رووداو دیجیتاڵ
سەرۆکی کۆمەڵەی شێخ سەعیدی پیران دەڵێت لە تورکیا و باکووری کوردستان هەوڵێک هەیە بۆ ئەوەی وانەی بژاردەی ئاین لە بری زمانی کوردی بۆ منداڵانی کورد دەستنیشان بکرێت.
تەنیا سێ رۆژ ماوە بۆ کۆتاییهاتنی ئەو وادەیەی وەزارەتی پەروەردەی تورکیا دایناوە بۆ هەڵبژاردنی زمانی کوردی بەهەردوو شێوەزاری کرمانجی و زازاکیی لەلایەن باوانی قوتابیان، ئەویش لە چوارچێوەی وانەی بژاردە لە تورکیا و باکووری کوردستان.
مەلا زاهید چیفتکوڕان، سەرۆکی کۆمەڵەی شێخ سەعیدی پیران لە کاتی بەشداریکردنی لە بوڵتەنی هەواڵەکانی رووداودا لەبارەی هەڵمەتی پاڵپشتیکردن لە زمانی کوردی رایگەیاند: "بەداخەوە هەوڵێک لە ئارادایە بۆ ئەوەی وانەی بژاردەی ئاین لە بری زمانی کوردی بۆ منداڵانی کورد دەستنیشان بکرێت. پیلانێکی رێکخراو هەیە لە دژی ئەو دەرفەتەی بۆ هەڵبژاردنی زمانی کوردی هەیە. گەلی کورد پابەندە بە ئاین و رێزی تایبەتی ئاینەکەی دەگرێت، بەڵام ئەم هەوڵە کار دەکات بۆ ئەوەی سۆزی کورد رابکێشن و لە بری وانەی کوردی، وانەی ئاین دەستنیشان بکرێت".
مەلا زاهید گوتی: "زۆر نیگەرانین بەم هەوڵە، لە هەمانکاتدا پێویستە لەم ماوەیەی کە لەبەردەستمانە هەوڵ بدەین دۆخەکە بقۆزینەوە بۆ ئەوەی منداڵەکانمان بە هەوڵی باوانیان زمانی کوردی هەڵبژێرن". داوای لە باوانی منداڵانی کورد کرد، پێداگری بکەن لە هەڵبژاردنی وانەی زمانی کوردی بۆ ئەوەی منداڵەکانیان زمانی دایک بخوێنن.
خوێندنی زمان و شێوەزارەکان لە سیستەمی وەزارەتی پەروەردەی تورکیا لە چوارچێوەی وانەی بژاردە لە ساڵی 2012ـەوە کاری پێدەکرێت. وەزارەتەکە ساڵانە وادەیەک دیاری دەکات بۆ باوانی قوتابیان بۆ ئەوەی بەویستی خۆیان وانەی بژاردە هەڵبژێرن. زمانی کوردیش بە هەردوو شێوەزاری کرمانجی و زازاکی لە وانە هەڵبژێردراوەکاندان و بۆ دەسپێکی وەرزی یەکەمی ساڵی خوێندنی 2021 - 2022 وەزارەتی پەروەردەی تورکیا ماوەی 18 رۆژی لە بەردەم باوانی قوتابیان داناوە بۆ هەڵبژاردنی وانەی بژاردە.
وادەکە لە رۆژی سێی کانوونی دووەمی 2022 دەستیپێکردووە و رۆژی 21ی هەمان مانگ کۆتایی پێدێت. مامۆستایانی زمانی کوردی و رێکخراوی پەروەردەی زمانی کوردی و رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنیی و حیزبە کوردییەکانی باکووری کوردستان دەستیان بە هەڵمەتێک کردووە بۆ ئەوەی باوانی قوتابییان، وانەی کوردی لە چوارچێوەی وانەی بژاردە هەڵبژێرن.
فۆڕمی خوێندن بەزمانی بژاردە لە قوتابخانەکان پڕ دەکرێنەوە و بەشێک لە قوتابخانەکانیش بەشێوەی ئۆنلاین فۆڕمەکانیان خستووەتە بەردەستی باوانی قوتابیان.
بەگوێرەی سیستەمی خوێندن لە وانەی بژاردە، ئەگەر 10 قوتابی داوای خوێندن بە هەر زمانێکی بژاردە بکەن، پۆلێکی تایبەتیان بۆ دەکرێتەوە. هەرچەندە واژۆی باوانی قوتابی زیاد بکات، هێندەی دیکە پۆلی خوێندنیان بۆ دەکرێتەوە.
بەگوێرەی ئامارەکانی وەزارەتی پەروەردەی تورکیا، لە ساڵی خوێندنی 2015 -2016 لە تورکیا و باکووری کوردستان 77 هەزار و 931 قوتابی وانەی بژاردەی زمانی کوردیان هەڵبژاردبوو. لەم ژمارەیەدا 71 هەزار و 616 قوتابی وانەی شێوەزاری کرمانجی و 6 هەزار و 315 قوتابیش وانەی شێوەزاری زازاکییان هەڵبژاردبووە.
لە تورکیا و باکووری کوردستاندا ملیۆنێک و 148 هەزار مامۆستا هەن؛ 79یان مامۆستای زمانی کوردین. لە ساڵی 2018دا تەنیا 3 مامۆستای زمانی کوردی دامەزرێندران، ساڵی 2019 مامۆستای زمانی کوردی دانەمەزرێندراوە، ساڵی 2020 تەنیا 1 مامۆستای زمانی کوردی دامەزرێندرا و ساڵی 2021یش 3 مامۆستای زمانی کوردی دامەزرێندران.
ئەمە لە کاتێکدایە لە ساڵی 2012ـەوە لە زانکۆی ئارتوکڵو لە مێردین، زانکۆی ئاڵپئەرسڵان لە مووش، زانکۆی چەولی و زانکۆی مونزور لە دێرسم و ساڵی 2017ش زانکۆی یوزونجوییڵ لە وان؛ بەشی زمان و ئەدەبیاتی کوردی کراونەتەوە و تاوەکو ئێستا 1500 خوێندکار لەو بەشانە دەرچوون.
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ