کشتوکاڵ و خۆراکی ئۆکراینا بۆ رووداو: بەراورد بە پێش جەنگ بەرهەمی دانەوێڵە 15% کەمبووەتەوە

 

تاراس ڤیسۆتسکی، جێگری وەزیری کشتوکاڵ و خۆراکی ئۆکراینا لە هەڤپەیڤینێکی تایبەتدا لەگەڵ تۆڕی میدیایی رووداو کە دڵنیا رەحمان لەگەڵی ئەنجامی دا، باسی لە دۆخی کشتوکاڵ لە وڵاتەکەی کرد و رایگەیاند، جەنگی رووسیا-ئۆکراینا وایکردووە 15٪ بەرهەمی گەنمی دانەوێڵەی وڵاتەکەی دابەزێت. دەشڵێت، ئۆکراینا وەکو پێشتر ناتوانێت دانەوێڵە هەناردە بکات.

 

رۆژی دووشەممە، 17ـی تەممووز رووسیا رایگەیاند، جارێکی دیکە رێککەوتننامەی هەناردەکردنی دانەویڵەی ئۆکراینا نوێناکاتەوە، هەر ئەمە بووە هۆی ئەوەی جاریكی دیکە نرخی گەنم بەڕێژەیەکی بەرچاو بەرزببێتەوە. تاراس ڤیسۆتسکی گوتی، بەهۆی نوێنەکردنەوەی ئەو رێککەوتنەوە، 100 هەزار تۆن بەرهەمی کشتوکاڵی لە دانەوێڵە لەنێوچووە.  

 

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: خۆی بۆ ئەمساڵ پێشبینی دەکەین، چونکە هێشتا دروێنە بەردەوامە، بەڵام پێشبینییەکەمان ئەوەیە کە دەوروبەری 18 ملیۆن تۆن گەنم بەرهەم دەهێنین. ئەمەیش نزیکەی 10٪-15٪ کەمترە لە پار و ساڵی 2021 و لە تێکڕا کەمترە. بە گشتی بەر لە شەڕ ئۆکراینا بە تێکڕا دەوروبەری 25 ملیۆن تۆن گەنمی بەرهەم دەهێنا.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: خۆی ئێمە هەندێک رێسای یەدەکمان هەیە کە پێشتر لە چوارچێوەی هێڵەکانی یەکپارچەییدا کاریان پێ کراوە کە لەگەڵ یەکێتیی ئەوروپادا بە شێوەیەکی هاوبەش دانراوە. هەندێک ئەگەر هەن بۆ هەناردەکردن بە بەکارهێنانی بارهەڵگر یان رێگەی ئاسنین بەناو وڵاتە ئەوروپاییەکانی رۆژهەڵاتدا. هەروەها هەندێک ئەگەری دیکەی هەناردەکردن هەن، وەک بەکارهێنانی ژێرخانی رووباری دانووب. تائێستا ئەم رێگەیانە بۆ هەناردەکردنی گەنم و بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی ئۆکراینا بەکاردەهێنرێن. جا ئێمە هیوادارین بتوانین ئەو قەبارەیەی لەم رێگەیانەوە هەناردەیان دەکەین زیاد بکەین.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: لە رێگەی ئەو رووبارەوە، بەڵام هەروەها لە رێگەی بەکارهێنانی بارهەڵگر و شەمەندەفەریشەوە دەنێردرێت بۆ بەندەرەکانی یەکێتیی ئەوروپا، وەک لە بەندەرەکانی باڵتیک، هەروەها رەنگە بەندەرەکانی ئەڵمانیا و هەندێک بەندەری کرواتیا و سلۆڤینیا و، هەروەها لە بەندەرەکانی رۆمانیاشەوە بۆ وڵاتانی دیکە لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باشووری ئاسیا و ئەفریقا و شوێنانی دیکە هەناردە دەکرێن.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: لەو بەندەرانەوە هێشتا لەژێر گفتوگۆدایە، چونکە ئەو بەندەرانە تەواو دوورن. هەر بۆیە داوای قەرەبووی هەندێک تێچووی لۆجیستی دەکەین، بەڵام هیوادارین لە مانگی ئابی داهاتووەوە دەستپێبکات.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: تاوەکو ئێستا هەندێک ئەگەر هەن بۆ ناردن و ئێمەش تەنانەت ئەمڕۆش هەر دەینێرین، بەڵام پێویستمان بە زیادکردنی قەبارەکەیە. جا هەر ئەمڕۆ هەندێک بڕ نێردراوە و، هیوادارین بتوانین مانگی داهاتوو قەبارەکە زیاد بکەین.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: تاوەکو ئێستا ئەوەی ئەژمار کراوە 100 هەزار تۆن بەرهەمی کشتوکاڵی لە دانەوێڵە لەناو چووە.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: لە نزیکەی هەفتەیەکی هێرشەکانەوە. لە کاتە جیاوازەکاندا. لەم ماوەیەی هێرشەکاندا تا 100 هەزار تۆن دانەوێڵە لەناو چووە. 

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: خۆی ئێمە هەندێک کۆگاکراوی کۆتایی ساڵانی پێشوومان هەیە. ئەوان هێندە زۆر نین وەک ئەوەی پێشتر هەمانبوو. جا ئێستا توانای پێویستمان بۆ هەڵگرتنیان هەیە، بۆیە دەکرێت دانەوێڵە بۆ ساڵێک تاوەکو دوو ساڵ لە سایلۆکاندا هەڵبگیردرێن. تائێستا ئێمە لە سایلۆکاندا هەڵیاندەگرین و کار لەسەر ئەگەرەکانی بەردەوامبوونی هەناردەکردن دەکەین. رووسیا لە ناوچەکانی باشووری رۆژهەڵاتی ئۆکراینا کە بە شێوەیەکی کاتی داگیرکراون هەندێک بەرهەمی ئۆکراینا دەدزێت. 

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: تاوەکو ئێستا ئەوەی ئەژمار کراوە ئەوەیە کاتێک سەیری هەموو زیانەکان بکەیت، زیانی راستەوخۆ دەگاتە 10 ملیار دۆلاری ئەمریکی لەناویشیاندا بەرهەمە کشتوکاڵییەکان و دزراوەکان. جا ئەگەر سەیری ئەگەرەکانی زیان بکەین لەبەر ئەوەی ناتوانین بچێنین یان هەناردە بکەین، ئەوا زیانە ناڕاستەوخۆکان کە بەهۆی شەڕی رووسیاوە لە کشتوکاڵی ئۆکراینا دراون زیاتر لە 30 ملیار دۆلاری ئەمریکییە.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: لە راستیدا، پار ئۆکراینا لەگەڵ تورکیا و نەتەوە یەکگرتووەکان رێککەوتنەکەی واژۆ کرد. ئەمساڵیش لە هەفتەی رابردوودا لە نەتەوە یەکگرتووەکان داواکاریمان بۆ تورکیا ناردووە و داوامان کردووە کە ئێمە پێکەوە ئامادەین بۆ دروستکردنی ئەگەرەکانی پێویستیی بەردەوامیی هەناردەکردنی دانەوێڵە بەنێو دەریای رەشدا، بۆیە ئێمە لە نەتەوە یەکگرتووەکان لەگەڵ تورکیا پەیوەندیمان دەبێت. هەروەها لەگەڵ یەکێتیی ئەوروپاش پەیوەندیمان دەبێت.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: ئەوە بۆ هەموو جۆرەکانی دانەوێڵە هەمان دۆخە، چونکە هەموو جۆرەکانی دانەوێڵە، گەنم، جۆ یاخود گەنمەشامی بە هەمان رێگە و هەمان ئامڕاز هەناردە دەکرێن.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: ئێمە  تاوەکو ئێستا دەڵێین حکومەت ئەوەی لە دەستی بێت دەیکات بۆ ئەوەی رێککەوتن بەردەوام بێت و هەروەها هەندێک هەناردەکردنیش هەبێت. جا دەبێت جووتیارەکان تەنیا چەند هەفتەیەک چاوەڕێ بن تا دۆخەکە باشتر دەبێت. ئینجا پێشنیازیان بۆ دەکەم بەرهەمەکەیان بە کەمترین نرخ نەفرۆشن و رۆژانە کار بکەن بۆ ئەوەی دۆخەکە بۆ باشتر بگۆڕدرێت. هێشتا هەندێک کات ماوە تا ئەو کاتەی جووتیاران ناچار ببن بەرهەمەکانیان بفرۆشن. ئەوان دروێنە دەکەن و لە دوو مانگدا چارەسەرەکە دەکرێت. تائێستا ئێمە لە پەیوەندیداین و ئەوی لە دەستمان بێت دەیکەین بۆ ئەوەی لە زووترین کاتدا دۆخەکە بە شێوەیەکی ئەرێنی بگۆڕین.  

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: بەردەوامبوون لە گەشەدان بە هەموو رێگە بەردەستەکان، لەنێویشیاندا ئەوەی یەکێتیی ئەوروپا، هەروەها دروستکردنی ئەگەری نوێیە بۆ پشتیوانیی هەناردەکردن لە رێگەکانەوە یاخود لە رێگە ئاسنینەکانەوە، بەردەوام بوونە لە کارکردن. ئێمە لە پەیوەندییەکی جێگیرداین لەگەڵ یەکێتیی ئەوروپا و ئەوان جەخت دەکەنەوە کە ئامادەن پشتیوانی لە زیادکردنی بڕ و قەبارەی ئەوە بکەن کە بە ترانزێت بۆ یەکێتیی ئەوروپا دەڕوات. هەر بۆیە لەسەر ئەو ئاراستەیە کاردەکەین. 

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: ئێمە بە فەرمی داوامان لە یەکێتیی ئەوروپا کردووە کە تێچووی هەناردەکردنی دانەوێڵە بە رێگەکان و رێگەی ئاسنیندا قەرەبوو بکەنەوە. جا ئێستا چاوەڕێی وەڵام دەکەین. هیوادارین ئەوە ببێتە راستییەک و ئەوان پشتیوانی دارایی بکەن و ئەگەری هەناردەکردنی دانەوێڵەی ئۆکراینا بە یەکێتیی ئەوروپادا قەرەبوو بکەنەوە. 

 

 

تاراس ڤیسۆتسکی: زۆر سوپاس بۆ ئێوەش.