Hewlêr (Rûdaw) - Komeleya Malbatên Xwendekaran (VELÎ-DER) di raporeke xwe de ragihand ku li Tirkiye û Bakurê Kurdistan di serdema 2021-2022 ya xwendinê de 1.5 milyon zarokên keç ji derveyî sîstema xwendinê hatine hiştin. Komaleya navborî di rapora xwe de bal kişandiya ser rewşa hejarî û birçbûna zarokan jî û dibêje, “Her dema hejarî kûrtir dibe zarok bi girseyî dest ji xwendinê berdidin. Ji her dû zarokên me yek di nav hejarî û birçîbûnê de ye.”
Roja 16ê Hezîranê serdema yekem a xwendinê ya 2022-2023 bi dawî bû û dibistan bo dema 3 mehan ketin betlaneyê. Komeleya Malbatên Xwendekaran (VELÎ-DER) di roja dawî ya serdema xwendinê de li navçeya Kartalê ya Stenbolê derbarê sîstema xwendinê û kêmasiyên di sîstemê de daxuyaniyek da çapemeniyê. Komeleya navborî derbarê rewşa perwerdê ya li Tirkiyê de raporeke berfireh amade kiriye û di daxuyaniyeke çapmeniyê de naveroka wê eşkere kir.
Li gor raporê di serdema 2021-2022 a xwendinê de li seranserî Bakurê Kurdistanê û Tirkiyê li dibistanên seretayî 195 hezar, li dibistanên navîn 298 hezar, li dibistanên amadeyî jî 373 hezar zarokên keç ji derveyî sîstema xwendina rûbirû ne û hejmara wan zarokên keç ên ji dûr ve dixwînin jî 636 hezar û 270ê ye. Bi vê hejmarê jî 1.5 milyon zarokên keç ên li Bakurê Kurdistanê û Tirkiyê li derveyî sîsteme xwendinê hatine hiştin.
Komeleya Malbatên Xwendekaran sedema sereke ya dûrketina xwendekaran ji dibistanan bi hejariyê ve girêdaye û dibêje, “Her dema hejarî kûrtir dibe zarok bi girseyî dest ji xwendinê berdidin.”
Komeleyê di raporê xwe de amaje bi amarên hejarî û birçîbûna di nav zarokên Bakurê Kurdistanê û Tirkiyê de daye û dibêje, “Tenê li gor amarên sala 2020an ji sedî 44.3ê zarokên li welatê me rûbirûyê birçîbûn û hejariyê hatine hiştin. Sînorê birçîbûnê gihiştiye 9 hezar û 814 lîreyan û sînorê hejariyê jî gihiştiye 33 hezar û 948 lîreyan. 10 milyon karker bi mûçeyê kêmane kar dikin. Ligel zêdebûna hejariyê û bihabûna nirxan herî kêm ji dû zarokên me yek di nav hejarî û birçîbûnê de dijî. Divê bo her zarokekê ku di bin sînorê hejarî û birçîbûnê de dijîn mehane alîkariya xwendinê bê dayîn.”
Komeleya Malbatên Xwendekaran (VELÎ-DER) di raporê de bal kişandiye ser kêmkirina budceya perwerdeyê jî û dibêje, “Di sala 1998an de beşa budçeya ku bo perwerdeyê dihat veqetandin ji sedî 30.03 bû lê ev rêje sala 2023an bo ji sedî 9.18 kêm bûye.”
Şîrove
Bi mêvanî şîroveyekê binivîse an jî têkeve hesabê xwe da ku malperê bi awayekî yeksertir û berfirehtir bi kar bînî
Şîroveyekê binivîse