار 80 دۆلارەوە گەیشتە زیاتر لە 81 دۆلار.
دارایی بانگەشەی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ئەم ساڵی ئەمریکا زۆربەی لە دراوە دیجیتاڵییەکانەوە سەرچاوە دەگرێت. سێکتەرەکە بووەتە خاڵێکی کێبڕکێی تووندی هەردوو بەربژێرەکەی ئەمریکا.
هەناردەی ماسی و بەرهەمە دەریاییەکان لەلایەن ئێرانەوە بەڕێژەی 24٪ زیادبووە و، داهاتەکەی نزیکەی 140 ملیۆن دۆلار بووە.
بەپێی زیاتر لە سەرچاوەیەک، عێراق و کۆمپانیای بریتیش پترۆلیۆم (BP)ـی بەریتانی رێککەوتوون لە پەرەپێدانی کێڵگە نەوتییەکانی کەرکووک، کار بە گرێبەستی هاوبەشیی لە قازانج بکەن.
بەم پێیە، عێراق لەو مانگەدا رۆژانە ملیۆنێک و 94 هەزار و 516 بەرمیل نەوتی هەناردەی چین کردووە.
بەڵێندەری پەرەپێدانی کێڵگەی کۆرمۆر دەڵێت، لەگەڵ دانەگاز گفتوگۆ دەکەن بۆ بەردەوامبوونی کارەکانیان. دەشڵێت، هێرشە درۆنییەکەی ئەمساڵ کاریگەریی لەسەر زیادکردنی بەرهەمی گازی کۆرمۆر هەبووە.
بۆ پێنجەمین مانگ لەسەریەک، بانکی ناوەندیی تورکیا رێژەی سوودی بە جێگیری هێشتەوە؛ ئاماژە بەوەش دەکات، بە وریاییەوە لەگەڵ مەترسییەکانی بەرزبوونەوەی هەڵاوسان مامەڵە دەکەن.
ئێستا گەیشت
سەرەڕای گرژییە بەردەوامەکانی نێوانیان، چین و ئەمریکا لەسەر رێگریکردن لە ناسەقامگیریی دارایی کۆبوونەتەوە و رێککەوتوون.
تادێت پێشبینییەکان بە ئاراستەی بەرزبوونەوەی نرخی زێڕ زیاتر دەبن. شارەزایەک دەڵێت ئەم ساڵ چەندین ریکۆردی دیکەی بەرزبوونەوەی تۆمار دەکات و بانکێکی ئەمریکیش دەڵێت، ساڵی داهاتوو دەگاتە 3 هەزار دۆلار.
بۆ یەکەمجار لەم مانگەدا ئەمڕۆ 100 دۆلار هاتە خوار 149 هەزار دینار، بەڵام لە کاتی داخستندا دابەزی.
لە سەرەتای ئەم ساڵەوە نرخی هەر ئۆنسەیەک زێڕ 449 دۆلار بەرزبووەتەوە.
بەڕێوەبەری سامانی ئاژەڵی سلێمانی رایگەیاند، خواستی زۆر لەسەر مریشکی زیندوو هۆکارە کە نەتوانن نرخ کۆنترۆڵ بکەن؛ دەشڵێت، پێشنیازیشیان کردووە مریشک لە سەربڕخانەکانەوە بدرێتە مریشکفرۆشان.
بانکی بازرگانیی عێراق (TBI) داوا لە کۆمپانیاکانی ئاڵوگۆڕی دراو دەکات پەیوەندی بە دەروازەکانی فرۆشتنی دۆلار بە گەشتیاران لە فڕۆکەخانەکانەوە بکەن.
رەوەز میرزا، ئاڵوگۆڕکاری دراو لە بازاڕی دۆلارەکەی سلێمانی بە رووداوی گوت، ئێوارەی ئەمڕۆ لە کاتی داخستنی بازاڕدا 100 دۆلار بە 149 هەزار و 750 دینار بووە.
ئەمڕۆ دووشەممە، نرخی دراوی دیجیتاڵیی بیتکۆین 8 هەزار و 684 دۆلار دابەزی. هەر بیتکۆینێک بە 49 هەزار و 708 دۆلار مامەڵەی پێوەکرا. ئەمەش نزمترین ئاستی نرخی بیتکۆینە لە 12ـی شوباتی ئەم ساڵەوە.
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ بۆ کەمتر لە 2400 دۆلار دابەزی. بەو هۆیەوە نرخی میسقاڵی زێڕیش لە هەرێمی کوردستان دابەزی.
بەهۆی داتا نەرێنییەکانی چین و ئەمریکا، نرخی نەوت نزیکەی 3 دۆلار دابەزی. نرخی نەوتی عێراقیش زیاد لە دۆلارێک دابەزی.
بەپێی نوێترین لێدوانی وەزیری کارەبا، عێراق 57٪ـی پێویستیی کارەباکەی بەرهەمدەهێنێت. کورتهێنانیش گەیشتووەتە نزیکەی 20 هەزار و 500 مێگاوات.
رەوەز میرزا، ئاڵوگۆڕکاری دراو لە بازاڕی دۆلارەکەی سلێمانی بە رووداوی گوت، ئێوارەی ئەمڕۆ لە کاتی داخستنی بازاڕدا 100 دۆلار بە 149 هەزار و 700 دینار مامەڵەی پێوەکراوە.
وەزارەتەکە دەڵێت، بڕی ئەو پارەیە 74 ملیار و 844 ملیۆن و 532 هەزار دینار بووە و لەلایەن بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی ژمێرکاریی وەزارەتەکەیانەوە خراوەتە سەر هەژماری بانکیی وەزارەتی دارایی فیدراڵ لە لقی هەولێری بانکی ناوەندی عێراق.
بانکی ناوەندیی ئەمریکا دەڵێت، نزیکبوونەتەوە لە کەمکردنەوەی رێژەی سوود. بەوهۆیەوە نرخی ئۆنسەیەک زێڕ گەیشتەوە 2 هەزار و 450 دۆلار. بەو نرخە سبەی نرخی مسقاڵی زێڕیش لە هەرێمی کوردستان بەرز دەبێتەوە.
کوژرانی کەسی یەکەمی حەماس لەنێو ئێران، کاریگەریی لەسەر بازاڕەکانی ئێران، هەرێمی کوردستان و جیهانیش دانا. نرخی دیناری دابەزاند و ئۆنسە و مسقاڵی زێڕی بەرزکردەوە. ئەمە هاوکاتە لەگەڵ بڕیارێکی چارەنووسسازی ئەمریکا لەسەر بازاڕەکان.
بەهای تمەن و دینار لەدوای کوژرانی ئیسماعیل هەنییە
شڤان جەلال موراد، خاوەن و دامەزرێنەری بیدز ئی-ستۆر بۆ رووداو دەڵێت، "لە دوو ساڵی رابردوودا کارمان لەسەر ئەو بابەتە کردووە، بەیانیی زووی ئەمڕۆ کۆین مارکێتکاپ پشتڕاستی کردووینەتەوە".
سوپای پاسدارانی ئێران دەست بەسەر کەشتییەکی نەوتهەڵگردا دەگرێت، کە بازرگانێکی عێراقی خاوەنیەتی.
دوای زیاتر لە دوو هەفتە، 100 دۆلار لە سلێمانی و هەولێر بە کەمتر لە 149 هەزار دینار مامەڵەی پێوەدەکرێت.
سوودانی دوو وێستگەی زیادکردنی بەرهەمهێنانی کارەبا بە توانای نزیکەی 500 مێگاوات، لە نەجەف دەکاتەوە.
نرخی زێڕ بۆ نزمترین ئاستی دوو هەفتە و، زیویش بۆ نزمترین ئاستی دوو مانگ و نیوی رابردوو دابەزین.
نرخی نەوت لە دابەزین بەردەوامە؛ نرخی نەوتی برێنت بۆ خوار 81 دۆلار دابەزی.
سندووقی نێودەوڵەتیی دراو دەڵێت، یەدەگی زێڕی عێراق و قەتەر زیادبووە.
تورکیا رێژەی سوودی لە 50٪ هێشتەوە. پێشبینیی زیادبوونی هەڵاوسانیش لەم مانگەدا دەکات.
کۆمپانیای ئینڤێسکۆ بۆ وەبەرهێنان دەڵێت، زۆرینەی بانکە ناوەندییەکانی وڵاتانی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست دەیانەوێت لە سێ ساڵی داهاتوودا یەدەگی زێڕیان زیادبکەن.
گەورە بانکێکی ئەمریکی دەڵێت، ئەو هۆکارانەی نرخی زێڕیان گەیاندووەتە بەرزترین ئاستی مێژوو، هێشتا ماون و "پێشبینیش دەکرێت بمێنن". ئەمە مەترسیی بەرزبوونەوەی زیاتری نرخی مسقاڵی زێڕیش دروست دەکات.
نرخی زێڕ زیاتر لە 40 دۆلار دۆلار بەرزبووەوە و گەیشتە بەرزترین لە مێژووی مامەڵەکانیدا. بەو نرخەی ئێستا، سبەی نرخی مسقاڵی زێڕیش بەرزدەبێتەوە.
ئیلۆن مەسک پشتیوانیی دارایی گرووپێکی سیاسی دەکات کە مەبەستیان سەرکەوتنی دۆناڵد ترەمپ، بەربژێری کۆمارییەکانە لە هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ئەمریکا.
بۆ یەکەمجار لە مێژووی بازاڕەکانی هەرێمی کوردستان، نرخی یەک مسقاڵ زێڕی عەیار 21 گەیشتە 510 هەزار دینار. مسقاڵێک زێڕی عەیار 24ـیش لە 600 هەزار نزیکدەبێتەوە.
ئەمڕۆ جارێکی دیکە 100 دۆلار گەیشتەوە 150 هەزار دینار. گوتەبێژی بازاڕی دۆلاری هەولێریش دەڵێت، ئەگەر هەیە هەفتەی داهاتوو بەهای دینار بەرزببێتەوە.
بڕیارە ترەمپ بەشداریی کۆنفرانسی بیتکۆین بۆ ئەم ساڵ بکات و تێیدا یەکێک بێت لە قسەکەرە سەرەکییەکان.
لەگەڵ راگەیاندنی دابەزینی هەڵاوسان، نرخی دۆلار بۆ نزمترین ئاستی مانگێک دابەزی. نرخی زێڕیش گەیشتە بەرزترین ئاستی مانگ و نیوێکی رابردوو. نرخی زێڕ لە هەرێمی کوردستانیش بەرزبووەوە.
هەفتەیەکە مسقاڵێک زێڕی عەیار 21 بە 500 هەزار دینارە. نرخی ئۆنسەیەک زێڕیش زیاتر لە 20 دۆلار بەرزبووەوە. ئەمڕۆ دوو داتای گرنگ لەبارەی ئابووریی ئەمریکا بڵاودەبنەوە، کە دەکرێت کاریگەریی بەرچاوی لەسەر نرخەکانی زێڕ دابنێت.
گەورە بانکێکی ئەمریکی دەڵێت، خواست لەسەر زێڕ زیاد دەکات و نێوەڕاستی 2025ـیش رەنگە نرخەکەی بگاتە 3 هەزار دۆلار.
ئەمڕۆ هەر 100 دۆلارێک لە سلێمانی هەزار و 300 دینار و، لە هەولێریش هەزار و 200 دینار دابەزیوە
عێراق و سعودیە پەرە بە پەیوەندییە ئابوورییەکانیان دەدەن. بڕیارە پەرلەمانی عێراق یاسایەکی تایبەت بە پاراستنی وەبەرهێنانی سعودیە لە وڵاتەکەی دەربکات.
مێسی وێنەیەکی خۆی لەگەڵ دراوێکی دیجیتاڵی بڵاودەکاتەوە. ئەوە کاردانەوەی گەورەی بەدوای خۆیدا هێناوە
سەرەڕای گەیشتنی بە 151 هەزار دینار، بەڵام لەکاتی داخستنی بازاڕدا بەهای 100 دۆلار بۆ کەمتر لە 150 هەزار دینار دابەزی
بەهۆی کاریگەرییەکانی شەڕی غەززەوە، ئیسرائیل پێشبینیی کەمبوونەوەی گەشەی ئابوورییەکەی دەکات. بودجەی وڵاتەکەش نزیکە لەوەی گەورەترین کورتهێنانی 25 ساڵی رابردوو تۆماربکات.
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ نزیکەی 40 دۆلار دابەزی. ئەگەری سەرکەوتنی ترەمپ، نەکڕینی زێڕ لە لایەن چین و هەڵگرتنەوەی قازانج هۆکاری سەرەکیی دابەزینی نرخەکەن.
بۆ یەکەمجار لە دوای ناوەڕاستی ئاداری ئەمساڵەوە، بەهای 100 دۆلار گەیشتەوە 150 هەزار دینار و بەپێی زانیارییەکان، کێشە لە ناردنی حەواڵە هۆکاری دابەزینی بەهای دینارە.
ئێران و رووسیا رێککەوتن لەسەر بەکارهێنانی تمەن و رۆبڵ لەنێو خاکی یەکدی لەلایەن هاووڵاتییانی هەردوولاوە.
شەمممە 06-07-2024، وەزارەتی گواستنەوەی عێراق رایگەیاند، "دوای نیوەڕۆی ئەمڕۆ یەکەمین گەشتی ئاسمانی لە فڕۆخانەی نێودەوڵەتیی بەغداوە بۆ فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی پەکین کرا."
لە 14ـی ئەم مانگەوە، بە رێکارێکی نوێ دۆلار دەدرێتە گەشتیاران. بانکی ناوەندیی عێراق دەڵێت: دەیانەوێت دۆلار بدرێتە "گەشتیاری راستەقینە".
دوای سێ رۆژ لە دابەزینی لەسەریەک، ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەشێوەیەکی بەرچاو بەرزبووەوە.
دوای زیاتر لە دوو مانگ، نرخی بیتکۆین بۆ خوار 57 هەزار دۆلار دابەزی.
بەکاربردنی کارەبا لە تورکیا و باکووری کوردستان بەهۆی بەرزبوونەوەی پلەی گەرماوە 15% زیاد بووە
نرخی نەوت بەردەوامە لە بەرزبوونەوە. بەرمیلێک نەوتی برێنت گەیشتە زیاتر لە 86 دۆلار.
بانکی ناوەندیی عێراق لە 14ـی ئەم مانگەوە تەنیا لە فڕۆکەخانەکان دۆلار بە نرخی فەرمی دەداتە گەشتیاران. لقی بانکەکانی رافیدەین و رەشیدیش بۆ ئەم مەبەستە لە هەردوو فڕۆکەخانەی هەولێر و سلێمانی دەکرێنەوە.
دوای ئەوەی ئەمڕۆ بەهای 100 دۆلار گەیشتە 148 هەزار دینار، لە کاتی داخستندا بەهای دینار بەرزبووەوە.
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی و 100 دۆلار گەیشتە زیاتر لە 148 هەزار دینار
ئەمریکا 5 ملیۆن دۆلار وەک پاداشت دەدات لە بەرامبەر هەر زانیارییەک لەبارەی دامەزرێنەری 'وەن کۆین'. دەشڵێت، ئەو پارەیەی پێیەتی "بەشی کڕینی زۆر هاوڕێ" دەکات.
وەزیری پێشووی وزەی مەغریب دەڵێت، لە عێراق و هەرێمی کوردستان ئامادەسازی هەیە بۆ بەکارهێنانی وزەی پاک. دەشڵێت، هەرێمی کوردستان ژێرخانی وزەی پاکی هەیە و، تەنیا بڕیار بدات، وەبەرهێنان بەسەریدا دەبارێت.
"هامستەر کۆمبات" یارییەکی ئەلیکترۆنییە لە رێگەی تێلێگرامەوە دادەبەزێندرێت. بەکارهێنەر لە رێگەی دەستلێدان [کلیککردن]ـی بەردەوام لەسەر یارییەکە لە شاشەی مۆبایلەکەیەوە، کۆین کۆدەکاتەوە.
سەرۆکی کۆمەڵەی میوانخانە و چێشتخانەکانی سلێمانی دەڵێت، پێش جەژنی قوربان لەگەڵ بەرپرسان کۆبوونەتەوە و زانیویانە گەشتیاری زۆر دێن؛ ئاماژە بەوەش دەکات، نرخ بەرز نەبووەتەوە و بە پێویستیشی دەزانێت ژووری تاکە کەسی لە هوتێلەکان زیادبکرێت، چونکە گەشتیاری "سینگڵ" زۆر بوون
حکومەتی کوێت بڕینی "کاتی"ـی کارەبای لە بەشێك لە ناوچەکان راگەیاند و دەڵێت، گەرمای بەتینی هاوین خواستی لەسەر کارەبا زیادکردووە و تووشی ئاستەنگ بوون لە پڕکردنەوەی ئەو خواستە.
وەزارەتی دارایی و گەنجینەی تورکیا بڵاویکردەوە، بودجەی حکومەتی وڵاتەکە لە مانگی ئایاردا 219 ملیار لیرە (6.7 ملیار دۆلار) سەرڕێژیی تۆمارکردووە. ئەمەش زۆرترین سەرڕێژییە تاوەکو ئێستا لە تورکیا و باکووری کوردستان لە ساڵی 2006ـەوە تۆمارکرابێت.
لە پشووەکانی جەژندا زیاتر لە 27 هەزار گەشتیار سەردانی زاخۆیان کردووە. پێشبینی دەکرێت تاوەکو کۆتایی جەژن ژمارەکە بگاتە زیاتر لە 50 هەزار.
لە یەکەم رۆژی ئەم ساڵدا، یەک مسقاڵ زێڕی عەیار 21 لە بازاڕەکانی زێڕی هەرێمی کوردستان 450 هەزار دینار بوو. ئێستا گەیشتووەتە 485 هەزار دینار.
کریستیانۆ رۆناڵدۆ، یاریزانی هەڵبژاردەی تۆپی پێی پۆرتوگال رەزامەندیی دەربڕی لەسەر کڕینی 10%ی پشکەکانی کۆمپانیای 'ڤیستا ئەلیگری ئاتلانتیس ئێس جی پی ئێس'ی پۆرتوگالی
بە پێچەوانەی دوێنێ، ئەمڕۆ بەهای 100 دۆلار بۆ خوار 147 هەزار دینار دابەزی.
ئەمڕۆ 100 دۆلار لە کاتی مامەڵەکانی رۆژدا بە زیاتر لە 147 هەزار و 500 دینار مامەڵەی پێوەکراوە، بەڵام لە کاتی داخستندا بۆ نزیکەی 147 هەزار دینار دابەزی. گوتەبێژی بازاڕی دۆلارەکەی سلێمانیش دەڵێت، دوای جەژنی قوربان بەهای دینار بەرزدەبێتەوە.
بەهۆی ترس و نیگەرانییەوە نرخی بیتکۆین نزیکەی 3 هەزار دۆلار دابەزی.
نرخی نەوت زیاد لە دوو دۆلار بەرزبووەوە. بەرمیلێک نەوتی برێنت گەیشتەوە زیاد لە 81 دۆلار. گەورە بانکێکی ئەمریکیش پێشبینی دەکات نرخەکەی بگاتە 86 دۆلار.
وەزیری نەوتی عێراق دەڵێت، هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان وەک 'رێوشوێنێکی بەپەلە' دەبینن بۆ فرەچەشنکردنی رێگەکانی هەناردەی نەوت. دەشڵێت، هیوادارە لە 'رۆژانی کەمی داهاتوودا' رێککەوتنی کۆتایی بۆ هەناردەکردنەوەی نەوت بکرێت.
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار جارێکی دیکە دابەزی. لە هەولێر 100 دۆلار گەیشتەوە نزیکەی 147 هەزار دینار.
لە مانگی نیساندا لە تورکیا و باکووری کوردستان 18 هەزار کەس کەمتر بێکار بوون بەراورد بە مانگی ئادار.
راگەیێندراوەکەی وەزارەتی دارایی عێراق، هیچ ئاماژەیەکی بە خەرجکردنی مووچەی پێشمەرگە و هێزە ئەمنییەکان نەکردووە، لەکاتێکدا هێشتا مووچەی مانگی چواریشیان وەرنەگرتووە.
تەنیا ئەمڕۆ نرخی هەر ئۆنسەیەک زێر 70 دۆلار دابەزیوە. شارەزایەکی بازاڕە داراییەکان دەڵێت، "کاتی کڕینی زێڕ نییە."
رۆژی هەینی 7-6-2024 نرخی زێڕ 40 دۆلار دابەزی و هەر ئۆنسەیەک بە دوو هەزار و 336 دۆلار مامەڵەی پێوەکرا.
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی. لە سلێمانی 100 دۆلار گەیشتەوە نزیکەی 146 هەزار دینار.
وەزارەتی دارایی فەلەستین رایگەیاند، "وادەی خەرجکردنی مووچەی فەرمانبەرانی حکومەت بۆ مانگی نیسان، یەکشەممەیە [هەفتەی داهاتوو]، ئەو کەسانەی 2 هەزار شیکڵ یان زیاتر وەردەگرن، 50٪ـی مووچەکانیان دەبڕدرێت."
ئەنجوومەنی بەڕێوەبردنـی بانکی ناوەندیی کەنەدا هاوڕا بوو؛ چیدیکە پێویست ناکات سیاسەتی نەختینەیی هێندە تووند بێت، بۆیە رێژەی سوودی 0.25٪ کەمکردەوە.
FIB لەلایەن گەورە ئاژانسێکی ئەمریکییەوە بەرزترین پلەی هەڵسەنگاندنی باوەڕپێکراویی لە عیراق بەدەستهێنا.
مامۆستایانی قوتابخانە بنەڕەتییەکان لە بەریتانیا دەڵێن، ژمارەی ئەو قوتابییانە زیادبوون کە بە برسێتییەوە دێنە قوتابخانەکان.
نرخی زێڕ دابەزینەکەی کاتی کرانەوەی ئەمڕۆی قەرەبوو کردەوە و زیاد لە 25 دۆلار بەرزبووەوە. دەکرێت ئەم بەرزبوونەوەیە کاریگەریی لەسەر نرخی مسقاڵی زێڕیش لە بازاڕی نێوخۆ دابنێت.
هەڵاوسان لە تورکیا و باکووری کوردستان گەیشتووەتە سەروو 75%، ئەوەش بەهای لیرەی بۆ نزمترین ئاستی بەرامبەر دۆلار دابەزاند
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ 35 دۆلار دابەزی. شارەزایەک دەڵێت، دەکرێت ئەم دابەزینە دەرفەتێکی کڕین بێت
کۆتایی مانگی نیسانی ئەم ساڵ سەرۆککۆماری تورکیا سەردانی بەغدا و هەولێری کرد. لە کاتی سەردانەکەدا عێراق و تورکیا 26 یاداشتی لێکتێگەیشتنیان واژۆکرد.
وەک سەرچاوەکان دەڵێن، لە کۆبوونەوەکەی سبەی، گفتوگۆی رێککەوتنی ئاڵۆز لەبارەی سیاسەتی بەرهەمهێنانی نەوت دەکرێت. یەکێک لە ئەگەرەکان درێژکردنەوەی ماوەی کەمکردنەوەی بەرهەمهێنانە لەمساڵدا.
لە مانگی چواری ئەم ساڵدا، عێراق چوارەم گەورەترین هەناردەکاری نەوت بووە بۆ کۆریای باشوور. رۆژانە زیاتر لە 250 هەزار بەرمیل نەوتی بۆ هەناردەکردووە.
حوسەینی لە کۆنگرەی "پێداچوونەوەی دەرفەت و ئاڵنگارییەکان لەبەردەم راکێشانی وەبەرهێنەرانی عێراقی و بەهێزکردنی پەیوەندییە بازرگانییەکان" گوتی، عێراق یەکێکە لە دەوڵەمەندترین وڵاتانی رۆژئاوای ئاسیایە.
رەجەب زوبێر رایگەیاند "ئەو پڕۆژانەی سەرۆکوەزیران لە سنووری ئیدارەی سەربەخۆی سۆران بەردی بناخەی دانان، رۆڵێکی گرنگیان لە پێشخستنی ژێرخان دەبێت، لەوانە پردی دەروازەی سۆران، شەقامی 40 مەتری و دوو پارک کە گوژمەی پارەکە بۆیان زیاتر لە 140 ملیار دینارە".
لێدوانەکەی کاشکاری هاوکات بوو لەگەڵ بڵاوکردنەوەی داتای تایبەت بە متمانەی بەکاربەران کە لە ئەمریکا زیادبووە. ئەویش بە هەمان شێوە نرخی زێڕی دابەزاند.
لە سێ مانگی یەکەمی ئەم ساڵدا ئێران بایی نزیکەی 37 ملیۆن دۆلار فستقی هەناردەی ئەورووپا کردووە؛ زیاد لە 70%ی بۆ ئەڵمانیا بووە
بەهۆی نالەباریی کەشوهەوا، شەڕی ئۆکراینا و کەمبوونەوەی لە کۆگەکان، نرخی گەنم ئاستێکی پێوانەیی تۆمار کرد
حکومەتی تورکیا دەڵێت، ئەم ساڵ ژمارەیەکی زیاتری گەشتیار سەردانی ئیستەنبووڵیان کردووە. پێشبینیش دەکات تاوەکو کۆتایی ساڵ زیاد لە 60 ملیۆن گەشتیار سەردانی وڵاتەکە بکەن
بەهۆی راگەیێندراوێکی موقتەدا سەدرەوە، ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر دۆلار دابەزی. لە هەولێر 100 دۆلار گەیشتەوە نزیکەی 145 هەزار دینار
دوای زیاتر لە مانگێک، بەهای 100 دۆلار لە هەولێر و سلێمانی خوار 145 هەزار دینار دابەزی.
وەزارەتی پلاندانانی عێراق دەڵێت، کۆی بودجەی پەرەپێدانی پارێزگاکان زیاتر لە 41 تریلیۆن و 500 ملیار دینارە. پشکی هەرێمی کوردستانیش نزیکەی 5 تریلیۆن دینارە.
ئیسرائیل بەنیازە پەیوەندیی بانکەکانی فەلەستین بە بانکەکانی خۆی ببڕێت. گەنجینەی ئەمریکا هۆشداری لە "قەیرانێکی مرۆیی" بەهۆی هەڕەشەکەی ئیسرائیلەوە دەدات
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ لە دوو رۆژدا زیاد لە 80 دۆلار دابەزیوە، نرخی مسقاڵێکیش 20 هەزار دینار. شارەزایەک دەڵێت، ئەگەر هەیە هەفتەی داهاتوو نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیار 21 بۆ 450 هەزار دینار دابەزێت.
نرخی زێڕ نزیکەی 40 دۆلار دابەزی. هەر ئۆنسەیەک بە کەمتر لە دوو هەزار و 400 دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت. بەم نرخەی ئۆنسە، سبەی لە هەرێمی کوردستانیش نرخی زێڕ دادەبەزێت.
ئەمڕۆ بانکی ناوەندیی عێراق نزیکەی 85 ملیۆن دۆلاری بە کاش خستەڕوو، بەڵام بەهای دینار دابەزی. بەهای تمەنیش سەرەڕای رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی رەئیسی، بەرزبووەتەوە.
بەهۆی رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێرانەوە، بەهای تمەنی ئێرانی بەشێوەیەکی بەرچاو و کتوپڕ دابەزی.
لەدوای دەستپێکی شەڕی ئۆکرایناوە، ناکۆکی کەوتە نێوان رووسیا و یەکێتیی ئەورووپا، بەهۆیەوە زۆرینەی بانکە ئەورووپییەکان لە رووسیا کشانەوە.
ئامانجی ئۆکراینا لە رێگەی هێرشە درۆنییەکانەوە بۆ سەر پاڵاوگەکانی رووسیا، کەمکردنەوەی داهاتی ئەو وڵاتەیە، بەڵام ئەمریکا رەخنەی لێدەگرێت و دەڵێت، مەترسیی لەسەر نرخی نەوت دروستکردووە.
بەهای 100 دۆلار لە خوار 146 هەزار دینار جێگیرە، بەهای تمەنیش گەیشتووەتە بەرزترین ئاست بەرامبەر بە دۆلار لە مانگی رابردووەوە.
لە مانگی رابردوودا هەناردەی نەوتی رووسیا بۆ نزمترین ئاستی پێنج مانگی پێشتر کەمبووەتەوە، کەچی داهاتەکەی دوو هێندە زیادبووە.
سندووقی دراو پێشبینی دەکات 2024 لە رووی گەشەی ئابووری و کورتهێنانی بودجەوە ساڵێکی باش نەبێت بۆ عێراق، بەڵام ساڵی داهاتوو کورتهێنانی بودجە کەمدەبێتەوە و ئابوورییەکەشی زیاد لە 5٪ گەشەبکات. ستایشی هەوڵەکانی بانکی ناوەندیش لە سیاسەتی نەختینەیی و داوای کەمکردنەوەی بەکارهێنانی کاش دەکات.
نرخی بیتکۆین 3 هەزار و 375 دۆلار بەرزبووەوە. ئێستا هەر بیتکۆینێک بە 65 هەزار و 5 دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت. ئەمە بەرزترین ئاستی نرخی بیتکۆینە لە 10 رۆژی رابردوودا.
وەزارەتی کاری ئەمریکا رایگەیاند، لە مانگی نیسانی ئەمساڵدا، هەڵاوسان لەسەر ئاستی ساڵانە لە ئەمریکا بۆ 3.4٪ دابەزیوە. لە مانگی ئاداردا رێژەکە 3.5٪ بوو.
ئەمڕۆ بەهای 100 دۆلار بۆ کەمتر لە 6 ملیۆن تمەن دابەزی. بەهای دینار و مسقاڵی زێڕیش بەرزبوونەوە.
پێشبینی دەکرێت هاوردەی کارەبا بگاتە 19 هەزار و 484 مێگاوات
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ زیاد لە 25 دۆلار دابەزی. بەوهۆیەوە ئەمڕۆ نرخی مسقاڵێک زێڕ لە بازاڕەکانی هەرێمی کوردستانیش 5 هەزار دینار دابەزی. ئەگەر هەیە سبەی زیاتریش دابەزێت.
حکومەتی عێراق لە گەڕێکی نوێدا مۆڵەتی وەبەرهێنان و گەڕان بەدوای نەوت و گازی بەخشییە کۆمپانیاکان. کۆمپانیای کار دوو کێڵگە و کۆمپانیا چینییەکان پێنج کێڵگەیان وەرگرت، کۆمپانیا ئەمریکییە گەورەکانیش هیچ.
مسقاڵێک زێڕی عەیار 24 تەنیا ئەمڕۆ 20 هەزار دینار بەرزبووەتەوە. مسقاڵێک زێڕی عەیار 21ـیش 15 هەزار دینار بەرزبووەتەوە. بەرزبوونەوەی نرخی ئۆنسە هۆکارە.
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە و ئەمڕۆ 100 دۆلار لە زیاتر لە 146 هەزار دینارەوە بۆ نزیکەی 145 هەزار و 500 دینار دابەزی.
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ گەیشتە زیاد لە 2360 دۆلار. بەم نرخەی ئێستا، سبەی لە هەرێمی کوردستانیش نرخەکەی بەرز دەبێتەوە.
پارێزگاری بانکی ناوەندیی عێراق دەڵێت، حکومەت پلانێکی هەیە بۆ رێکخستنەوەی هەیکەلی بانکە حکومییەکان، ئەوەش نەخشەی کەرتی بانکیی عێراق دەگۆڕێت.
بانکی ناوەندیی بەریتانیا سوودی بانکی لە 5.25٪ دەهێڵێتەوە. ئەمە بەرزترین ئاستە لەدوای ساڵی 2008ـەوە.
سێ رۆژە بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار روو لە دابەزینە. ئەمڕۆ بەهای 100 دۆلار لە سلێمانی گەیشتە زیاتر لە 146 هەزار دینار.
لە چارەکی یەکەمی ئەمساڵدا عێراق نزیکەی دوو ملیۆن و 500 هەزار تۆن چیمەنتۆی بەرهەمهێناوە.
راوێژکارێکی کۆمەڵەی بانکە ئەهلییەکانی عێراق دەڵێت، سەردانی سوودانی بۆ ئەمریکا دەریخست دەکرێت بێبەشکردنی بانکەکان لە دۆلار راست بکرێتەوە. پێشیوایە بەرزبوونەوەی بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەردەوام دەبێت. ئەگەریش هەیە ساڵی داهاتوو بەهای فەرمیی 100 دۆلار بکرێتە 100 هەزار دینار.
تۆیۆتا لە ساڵی رابردوودا بۆ یەکەمجار زیاتر لە 11 ملیۆن ئۆتۆمبێلی فرۆشتووە. تەنیا لە چارەگی یەکەمی ئەمساڵیشدا نزیکەی 32 ملیار دۆلاری قازانج کردووە.
سەرۆکوەزیرانی عێراق دەڵێت، مامەڵە داراییەکانی بانکە عێراقییەکان بە دۆلاری ئەمریکی "بە ئاراستەیەکی دروستدا دەڕوات."
وەزارەتی کشتوکاڵی ئەمریکا دەڵێت، عێراق پێنجەم گەورەترین هاوردەکاری برنجە لەسەر ئاستی جیهان، کە هاوردەی ساڵانەی زیاتر لە دوو ملیۆن تۆنە
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار کەمێك دابەزی و 100 دۆلار بە نزیکەی 145 هەزار دینارە.
بەهۆی زیادبوونی بێکاری لە ئەمریکا و کڕینی زۆر لە لایەن "حوتەکانەوە"، نرخی بیتکۆین نزیکەی 6 هەزار دۆلار بەرزبووەوە.
کۆمپانیاکانی نەوت لە هەرێمی کوردستان پێشوازی لە پێکهێنانی لیژنەی هاوبەشی نێوان هەولێر و بەغدا دەکەن. ئامادەشن ببنە بەشێک لە گفتوگۆکان.
داهاتی ئەپڵ کەمتر بووە لە ئاستی پێشبینییەکان. کۆمپانیاکە بایی 110 ملیار دۆلاریش پشکەکانی خۆی دەکڕێتەوە.
کۆمپانیای دانە گاز کە سەرپەرشتی کۆرمۆر دەکات، رایگەیاند، بەرهەمهێنانی گاز لە کێڵگەکەدا ئاسایی بووەتەوە.
دەستپێشخەرییەک لە عێراق هەیە کە تاوەکو 100 ملیۆن دینار قەرز دەداتە گەنجانی خاوەن بیرۆکە و پڕۆژەکان. بڕیارە دەستپێشخەرییەکە جارێکی دیکە بکرێتەوە و هەرێمی کوردستانیش دەگرێتەوە.
دوو دەزگای سەر بە UN دەڵێن، رەنگە بەهۆی شەڕەوە ژمارەی هەژاران لە فەلەستین بگاتە زیاتر لە سێ ملیۆن کەس. دەکاتە 60٪ـی دانیشتووان. داوای ئاگربەستی "بەپەلە" دەکات بۆ ئاوەدانکردنەوەی ژێرخانی ئابووری.
لە 1ـی نیسانی ئەمساڵدا، نرخی هەر بیتکۆینێک بە 71 هەزار و 180 دۆلار بوو. بەم پێیە، لە یەک مانگی رابردوودا هەر بیتکۆینێک زیاتر لە 14 هەزار و 600 دۆلاری نرخەکەی لەدەستداوە.
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە. 100 دۆلار لەکاتی داخستندا بە کەمتر لە 146 هەزار دینار مامەڵەی پێوەکرا.
نرخی زێڕ بەردەوامە لە دابەزین و هەر ئۆنسەیەک بۆ خوار 2300 دۆلار دابەزی
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەردەوامە لە بەرزبوونەوە. ئەمڕۆ بەهای 100 دۆلار بۆ کەمتر لە 146 هەزار دینار دابەزی.
ئیمارات، سەرکۆنەی هێرشەکەی سەر کۆرمۆر دەکات، پشتیوانیش بۆ عێراق لە رووبەڕووبوونەوەی "تیرۆر" دووپات دەکاتەوە.
بانکی ناوەندیی عێراق هۆشداری دەداتە ئەو کەسانەی کارتە ئەلیکترۆنییەکان "خراپ بەکاردەهێنن"، خاوەنەکانیان کارتەکەیان لێوەردەگیرێتەوە و زیندانی دەکرێن.
ئەنجوومەنی وەزیران رایگەیاند چاوەڕێن مووچەی ئەم مانگەی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان، لە هەمان وادەی پێدانی مووچەی فەرمانبەرانی ناوچەکانی دیکەی عێراق لەلایەن بەغداوە بنێردرێت.
لە سێ مانگ و نیوی ئەم ساڵدا زیاتر لە ملیۆنێک و 500 هەزار گەشتیار هاتوونەتە هەرێمی کوردستان. بەڕێوەبەری راگەیاندنی گەشتوگوزار دەڵێت، ئەو ژمارەیە "دڵخۆشکەر"ە و لە مانگی داهاتووەوە زیاد دەبێت
کێشەی نەناردنی گازی ماڵان بۆ هەولێر و دهۆک چارەسەر کرا. قایمقامی کۆیە دەڵێت، ناردنی گاز بارگرانیی زۆری لەسەر رێگەوبانی قەزاکە دروستکردووە و چارەسەری ریشەیی کۆیە بەدووسایدکردنی رێگەی نێوان هەولێر و کۆیەیە
بەهای دینار بەرامبەر دۆلار بەرزبووەوە. ئەمڕۆ لەکاتی داخستنی بازاڕدا 100 دۆلار بە کەمتر لە 147 هەزار دینار مامەڵەی پێوەکرا
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ لە دوو رۆژدا نزیکەی 100 دۆلار دابەزیوە؛ بەو هۆیەوە ئەمڕۆ نرخی مسقاڵێک زێڕ 15 هەزار دینار دابەزی
تەقینەوکانی شاری ئیسفەهان لە ئێران نرخی نەوتیان زیاتر لە دۆلارێک بەرزکردەوە. گومان دەکرێت تەقینەوەکان هێرشی ئیسرائیل بووبێت.
بانکی ناوەندیی عێراق دەڵێت، چەند ماڵپەڕێک بە ناوی فرۆشتنی دۆلار بە نرخی فەرمی، مامەڵە بۆ هاووڵاتییان دەکەن، بەڵام "وەهمین" و نابێت سەردانیان بکرێت.
بانکی ناوەندی عێراق لە راگەیێندراوێكدا هاووڵاتییان لەوە ئاگادار دەکاتەوە کە "ماڵپەڕی وەهمی لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان بە ناوی کۆمپانیای ئاڵوگۆڕی مۆڵەتپێدراوەوە بانگەشەی فرۆشتنی دۆلار بە نرخی فەرمیی بانکی ناوەندی دەکەن."
سەرۆکوەزیران و پارێزگاری بانکی ناوەندیی عێراق لەگەڵ جێگری وەزیری گەنجینەی ئەمریکا کۆبوونەوە. باسیان لە رێکارە بانکییەکانی عێراق کرد و هەردوولا دەیانەوێت تەواوی مامەڵە داراییەکان لە رێگەی سەکۆی ئەلیکترۆنییەوە بکرێن.
سەرۆکوەزیران لە سەردانەکەی بۆ واشنتن چاکسازییە داراییەکان تاوتوێ دەکات. بە گوتەی راوێژکارێکیشی، سوودانی سەرکەوتوو بووە لە دانانی نەخشەڕێگەیەک بۆ کارکردنی بانکە حکومییەکان و لەگەڵ گەنجینەی ئەمریکا گفتوگۆی دەکەن.
نرخی زێڕ بەردەوامە لە بەرزبوونەوە و هەر ئۆنسەیەک گەیشتە 2400 دۆلار.
رووداو دیجیتاڵ بەختیار عەبدولعەزیز، پێشکێشکاری ئابووریی تۆڕی میدیایی رووداو لە سەنگاپور رێزلێنانی بۆ دەکرێت. رێزلێنانەکە لە بەرامبەر شرۆڤەی دروستی بازاڕە داراییەکان دەدرێتە بەختیار عەبدولعەزیز و، بۆ ئەو مەبەستەش بە فەرمی بانگهێشتی سەنگاپوور کراوە. رێزلێنانەکە لە لایەن کۆینستۆر، سەکۆی جیهانیی دراوە دیجیتاڵییەکان لە ئیڤێنتێکی تایبەتدا دەبەخشرێتە پێشکێشکارەکەی رووداو. کۆینستۆر لە بانگهێشتنامە فەرمییەکەیدا دەڵێت، بەختیار عەبدولعەزیز لە بووڵتەنە هەواڵییەکانیدا وەک پێشکێشکار و رووداویش وەکو تۆڕی میدیایی توانیویێتی بە باشترین شێواز شرۆڤە بۆ بازاڕە داراییەکان و بەتایبەتیش دراوە دیجیتاڵییەکان بکات. کۆینستۆر بڕیارە لە رۆژانی کەمی داهاتوودا لەگەڵ بیدز ئی-ستۆر، کۆمپانیای دراوە دیجیتاڵییەکان و دامەزرێنەری دراوی بیدزکۆین ئیڤێنتێکی تایبەت لە سەنگاپور رێکبخەن و لەمیانی ئیڤێنتەکەدا رێز لە تۆڕی میدیایی رووداو و پێشکێشکارەکەی دەنرێت. بەختیار عەبدولعەزیز جگە لە بووڵتەنی هەواڵە ئابوورییەکان، پێشکێشکاری بەرنامەی بازرگانیش بووە کە بەپێی دوایین راپرسی کە زیاتر لە 21 هەر کەس تێیدا بەشداربوون، 98٪ـی شیکارییەکانی دروست دەرچوون. مانگی 12ـی ساڵی 2022ـش، بەختیار عەبدولعەزیز وەکو باشترین پێشکێشکار و شرۆڤەکاری ئابووریی لەسەر ئاستی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست لە کۆنفرانسی دیسێنتراڵ مەیامی لە ویلایەتی فلۆریدای ئەمریکا خەڵاتکرا. خەڵاتەکەی ئەمجارەش، وەک هەمان سیفەت بە پێشکێشکارەکەی رووداو دەدرێت. کۆینستۆر سەکۆیەکی جیهانیی دراوە دیجیتاڵییەکانە و لە ساڵی 2020 لە سەنگاپور دامەزراوە. رۆژانە تێكڕا بایی نزیکەی 700 ملیۆن دۆلار لە نێو کۆینستۆر مامەڵە بە دراوە دیجیتاڵییەکان دەکرێت و رێژەی سەلامەتی و ئاسایشی مامەڵەکردن لە سەکۆیەکە دەگاتە 81.40٪.
نرخی زێڕ لە جیهاندا لە بەرزبوونەوە بەردەوامە و هەر ئۆنسەیەک گەیشتە 2365 دۆلار؛ لە هەرێمی کوردستانیش نرخەکەی بەرزبووەوە و هەر مسقاڵێک زێڕی عەیار 21 گەیشتە 495 هەزار دینار.
بەرپرسێکی وەزارەتی نەوتی عێراق دەڵێت، خەریکی چاککردنەوەی بۆرییەکی نەوتن بۆ هەناردەکردنی نەوت کە بە "جێگرەوەی" بۆریی نەوتی هەرێمی کوردستان - تورکیا دادەنرێت.
نرخی زێڕ لە بازاڕەکانی هەرێمی کوردستان لە بەرزبوونەوە بەردەوامە و هەر مسقاڵێك زێڕی عەیار 21 گەیشتە 490 هەزار دینار. سەرۆکی لقی هەولێری سەندیکای زێڕینگران دەڵێت، دەکرێت "ئاگربەستێکی راستەقینە" لەنێوان ئیسرائیل و حەماس نرخی مسقاڵێك زێڕ 20 بۆ 25 هەزار دینار دابەزێنێت.
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا بۆ 2,323 دۆلار بەرزبووەوە و ئەوەش بەرزترین ئاستە لە مێژووی خۆیدا.
نرخی نەوت بۆ دووەمین هەفتە بەرزبووەوە و نرخی بەرمیلێک نەوتی برێنت گەیشتە زیاتر لە 91 دۆلار. گەورە بانکێکی ئەمریکیش پێشبینی دەکات نرخەکەی بگاتە 95 دۆلار.
گوتەبێژی وەزارەتی کشتوکاڵی عێراق دەڵێت، ئەم ساڵ بۆ یەکەمجار "زیادە" لە بەرهەمهێنانی گەنم تۆماردەکەن. دەشڵێت، وەرگرتنی گەنمی جووتیارانی هەرێمی کوردستان دەکەوێتە سەر رێککەوتنی وەزارەتەکانی کشتوکاڵی هەردوولا و ئەوان نایانەوێت "گەنمی وڵاتانی دراوسێ بە قاچاخ بە ناوی گەنمی عێراقی بهێندرێت."
حکومەتی ئەمریکا 20 ملیار دۆلار بۆ پڕۆژەکانی وزەی پاک تەرخان دەکات و پێشبینی دەکرێت پڕۆژەکان ساڵانە دەردانی 40 ملیۆن تۆن گازی ژەهراوی کەمبکەنەوە.
لە مانگی رابردوودا قەبارەی هەناردە و هاوردەی کاڵای تورکی بەشێوەیەکی بەرچاو کەمبووەتەوە. کورتهێنانی بازرگانیش 10٪ کەمبووەتەوە.
بەڕێوەبەری گشتیی کۆمپانیای بازرگانیی دانەوێڵەی عێراق دەڵێت، کۆی بەرهەمی گەنمی ئەم ساڵی عێراق بەوەی لە ساڵی رابردووش ماوەتە دەگاتە نزیکەی 8 ملیۆن تۆن و کۆگەکانی عێراقیش بەشی هەڵگرتنی زیاتر لە 6 ملیۆن تۆن ناکەن.
بەهۆی زیادبوونی بەرچاوی فرۆشی ئۆتۆمبێلی کارەبایی، نەرویج نزیکە لەوەی ببێتە یەکەمین وڵاتی جیهان کە ژمارەی ئۆتۆمبێلە کارەباییەکانی زیاتر ببێت لەو ئۆتۆمبێلانەی بە سووتەمەنیی نەریتی کاردەکەن.
سەرۆکی بانکی ناوەندیی ئەمریکا جەخت لەسەر ئەوە دەکاتەوە، ئەم ساڵ سوودی بانکی کەمدەکەنەوە، ئەوەش نرخی زێڕی گەیاندە 2300 دۆلار.
هەڵاوسان لە یەکێتیی ئەوروپا بە ئاستێکی زیاتر لە پێشبینییەکان دابەزی، ئەوەش ئەگەری شلکردنەوەی سیاسەتی نەختینەیی ل لایەن بانکی ناوەندیی یەکێتییەکە زیاتر دەکات.
بە پێچەوانەی دوێنێ، ئەمڕۆ لەکاتی داخستندا نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە و 100 دۆلار بۆ نزیکەی 147 هەزار دینار دابەزی.
وەزیرانی وزەی ئۆپێک پڵەس بڕیاریاندا ئاستی بەرهەمهێنان وەک خۆی بهێڵنەوە. بڕیاریشە لەم مانگەوە کەمکردنەوەی هەناردەی رۆژانەی 100 هەزار بەرمیل نەوتی عێراق جێبەجێ بکرێت.
بەڕێوەبەری گومرگی ئێران دەڵێت، لە ساڵی رابردووی هەتاوییدا بایی زیاتر لە 35 ملیار دۆلار نەوتیان هەناردەکردووە و قەبارەی بازرگانیشیان 153 ملیار دۆلار بووە.
بانکی جیهانی دەڵێت، شەڕ زیانی 18.5 ملیار دۆلاری لە ژێرخانی غەززە داوە و ناسەقامگیریی ئاسایشی خۆراکیش تەواوی دانیشتووانی کەرتەکەی گرتووەتەوە.
بەهای دینار بەرامبەر دۆلار بەرزبووەوە و 100 دۆلار گەیشتەوە نزیکەی 148 هەزار دینار.
لەسەر بانگێشتنامەی فەرمیی شازادەی جێنشینی سعودیە، سەرۆکوەزیرانی عێراق بۆ بەشداریکردن لە کۆڕبەندێکی ئابووریی جیهانی، سەردانی سعودیە دەکات.
نرخی لیرە دابەزینەکەی پێچەوانە کردەوە و بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە. یەک دۆلار بە کەمتر لە 32 لیرە مامەڵەی پێوەکرا.
ئەمڕۆ پێنجشەممە 28-3-2024، نرخی ئۆنسەیەک زێڕ 30 دۆلار بەرزبووەوە و گەیشتە 2224 دۆلار.
نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار زیاتر بەرزبووەوە و 100 دۆلار بۆ خوار 147 هەزار دینار دابەزی.
'پاشای دراوە دیجیتاڵییەکان' بە تۆمەتی دزینی 8 ملیار دۆلاری بەشداربووانی سەکۆکەی بۆ مەرامی تایبەتی، بە 25 ساڵ بەندکردن سزادرا.
رێکارەکانی گەنجینەی ئەمریکا کاریگەریی لەسەر بازرگانیی نەوتی رووسیا داناوە و ئێستا بانکەکانی چین، تورکیا و ئیمارات بە هۆشیارییەوە مامەڵە لەگەڵ مۆسکۆ دەکەن و بەئاسانی پارەی نەوتەکەی نادەن.
لەکاتی داخستنی بازاڕدا، ئەمڕۆ نرخی دینار بەشێوەیەکی بەرچاو بەرزبووەوە و 100 دۆلار بۆ نزیکەی 147 هەزار دینار مامەڵەی پێوەکرا.
وەزارەتی کارەبای عێراق رایگەیاند، لەگەڵ کۆمپانیایەکی ئێرانی رێککەوتنی واژۆ کردووە تاوەکو بۆ ماوەی پێنج ساڵ گاز هاوردە بکات
بەهۆی رووخانی پردێکەوە لە ئەمریکا، بەندەری باڵتیمۆر لە ویلایەتی مێریلاند داخرا و چاوەڕوان دەکرێت زۆرترین کاریگەریی داخرانەکەی لەسەر بازرگانیی ئۆتۆمبێل بێت
ئەمینداری رێکخراوی ئۆپێک دەڵێت، تاوەکو ساڵی 2045 تەنیا گەڕان بەدوای نەوت و بەرهەمهێنانی پێویستی بە وەبەرهێنانی زیاتر لە 11 تریلیۆن دۆلارە. ئاماژە بەوەش دەکات، هاوکاریی ئەندامانی ئۆپێک دەکەن لە کەمکردنەوەی کاریگەریی گۆڕانی کەشوهەوا و کەمکردنەوەی دەردانی کاربۆن
گوتەبێژی وەزارەتی نەوتی عێراق دەڵێت، بۆ هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان چەند لیژنەیەکیان پێکهێناوە. ئاماژە بەوەش دەکات، کار لەسەر گۆڕینی گرێبەستەکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ کۆمپانیاکان دەکەن
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ زیاتر لە 25 دۆلار بەرزبووەوە و گەیشتە نزیکەی 2200 دۆلار، لەگەڵیشیدا نرخی مسقاڵێك زێڕ لە بازاڕەکانی هەرێمی کوردستان 5 هەزار دینار بەرزبووەوە.
گەنەل ئینێرجی دەڵێت، بەهۆی راگرتنی هەناردەی نەوتەوە 70٪ی کارمەندانی کەمکردووەتەوە و داهاتەکەشی زیاتر لە 316 ملیۆن دۆلار کەمبووەتەوە. دەشڵێت، دیار نییە کەی هەناردەی نەوت دەستپێدەکاتەوە و 107 ملیۆن دۆلار شایستەی داراییشیان لای حکومەتی هەرێمی کوردستانە.
جێگری پارێزگاری بانکی ناوەندی عێراق دەڵێت، لە ماوەی ساڵێکدا حەواڵەی دەرەکی 300٪ زیادبووە و گەیشتووەتە زیاتر لە 200 ملیۆن دۆلار لە رۆژێکدا. دەشڵێت، سزاکانی ئەمریکا کاریگەریی لەسەر حەواڵە و نرخی دینار نەبووە.
نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار لە بەرزیدا جێگیرە و 100 دۆلار لەکاتی داخستنی بازاڕدا بە 147 هەزار و 500 دینارە.
تورکیا دەڵێت ساڵی رابردوو رێژەی بێکاری بۆ نزمترین ئاستی 10 ساڵی رابردوو دابەزیوە. چوار پارێزگای باکووری کوردستانیش زۆرترین رێژەی بێکارییان تێدایە.
هێشتا تورکیا هیچ بڕە پارەیەکی وەک قەرەبوو نەداوەتەوە عێراق و دوو سەرچاوە دەڵێن، هێشتا شەڕی یاسایی عێراق و تورکیا لەسەر قەرەبووەکە درێژەی هەیە.
بەڕێوەبەری سندووقی نێودەوڵەتیی نەخت هۆشداری دەداتە چین لەوەی رووبەڕووی کاتێکی چارەنووسساز بووەتەوە و دەڵێت، دەبێت "خۆی نوێ بکاتەوە"، ئەوکات دەتوانێت سێ ترلیۆن و 500 ملیار دۆلاری دیکە بخاتە سەر ئابوورییەکەی.
بەهای دینار بەرامبەر دۆلار بەرزبووەوە و لەکاتی داخستندا 100 دۆلار بۆ خوار 148 هەزار دینار دابەزی. گوتەبێژی بازاڕی دۆلارەکەی سلێمانی دەڵێت، ئەگەر هەیە زیاتریش دابەزێت.
بۆ دووەم رۆژی لەسەریەک، نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار بەردەوامە لە بەرزبوونەوە و لە سلێمانی 100 دۆلار دابەزی بۆ 148 هەزار دینار.
بازرگانێکی زێڕ پێشبینی دەکات، ئەم ساڵ نرخی ئۆنسەیەک زێڕ بگاتە 2700 دۆلار و تاوەکو ساڵی 2030یش بگاتە 5 هەزار دۆلار.
وەزیری نەوتی عێراق دەڵێت، تاوتوێی پێشنیازی هەموارکردنەوەی بودجە بۆ هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان دەکەن، هەوڵدەدەن "بەخێرایی" کێشەی تێچووی دەرهێنانی نەوت چارەسەر بکەن.
ئۆکراینا داوا دەکات بەرمیلێک نەوتی رووسیا بە 30 بۆ 40 دۆلار مامەڵەی پێوەبکرێت، رووسیاش دەڵێت، بڕیارێکی لەم جۆرە بازاڕی وزەی جیهان تێکدەدات.
بەهۆی بایکۆتکردنی چێشتخانەکانیەوە لە بەرامبەر پشتیوانیکردنی ئیسرائیل، زیانی نزیکەی 7 ملیار دۆلار بەر ماکدۆناڵدز کەوتووە
وەزیری بازرگانیی عێراق دەڵێت، گەنمی کۆگاکراوی عێراق دوو ملیۆن تۆنی تێپەڕاندووە، ئەوەش واتای ئەوەیە کە ئاسایشی خۆراک بەدەستهاتووە
بازاڕی تەجریش لە باکووری تاران رەنگە قەرەباڵخ دەربکەوێت، بەڵام کەم لەوانەی چوونەتە بازاڕەکە کڕیارن. خراپیی دۆخی ئابووری لە ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان کاریگەریی لەسەر ئامادەکارییەکانی نەورۆز داناوە
لە یەکەمین رۆژی کرانەوەی بازاڕەکاندا نرخی نەوت درێژەی بە بەرزبوونەوەکانی دا و بەرمیلێک نەوتی برێنت 86 دۆلاری تێپەڕاند، یەکێک لە هۆکارەکانیش بڕیاری عێراقە بۆ کەمکردنەوەی بەرهەمهێنانی نەوت
کۆمپانیای نەوتی ئێران بە بەهای 13 ملیار دۆلار گرێبەست لەگەڵ کۆمپانیا نێوخۆییەکان دەکات بۆ زیادکردنی بەرهەم و داهاتی نەوت
سەرۆکوەزیرانی عێراق کۆبوونەوەیەکی تایبەتی لەبارەی بودجە رێکخست و دەڵێت، "سەرکەوتنی گەورە"یان لە جێبەجێکردنی بودجەی 2023 بەدیهێناوە
نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی و 100 دۆلار گەیشتەوە نزیکەی 150 هەزار دینار. ئاڵوگارکارێکی دراویش دەڵێت، هۆکارەکەی "بایکۆتی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستانە، لەلایەن پارتی دیموکراتی کوردستانەوە."
ئەم هەفتەیە جارێکی دیکە چاوەکان دەچنەوە سەر بانکی ناوەندیی ئەمریکا، کە بە بڕیار و پێشبینییەکانی، ئەگەر هەیە ئاراستەی بەرز و نزمیی بازاڕەکان لە مەودای کورتخایەندا بنەخشێنێت، دیارترینیشیان زێڕە.
بەپێی دوایین ئاماری ئەمریکا، لە هەفتەی رابردوودا هەناردەی نەوتی عێراق بۆ ئەمریکا لە رۆژێکدا 83 هەزار بەرمیل کەمبووەتەوە.
کۆمپانیای جەنەراڵ ئەلیکتریک دەڵێت، خەریکی رێککەوتنێکی درێژخایەنن لەگەڵ عێراق بۆ بەکارهێنانی تەکنەلۆژیای دیجیتاڵی لە بەرهەمهێنانی کارەبادا، لەو رێگەیەشەوە توانای بەرهەمهێنان 9 هەزار مێگاوات زیاد دەکەن.
وەزیری پێشووی گەنجینەی ئەمریکا دەیەوێت لە رێگەی چەند وەبەرهێنەرێکەوە تیکتۆک بکڕێتەوە.
پێشبینییەکان بە ئاڕاستەی بەرزبوونەوەی زیاتری نرخی زێڕ درێژەیان هەیە و لە نوێترین پێشبینیدا، بانکی جەی پی مۆرگان پێشبینی دەکات، نرخی ئۆنسەیەک زێڕ بگاتە 2500 دۆلار.
نرخی نەوت لە دوو رۆژدا زیاتر لە سێ دۆلار بەرزبووەتەوە و بەرمیلێک نەوتی برێنت گەیشتە زیاتر لە 85 دۆلار کە بەرزترین ئاستە لە چوار مانگی رابردوودا.
بڕیارە سبەی شاندێکی باڵای تورکیا سەردانی عێراق بکات و کۆبوونەوەی لوتکە بکرێت. پرسی ئەمنی، رووبەڕووبوونەوەی تیرۆر و هەناردەکردنەوەی نەوت مژاری کۆبوونەوەکان دەبن.
بەڕێوەبەری کۆینستۆر و بەڕێوەبەری پلاندانانی سەکۆکە بۆ کۆبوونەوە لەگەڵ بیدزکۆینی هاوبەشیان هاتوونەتە هەرێمی کوردستان؛ بەڕێوەبەرەکەی پێشبینیی بەرزبوونەوەی نرخی بیدزکۆین بۆ سەرووی دۆلارێک دەکات.
لە یەکەم رۆژی مانگی رەمەزاندا و لەکاتی داخستنی بازاڕدا، نرخی دینار بەرامبەر دۆلار دابەزی و 100 دۆلار بە 150 هەزار و 500 دینار مامەڵەی پێوەکرا.
نرخی بیتکۆین بەردەوامە لە بەرزبوونەوە و گەیشتە زیاتر لە 72 هەزار دۆلار. هۆکاری سەرەکیش رێکخستنی دراوە دیجیتاڵییەکانە لەلایەن بەریتانیاوە. شرۆڤەکارێک دەڵێت، دەکرێت نرخی یەک بیتکۆین بگاتە 100 هەزار دۆلار.
لە رێگەی ئەم ئەپڵیکەیشنەوە، مەسک ئامانجی ئەوەیە بەکارهێنەران هانبدات بۆ بینینی ڤیدیۆ کلیپی درێژ لەسەر شاشەی گەورەتر و، ئەپڵیکەیشنە نوێیەکە بەتەواوی لە ئەپڵیکەیشنی یوتیوب دەچێت.
زۆربەی ئەم قەرزانە خەرجیی بەگەڕخستنن نەوەک وەبەرهێنان. لە ئەنجامدا هیچ ئامرازێک نییە بۆ وەرگرتنەوەی ئەو قەرزانە لە ڕێگەی پڕۆژەیەک کە داهات دەستبخات.
ئەمڕۆ شەممە، 9-3-2024، محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق رایگەیاند، قەبارەی بەرهەمی نانەوتیی عێراق بەشێوەیەکی بەرچاو زیادبووە و ئێستا 6٪ـی ئابووری عێراق پێکدەهێنێت.
پلاتفۆرمی ئەلیکترۆنی پایکۆ لە هەرێمی کوردستان داخرا و بەشداربوویەک دەڵێت، نزیکەی 8 ملیۆن دۆلاری هاونیشتمانییانی هەرێمی کوردستانی تێدایە.
نرخی ئۆنسەیەک زێڕ گەیشتە نزیکەی دوو هەزار و 110 دۆلار. شارەزایەک دەڵێت، جگە لە داتاکانی ئەمریکا، تەنیا "ئاگربەست" دەتوانێت دابەزینێکی سنووردار بە زێڕ بکات.
نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی و ئەمڕۆ لەکاتی داخستندا جارێکی دیکە نرخی 100 دۆلار گەیشتەوە سەرووی 150 هەزار دینار.
بەهۆی هەڵبژاردنەکانی ئێرانەوە، نرخی تمەن بەرامبەر بە دۆلار بۆ نزمترین ئاست لەماوەی زیاتر لە ساڵێکدا دابەزی و دۆلارێک گەیشتە زیاتر لە 60 هەزار تمەن.
سەرۆککۆماری عێراق گوتیشی، "هێشتا هەوڵەکانی جیهان لەو چوارچێوەیەدان کە هاوسەنگییەک لەنێوان ئاسایشی وزە و کەمکردنەوەی فڕێدانی گازە ژەهراوییەکان بەدی بهێنرێت. کاریگەریی کەمبوونەوەی وزە لەسەر مرۆڤایەتی کەمتر نابێت لە کاریگەریی گەرمبوونی جیهان و، نزیکەی ملیارێک کەس لە تەواوی جیهاندا دەستیان بە سەرچاوەکانی وزە ناگات. ئەو ژمارەیەش روو لە هەڵکشانە."
ئیمارات لە پێنوێنی 'ئابووری بەهێز و سەقامگیر' پلەی یەکەمی بەدەستهێنا، هاوکات پێگەی خۆیشی لە پلەی 10یەم پاراست لە پێنوێنی هێزی نەرمی دارایی.
تەنیا لە سەرەتای ئەمساڵەوە نرخی بیتکۆین زیاتر لە 40٪ بەرزبووەتەوە؛ لە ساڵی رابردوویشدا 150٪ بەرزبووەوە، بە جۆرێک لە 18 هەزار دۆلار لە سەرەتای 2023 گەیشتە 44 هەزار دۆلار لە کۆتایی ساڵەکە.
وەزیری بازرگانیی عێراق دەڵێت، هەموو رێکارەکانیان بۆ ئەندامبوون لە رێکخراوی بازرگانیی جیهانی تەواوکردوون و پێش بەئەندامبوونەکەش، بۆ سوودوەرگرتن لەو رێکخراوە لەگەڵ وڵاتانی عەرەبی کۆدەبنەوە.
بەهۆی رێکارەکانی بانکی ناوەندیی عێراق و بێبەشکردنی بەشێک لە بانکەکان لە مامەڵەکردن بە دۆلار، حەواڵەکردن لە رێگەی سەکۆی وێستن یونیەنەوە راگیراوە. ئەو حەواڵەیەشی لە دەرەوە دێت، بە دینار و بە 132 هەزار دینار دەدرێت.
نرخی بیتکۆین ئاستێکی پێوانەیی نوێی تۆمارکرد و گەیشتە زیاتر لە 57 هەزار دۆلار.
ئەمڕۆ دووشەممە نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار لەکاتی داخستنی بازاڕدا دابەزی و 100 دۆلار گەیشتەوە سەرووی 151 هەزار دینار.
بڕیاردەری لیژنەی دارایی لە خوولی چوارەمی پەرلەمانی عێراق دەڵێت، بەگوێرەی بڕیارەکەی دادگەی فیدراڵی، دەبێت سێ مووچەکەی ساڵی رابردوو بدرێتەوە بە مووچەخۆران
سندووقی نێودەوڵەتی دراو نزیکەی 900 ملیۆن دۆلاری دیکە وەکو هاوکاریی لە شەڕی دژی رووسیا دەداتە ئۆکراینا و تەنیا ماوە پارەکە لەلایەن دەستەی بەڕێوەبەرانەوە پەسندبکرێت.
نرخی پشکەکانی کۆمپانیای ئێن ڤیدیای بواری چیپی ئەلیکترۆنی و ژیریی دەستکرد گەیشتە نزیکەی 800 دۆلار، بەهای کۆمپانیاکەش گەیشتە نزیکەی 2 ترلیۆن دۆلار.
خوێندکارێکی بەشی کیمیا لە زانکۆی سۆران دەڵێت یەکێك لە بەرهەمەکانی بایۆ پلاستیکە (پلاستیکی زیندەیی) کە زیانی بۆ ژینگە نەبێت. پلاستیکەکە لە "بەرهەمێکی زۆر باو" دروست دەکات، کە لە هەرێمی کوردستان زۆر هەیە و زۆرجار فڕێشدەدرێت.
پێش بڵاوبوونەوەی ئاماری هەڵاوسانی دوو مانگی رابردوو لە ئەمریکا، پێشبینی دەکرا بانکی ناوەندیی ئەمریکا لە مانگی ئاداری ئەم ساڵدا دەست بە کەمکردنەوەی رێژەی سوودی بانکی بکات.
لە میانی سەردانەکەی بۆ هۆڵەندا، سەرۆکوەزیرانی عێراق لەگەڵ نوێنەری گەورە کۆمپانیاکانی وزەی ئەو وڵاتە کۆبووەوە.
بەپێی راپۆرتێکی هاوبەش، بنیاتنانەوەی ئۆکراینا پێویستی بە 486 ملیار دۆلارە. سەرۆکوەزیرانی وڵاتەکەش دەڵێت، "دەبێت پارە سڕکراوەکانی رووسیا لە ئاوەدانکردنەوەی ئۆکراینا خەرج بکرێن."
نرخی بیتکۆین زیاتر لە دوو هەزار دۆلاری دیکە بەرزبووەوە؛ قەبارەی بازاڕەکەشی گەیشتە زیاتر لە ترلیۆنێک دۆلار.
لە پێنج مانگی رابردوودا ئەمریکا 50 کەشتی نەوتهەڵگری رووسیای سزاداوە و ئێستا کەمتر لە نیوەیان کاردەکەن، ئەوەش کێشەی بۆ هەناردەی نەوتی رووسیا دروستکردووە.
مانگی رابردوو هەڵاوسان لە ئەمریکا بە ئاستێکی کەمتر لە پێشبینییەکان دابەزی، بەوەش گوشارەکانی سەر بانکی ناوەندیی وڵاتەکە بەردەوام دەبن. بەهۆی ئامارەکەشەوە، نرخی زێڕ راستەوخۆ زیاتر لە 23 دۆلار دابەزی.
نرخی بیتکۆین ئاستێکی پێوانەیی نوێی شکاند و گەیشتە بەرزترین ئاستی زیاتر لە دوو ساڵ، هەر بیتکۆینێک گەیشتە زیاتر لە 50 هەزار دۆلار.
رووسیا ئاراستەی پەیوەندییە بازرگانییەکانی لە ئەوروپاوە بۆ ئاسیا گۆڕیوە. ساڵی رابردوو هەناردەی کاڵای بۆ ئەوروپا 68٪ کەمکردووەتەوە و بۆ ئاسیاش 5.6٪ زیادیکردووە. هۆکاری سەرەکی ئەوەیە کە ئەوروپا کڕینی نەوت و گازی رووسی بە شێوەیەکی بەرچاو کەمکردووەتەوە.
وەزیری وزەی سعودیە دەڵێت، بۆ وازهێنان لە نەوت و رووکردنە وزەی پاک، پلانی فراوانکردنی چالاکییە نەوتییەکانی ئارامکۆیان وەستاندووە، بەڵام توانای زۆریان هەیە بۆ گۆڕینی ئاراستەی بازاڕی نەوت.
وەزیری نەوتی عێراق دەڵێت، نزیکن لە رێککەوتن لەگەڵ کۆمپانیا نەوتییەکان لەبارەی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان و پێشڤەچوون لە گفتوگۆکانیاندا هەیە.
رووداو لەنێو ئۆفیسی کۆمپانیای بیدز ئی ستۆر بەدواداچوون بۆ پارەی هاونیشتمانییان لەنێو دراوی بیدزکۆین دەکات. بەشداربوویەکی دراوەکە داوا لە سەرۆکی حکومەت و سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەکات پشتگیریی دراوەکە بکەن.
بەهۆی گرژییەکانی دەریای سوورەوە و وەک جێگرەوە، رێڕەوێکی بازرگانیی لەنێوان چەند وڵاتێکی عەرەبی دەکرێتەوە کە عێراقیشی تێدایە. قۆناخی یەکەمی پڕۆژەکە دەستیپێکردووە.
دەزگای ئاسایشی نیشتمانی عێراق رایگەیاند، لە دوو ئۆپەراسیۆنی جیادا رێگریی لە بەقاچاخبردنی سێ ملیۆن و 500 هەزار لیتر سووتەمەنی لە بەسرە کرد و کونکردنی بۆرییەکی گواستنەوەی نەوتیان لەسەر رێگەی بەغدا - کەرکووک ئاشکراکردووە.
هێرشەکەی ئەمریکا بۆ سەر ئۆتۆمبێلی سەرکردەیەکی کەتائیبی حیزبوڵڵا نرخی دیناری دابەزاند و 100 دۆلار گەیشتە زیاتر لە 152 هەزار و 100 دینار.
هەناردەی ئارد لە تورکیا و باکووری کوردستان ئاستێکی پێوانەیی تۆمار دەکات و داهاتەکەی گەیشتووەتە 1.5 ملیار دۆلار. پێشبینیش دەکرێت ئەم ساڵ بەرهەمی گەنم زیادبێت.
کۆمپانیایەک لە کۆریای باشوور ئامادەیە ملیۆنان دۆلار بداتە کارمەندان لە پێناو زیادکردنی رێژەی منداڵبوون.
نرخی کاکاو زیاتر لە 200 دۆلاری دیکە بەرزبووەوە و گەیشتە بەرزترین ئاست لە مێژوودا.
لە چوارچێوەی ئەرکێکی پلان بۆ داڕێژراوی یەکێتیی ئەوروپا، ئەڵمانیا کەشتییەکی جەنگیی جۆری فریگەیتی ناردە دەریای سوور کە ئامانج لێی پاراستنی کەشتییە بازرگانییەکانە لە هێرشی حووسییەکان.
بەهۆی بەرزبوونەوەی نرخی دۆلار بۆ بەرزترین ئاستی نۆ مانگی رابردوو، نرخی زێڕ 23 دۆلار دابەزی.
بۆرسەی عێراق رایگەیاند، ساڵی رابردوو، بە بەهای 671 ملیار دینار (508 ملیۆن دۆلار) مامەڵە بە پشکەکانی بۆرسەکەوە کراوە.
لەکاتی داخرانی بازاڕە داراییەکان (کاژێر 1ـی دوای نیوەڕۆی شەممە) سامانی مارک زوکەربێرگ، خاوەنی کۆمپانیای مێتا، 28 ملیار دۆلار بەرزبووەوە.
دوای رۆژێکی خراپ و پڕ رەخنە لە کۆنگرێسی ئەمریکا بۆ زوکەربێرگ، مێتا رایگەیاند لە چارەکی چوارەمی 2023ـدا قازانجەکانی زیاتر لە 200٪ بەرزبوونەوە و نرخی هەر پشکێکیشی 60 دۆلار لەگەڵیدا بەرزبووەوە.
ئەمڕۆ نرخی دینار بەرامبەر دۆلار کەمێک دابەزی و 100 دۆلار لەکاتی داخستندا گەیشتە 152 هەزار دینار. نرخی تمەنیش جێگیرە.
بەرپرسێکی گەنجینەی ئەمریکا دەڵێت، چاوەڕوانیی ئەوەیان لە عێراق هەیە کە هاوکاریان بێت لە بنبڕکردنی سەرچاوەی دارایی تیرۆر. دەشڵێت، متمانەی هەیە لەوەی عێراق دەگەیێننە ستانداردە نێودەوڵەتییەکان لە وشککردنی سەرچاوەی دارایی تیرۆر.
بەهۆی دابەزینی نرخی نەوت و کەمبوونەوەی داهاتی نەوتی سعودیەوە، لە چارەکی سێیەمی ساڵی رابردوودا ئابووریی سعودیە نزیکەی 4٪ پاشەکشەی کردووە.
لە ساڵی 2023ـدا قەبارەی کورتهێنانی بازرگانیی تورکیا بۆ نزیکەی 106 ملیار دۆلار کەمبووەتەوە، بەڵام لە کۆتا مانگی ساڵدا کورتهێنانەکە نزیکەی 40% کەمبووەتەوە.
ساڵی رابردوو نزیکەی 50 ملیۆن گەشتیار سەردانی تورکیایان کردووە و داهاتی گەشتیاریی ئەو وڵاتەش 16% زیادبووە.
بریکاری پێشووی بانکی ناوەندیی عێراق بە رووداوی گوت، تاوەکو مانگی شەش (حوزەیران)ـی ئەم ساڵ، نرخی دینار لە بەرامبەر دۆلاری ئەمریکی بەرز دەبێتەوە.
ئەمڕۆ بەهای دیناری عێراقی بەرامبەر دۆلاری ئەمریکی زیاتر دابەزی و 100 دۆلار گەیشتە سەروو 153 هەزار دینار، لای ئێوارە لە 152 هەزار و 900 دیناردا جێگیر بوو.
بەهۆی گرژییەکان لە دەریای سوورەوە، عێراق دوای زیاتر لە ساڵێک بووەتەوە گەورەترین هەناردەکاری نەوت بۆ هیندستان و پێش رووسیا کەوتووەتەوە.
بەهۆی گرژییەکانی نێوان ئەمریکا و گرووپە چەکدارەکانی سەر بە حەشدی شەعبی، بەهای دینار بەشێوەیەکی بەرچاو دابەزی و 100 دۆلار لەکاتی داخستندا گەیشتە 151 هەزار و 600 دینار.
ئەمڕۆ نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە و 100 دۆلار بۆ نزیکەی 151 هەزار دینار دابەزی. پێشبینییەکان زیاتر بە ئاراستەی بەرزبوونەوەی نرخی دینارن.
هەڵاوسان لە ئەمریکا بە ئاستێکی زیاتر لە پێشبینییەکان بەرزبووەوە، ئەوەش گوشار لەسەر بانکی ناوەندیی وڵاتەکە زیاد دەکات.
بەهۆی نووسراوێکی بانکی ناوەندیی عێراقەوە، ئەمڕۆ نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار لەکاتی داخستندا بۆ هەر 100 دۆلارێک، هەزار دینار بەرزبووەوە.
دامەزراوەیەک دەڵێت، زیانی کارەساتە سرووشتییەکان لە جیهاندا ساڵی رابردوو نزیکەی 250 ملیار دۆلار بووە و ئاماژە بەوەش دەکات، زریانەکان زیاد بوون و دەبێت پۆلێنبەندییەکی نوێیان بۆ بکرێت
ئەمڕۆ لە بازاڕەکانی دراو لە هەرێمی کوردستان نرخی 100 دۆلار گەیشتە 154 هەزار دینار. داواکارییەکانی دەرچوونی ئەمریکا و هێزە بیانییەکان کاریگەریی نەرێنیی لەسەر نرخی دینار داناوە
ئیلۆن مەسک، دەوڵەمەندترین پیاوی جیهان رەتیدەکاتەوە مادەی هۆشبەری بەکارهێنابێت و راپۆرتی رۆژنامەیەکی ئەمریکی لەوبارەیەوە بە "بێ بەها" ناودەبات
نرخی نەوت زیاتر لە سێ دۆلار دابەزی و بەرمیلێک نەوتی برێنت گەیشتە خوار 76 دۆلار.
ئەمریکا نزیکدەبێتەوە لە دانپێدانانی بیتکۆین و چاوەڕوان دەکرێت لە رۆژانی داهاتوودا وڵاتەکە دراوە دیجیتاڵییەکان رێکبخات و بیتکۆین لە بۆرسەکانی ئەو وڵاتە مامەڵەی پێوە بکرێت.
گۆتام ئادانی پێگەی خۆی وەک دەوڵەمەندترین کەس لە ئاسیا بەدەستهێنایەوە، ئەوەش چەند رۆژێک دوای ئەوەی دادگەی باڵای هیندستان رایگەیاند، پێویست ناکات لێکۆڵینەوەی نوێ بکرێتەوە بۆ تۆمەتەکانی دامەزراوەی هیندنبێرگ دژی کۆمەڵە بازرگانییەکەی ئەو سەرمایەدارە هیندییە.
سەرەڕای ئەوەی ئەمڕۆ بانکی ناوەندیی عێراق 43 ملیۆن دۆلاری کاشی خستەڕوو، بەڵام لەکاتی داخستنی بازاڕدا نرخی 100 دۆلار زیاتر لە هەزار دینار بەرزبووەوە.
یەکێتیی ئەوروپا سزای بەسەر گەورەترین کۆمپانیای ئەڵماسی رووسیا و جیهاندا سەپاند و سامانەکانی سڕ کرد. گەشتکردنیشی لە بەڕێوەبەری کۆمپانیاکەش قەدەخە کرد.
بەپێچەوانەی دوێنێ، ئەمڕۆ لەکاتی داخستنی بازاڕی دراودا، نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە و 100 دۆلار بۆ خوار 153 هەزار دینار دابەزی.
نرخی بیتکۆین دوو هەزار دۆلار بەرزبووەوە و گەیشتە بەرزترین ئاست لە نزیکەی دوو ساڵی رابردوودا.
ئەمڕۆ لەکاتی داخستنی بازاڕدا نرخی دینار بەرامبەر دۆلار دابەزی و لە بازاڕی دراوی هەولێر و سلێمانی 100 دۆلار گەیشتەوە 153 هەزار دینار. ئاڵوگۆڕکارانیش دەڵێن، بەرچاویان روون نییە لە رێکارەکانی بانکی ناوەندی لە خستنەڕووی دۆلاری کاش
وەزارەتی نەوتی عێراق رایگەیاند، لە ساڵی 2023 زیاتر لە ملیارێک و 200 ملیۆن بەرمیل نەوتیان هەناردەکردووە و چین و هیندستانیش گەورەترین کڕیاری نەوتی عێراق بوون.
ئێران کەشتییەکی جەنگی ناردە دەریای سوور، ئەمەش ئەگەری هەڵکشانی گرژییەکان زیاتر دەکات. وەزیری بەرگریی بەریتانیاش دەڵێت، ئامادەن بۆ "گرتنەبەری رێکاری راستەوخۆ" لە دەریای سوور.
سەرۆکی ئیدارەی گومرگەکانی ئێران دەڵێت، لە نۆ مانگی سەرەتای ساڵی دارایی ئێران، بایی نزیکەی 7 ملیار دۆلار کاڵایان هەناردەی عێراق کردووە
ئێران و رووسیا رێککەوتنی کۆتاییان کردووە بۆ لادانی دۆلار لە مامەڵە بازرگانییەکانی نێوانیان و تەنیا ماوە لەسەر بابەتە تەکنیکییەکان رێکبکەون.
نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی، 100 دۆلار بە زیاتر لە 152 هەزار دینار مامەڵەی پێوەدەکرێت. شارەزایەکیش دەڵێت، رەنگە لە مانگی یەکی ساڵی 2024، نرخی 100 دۆلار بۆ 140 هەزار دیناریش دابەزێت.
ئەمڕۆ لە کاتی داخستنی بازاڕدا، نرخی دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی و 100 دۆلار لە هەولێر گەیشتەوە 150 هەزار و 500 دینار.
لەگەڵ بەردەوامبوونی گۆڕینی ئاراستەی کەشتییەکان لە دەریای سوور لەلایەن کۆمپانیاکانی کەشتیوانییەوە، لەنێویاندا مایێرسک بەهۆی مەترسی هێرشەکانی حوسییەکان، بەڕێوەبەرانی لۆجستی جیهانی رووبەڕووی قەیرانێکی دوو جەمسەریی بەرزبوونەوەی نرخی گواستنەوەی دەریایی و ئاسمانی لە لایەک و بارە گیرخواردووەکان لە لایەکی دیکە دەبنەوە.
ئەنگۆلا لە رێکخراوی ئۆپێک کشایەوە و بەوهۆیەوە نرخی نەوت زیاتر لە دۆلارێک دابەزی.
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار زیاتر بەرزبووەوە و 100 دۆلار بۆ خوار 153 هەزار دینار دابەزی. پێشبینی دەکرێت هەفتەی داهاتوو نرخی دینار زیاتر بەرزببێتەوە.
سەرۆکی پێشووی ژووری بازرگانی دهۆک دەڵێت، وەرگرتنی گومرگ بە دینار لە دەروازە سنوورییەکان لە بەرژەوەندیی بازرگانان و حکومەتە. دەشڵێت، هێشتا مامەڵەی بازرگانی لەگەڵ تورکیا بە دۆلارە و بە لیرە نییە.
کوردێک لە ئەنجوومەنی وەزیرانی بولگاریاوە لەگەڵ سەرۆکوەزیران و ئەنجوومەنەکە کۆبووەوە و بڕیاردرا کارگەیەکی بەرهەمهێنان لەو وڵاتە بکاتەوە.
سەرۆک و گەورە بەرپرسانی چین لە کۆبوونەوەی لووتکەی ئابووریی وڵاتەکە گوتیان "ئاستەنگ و ئاڵنگاریی گەورە" لەبەردەم بووژانەوەی وڵاتەکەیاندایە.
لە رووسیا نرخی هێلکە 40٪ بەرزبووەتەوە و هاووڵاتییانی نیگەران کردووە. وەکو چارەسەر، پێشنیاز دەکرێت بۆ شەش مانگ هەناردەی هێلکە قەدەخە بکرێت.
ئێوارەی ئەمڕۆ چوارشەممە، 06-12-2023، نرخی نەوتی برێنت 2.94 دۆلار دابەزی و هەر بەرمیلێک بە 74.25 دۆلار مامەڵەی پێوەکرا. نرخی نەوتی سووکی رۆژئاوای تێکساسیش 3.6 دۆلار دابەزی و هەر بەرمیلێک بە 69.25 دۆلار مامەڵەی پێوەکرا.
کۆمەڵەی پیشەسازیی نەوتی هەرێمی کوردستان دەڵێت، بە مەبەستی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان ئامادەیە لەگەڵ هەولێر و بەغدا کۆببێتەوە و جەخت لەوەش دەکاتەوە، گرێبەستەکانی ئێستایان یاسایی و کارپێکراون.
نرخی بیتکۆین گەیشتە بەرزترین ئاستی 20 مانگی رابردوو. بانکێکی نێودەوڵەتی دەڵێت، ساڵی داهاتوو نرخی هەر بیتکۆینێک دەگاتە 100 هەزار دۆلار
زۆریی گۆشتی مەڕ لە ئوسترالیا نرخەکانی دابەزاندووە و هەندێک لە جووتیاران مەڕەکانیان دەکوژن یان دەیبەخشن بۆ ئەوەی تێچووەکانیان کەمبکەنەوە لەبری ئەوەی لە کێڵگەکاندا بەخێویان بکەن.
گوتەبێژی کۆمەڵەی پیشەسازیی نەوتی هەرێمی کوردستان (ئەپیکور) بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، تاوەکو ئێستا هیچ کام لە مەرجەکانیان بۆ بەرهەمهێنان و هەناردەکردنەوەی نەوت جێبەجێ نەکراون و هێشتاش دڵنیاییان لەبارەی شایستە داراییەکانیانەوە پێنەدراوە.
مانگی داهاتوو درێسەکانی مێسی دەخرێنە زیادکردنی ئاشکراوە و پێشبینی دەکرێت بەهاکەیان بگاتە زیاتر لە 10 ملیۆن دۆلار، بەوەش ئەگەر هەیە ببێتە گرانترین کەرەستەی وەرزشی لە مێژوودا. بەشێک لە داهاتەکەشی بۆ منداڵانی نەخۆش تەرخان دەکرێت.
بانکی ناوەندیی عێراق بە هۆشدارییەک لەبارەی خراپ بەکارهێنانى کارتى ئەلیکترۆنیى پارە لە دەرەوەى عێراق، بەهای دینار دادەبەزێنێت.
ناوەندی ئاماری ئیسرائیل ئەو داتایەی بڵاوکردەوە، بەڵام ئەو ئاستە کەمترە لە پێشبینییەکان، بەوپێیەی پێشبینی دەکرا لەو چارەکەدا ئابووریی ئیسرائیل 3.8% گەشە بکات.
راوێژکاری کۆمەڵەی بانکە تایبەتەکانی عێراق دەڵێت، دەبێت هەولێر و بەغدا هاوئاهەنگی بکەن بۆ کۆنترۆڵکردنی بەهای دینار. دەشڵێت، راگرتنی هەناردەی نەوتی هەرێمی کوردستان داهاتەکانی عێراقی 23٪ کەمکردووەتەوە و، هەناردەکردنەوەی بەهای دینار بەرزدەکاتەوە.
بەهۆی ئامارەکانی ئەمریکا و چینەوە نرخی نەوت زیاتر لە 4 دۆلار دابەزی و بەرمیلێک نەوتی برێنتیش بۆ کەمتر لە 77 دۆلار دابەزی. نرخی ئۆنسەیەک زێریش گەیشتە سەروو 1986 دۆلار.
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار لە هەولێر جێگیر بووە و لە سلێمانیش دابەزیوە. ئاڵوگۆڕکارێکی دراو لە سلێمانی دەڵێت، دۆلار کەمە، بەڵام کەمیی خواست لەسەری وایکردووە بەهای دینار زۆر دانەبەزێت.
ئەمڕۆ بەهای دینار لە بەرامبەر دۆلار بەرزبووەوە و 100 دۆلار زیاتر لە 4 هەزار دینار دابەزی. شارەزایان بۆچوونی جیاوازیان لەسەر داهاتووی بەهای دینار هەیە؛ بەشێکیان دەڵێن، ئەم ساڵ رەنگە 100 دۆلار بۆ 145 هەزار دینار و کەمتریش دابەزێت؛ بەشێکی دیکەش بەرزبوونەوەکە بە کاتی دەبینن و ئەگەری بەرزبوونەوەی 100 دۆلار تاوەکو 170 هەزار دیناریش دەبینن.
توێژەرێکی بواری وزە دەڵێت، لە کۆبوونەوەی نێوان وەزارەتی نەوتی عێراق و کۆمپانیا نەوتییەکان، پێشنیازێکی نوێ بۆ هەناردەکردنەوەی نەوت کراوە، بەڵام پێویستی بە رێککەوتنی سیاسی هەیە. دەشڵێت، بەرهەمهێنانەوەی تەواوەتی نەوت لە کێڵگەکانی هەرێمی کوردستان، لانیکەم دوو بۆ سێ مانگ دەخایەنێت.
"عێراق و ئەمریکا لەسەر ئەوە رێککەوتوون بانکی زیاتری عێراقی دۆلار لە بانکی ناوەندیی ئەمریکا وەربگرن"
بۆ یەکەمجار بەرپرسانی وەزارەتی نەوتیی حکومەتی عێراق لەگەڵ نوێنەرانی کۆمەڵەی پیشەسازیی نەوتی هەرێمی کوردستان (ئەپیکور) لەبارەی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان کۆبوونەوە.
ئەمڕۆ جارێکی دیکە بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی و 100 دۆلار لە بازاڕی دراوی هەولێر گەیشتەوە سەروو 164 هەزار دینار.
بەرپرسێکی گرووپی کۆمپانیاکانی پێرڵ پێترۆڵیۆم رایگەیاند، حکومەتی هەرێمی کوردستان 260 ملیۆن دۆلار قەرزداری کۆمپانیاکەیانە، تاوەکو ئەو قەرزە نەداتەوە، مافی بەسەر ئەو گازەوە نییە، کە بەرهەمی دەهێنن.
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار زیاتر دابەزی و 100 دۆلار گەیشتە زیاتر لە 163 هەزار دینار.
بانکی جیهانی هۆشداریی دەدات لەوەی شەڕی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست و شەڕی ئۆکراینا "شۆکێکی دووانە"ـی وزە دروست بکەن و دەشڵێت، لە خراپترین سیناریۆدا رەنگە نرخی بەرمیلێك نەوت بگاتە 157 دۆلار.
بۆ یەکەمجار دوای زیاتر لە ساڵێک، بانکی ناوەندیی ئەوروپا بڕیاریدا سوودی بانکی وەک خۆی بهێڵێتەوە.
گەشەی کۆی بەرهەمی نێوخۆیی ئەمریکا بەرزترین ئاستی لە نزیکەی دوو ساڵ تۆمار دەکات، بەوەش کاریگەریی زیاتر لەسەر بڕیاری رێژەی سوودی بانکی لەو وڵاتە دادەنێت.
بە پێچەوانەی رۆژانی رابردوو، ئەمڕۆ بەهای دینار لە بازاڕەکانی دراوی هەرێمی کوردستان لەکاتی داخستندا بەرزبووەوە؛ تەنیا لە بازاڕی دۆلارەکەی سلێمانی بەهای 100 دۆلار، هەزار دینار دابەزی
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر دۆلار دابەزی و 100 دۆلار لەکاتی داخستنی بازاڕدا نزیکەی هەزار دینار بەرزبووەوە و گەیشتە زیاتر لە 161 هەزار و 500 دینار.
نرخی بیتکۆین زیاتر لە هەزار دۆلار بەرزبووەوە و گەیشتە سەرووی 31 هەزار دۆلار، هۆکاری سەرەکییش هەوڵی کۆمپانیاکانە بۆ بەیاساییکردن و رێکخستنی دراوە دیجیتاڵییەکان.
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی و 100 دۆلار لەکاتی داخستندا بە 160 هەزار و 650 دینار مامەڵەی پێوەکرا.
نرخی زێڕ بەردەوامە لە بەرزبوونەوە و تادێت ئۆنسەیەک زێڕ نزیک دەبێتەوە لە دوو هەزار دۆلار و پێشبینی دەکرێت لەگەڵیدا نرخەکەی لە هەرێمی کوردستانیش بەرزببێتەوە. نرخی نەوتیش لە دووەمین بەرزبوونەوەی هەفتانە نزیکە.
وەزارەتی گەنجینەی ئەمریکا سزای بەسەر 10 کەس و لایەنی سەر بە حەماسدا سەپاند، وەزیری گەنجینەش دەڵێت، رێوشوێنی خێرا و یەکلاییکەرەوە بەرامبەر پشتیوانانی دارایی حەماس دەگرنەبەر.
ئێوارەی ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە، لە کاتی داخستنی بازاڕدا 100 دۆلار بە 160 هەزار و 100 دینار مامەڵەی پێوەکرا.
عەلی عەللاق، پارێزگاری بانکی ناوەندیی عێراق سبەی (پێنجشەممە) سەردانی هەولێر دەکات و بەشداری لە کۆنفرانسێک لەبارەی سیاسەتی نەختینەیی دەکات.
بەرپرسانی کارەبای فەلەستین رایانگەیاند، تاکە وێستگەی بەرهەمهێنانی کارەبای کەرتی غەززە کە لەژێر بۆردوومان و گەمارۆی هێزەکانی ئیسرائیلدا بوو، ئەمڕۆ چوارشەممە، (11-10-2023) بەهۆی نەمانی سووتەمەنییەوە داخرا.
بەگوتەی شەفریر، "بە خەمڵاندنێکی زۆر ورد، دەتوانرێت گریمانەی ئەوە بکرێت؛ تێچووی شەڕی ئێستا بەلایەنی کەمەوە دەگاتە 1.5%ـی بەرهەمی نێوخۆیی [هەردوولا]، ئەمەش واتە زیادبوونی کورتهێنانی بودجە لانیکەم بە رێژەی 1.5%ـی بەرهەمی نێوخۆیی لە ساڵی داهاتوودا."
سەرۆکی پەیمانگەی عێراق بۆ وزە بە دووری دەبینێت هەفتەی داهاتوو هەناردەی نەوتی هەرێمی کوردستان دەستپێبکاتەوە و هێشتا کۆمەڵێک کێشە ماون. دەشڵێت، تورکیا ئامادەیی بۆریی نەوتی جەیهان وەکو گوشار بەرامبەر بە عێراق بەکاردەهێنێت.
بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار جارێکی دیکە دابەزی و 100 دۆلار گەیشتەوە 157 هەزار دینار.
نرخی نەوت زیاتر لە سێ دۆلار دابەزی و بەرمیلێک نەوتی برێنت گەیشتە خوار 88 دۆلار، ئەوەش نزمترین ئاستە لە یەک مانگی رابردوودا.
ئەمڕۆ لەکاتی داخستنی بازاڕدا بەهای دینار بەرامبەر دۆلار بەرزبووەوە و 100 دۆلار بە کەمتر لە 154 هەزار دینار مامەڵەی پێوەکرا.
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر دۆلار لەکاتی داخستندا بەرزبووەوە و 100 دۆلار بە 155 هەزار و 100 دینار مامەڵەی پێوە کرا.
گوتەبێژی کۆمەڵەی پیشەسازیی نەوتیی هەرێمی کوردستان دەڵێت، ئامادەن بە تەواوی توانای پێشوویانەوە دەست بە بەرهەمهێنانی نەوت بکەنەوە. دەشڵێت، نەوتی هەرێمی کوردستان پرسێکی نێودەوڵەتییە، بەڵام بەرەوپێشچوون لە هەناردەکردنەوەیدا بەدی ناکەن.
وەک پێشبینی دەکرا، بانکی ناوەندیی ئەمریکا بڕیاری دا رێژەی سوودی بانکی وەکو خۆی بهێڵێتەوە، بەڵام دەڵێت رەنگە لەمساڵدا جارێکی دیکە رێژەکە زیادبکات.
ئەمڕۆ لەکاتی داخستنی بازاڕدا بەهای دینار بەرامبەر دۆلار بەرزبووەوە؛ 100 دۆلار نزیکەی 1500 دینار دابەزی و گەیشتە خوار 156 هەزار دینار.
نرخی نەوت لە بەرزبوونەوە بەردەوامە و بۆ یەکەمجار لە دوای زیاتر لە ساڵێک، نرخی بەرمیلێك نەوتی ئەمریکا گەیشتە سەروو 93 دۆلار؛ نرخی نەوتی برێنتیش گەیشتە نزیکەی 96 دۆلار.
نرخی نەوت بەردەوامە لە بەرزبوونەوە و بۆ یەکەمجار لە ئەم ساڵدا نرخی بەرمیلێك نەوتی برێنت گەیشتە سەرووی 93 دۆلار
ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزە هۆشداری دەدات لەوەی کەمکردنەوەی بەرهەمی نەوت لەلایەن سعودیە و رووسیاوە، خستنەڕووی نەوت لە بازاڕەکان تاوەکو کۆتایی ئەمساڵ بەشێوەیەکی بەرچاو کەم دەکاتەوە، مەترسی هەیە بازاڕی نەوت ناجێگیرتر بکات.
بۆ دووەمین مانگی لەسەریەک هەڵاوسان لە ئەمریکا زیاد بوو، بەوەش گوشارەکان لەسەر بانکی ناوەندیی ئەو وڵاتە بۆ بەرزکردنەوەی سوودی بانکی زیاد دەبن، کە 20ـی ئەم مانگە کۆدەبێتەوە.
رۆژی دووشەممە، 11.9.2023 حاجی سابیر باواجی، ئەندامی ئەنجوومەنی گۆڕینەوەی دراوی هەولێر بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، ئەمڕۆ لەکاتی کردنەوەی بازاڕی دراوی هەولێر، 100 دۆلار بە 154 هەزار و 850 دینار بوو، بەڵام لەکاتی داخستندا بەهای دینار دابەزی و 100 دۆلار بە 156 هەزار و 550 دینار مامەڵەی پێوەکرا.
ئەمڕۆ بانکی ناوەندیی عێراق زیاتر لە 46 ملیۆن و 570 هەزار دۆلاری خستە بازاڕەوە، بەڵام بەهای دینار دابەزی و لەکاتی داخستنی بازاڕدا 100 دۆلار گەیشتەوە سەروو 154 هەزار دینار
گەڵف کیستۆن دەڵێت، راگرتنی هەناردەی نەوت شایستە داراییەکانی دواخستوون
دامەزراوەکانی بواری نەوت دەڵێن، سەرەڕای سزاکانی ئەمریکا، بەڵام بەهۆی دانوستاندنەکانی نێوان تاران و واشنتنەوە، بەرهەم و هەناردەی نەوتی ئێران لە مانگی ئابدا بۆ ئاستێکی پێوانەیی بەرزبووە
سەرۆکوەزیرانی چین هۆشداری دەداتە بەرپرسانی ئەمریکا لەوەی هەر هەنگاوێک لە بەسیاسیکردنی پرسە ئابوورییەکانی نێوان هەردوو وڵات، کارەسات بۆ ئابووریی جیهان دروست دەکات
بەهۆی شڵەژانی بازاڕی دراوە دیجیتاڵییەکانەوە قەبارەی مامەڵەی رۆژانە بە بیتکۆینەوە لە نزمترین ئاستیدایە لە نزیکەی پێنج ساڵی رابردوودا و رۆژانە مامەڵە بە کەمتر لە 130 هەزار بیتکۆینەوە دەکرێت؛ لە کاتێکدا ئاداری ئەمساڵ رۆژانە مامەڵە بە زیاتر لە سێ ملیۆن بیتکۆین دەکرا
ئەمڕۆ لە بازاڕی دراوی هەرێمی کوردستان بەهای دینار بەرامبەر دۆلار بەرزبووەوە و لە کاتی داخستنی بازاڕدا 100 دۆلار بە نزیکەی 154 هەزار دینار مامەڵەی پێوەکرا
نرخی گەنم دابەزی و گەیشتە نزمترین ئاستی نزیکەی سێ ساڵ لەمەوبەر
رۆژی پێنجشەممە، 10.8.2023، وەزارەتی بازرگانیی ئەمریکا رایگەیاند، لە مانگی تەممووزدا هەڵاوسان لەسەر ئاستی مانگانە 0.2٪ بووە و بەراورد بە مانگی پێشووتر نەگۆڕاوە، بەڵام لەسەر ئاستی ساڵانە گەیشتووەتە 3.2٪، لەکاتێکدا لە مانگی حوزەیراندا 3٪ بوو.
یانگ هویان، ژنە ملیاردێرێکی چینیی تەمەن 41 ساڵان و خاوەنی کۆمپانیای کانتری گاردن [باخچەی وڵات]ـە لە بواری خانووبەرە؛ لە مانگی حوزەیرانی 2021ـەوە سامانەکەی 84٪ کەمبووەتەوە. بەپێی پێنوێنی بلومبێرگیش بۆ ملیاردێرەکان، تەنیا سێشەممەی رابردوو، 8.2٪ـی سامانەکەی لەدەستداوە.
گەشبینییەکەی ئۆپێک لەکاتێکدایە، نرخی نەوت لە بەرزترین ئاستیدایە لەدوای مانگی کانوونی دووەمی ئەمساڵ و سعودیەش بەرهەمهێنانی ملیۆنێک بەرمیل نەوتی لە رۆژێکدا کەمکردووەتەوە.
رێکخراوی خۆراک و کشتوکاڵی سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان کە بە فاو ناسراوە، رۆژی پێنجشەممە، 10.8.2023 راپۆرتێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند، لە مانگی تەممووزدا پێنوێنی نرخی برنج 2.8٪ و بۆ 129.7 خاڵ بەرزبووەتەوە.
گەڵف کیستۆن، یەکێکە لەو کۆمپانیایانەی بواری نەوت کە لە هەرێمی کوردستان کاردەکات، دەڵێت، لە کێڵگەی شێخان دەستیان بە بەرهەمهێنانی نەوت کردووەتەوە و بە پاڵاوگەکانی نێوخۆی دەفرۆشن و هێشتا پێیانوایە راگرتنی هەناردەی نەوتی کوردستان کاتییە. دەشڵێت، 151 ملیۆن دۆلاری شایستەی مانگی 10ـی پار تاوەکو مانگی سێی ئەمساڵیان لای حکومەتی هەرێمی کوردستانە.
حاجی سابیر دەڵێت، هۆکاری سەرەکیی دابەزینی بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار، کەمیی فرۆشی کاشە بە دۆلار لە لایەن بانکی ناوەندیی عێراقەوە. گوتیشی، ئێستا بازاڕ زیاتر لە خواست و خستنەڕوو بەندە.
یەکەمین بانکی دیجیتاڵی عێراق (FIB) رایگەیاند، بۆ یەکەمجار لە بازاڕی عێراقدا خزمەتگوزاریی ڤیزا دایرێکت [ڤیزای راستەوخۆ] بەردەست دەخات، کە خزمەتگوزارییەکە ناردن و وەرگرتنی پارە لەنێوان تاکەکان لەسەر ئاستی نێوخۆ و جیهان ئاساندەکات.
ئەمڕۆ لە بازاڕەکانی دراوی هەرێمی کوردستان، بەهای 100 دۆلار زیاتر لە هەزار دینار بەرزبووەوە و گەیشتە زیاتر لە 153 هەزار دینار. گوتەبێژی بازاڕی دۆلاری سلێمانی دەڵێت، جێبەجێنەکردنی بڕیارەکانی بانکی ناوەندیی عێراق لە هەرێمی کوردستان هۆکاری سەرەکیی دابەزینی بەهای دینارن.
دوای ئەوەی دوێنێ لەکاتی داخستنی بازاڕدا بەهای 100 دۆلار گەیشتە زیاتر لە 152 هەزار و 500 دینار، ئەمڕۆ لەکاتی داخستندا بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار بەرزبووەوە و 100 دۆلار بۆ 151 هەزار دینار دابەزی. ئەندامانی بازاڕی دراوی هەولێر و سلێمانیش دەڵێن، ئەگەر بانکی ناوەندی خستنەڕووی دۆلار بە کاش زیاد بکات، بەهای دینار زیاتر بەرزدەبێتەوە.
رۆژی دووشەممە، 31-07-2023 نرخی نەوتی برێنت 74 سەنت بەرزبووەوە و هەر بەرمیلێک بە 85.73 دۆلار مامەڵەی پێوەکرا. نرخی نەوتی سووکی رۆژئاوای تێکساسیش 98 سەنت بەرزبووەوە و هەر بەرمیلێک بە 81.56 بەرمیل مامەڵەی پێوەکرا.
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار لەکاتی داخستندا کەمێک دابەزی و 100 دۆلار لە بازاڕەکانی هەولێر و سلێمانی گەیشتە سەروو 150 هەزار دینار. هۆکاری سەرەکیش کەمیی فرۆشی کاش بووە لەلایەن بانکی ناوەندیی عێراقەوە.
نرخی بەنزین لە ئەمریکا بۆ بەرزترین ئاست لەدوای مانگی تشرینی دووەمی ساڵی رابردووەوە بەرزبووەتەوە، ئەوەش مەترسیی لەسەر هەڵبژاردنەوەی بایدن دروستکردووە
رۆژی هەینی، 28.7.2023 نرخی نەوتی برێنت 29 سەنت بەرزبووەوە و هەر بەرمیلێک بە 84.20 دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت. نرخی نەوتی سووکی رۆژئاوای تێکساسیش 55 سەنت بەرزبووەوە و هەر بەرمیلێک بە 80.14 بەرمیل مامەڵەی پێوەدەکرێت.
لەدوای مانگی تەممووزی ساڵی رابردووەوە، ئەمە نۆیەمین جاری لەسەریەکە بانکی ناوەندیی ئەوروپا لە کۆبوونەوەکانیدا سوودی بانکی بەرزدەکاتەوە.
وەزارەتی بازرگانیی ئەمریکا دەڵێت، بەرزبوونەوەی گەشەی بەرهەمی نێوخۆیی ئەمریکا بەهۆی زیادبوونی خەرجیی بەکاربردنەوەیە هاوشان لەگەڵ زیادبوونی خەرجییەکانی حکومەت.
رۆژی پێنجشەممە، 27.7.2023، حاجی سابیر باواجی، ئەندامی ئەنجوومەنی گۆڕینەوەی دراو لە هەولێر بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت، ئەمڕۆ لەکاتی کردنەوەی بازاڕی دراوی هەولێردا 100 دۆلار بە 155 هەزار و 750 دیناری عێراقی بوو، بەڵام لەکاتی داخستندا 100 دۆلار بە 154 هەزار دینار مامەڵەی پێوەکرا.
بەرزبوونەوەی بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار و دابەزینی نرخی زێڕ لەسەر ئاستی جیهان، هۆکاری سەرەکیی دابەزینی نرخی زێڕ بوون لە بازاڕەکانی هەرێمی کوردستان. دانا وەرتی، ئەندامی سەندیکای زێڕینگرانی کوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، بەرزکردنەوەی سوودی بانکی ناوەندیی ئەمریکا و دابەزینی رێژەی بێکاری، هۆکاری سەرەکیی دابەزینی نرخی زێڕن لە جیهاندا.
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار زیاتر دابەزی، لە کاتی داخستنی بۆرسەی هەولێر، 100 دۆلار بە 156 هەزار و 300 دینار مامەڵەی پێوەکرا.
سندووقی نەختی نێودەوڵەتی، هۆشداری دەدات لە بڕیاری هیندستان بۆ قەدەخەی هەناردەی برنج و دەڵێت، هەڵاوسانی خۆراک لە جیهاندا زیاد دەکات.
ئەمڕۆ بەهای دینار لەکاتی داخستنی بازاڕدا بەرامبەر دۆلار کەمێک بەرزبووەوە و 100 دۆلار بە 153 هەزار و 600 دیناری عێراقی مامەڵەی پێوەکرا.
نرخی نەوت بۆ دووەمین رۆژی لەسەریەک لە بەرزترین ئاستی سێ مانگی رابردوودایە و ئەمڕۆ نرخی بەرمیلێک نەوتی برێنت 83 دۆلاری تێپەڕاند.
سێ هۆکاری سەرەکی لە پشت بەرزبوونەوەی نرخی نەوتەوەن؛ کەمبوونەوەی بەرهەم، زیادبوونی خواست لەسەر بەنزین لە ئەمریکا و هیوای بووژانەوەی خواستی چین لەسەر نەوت.
رۆژی دووشەممە، 24-07-2023 نرخی بیتکۆین هەزار و 100 دۆلار دابەزی و هەر بیتکۆینێك بە 29 هەزار و 10 دۆلار مامەڵەی پێوەکرا.
کەمبوونەوەی سامانی گەورەترین ملیاردێری جیهان دوای ئەوە هات، کە لە بەیانیی دوێنێ پێنجشەممەوە تاوەکو ئێستا نرخی هەر پشکێکی تێسلا لە 292 دۆلارەوە بۆ نزیکەی 260 دۆلار دابەزیوە.
لە ناوچەی ڤێسێلێ لە کیێڤی پایتەختی ئۆکراینا، گەنمێکی زۆر پێگەیشتووە و دروێنە دەکرێت. بڕیاربوو ئەو گەنمەی دروێنە دەکرێت، لە رێگەی بەندەرەکانی دەریای رەش هەناردە بکرێت، بەڵام کشانەوەی رووسیا لە رێککەوتنی دانەوێڵە هاوشێوەی بازاڕەکانی جیهان، نیگەرانی لەنێوخۆی ئۆکرایناش دروستکردووە.
هیندستان زیاتر لە 40٪ـی بەرهەمی برنجی جیهان هەناردە دەکات، بەڵام کەمیی برنج لە کۆگەکانی جیهان وادەکات هەر کەمکردنەوەیەکی هەناردەی برنج کاریگەریی لەسەر بەرزبوونەوەی زیاتری نرخەکانی خۆراک هەبێت.
گوتەبێژی بازاڕی دۆلاری سلێمانی دەڵێت، پێشبینی دەکەن بەهای 100 دۆلار بگاتەوە 148 هەزار دینار یان زیاتر، بەڵام رەنگە بەرزبوونەوەی زیاتری بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار کاتی زیاتری پێویست بێت.
نرخی گەنم بەرزبووەوە و گەیشتە سەروو 270 دۆلار بۆ هەر تۆنێک، ئەوەش دوای ئەوەی رووسیا هەڕەشەی کرد کە وەکو کەشتیی سەربازی مامەڵە لەگەڵ ئەو کەشتییانەدا دەکات کە دەچنە بەندەرەکانی ئۆکراینا لە دەریای رەش. کشانەوەی رووسیا لە رێککەوتنی دانەوێڵە و هەڕەشەکانی رووسیا ترسی دروستبوونی قەیرانێکی خۆراکی لە جیهاندا زیادکردووە.
سندووقی نەختی نێودەوڵەتی دەڵێت، لە 20 ساڵی رابردوودا وڵاتانی تازەپێگەیشتوو زۆرترین کاریگەریی بەرزبوونەوەی دۆلاریان لەسەر بووە، کە بووەتە هۆی چوونە دەرەوەی سەرمایە، بەرزبوونەوەی نرخی هاوردەکردن و خراپتربوونی دۆخی دارایی
کۆمپانیای تێسلا ئامارە داراییەکانی بۆ چارەکی دووەمی ئەمساڵ بڵاوکردەوە و بەهۆی کەمکردنەوەی نرخی ئۆتۆمبێلەکانیەوە فرۆشی زیاد بووە و قازانجی بەرزبووەتەوە
کۆمپانیای نێتفلیکس بڵاویکردەوە، لە چارەکی دووەمی ئەمساڵدا 5.9 ملیۆن بەشداربووی زیاد بووە، بەمەش کۆی گشتیی بەشداربووانی لە جیهاندا گەیشتووەتە 238 ملیۆن، داهاتەکەشی بەراورد بە چارەکی دووەمی ساڵی رابردوو 3% زیاد بووە و گەیشتووەتە 8.3 ملیار دۆلار
ئەندامێکی ئەنجوومەنی گۆڕینەوەی دراو لە هەولێر دەڵێت، سزادانی 14 بانکی عێراقی لە لایەن ئەمریکاوە بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار دادەبەزێنێت و رەنگە بگاتە 150 بۆ 151 هەزار دینار.
لە سەرەتای ئەمساڵەوە نرخی تەماتە لە هیندستان 700% بەرزبووەتەوە و نرخی هەر کیلۆیەک گەیشتووەتە زیاتر لە دوو دۆلار، ئەوەش سامانی جووتیارانی تەماتەی سەرسەڕهێنەرانە بەرزکردووەتەوە.
هۆکاری سەرەکیی زیادبوونی هاوردەی نەوتی رووسیا لە لایەن هیندستان و چینەوە بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە کە بەهۆی سزاکانەوە، نەوتی ئۆراڵی رووسی بە کەمتر لە نرخی نەوتی جیهان دەفرۆشرێت.
ئاژانسی پاراستنی داتای نەرویج، رۆژی دووشەممە، 17.7.2023 لە راگەیێندراوێکدا رایگەیاند، کۆمپانیای مێتای خاوەنی تۆڕەکانی فەیسبووک و ئینستاگرام قەدەخە دەکات، ئەوەش بە تۆمەتی بەکارهێنانی زانیاریی تایبەتی بەکارهێنەران بە مەبەستی رێکلام، هەڕەشەی ئەوەش لە ئەگەری بەردەوامبوونیان، رۆژانە بە 100 هەزار دۆلار سزایان دەدات.
رووسیا بەشداریکردنی لە رێککەوتنی دانەوێڵە راگرت، ئەوەش نرخی گەنمی بەشێوەیەکی بەرچاو بەرز کردەوە
بەپێی راپۆرتێک کە شەوی پێنجشەممە لەلایەن پڕۆگرامی گەشەپێدانی نەتەوە یەکگرەتووەکان بڵاوکراوەتەوە، بەهۆی پەتای کۆرۆنا و جەنگی ئۆکرایناوە، لەو ماوەیەدا 75 ملیۆن کەس کەوتوونەتە ژێر هێڵی هەژارییەوە، ئەمەش ئەو کەسانە دەگرێتەوە داهاتی رۆژانەیان لە 2.15 دۆلار کەمترە.
بەهۆی کەمبوونەوەی تەماتە و بەرزبوونەوەی نرخەکەیەوە، ئێستا بەشێکی زۆری ماڵباتەکانی هیندستان روویان لە بەرهەمە لەقوتووکراوەکان کردووە؛ تەنانەت لقی ماکدۆناڵدیش لەو وڵاتە رایگەیاندووە، چیدیکە تەماتە ناخاتە نێو خواردنە خێراکانی.
کۆمپانیای دیلۆیت، کە تایبەتە بە وردبینی لە کەرتی نەوتی هەرێمی کوردستان، راپۆرتی خۆی لەبارەی هەناردەی نەوتی هەرێمی کوردستان لە سێ مانگی یەکەمی ئەمساڵدا بڵاوکردەوە؛ کۆی داهاتی هەناردەی نەوت زیاتر لە دوو ملیار دۆلار بووە، بەڵام کەمتر لە ملیارێک دۆلار وەک داهات بۆ حکومەت ماوەتەوە.
وەزیری نەوتی عێراق دەڵێت، دانوستاندن لەگەڵ تورکیا بۆ هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان بەردەوامە، بەڵام ئەوان بۆ قەرەبووکردنەوەی راگرتنی هەناردەی نەوت، بەرهەمی نەوتی کێڵگەکانی باشووری عێراق زیاد دەکەن. لەبارەی گازیشەوە دەڵێت، لە رێگەی گرێبەستەکانی خولی پێنجەم و شەشەمی کێڵگەکانی گازییەکان، دەتوانن بگەنە "ئاستی خۆبژێوی" و گاز هەناردەی دەرەوەش بکەن.
گرووپی هاوپەیمانیی ئۆپێک پڵەس کە نزیکەی 40٪ـی کۆی نەوتی جیهان بەرهەمدەهێنێت، لە کۆتاییەکانی ساڵی رابردووەوە لە کۆبوونەوەکانیدا سێ جار بڕیاری داوە بەرهەمهێنانی نەوت کەمبکاتەوە؛ ئێستا ئەو گرووپە بەرهەمهێنانی 5 ملیۆن بەرمیل نەوتی ئەندامانی کەمکردووەتەوە. ئامانج لە بڕیارەکانی ئۆپێک پڵەس بەرزکردنەوەی نرخی نەوتە، بەڵام زۆر لە دامەزراوە و شرۆڤەکاران دەڵێن، ئۆپێک پڵەس لەوەدا شکستی هێناوە.
لە سەرەتای ساڵی 2023وە، سامانی 500 گەورەترین ملیاردێری جیهان بە بڕی زیاتر لە 850 ملیار دۆلار زیاد بووە. هۆکاری سەرەکیش بەرزبوونەوەی نرخی پشکی بازاڕە داراییەکانە
نرخی نەوت لە کۆتا رۆژی هەفتەدا جێگیرە و نزیکە لەوەی یەکەمین بەرزبوونەوەی مانگانە تۆماربکات لە ئەمساڵدا.
لە گوندی دۆنگفێنگ لە شاری جیڵن لە چین، مراوییەکان لەجیاتی هێلکە و جووجەڵە بۆ مەبەستێکی دیکە بەکاردێن، کە ئەویش بەکارهێنانیانە وەکو دەستی کار لەبری مرۆڤ
زبڵ و خاشاک بووەتە سیمای سەرەکیی کۆڵۆمبۆی پایتەختی سریلانکا؛ ئێستا بۆ سڕینەوەی ئەو دیمەنانە، حکومەت چەند بەرهەمێک بە یاسا قەدەخە دەکات و لە هەفتەکانی داهاتوودا دەچێتە واری جێبەجێکردنەوە. پیسبوونی ژینگەش لەو وڵاتە تووشبوون بە تای خوێنبەربوونی زیاد کردووە
لێکۆڵینەوەکە لە کاتێکدایە، بەپێی دوایین ئامارە فەرمییەکان، لەمساڵدا تاوەکو مانگی ئایار، نرخی خۆراک لە بەریتانیا زیاتر لە 18% بەرزبووەتەوە.
بەپێی سەرچاوە پیشەسازییەکان، لە مانگی ئایاردا هاوردەی نەوتی عێراق و سعودیە بۆ هیندستان بۆ نزمترین ئاست لەدوای تشرینی یەکەمی ساڵی 2021ـەوە دابەزیوە.
لە ئەمساڵدا ئەڵمانیا بە بەهای زیاتر لە 4.5 ملیار دۆلار چەکی هەناردە کردووە و رێژەکە 12% زیاترە بەراورد بە ساڵی رابردوو. ئۆکرایناش گەورەترین هاوردەکاری چەکی ئەڵمانییە
نرخی بیتکۆین بۆ سەروو 31 هەزار دۆلار بەرزبووەوە و گەیشتە بەرزترین ئاست لە 18 مانگی رابردوودا
نامەی سەرنشینێکی ئۆروگوایی کەشتیی تایتانێک، دەخرێتە فرۆشتنی ئاشکراوە و نرخەکەی لە 12 هەزار دۆلارەوە دەستپێدەکات.
جێگری پارێزگاری بانکی ناوەندیی عێراق دەڵێت، هێشتنەوەی پارە لە دەرەوەی بانکەکان یەکێکە لە کێشەکانی بەردەم سیستمی بانکی. دەشڵێت، بانکی ناوەندیی عێراق بۆ چارەسەرکردنی ئەو کێشەیە، پەرە بە پارەدانی ئەلیکترۆنی دەدات.
نرخی بیتکۆین لە کەمتر لە 24 کاژێری رابردوودا زیاتر لە هەزار دۆلار بەرزبووەوە و هەر بیتکۆینێک گەیشتە سەرووی 29 هەزار دۆلار.
وەزیری نەوتی عێراق لە نیودەلهیی پایتەختی هیندستان لەگەڵ وەزیری نەوتی ئەو وڵاتە کۆبووەوە. وەزیری نەوتی هیندستان دەڵێت، "دەمانەوێت نەوتی زیاتری عێراق بکڕین".
دوایین کەشتیی نەوت هەڵگر لە دەریای نێوەڕاست کە زیاتر لە دوو مانگە چاوەڕوانی گەیشتنی نەوتی باشووری کوردستانە، بەهۆی رێکنەکەوتن لەبارەی هەناردەکردنەوەی نەوت، بە بەتاڵی بەندەری جەیهانی جێهێشت.
سەرۆکوەزیرانی عێراق لەگەڵ شاندێکی ئەنجومەنی کاری عێراقی - ئەمریکی کۆبووەوە و رایگەیاند، دەبێت خۆیان بۆ پشتبەستن بە وزە نوێبووەوەکان لەبری نەوت ئامادە بکەن و وەبەرهێنانیش لە گازی سرووشتیدا دەکەن، تاوەکو ببێتە سەرچاوەیەکی گەورەی داهات بۆ عێراق.
داهاتی هەناردەی نەوتی رووسیا لە مانگی ئایاردا بۆ نزمترین ئاست لەدوای مانگی شوباتی ئەمساڵەوە دابەزیوە، ئەوەش بەهۆی دابەزینی نرخی نەوتی ئەو وڵاتە لە بازاڕەکانی جیهاندا
لە مانگی نیساندا هەڵاوسان لە ئەمریکا بۆ 11یەمین مانگ لەسەریەک و نزمترین ئاستی لە دوو ساڵی رابردوودا دابەزی، ئەوەش گوشارەکان بۆ زیادکردنی سوودی بانکی لە لایەن بانکی ناوەندییەوە کەم دەکاتەوە.
عێراق و میسر 11 یاداشتی لێکتێگەیشتن لە چەند بوارێکدا واژۆ دەکەن، ئەوەش لە چوارچێوەی نزیکبوونەوەی هەردوو وڵات کە لە ساڵی 2021 دەستیپێکرد، کاتێک سەرۆکی ئەو کاتی میسر بەشداری لە لووتکەی بەغدا کرد.
عەبدولعەزیز بن سەلمان: ئەو پێکەوەبەستنە دەستکەوتی ئابووریی بەرچاو بەدەستدەهێنێت
بانکەکە هۆکاری پاشەکشەی ئابووریی عێراق بۆ دوو هۆکار دەگەڕێنێتەوە؛ کەمکردنەوەی ئارەزوومەندانەی بەرهەمهێنانی نەوت لە چوارچێوەی ئۆپێک پڵەس و راگرتنی هەناردەی نزیکەی 450 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانەی کوردستان.
فیدراسیۆنی پیشەسازیی ئەوروپا دەڵێت، پڕۆژەکانی خەڵووزی زیندەیی لە تەواوی کیشوەرەکە لە زیادبووندان و، پێشبینی دەکرێت بەرهەمی ئەمساڵ بگاتە 90 هەزار تۆن کە دوو هێندەی پارە
ئەمڕۆ دووشەممە، نرخی بیتکۆین زیاتر لە 1800 دۆلار دابەزی، بەڵام دواتر کەمێک بەرزبووەوە. ئەوەش دوای ئەوەی کۆمیسیۆنی ئاڵوگۆڕی ئەمریکا گەورترین سەکۆی دراوە دیجیتاڵییەکانی لە جیهاندا بە پێشێلکردنی یاسا ئەمنییەکان تۆمەتبار کرد. شرۆڤەکارانی دراوە دیجیتاڵییەکانیش دەڵێن، ئەگەری زیاتر دابەزینی هەیە.
ئەمڕۆ بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار دابەزی و 100 دۆلار لە 149 هەزار دینار نزیکبووەوە، بەڵام لەکاتی داخستندا 100 دۆلار بە 148 هەزار و 100 دینار بوو.
نەتەوە یەکگرتووەکان دەڵێت، نرخی خۆراک لە جیهاندا بۆ نزمترین ئاست لە ماوەی دوو ساڵدا دابەزیوە، بەڵام نرخی شەکر بەرزبووەتەوە.
شرۆڤەکاران دەڵێن، هۆکاری سەرەکیی دابەزینی نرخی گەنم نیگەرانییە لە رەوشی ئابووریی جیهان، پێشبڕکێ لە بواری هەناردەی گەنم لەسەر ئاستی جیهان و پێشبینییەکانی زیادبوونی ئاستی بەرهەمهێنان.
بەڕێوەبەری پەیوەندیی وەبەرهێنەران لە کۆمپانیای دانەگازی ئیماراتی دەڵێت، پێشبینی دەکەن لە مانگی نیسانی ساڵی داهاتوودا بەرهەمهێنانی گاز لە هەرێمی کوردستان بە بڕی 250 ملیۆن پێ سێجا زیادبکات، ئەمەش دوای کۆتاییهاتنی فراوانکردنی ئێستای کێڵگەی کۆرمۆر.
ئەمساڵ تاوەکو ئێستا ئاڵوگۆڕی بازرگانیی نێوان ئەو دوو وڵاتە بەردەوام بووە لە بەرزبوونەوە و بەپێی ئاماری گومرگەکانی چین، لە چوار مانگی یەکەمی ئەمساڵدا قەبارەی ئاڵوگۆڕی بازرگانیی نێوان رووسیا و چین 41٪ زیادبووە.
وەزیری کشتوکاڵی عێراق لەگەڵ بریکاری وەزارەتی کشتوکاڵی سعودیە تاوتوێی زیادکردنی هاوئاهەنگییەکان لە کەرتی کشتوکاڵ و گۆڕانی کەشوهەوا دەکەن
هەناردەی تورکیا بۆ سعودیە لە چارەکی یەکەمی 2023ـدا بۆ نزیکەی 800 ملیۆن دۆلار بەرزبووەتەوە.
د. فەرهاد عەلائەدین، راوێژکارى سەرۆکوەزیرانى عێراق بۆ کاروباری دەرەوە دەڵێت، عێراق هەوڵدەدات بۆریی نەوت لەگەڵ سێ وڵاتی عەرەبی زیندوو بکاتەوە.
بە فەرمانی مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێدانی مۆڵەت بە پڕۆژەکانی نیشتەجێبوون راگیرا.
