رێواز فایەق: لەگەڵ سەرۆکی هەرێمی کوردستان یەک دیدگامان بۆ حوکمڕانی هەیە

 

دەزگای هەڵبژارنی یەکێتی و بەشی هەڵبژاردنی پارتی چەندینجار لەسەر هەمواری یاسای هەڵبژاردن کۆبوونەتەوە، رێواز فایەق لەو بارەوە دەڵێت، لە زۆربەی خاڵەکاندا رێککەوتوون و تەنیا خاڵی پێکهاتەکان ماوە. دەشڵێت، ''پەرلەمان کاتێک دەتوانێت بۆ پەسەندکردنی یاسای هەڵبژاردن کۆببێتەوە کە لەسەر ئەو خاڵەش رێکبکەون، بە باوەڕی من هیچ شتێکی ئەوتۆمان نەماوە بۆ ئەوەی قسە لەسەر ئەو بابەتە بکەین.''

 

سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان پێیوایە ئەگەر پارتی و یەکێتی لەسەر بابەتی یاسای هەڵبژاردن رێکنەکەون، لایەنە سیاسییەکانی دیکە ناتوانن هیچ شتێک بکەن، لەبەرئەوەی هەر سێ سەرۆکایەتییەکە لەلای یەکێتی و پارتییە. گوتیشی، ''بە تەنیا کێشە لەنێوان حیزبەکاندا نییە، بەڵکو پێکهاتەکان بۆخۆشیان کێشەیان هەیە، بۆ نموونە کریستییانەکان داوا دەکەن تۆماری دەنگدەرانی جیاوازیان هەبێت، رۆژی دەنگدان و سندووقی دەنگدانی جیاوازیان هەبێت.

 

رێواز فایەق باسی لەوەش کرد، هەندێک لە پێکهاتەکان داوا دەکەن لە رۆژی دەنگدان، هێزەکانی پێشمەرگە و ئاسایشی نێوخۆ بۆیان نەبێت دەنگ بە لیستی پێکهاتەکان بدەن، ''چونکە بیرکردنەوەیەک هەیە دەڵێت، ئاراستەکردنی هێزەکانی پێشمەرگە و ئاسایشی نێوخۆ ئاسانە بۆ ئەوەی دەنگ بە بەربژێرێکی پێکهاتەکان بدرێت و بە دەنگی راستەقینەی پێکهاتەی خۆیان بە کورسیی پەرلەمان نەگەن، بۆیە داوا دەکرێت لەو رۆژەدا ئەوان نەتوانن دەنگ بە پێکهاتەکان بدەن.''

 

سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان دەڵێت، لەسەر هەمواری یاسای هەڵبژاردن و بابەتی پێکهاتەکان هیچ دەرفەتێک نەماوە و دەبێ دواجار رێکبکەوین، ئاماژە بەوەس دەکات، ''ئەوە گرێیەکی ئەوەندە گەورە نییە کە نەکرێتەوە، بەڵام مەلەفێکی ئاڵۆزە و نەتەوە یەکگرتووەکان، سێ سەرۆکایەتییەکە و حیزبە سیاسییەکانی هەرێمی کوردستان دەبێ بە هەستیارییەوە مامەڵەی لەگەڵدا بکەن.''

 

رێواز فایەق ئەوەشی خستەڕوو یەکێتی دەڵێت، لەگەڵ پارتی کێشەی نییە، ''بەڵکو هەردوو تیمی ئێمە لە حکومەت روئیای جیاوازیان هەیە و تیمی ئێمە لە حکومەت کێشەیان لەگەڵ جەنابی سەرۆکی حکومەت لە نێو کابینەدا هەیە، لەبەرئەوە بابەتی هەڵبژاردنمان جیاکردووەتەوە لە بابەتەکانی دیکە.''

 

سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان پێیوایە سێ سەرۆکایەتییەکان دەبێ لە هەموان لەخۆبردووتر بن بۆ ئەوەی کێشەکان چارەسەر بکرێن و قەوارەی سیاسی هەرێمی کوردستانیش پارێزراو بێت؛ دەشڵێت، ''ئەوەی واقیعی قەوارەی سیاسیی هەرێمی کوردستان نەبینێت، شایەنی ئەوە نییە سەرکردە بێت.''

 

 

 

رێواز فایەق: ئەو پێنج ساڵە کاتی خۆش و کاتی ناخۆشیشی تێدا بوو، بەڵام زۆر راستیت بۆ دەردەکەوێت لە ماوەی ئەو چوار ساڵە، زۆر خەڵک دەناسی، زۆر سیاسی دەناسی، زۆر ئەزموون وەردەگریت، ئەزموونی زۆرم وەرگرت، خەڵکی زۆرم ناسی، باوەڕی خۆم وایە پێنج ساڵ نییە بگرە 50 ساڵە لە تەمەنم.

 

 

رێواز فایەق: بێگومان

 

رێواز فایەق: بێگومان قورس بوو، بەڵام ئەزموونم لێوەرگرت، ئێستا لەگەڵ ئەو کاتەی کە بووم بە سەرۆکی پەرلەمان زۆر جیاوازە.

 

 

رێواز فایەق: ئێستا بڵێیت من نامەوێت دووبارەی بکەمەوە، رەنگە شتێکی خراپ بێت، قسەیەکی باش نەبێت، چونکە لە سیاسەتدا ئەوە نییە بڵێیت بە موتڵەقی دووبارەی دەکەمە یان نامەوێت. وەکو حەزی کەسیی خۆم، ماندوو بوومە و دەمەوێت پشوو بدەم، دەمەوێت کارێکی دیکە بکەم، بەڵام دۆخی سیاسی دەزانێت. 

 

 

رێواز فایەق: بێگومان دەینووسم.

 

رێواز فایەق: بڕیارم نەداوە ناوی بنێم چی، بەڵام ئەو رووداوانەی کە  پێموایە رووداوی جومگەیی گرنگ بوون لەو ماوەیەی کە کارم تێدا کردووە نووسیومەتەوە، بۆ ئەوەی لە بیرم نەچێت، بەڵام لەماوەی ئەو چوار ساڵە زۆر شتم بینی، ناکرێت هەر ئەوها تێپەڕێت.

 

 

رێواز فایەق: پێی دەڵێم ئارام بگرە و بیر لە تۆڵەکردن مەکەرەوە، دان بەخۆتدا بگرە و خۆت ماندوو بکە و هەوڵبدە، هەندێک بۆشایی کە دروست دەبێت لە هەندێک جومگەی نێو ئەو دامەزراوەیە، ئەگەر بە کاراکتەرەکانی نێو دامەزراوەکە پێت پڕ نەکراوە، خۆت دوو ئەوەندە و سێ ئەوەندە هەوڵبدە بۆ ئەوەی پڕی بکەیتەوە.

 

 

رێواز فایەق: سوپاس بۆ خوا، هەست دەکەم رەمەزانی ئەمساڵ رەمەزانێکی ئاسان بوو، ئاسانییەکەشی پەیوەندی بە فێنکی کەشوهەوا هەبوو زیاتر، لەبەرئەوە سوپاس بۆ خودا باش بوو و  بە باشی تێپەڕبوو ئەلحەمدولیللا.

 

 

رێواز فایەق: دوو، منداڵ نین و شوکر گەورەن.

 

 

رێواز فایەق: بەڵی بێگومان خۆم بۆیان ئامادە دەکەم، هەموو رۆژێکی رەمەزان بۆ خواردنی ئێوارە، خۆم ئامادەی دەکەم و ئەوانیش یارمەتیم دەدەن، هاوسەرەکەم و هەردوو کوڕەکانم، لە راستیدا ئێمە پارشێو ناکەین، بۆخۆم دەخەوم و نامێنمەوە تا کاتی پارشێو، زۆر بە کەمی، مەگەر رۆژێک پشوو بێت؛ تەنیا هەڵدەستین ئاو دەخۆین و نوێژ دەکەین.

 

 

رێواز فایەق: بەڵێ بێگومان بیرم لێکردووەتەوە.

 

 

رێواز فایەق: یاپراخی گەڵا مێو.

 

 

رێواز فایەق: ئەلحەمدولیللا.

 

 

رێواز فایەق: باوەڕی خۆم وایە بۆ ژن و بۆ پیاو ئەمە راستە، ئەگەر سیاسییەکە پێاوێکیش بێت، باوکە، کوڕە، برایە، هاوسەرە؛ بە نیسبەت ژنیشەوە بە هەمانشێوە رەنگە ئەرکەکە زیاتر بێت، بەڵام لە زۆر شوێنی دیکەش گوتوومە، ئەو گرفتەی ژنێکی دیکە رەنگە هەیبێت کە هەر ئەرکێک جێبەجێ دەکات، منیش هەمە، لەبەرئەوەی ئێمە چوار کەسین لە ماڵەوە، هەر چوارمان بەیەکەوە کار دەکەین و هیچ کارکەرێک لە نێو ماڵەکەماندا نییە و کەس نییە یارمەتیم بدات جگە لە هاوسەرەکەم و  کوڕەکانم، لە مەسەلەی کاردا زۆر کێشەمان نییە، چونکە کوڕێکم 21 ساڵ و کوڕەکەی دیکەشم 22 ساڵانە، یانی ئێمە هەموومان گەورەین و هەموومان لە ماڵەکە هاوبەشین، بەڵام لە رووی مەعنەوەییەوە نەمتوانیوە، بۆ نموونە جاری وا هەیە ناتوانم بە سێ یان چوار مانگ سەردانی دایک و باوکم بکەم لە دەربەندیخان، ئەو پابەندبوونەی کە پێشتر هەمبوو بەرامبەر بە خزمە نزیکەکانم وەکو خوشکەکانم، ماڵی باوکی هاوسەرەکەم، ئەوانە ناتوانم وەکو پێویست بکەم، بەڵام من لە راستیدا هاوڕێم زۆر نییە، لەبەرئەوە هاوسەنگی لە نێوان پابەندبوونەکانی پەرلەمان و پابەندییەکانی ماڵەوە و خێزان هەست دەکەم مەسەلەی کاری نێو ماڵ زۆر نەبووەتە کێشە، بەڵام لە مەسەلەی مەعنەوی و مەسەلەی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان هەندێک کاریگەری هەبووە.

 

 

رێواز فایەق: بەڵی زۆرجار گلەییم لێ دەکەن، هەموو جارێک پێیان دەڵیم ئێوە وەرن، دەچین بەدوایاندا و دەیانهێنین، لە جەژندا هەندێکجار دێن بۆلامان و هەندێک جاریش ئێمە دەڕۆین، بەڵام حەقی خۆشیانە گلەییم لێبکەن؛ من گەورەترین منداڵی ئەو خێزانەم، هەندێکجار بەڵێ گلەییم لێدەکەن.

 

رێواز فایەق: راستی کوڕەکانم 21 و 22 ساڵن و رەنگە هێشتا زوو بێت بۆ ئەوەی هاوسەرگیری بکەن، بەڵام من گوتوومە هەریەکەی سێ ساڵیان ماوە لە زانکۆ، ئەوەی کە ماوتانە بۆخۆتان مشوری خۆتان بخۆن، دوای ئەوەی دەرچوون لە زانکۆ من ژنتان بۆ دەهێنم.

 

 

رێواز فایەق: نا دەبێ خۆیان هەڵیبژێرن، بەڵام ئەگەر ئەوان نەیانتوانی هەڵیبژێرن، خەڵکێکم بینی و زانیم گونجاوە و لەگەڵ سرووشتیان دەگونجێت، دەڵێم ئەو کەسە هەیە، بەڵام بێگومان دەبێ خۆیان هەڵیبژێرن، بەڵام دەبێ ئێمەش رازی بین، من و باوکیان دەبێ رازی بین.

 

 

رێواز فایەق: ئەو کات سەرۆکی پەرلەمان نامێنم.

 

 

رێواز فایەق: بڕوا ناکەم.

 

رێواز فایەق: خۆی یاسای هەڵبژاردن وەکو هیچ یاسایەکی دیکە نییە، واتە یاسایەکە پەیوەندی بە داڕشتنی نەخشەی سیاسی بۆ چوار ساڵی داهاتوو هەیە و پەیوەندی بە کێبڕکێی هەموو هێزە سیاسییەکان هەیە کە ئێستا لە هەرێمی کوردستاندا بوونیان هەیە و هەموو هێزێکی سیاسی کە کار دەکات، بۆ ئەو رۆژەیەتی کە هەڵبژاردن دەکرێت، چوار ساڵ کار دەکات بۆ ئەوەی لە رۆژی هەڵبژاردندا کورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنێت، بۆیە دەبینین بەرژەوەندییەکان بەریەک دەکەون و بەرژەوەندییەکانیش جیاوازن، ئاراستەکانیش جیاوازن، بۆیە دەبێ رێکبکەوین لەسەر یاسای هەڵبژاردن، ئێستا ئێمە کاتێکی زۆر زۆر زێڕین و جوانمان لەدەستچوو و بە داخەوە نەمانتوانی لە کاتی خۆیدا ئەوە بکەین، ئێستا دەتوانم بڵێم لە زۆربەی خاڵەکاندا گەیشتووینەتە رێککەوتن و ئومێدم هەیە ئەو تەنیا خاڵەی کە ماوە لەوەشدا بگەنە رێککەوتن و ئێمە وەکو سەرۆکایەتیی پەرلەمان هاوکار دەبین، بەڵام با گلەییەک لە حیزبە سیاسییەکانی هەرێمی کوردستان بکەم، کاتێک پێیان دەڵێیت حیزبە سیاسییەکان رێکبکەون لەسەر بابەتی هەڵبژاردن، بۆ نموونە یاسای هەڵبژاردن، یان کۆمیسیۆن، زۆرجار گوێت لەو قسەیە دەبێت کە دەڵێن دەبێ پەرلەمان کێشەکە چارەسەر بکات، بۆچی ئێمە بچین لە دیوەخانی حیزبیدا بیکەین. ئەم حیزبە سیاسییانە هەموو هەفتەیەک نوێنەرەکانیان دەنارد بۆ بەغدا، هەتا یاسای هەڵبژاردنیان لە دەرەوەی پەرلەمان ئامادە کرد، لە دەرەوەی پەرلەمان یاسای هەڵبژاردن و هەموارکردنەوەی یاسای هەڵبژاردنی عێراق ئامادە کرا و کرا بە رەشنووس، هێزە سیاسییەکان لەسەری رێککەوتن، ئینجا بردیانە نێو دانیشتنی پەرلەمانی عێراق، جیاوازییەکە ئەوەیە و جۆرێک لە دوو جەمسەری هەیە، هەموو حیزبەکانی هەرێمی کوردستان ئامادەن بچن بۆ بەغدا، هەموویان ئامادەن لەوێ لە دەرەوەی پەرلەمان کۆببنەوە، ئامادەن سازش بکەن، ئامادەن لەگەڵ هێزە عێراقییەکان گفتوگۆ لەسەر بابەتەکان بکەن، بەڵام لەنێوان خۆیاندا ئەوەیان نییە و ئامادە نین سازش بکەن، لەبەرئەوە پەرلەمان ئەو کاتە دەتوانێت کۆبوونەوەکەی بکات کە لەسەر ئەو خاڵەش رێکبکەون، ئەوەی کە کراوە تائێستا زۆرینەی ئامادەیە و ئەوەی رێککەوتنی لەسەر کرابێت ئامادە کراوە، تەنیا مادەی 36ی دووبارەیە لە نێو یاسای هەڵبژاردنی هەرێمی کوردستان کە دەبێ رێککەوتنی لەسەر بکرێت، بە باوڕی من ئێمە هیچ شتێکی ئەوتۆمان نەماوە بۆ ئەوەی قسە لەسەر ئەو بابەتە بکەین.

 

 

رێواز فایەق: تەنیا بابەتی پێکهاتەکان.

 

 

رێواز فایەق: ئێستا ئەم قسەیە دەکەم رەنگە خۆش نەبێت و رەنگە هەندێکیان بڵێن وانییە، بەڵام باوەڕی خۆم وایە ئێمە دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان لە مانگی 11ی ساڵی 2020وە کارمان کرد بۆ ئەوەی لایەنە سیاسییەکان و فراکسیۆنەکان رێکبکەون، کە نەمانتوانی رێکیان بخەین، بۆخۆم بە تەنیاش سەردانی سەرۆکی هەموو حیزبەکانم کردووە و هەموویان دەیانگوت ئێمە لەگەڵ هەڵبژاردنین، پێویستە هەڵبژاردن لە کاتی خۆیدا بکرێت، بەڵام هەستم نەکرد ئیرادەیەکی بەهێز هەیە بۆ ئەوەی کە سازش بکرێت و هەریەکە سازش لە خاڵێکی خۆیدا بکات بۆ ئەوەی لە خاڵیکی هاوبەشدا بگەین بە یەکدی و رێکبکەوین، چونکە کاتێک تۆ شتێک بەلاتەوە ئامانج و گرنگ بێت، دەبێ ئامادە بیت هەندێک بێیتە پێشەوە. لەکاتی خۆیدا باس دەکەم؛ ئێستا لایەنە سیاسییەکان لە یەکدی هاتوونەتە پێش و رێککەوتووین، خۆزگە ئەوەی ئێستا توانیومانە لەسەری رێکبکەوین ساڵیک پێش ئێستا لەسەری رێککەوتباین و گوتبامان هەر یەک مادەمان ماوە، بەڵام لە کاتی خۆیدا نەمانتوانی.

 

 

رێواز فایەق: نێوان یەکێتی و پارتی خراپە و ئێمە هەوڵێکی زۆرمان دا بۆ ئەوەی دۆسیەی هەڵبژاردن جیا بکرێتەوە لە  دۆسیەکانی دیکە کە دۆسیەی ناکۆکییە لەنێوان یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان و  پارتی دیموکراتی کوردستان، بە خۆشحاڵییەوە ئەوە بوو و ئەوکات دەسپێشخەریی کاک بافڵ هەبوو کە  توانیمان ئەمە جیا بکەیەنەوە لە یەکدی، لەبەرئەوەی هەڵبژاردن بە تەنیا هی یەکێتی و پارتی نییە و ناکرێ ئەگەر یەکێتی و پارتی  لەسەر شتێک رێکنەکەوتن، هەڵبژاردن نەکرێت لەبەر ئەوەی مافی خەڵکی کوردستانە.

 

 

رێواز فایەق: لە ئێستادا بەڵێ وایە و لایەنە سیاسییەکان زۆرجار قسە لەوە دەکەن دەڵێن؛ بە تەنیا لە نێوان یەکێتی و پارتیدایە، لە راستیدا بە تەنیا لە نێوان یەکێتی و پارتیدا نییە، بەڵام یەکێتی و پارتی دەتوانم بڵێم رابەرایەتیی دوو تەرکیزی جیاواز  دەکەن لە بابەتی یاسای هەڵبژاردن و چۆنێتی ئەنجامدانی هەڵبژاردن. لە کاتێکدا لایەنەکان هەموو جارێک جەخت لەوە دەکەنەوە کە کێشەکە بە تەنیا لە نێوان یەکێتی و پارتیدایە، بەوە رەوایەتی دەدەن بەوەی کە ئەگەر یەکێتی و پارتی رێککەوتن، ئەوان نەخوێننەوە بۆیە زیاتر لە جارێک لە کۆبوونەوەکانی خۆماندا گوتوومە ئێوە مەڵێن کێشەکە بە تەنیا لە نێوان یەکێتی و پارتیدایە، چونکە کاتێک دەڵێن کێشە بە تەنیا لە نێوان یەکێتی و پارتیدایە و ئەگەر یەکێتی و پارتی رێکنەکەون هەڵبژاردن ناکرێت، کەواتە ئێوە رەوایەتی دەدەن بەوەی ئەگەر سبەی یەکێتی و پارتی رێککەوتن ئێوە نەخێننەوە  کە ئەمە بە رای من باش نییە، بابەتی هەڵبژاردن بابەتێکە کە دەبێ سازشی لەسەر بکرێت و رێککەوتنی سیاسیی پێشوختە هەیە لە نێوان هێزە سیاسییە پێکهێنەرەکانی حکومەت کە بابەتی هەڵبژاردن، یاسای هەڵبژاردن، دەستوور و هەندێک لەو بابەتانەی کە رەهەندی دەستوورییان هەیە و چارەنووسسازن بە رێککەوتن بێت، بۆیە بە باوەڕی خۆم هێزە سیاسییەکان گەیشتوونەتەە ئەو رادەیەی کە پەشیمانن لە بەکارهێنانی مافێک کە هەیانە و زیادەڕۆییانەی دەیکەن لە بەکارهێنانی مافێک کە هەیانە کە مافی رێککەوتن و سازانە لەسەر بابەتی هەڵبژاردن.

 

 

رێواز فایەق: بێگومان ئەوان ناتوانن هیچ شتێک بکەن لەبەرئەوەی هەر سێ سەرۆکایەتییەکە لەلای یەکێتی و پارتییە، بەڵام دەتوانم بڵێم کە ئێستا پاکێجێکی هاوبەش هەیە، ئەو پاکێجە هاوبەشە بریتییە لەوەی کە تائێستا لەسەری رێککەوتووین، یانی ئێمە ئەگەر پێشتر جیاوازییەکانمان زۆر بووبن و دوو بەرەی جیاواز هەبووبێت، ئێستا لەسەر زۆربەی خاڵەکان رێککەوتن هەیە؛ یەک خاڵ ماوە کە خاڵی ناکۆکییە لە نێوان یەکێتی و پارتی و لە نێوان پێکهاتەکان و یەکێتی و لەنێوان خودی پێکهاتەکانیشدا؛ واتە کێشەکە بە تەنیا لە نێوان حیزبەکاندا نییە، ئەوەی کە حیزبەکان تەنیا کێشەیان هەبێت لەسەر بابەتی پێکهاتەکان، بەڵکو بۆخۆشیان کێشەیان هەیە، بۆ نموونە کریستیانەکان داوا دەکەن تۆماری دەنگدەرانی جیاوازیان هەبێت، رۆژی دەنگدانی جیاوازیان هەبێت، سندووقی دەنگدانی جیاوازیان هەبێت، لە نێو تورکمانەکانیش هەیە کە داوا دەکەن [هەڵبژاردن] بەو شێوەیەی ئێستا بێت، هەروەها هەیە داوا دەکەن لە رۆژی دەنگدانی تایبەت، هێزەکانی پێشمەرگە و ئاسایشی نێوخۆ بۆیان نەبێت دەنگ بە لیستی پێکهاتەکان بدەن، چونکە بیرکردنەوەیەک هەیە، ئەوەی کە دەتوانیت تەرکیزی بخەیتە سەر و ئاراستەی بکەی بۆ دەنگدان بە پێکهاتە، بریتییە لە ‌هێزەکانی ئاسایشی نێوخۆ و پێشمەرگە؛ بۆ نموونە نە یەکێتی، نە پارتی، نە گۆڕان و نە کۆمەڵ و نە هیچ کەسێک کە دەیەوێت دەنگی بڕوات بۆ پێکهاتەیەک، ناتوانێت رێکخستنەکانی خۆی لە گەڕەکێک یان شارێک ئاراستە بکات و بڵێت دەنگ بدە بە بەربژێرێکی کریستییان یان تورکمان یان بەربژێرێکی ئەرمەن، چونکە رەنگە لەبەر رەهەندی نەتەوەیی یان ئایینی دەنگ نەدەن، بەڵام رەنگە ئاراستەکردنی هێزەکانی پێشمەرگە و ئاسایشی نێوخۆ ئاسانتر بێت، بۆیە تەرکیزێک هەیە کە داوا دەکات لەو رۆژەدا ئەوان بۆیان نەبێت دەنگ بە پێکهاتەکان بدەن.

 

 

رێواز فایەق: وابزانم دوایین پێشنیاز ئەوەیە کە یۆنامی خستوویەتەروو و پێشنیازی کردووە؛ باوەڕی خۆم وایە دەبێ دواجار رێکبکەوین و هیچ  مەجاڵێکی تێدا نییە و ئەوە گرێیەکی ئەوەندە گەورە نییە کە نەکرێتەوە، ئەگەر ئێمە مەبەستمان بێت بۆ نموونە تورکمانێک لە کفری پێیخۆشە خۆی نوێنەرایەتیی خۆی بکات لە پەرلەمانی کوردستان، وەکو چۆن کریستییانێک لە دهۆک پێیخۆش نییە کریستییانێک لە بەغدا نوێنەرایەتی بکات، بەهەمانشێوە رەنگە کریستیانێکی دیکەش لە سلێمانی پێیخۆش نەبێت کریستیانێک لە دهۆک نوێنەرایەتی بکات، ئەوە ئێمە نین کە دەبێ بڕیار بدەین، بەڵکو ئەوانن کە دەبێ نوێنەرایەتییان هەبێت لە نێو پەرلەمانی کوردستان و دەبێ رێکبکەوین، من بۆخۆم زۆر زۆر پێمناخۆشە کە بڵێم یان بڵێین لەسەر هەموو شتێک رێککەوتووین تەنیا لەسەر پێکهاتە نەبێت، چونکە لە راستیدا ئەوەی ئێمە لە کوردستان بۆ پێکهاتەمان کردووە عێراق نەیتوانیوە بێکات و تورکمانەکان لە عێراق بۆ نموونە رازی نین بەوەی کە کۆتایان هەبێت دەڵێن ئێمە نەتەوەی سێیەمین و رازی نین بەوەی کۆتامان هەبێت، تورکمانەکان لە هەرێمی کوردستان داوا دەکەن کۆتایان هەبێت، بۆیە ئەمە مەلەفێکە  دەتوانم بڵێم ئاڵۆزە و هەم نەتەوە یەکگرتووەکان و هەم سێ سەرۆکایەتییەکە و هەمیش حیزبە سیاسییەکان دەبێ بە هەستیارییەوە مامەڵەی لەگەڵدا بکەن.

 

 

رێواز فایەق: هەموو ئەوانەی کە ئەو بەڕێزانە لەسەری رێککەوتوون، بۆخۆم دانیشتوومەتەوە دوای ئەوەی ئەوانیش چوارچێوەیان (سیاغە) بۆ کردووە، بۆخۆشم چوارچێوەم بۆ کردووەتەوە؛ ئامادەیە، یانی هەموو ئەوانەی کە لە کۆبوونەوەی دەزگای هەڵبژاردنی حێزبە سیاسییەکان رێککەوتوون لەسەری، ئێستا ئامادەیە و تەنیا ئەوەی دەوێت واژۆی پەرلەمانتارانی بچێتە سەر کە کارێکی قورس نییە، بە تەنیا مادەی 36ی دووبارە ماوە کە پەیوەستە بە پێکهاتەکان، بەیانی رێککەوتن بکرێت لەسەر ئەو مادەیە یان هەفتەیەکی دیکە رێککەوتن بکرێت، دەتوانین هەمواری یاسای هەڵبژاردن و کاراکردنەوەی کۆمیسیۆن لە هەفتەیەکدا بکەین و نێوی بەپەلەی لەسەردا بنێین و ئومێد دەکەم دوای جەژن بتوانین ئەوە بکەین.

 

رێواز فایەق: من هەستم نەکردووە ئەو رووداوانەی پەیوەست بە فڕۆکەخانەی سلێمانی لانیکەم کاریگەری  لەسەر تیمەکەی ئێمە هەبووبێت لە یەکێتی، ئەو تیمەی کە بۆ دانوستاندن دێن، هیچ هەستم نەکردووە بڵێن ئێمە لەبەر ئەم رووداوە ئێمە ئامادە نین دانوستاندن بکەین، چونکە لە بنەڕەتدا ئەوە بووەتە بابەتێکی بڕیارلێدراو کە دۆسیەی هەڵبژاردن لە لای یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لەپێناوی بەرژەوەندیی گشتی، لە دۆسیەکانی پەیوەست بە ناکۆکیی تیمەکەمان لەگەڵ پارتی لە حکومەت جیابکرێتەوە، چونکە ئەوەی من دەزانم لە نێو یەکێتی دەلێن ئێمە کێشەمان لەگەڵ پارتی دیموکراتی کوردستان نییە، هەردوو تیمی ئێمە لە حکومەت رۆیای جیاوازیان هەیە و تیمی ئێمە لە حکومەت کێسەیان لەگەڵ جەنابی سەرۆکی حکومەت هەیە لە نێو کابینە، لەبەر ئەوە عەقڵانییەتی رۆڵی خۆی گێڕاوە لەوەی کە بابەتی هەڵبژاردن جیابکەینەوە و دواجاریش من پرسیارم کرد، ئەو رووداوانەی باست کرد، گوتەبێژی حکومەت قسەی خۆی نییە، قسەی حکومەتە ئەوە قسەی سەرۆکی حکومەتە، هەروەها لە قسەکانی ئەو بەڕێزانە و وەڵامدانەوەی جەنابی کاک قوباد، هەستم نەکردووە ئەمە کاریگەری هەبێت لەسەر یەکێتی و هەستم نەکردووە کاریگەری هەبێت لەسەر ئەو تیمەی کە راسپێردراوە بۆ دانوستاندن، بۆیە هەستناکەم رێگری هەیە بۆ کۆبوونەوەی یەکێتی و پارتی پەیوەست بە بابەتی هەڵبژاردن، ئەوە راستییە کە دەیڵێم، هیوادارم پێش جەژن یان دوای جەژن جارێکی دیکە کۆبوونەوە بکەن و بە زووترین کات لەسەر ئەو مادەیەش هەموو لایەک رێکبکەون بۆ ئەوەی ئێمەش بتوانین ئەرکەکەی خۆمان جێبەجێ بکەین.

 

 

رێواز فایەق: من هەست ناکەم کاک قوباد کێشەی کەسی هەبێت، یانی نەک من هەست ناکەم بەڵکو راستییە کە کاک قوباد هیچ شتێکی کەسی و هیچ داواکارییەکی کەسی نییە، پێکەوە قسەمان کردووە و خۆیشی رایگەیاندووە و ئاگام لە دۆسیەکەیە. چەند دۆسیەیەکی جیاواز هەیە، ئەوان پێکەوە گەنگەشە دەکەن هیوادارم بتوانن بگەنە ئاکام.

 

 

رێواز فایەق: قوباد تاڵەبانی هیچ مەرجێکی نییە، قوباد تاڵەبانی قەزییەی هەیە، قەزییەکەشی خۆی بیڵێت باشترە، خۆی بیخاتەڕوو باشترە لەوەی کە من لەبری ئەو قسە بکەم. قەزییەکەش پەیوەندی بە دۆخی  دارایی سلێمانی، مەلەفی ئەمنی، پەیوندیی خۆی لەگەڵ شێوازی حوکمڕانی هەیە؛ هەموومان دەزانین قوباد یەکێکە لەوانەی کە هەست دەکەم لە کابینەی پێشوو بوو بە قوربانی، تەنانەت لە نێو خۆماندا ئێمە خۆمان رەخنەمان لێدەگرت کاتی پاشەکەوتی مووچە، کاتی شەڕی داعش کە قەیرانی گەورەمان هەبووە، شانی دایە بەر بەرپرسیارێتی و راستە جێگری سەرۆکی حکومەت بوو، بەڵام وەکو سەرۆکی حکومەت مامەڵەی لەگەڵ بابەتی ئەو قەیرانانە کرد کە رووبەڕووی حکومەتی هەرێمی کوردستان بووەوە، لە نێو خۆمان من ئەو کاتە پەرلەمانتار بووم هەموو جارێک دەمانگوت ئەو چ ناچارە بەوجۆرە دەچێتە ژێرباری ئەو بەرپرسیارێتییە لە کاتێکدا  هەموو جومگە گرنگەکان لای پارتین، پێویست ناکات قوباد بەو شێوەیە بچێتە ژێر ئەرک و بەرپرسیارێتی، بەڵام قوباد پیاوێکی دەوڵەتمەدارە، پێاوێکی بەرپرسە و دەیەوێت ئەرکەکەی خۆی جێبەجێ بکات، من دڵنیام ئەگەر قوباد ئاسوودە بایە لە شێوازی کارکردن لە نێو کابینەی نۆیەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان، بەرپرسیارێتییەکەی بە شێوەیەک هەڵدەگرت کە دیسان لە نێو خۆمانەوە رووبەڕووی رەخنە دەبووەوە و دەمانگوت ئەو لە قەبارەی دەسەڵاتی یەکێتی زیاتر لەنێو کابینەکە  بەرپرسیارێتی هەڵدەگرێت، جاران وامان پێدەگوت، تەنانەت لە قەبارەی پشکی یەکێتی لە کابینەکە، قوباد زیاتر چووەتە ژێر  بەرپرسیارێتیی ئەو دۆخەی لە نێو حکومەتدا هەیە، ئێستاش کاری خۆی دەکات، راستە ناچێتە نێو ئەنجوومەنی وەزیران و کۆبوونەوەکانی ئەنجوومەنی وەزیران، بەڵام کارەکانی خۆی دەکات و ئەرکەکانی خۆی جێبەجێ دەکات و هیوادارم ئەمڕۆ بگەنە چارەسەر.

 

 

رێواز فایەق: خۆی ئەوە زیاتر بابەتێکی حکومییە وەک ئەوەی کە سەرۆکی پەرلەمان قسەی لەسەر بکات، زۆر خۆم پاراستووە لەوەی دەستوەردان یان قسە لەسەر ئەو بابەتە بکەم، چونکە پێموایە ئەوە دەبێ لیژنەی دارایی پەرلەمانی کوردستان بەدواداچوونی بۆ بکات، دەبێ وەزارەتی دارایی و دیوانی چاودێریی دارایی بیکات، بەڵام نموونەیەکی سادە دەهێنمەوە، ئەم مانگە تەنیا پارەی نەوت نەهاتووە بۆ هەرێمی کوردستان، لە بانکەکانی هەولێریش کێشەی کەمیی نەختینە هەیە بۆ؟  لەبەرئەوەی لە رابردوو بە شێوەیەک لە شێوەکان بانکەکانی هەولێر لە پارەی نەوت پارەی بۆ دەهات، تا ئەو کاتەی پارەی داهاتی نێوخۆ کۆ دەکراوە؛ بەڵام لە سلێمانی ئەمە نییە، لە سلێمانی خۆت پارە پەیدا دەکەیت و هەر ئەوەیە و دەبێ خۆت پەیدای بکەی، من بڕە پارەیەکت بۆ دەنێرم لە هەولێرەوە و ئەوەی دیکەی خۆت پەیدا دەکەی، پارەی داهاتی نێوخۆ پارەیەکی رۆژانەیە، ئەگەر پێشتر پارەیەکی کۆکراوەت نەبێت و کەڵەکە نەبووبێت، لە بەرەوە لێی خەرج بکەیت و  لەبەرئەوە رۆژانە بێتەوە سەری، هەموو رۆژێک چاوەڕوان دەکەیت پارە بێتە نێو (قاسەکە)، تووشی ئەو قەیرانە دەبی کە ئێستا هەندێکجار لە سلێمانی روو دەدات و پێنج یان شەش مانگێک بوو باش ببوو و دیسان دەستیپێکردووەتەوە و ئێستا لێرەش هەیە؛ مانگی پێشووتر ئێمە ئەو قەیرانەمان هەبوو، لە سەرانسەری هەرێمی کوردستان هەمانبوو، نەک تەنیا لە سلێمانی و ئێستاش هەمانە. ئێستا لە هەولێر گرفتی نەختینەییمان هەیە، بۆچی هەمانە؟ لەبەرئەوەی پارەی نەوت نییە بیخەینە نێو بانکەکانەوە تاوەکو ئەو کاتەی پارەی رۆژانە کۆدەبێتەوە. من نامەوێت بەرگری لە کەس بکەم، چونکە کاری من نییە داهات لە سلێمانی کێ کۆی دەکاتەوە و چۆن کۆ دەکرێتەوە و کێ چاودێری دەکات، بەڵام دامەزراوەیەک دەبێت ئەو کارە بکات، لیژنەی پەرلەمانی هەیە دەبێ ئەم کارە بکات، بەڵام بەداخەوە بابەتەکە هێندە بە سیاسی کرا کە هەر کارێکیش لەو دەرفەتەدا بکەی، رەنگە تێیدا سەرکەوتوو نەبیت، رەنگە راستیش بڵێیت، بڵێن بابەتەکە رەهەندی سیاسی هەیە، رەنگە بڵێیت داهات بە باشی کۆ ناکرێتەوە، یەکێتی بڵێت رەهەندی سیاسی هەیە، رەنگە بڵێیت بە باشی کۆدەکرێتەوە و ئەوەی کە لێرە حکومەت دەیڵێت راست نییە، بڵێن ئەویش رەهەندی سیاسی هەیە، کارەکە لە بابەتی پێشەیی بوون چووەتە دەرەوە و  رەهەندی سیاسی وەرگرتووە، بەڵام سلێمانی و هەڵەبجە، هەرێمی کوردستانن و هەر کەموکورتییەک و نەبوونی خزمەرگوزاریی، نەمانی پارە لە بانکەکان وەکو پێویست بۆ ئەوەی  مووچەی پێبدرێت و کۆنەبوونەوە یان کەڵەکەنەبوونی بڕێک پارە لە نێو بانکەکانی سلێمانی، بەرپرسیارێتی هەموو لایەکە و بەرپرسیارێتیی کابینەی نۆیەمی حکومەتی هەرێمی کوردستانە بە هەموو پێکهێنەرەکانییەوە.     

 

 

رێواز فایەق: دەبێ کەسی یەکەم لە هەموو شوێنێکدا، لە هەموو ئەوانەی دیکە لەخۆبردووتر بێت، لە سەرۆکایەتیی هەرێم جەنابی کاک نێچیرڤان، لە سەرۆکایەتیی حکومەت کاک مەسرور و لێرەش ئێمە، دەبێ لە هەموو کەس زیاتر دان بەخۆتدا بگریت، لەبەرئەوە گرژی کەمکردنەوە بەوە دەبێت کە هەموو لایەک پێیوابێت کە هەڵەیە، شتێک لە هەڵە هەیە، نابێت لایەنێک پێیوابێت یان کەسێک لە ئێمە پێیوابێت کە ئەو هیچ هەڵە نییە، راستە و هەموو راستییەکان لای ئەوە و ئەوانی دیکە هەمووی ناحەقییە، ئەگەر هەموومان دان بەوە نەنێین کە شتێک لە کەمتەرخەمیمان هەیە یان هەڵەمان هەیە یان غرورمان هەیە، ناگەینە ئاکام و ئەمە بەرپرسیارێتییە، رەنگە ئێستا خەڵکێک هەبێت بەرژەوەندی لەوەدا بێت کە پێتبڵێت دەستخۆش زۆرباشە، توند ببە و ئاوا بکە، قبووڵی نەکەیت، تێکیان بشکێنە؛ بەڵام زەمەنێک دەبێت لەسەرت دەنووسرێت کە رێواز هۆکاری ئەوە بوو قەبارەی سیاسیی هەرێمی کوردستان لە بەرامبەر نەیارەکانی لاواز بێت، ئەوەی ئەم واقیعەی قەبارەی سیاسیی هەرێمی کوردستان نابینێت شایەنی ئەوە نییە سەرکردە بێت.

 

 

رێواز فایەق: لەبەر ئەوەی کەس ئامادە نییە، نەک کەس ئامادە نییە با بڵێین لەبەر ئەوەی ئیرادەیەکی سیاسیی کردەوەیی(فعلی) نییە بۆ چارەسەر و لەو روانگەیەوە کە قەبارەی سیاسیی هەرێمی کوردستان لە بەرژەوەندیی حیزبە سیاسییەکان گرنگترە، من نامەوێت لێرە مزایدەی حیزبەکەی خۆم بکەم کە یەکێتیی نیشتمایی کوردستانە و ئەوەش بڵێم من لەدەرەوەی پڕۆسەکە نیم و لە نێو پڕۆسەکەم و لە نێو ئەنجوومەنی سەرکردایەتیی ئەو حیزبە سیاسییەم کە بڕیاریداوە بەو شێوەیەی ئێستا مامەڵە بکات، بەڵام کە دێم دەبم بە سەرۆکی پەرلەمان کە دەبێ بە سەرۆکی هەرێم یان سەرۆکی حکومەت، بەرپرسیارێتییەکی دیکەت دەکەوێتە ئەستۆ کە بەرپرسیارێتییەکی نیشتمانییە و جیاوازە لە کەسێکی دیکە لە نێو حیزب رەنگە تەنیا بەرپرسیارێتیی حیزبی هەبێت، لەبەر ئەوەی ئێمە بەرپرسین لەوەی کە دەبێ رۆڵمان هەبێت لە دروستکردنی ئاشتەوایی سیاسی، چونکە راستییەک هەیە کە هەموومان دەبێ بیزانین ئێستا ئێمە ئاشتەوایی کۆمەڵایەتیشمان بەرەو دۆخێکی زۆر خراپ  دەچێت، رەنگە رۆژێک دابێت ئاشتەوایی سیاسی هەبێت، رەنگە رۆژێک دۆخی ئابووریمان باشتر بێت، بەڵام ئەوەی کە ئێستا لەسەر ئاستی کۆمەڵایەتی هەیە و هەر ئێمەش لێی بەرپرسیارین، دۆخێکی مەترسیدارە، سیاسییەکانی ئێمە ئەوە نابینن کە لە دەرەوەی ئەم هەرێمە، ئەم هەرێمە چۆن دەبینرێت، دۆخی مافی مرۆڤ چۆنە، دۆخی رێکخراوەکانی  کۆمەڵگەی مەدەنی لەنێو هەرێمی کوردستان چۆنە، دۆخی ئابووریمان چۆنە، ئارامیی دەروونیی خەڵکی ئێمە چۆنە، دەیان هەزار گەنجی بێکارمان هەیە کە وەکو دەیڵێن ئاماری فەرمی نییە و خۆی لە 400 یان 500 هەزار کەس نزیک دەکاتەوە کە ئینسانی بێکارن و بەرەبەرە قەناعەتێکیان لا دروست دەبێت کە  ئەو هەرێمە بۆ من نەبێت با نەبێت، وردە وردە متمانە نامێنێت، ئەم قسانە سەرۆکی دامەزراوەیەک بیکات قورسە، بەڵام ئەوە راستییە ئێمە ئەوە نابینین و خەریکی ئەوەین کە یەکدی بشکێنین، خەریکی ئەوەین ئیرادەی یەکدی بشکێنین، خەریکی ئەوەین دامەزراوەکان بەکاربێنین بۆ شکاندنی بەرامبەرەکانمان، بۆ شکاندنی نەیارە سیاسییەکانمان، لە راستیدا ئەوە باجی هەیە و ئەو باجەش بە تێپەڕبوونی کات هەموو دەیبینین و ئەوانەی کە لێی بەرپرس دەبن، مێژوو روحم بە کەس ناکات.

 

 

رێواز فایەق: خۆم باس دەکەم، بەشەکەی کە پەیوەندی بە  خۆمەوە هەیە من پەیوەندیم لەگەڵ هەموان باشە، ئەویش شێوازی بەرپرسیاڕیتییەکەیە لەسەرت فەڕز دەکات کە ئەم دامەزراوەیە دامەزراوەی خەڵکی کوردستانە و سەرۆکەکەی دەبێت پەیوەندی لەگەڵ سەرۆکی هەموو دامەزراوەکانی هەرێمی کوردستان باش بێت، دەبێ پەیوەندی لەگەڵ سەرۆکی حیزبە سیاسییەکان باش بێت، دەبێ پەیوندی لەگەڵ راگەیاندن باش بێت، پەیوەندی لەگەڵ رێکخراوەکانی  کۆمەڵگەی مەدەنی باش بێت، من پەیوەندیم لەگەڵ هەموان باشە، بەڵام پەیوەندیم لەگەڵ سەرۆکی هەرێم پەیوەندی بەوەوە هەیە کە رەنگە یەک رۆیامان هەیە بۆ حوکمڕانی ئەویش ئەوەیە کە هەموومان هاوبەش بین، کەس بیر لە سڕینەوەی ئەوەی دیکە نەکاتەوە، شکاندنی هەر کەسێک، هەر لایەنێک، هەر حیزبێک، بە مانای شکاندنی خودی خۆتە و شکاندنی قەوارەی سیاسیی هەرێمی کوردستانە و باوەڕمان بە ئاشتەوایی نیشتمانی و سیاسی هەیە.

 

 

رێواز فایەق: 3ی مانگی پێنج دانیشتنێک دەبێت و ئەوەی ئێمە زانیومانە بۆ بڕیاردانە، ئێمە لە هەموو قۆناخەکانی دادبینی پارێزەرەکانمان ئامادە بوون و بەڵێ ئەو رۆژەش ئامادە دەبن.

 

 

رێواز فایەق: خراپترین سیناریۆ ئەوەیە کە بڵێت یاسای درێژردنەوەی  تەمەنی پەرلەمان و  دامەزراوەکان  نادەستوورییە.

 

 

رێواز فایەق: ئەوکات دەبێ کۆببینەوە و پێویستیمان بە بڕیاری سیاسییە و وەکو ئەو لەحزەیە جارێکی دیکە پێویستیمان بە یەکدییە.

 

 

رێواز فایەق: ناخۆشترین رۆژ ئەو رۆژە بوو کە بڕیاری درێژکردنەوەی خولی پەرلەمانمان دا و ئەو رۆژە بۆ هەموومان رۆژێکی خۆش نییە، دەتوانم بڵێم ئەوە ناخۆشترین رۆژ بوو.

 

 

رێواز فایەق: دوو یان سێ خۆشترین رۆژ هەیە، دەتوانم بڵێم پەسەندکردنی یاسای کار و پەسەندکردنی یاسای پەروەردە،  دوو خۆشترین رۆژ بوو  لەبەر ئەوەی کە  بە هەردوو یاساکە 350 مادەن و لە تەمەنی پەرلەمانی کوردستان، خولەکانی پەرلەمانی کوردستان  یاسای بەو قەبارەیە دەرنەچووە و سێ خولی پەرلەمان هەوڵیداوە یاسای  پەروەردە دەربکات، بەڵام نەیتوانیوە  و بێگومان لەسەر یاسای چاکسازیش زۆر تێبینیم هەیە.

 

 

رێواز فایەق: بێگومان، لە جێبەجێکردنی زۆر هەست دەکەم، ئەو ئامانجەی کە پەرلەمان هەیبوو وەکو خۆی نەیپێکا و رەنگە لەبەر ئەوە بێت چاکسازی پڕۆسەیەکی درێژخایەنە و هەندێک پەیڕەو و رێنماییش لە حکومەت  دەرچوون هەست دەکەم جیاوازن لەوەی کە ئێمە مەبەستمان بوو لە نێو  پەرلەمان.

 

 

رێواز فایەق: سەدان تێبینیم هەیە، گرنگترین کار ئەوەیە کە یاسای بودجە بنێرێتە پەرلەمان کە نەیناردووە، گرمگترین شت ئەوەیە کە یاسای چاکسازی هەمووی جێبەجێ بکرێت کە جێبەجێ نەبووە بەڵام ئەوە پاساوی هەیە، وەکو کوتم لەبەر ئەوەی پڕۆسەیەکی درێژخایەنە، خواستمان هەبوو کە  یاسای هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ و خانەنشینیی هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ بێت بۆ پەرلەمان، دەیان جار بەڵێنیان پێداین کە دەینێرن و نەیانناردووە تاوەکو ئێستا هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ بە خزمەت و هەوڵێکی زۆر بە خانەنشینییەکیت زۆر کەم خانەنشین دەبن و یاسای وەبەرهێنان یاسای کارەساتە لە هەرێمی کوردستان  کە بڕیار بوو  یاسایەکی وەبەرهێنانی نوێ بێت، ئەوانە ئەو بابەتانەن کە پەیوەندی بە یاسادانان هەیە و تێبینییەکانی دیکەشم پەیوەندی بەوەوە هەیە  کەوەرزیری سامانە سروشتییەکان  و وەزیری دارایی زۆر بە کەمی هاتوونەتە پەرلەمان لە کاتیێکدا زۆربەی داواکارییەکان بۆ ئەوە بوو کە ئەوان بێن بۆ پەرلەمان و باوەڕی خۆم وایە ئەگەر ئەوان بە زۆری بهاتبانایە بۆ پەرلەمان سەرباری ئەو پەیوەندییەی کە ئێمە هەمانە لەگەڵ حکومەت، سەرباری ئەوەی کە دەتوانم بڵێم  ئیەم کابینەیە زۆرترین وەزیری ناردووە بۆ پەرلەمان بەڵام  ئەو دوو وەزیرەی زۆر پاراستووە.