رووداو دیجیتاڵ
ئەندامێکی لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق دەڵێت، ئەو مادانەی لەنێو پڕۆژەیاسای بودجەدا جێگەی ناکۆکین، دەنگیان لەسەر نەدراوە، وەکو مادەکانی پەیوەندیدار بە هەرێمی کوردستان و ئاماژە بەوەش دەکات، رەنگە رۆژی شەممە بودجە بخرێتە دەنگدانەوە.
جەمال کۆچەر، ئەندامی لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق رۆژی چوارشەممە 17-05-2023 بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، شەوی رابردوو تاوەکو درەنگانێک لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق لە کۆبوونەوەدا بوو، ئەوەش بۆ تاوتوێکردن و دەنگدان لەسەر مادە و بڕگەکانی نێو پڕۆژەیاسای بودجەی 2023 و ئەمڕۆش کۆبوونەوەکان بەردەوام دەبن.
ئەندامەکەی لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق ئاماژەی بەوەش کرد، "ئەو مادانەی جێگەی ناکۆکین دەنگیان لەسەر نەدراوە و هەڵگیراون بۆ رۆژانی کۆتایی، لەوانەش مادەکانی پەیوەست بە هەرێمی کوردستان. رەنگە تاوەکو رۆژی پێنجشەممە لیژنەی دارایی پەرلەمان کارەکانی تەواو بکات و رۆژی شەممە بودجە بخرێتە دەنگدانەوە."
هاوکات نەرمین مەعرووف، ئەندامی لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق رۆژی چوارشەممە 17-05-2023 بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت، لە لیژنەی دارایی دەنگدان لەسەر مادە و بڕگەکانی بودجە بەردەوامە و ئەمڕۆش درێژەی دەبێت. گوتیشی، ئەو مادانەی تایبەتن بە هەرێمی کوردستان نەخراوەتە دەنگدانەوە.
بڕگەکانی تایبەت بە هەرێمی کوردستان
ماددەی 13ـی و 14ـی رەشنووسەکە لەبارەی هەرێمی کوردستانەوە و پوختەکەی بریتییە لە:
- شایستە داراییەکانی نێوان حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2004 تاوەکو 2022 یەکلایی دەکرێتەوە، ئەوەش دوای وردبینی لەلایەن دیوانی چاودێریی دارایی فیدراڵیی عێراق و دیوانی چاودێریی دارایی هەرێمی کوردستان بەپشتبەستن بە ماف و پابەندبوونەکانی یاسای بودجەی ساڵانی رابردوو.
- حکومەتی هەرێمی کوردستان پابەند دەبێت بە هەناردەکردنی بڕی 400 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانە لە کێڵگەکانییەوە و داهاتەکەی دەبێتە داهاتی کۆتایی گەنجینەی فیدراڵی.
- حکومەتی هەرێمی کوردستان پابەند دەبێت بە رادەستکردنی داهاتە نانەوتییەکانی بەگەنجینەی دەوڵەت بەپێی یاسای بەڕێوەبردنی دارایی، بەڵام دەبێت هەردوو دیوانی چاودێریی دارایی فیدراڵی و هەرێمی کوردستان وردبینی لە داتاکاندا بکەن.
- وەزارەتی دارایی عێراق پابەند دەبێت مانگانە شایستەکانی هەرێمی کوردستان بدات، ئەوەش بە هاوئاهەنگی لەگەڵ وەزارەتی دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان.
- قەرزەکانی بانکی بازرگانیی عێراق لە رەسیدی بانکی عێراقی لای بانکە حکومی و تایبەتییەکان یەکلایی دەکرێتەوە؛ وەزارەتی دارایی هەڵدەستێت بە بەخشتەکردنی قەرزەکانی هەرێمی کوردستان بۆ ماوەی حەوت ساڵ و لەساڵی 2023ەوە دەستپێدەکات.
- کۆی داهاتی نەوتی بەرهەمهێنراو لە کێڵگەکانی نەوتی هەرێمی کوردستان لە یەک هەژماری بانکی دادەنرێت بەبێ هیچ لێبڕینێک؛ سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان یان ئەو کەسەی رادەسپێردرێت دەسەڵاتی خەرجکردنی دەبێت و هەژمارەکە لەلایەن حکومەتی عێراقەوە چاودێریی دەکرێت و سەرجەم هەژمارە بانکییەکانی دیکە دادەخرێن.
- دیوانی چاودێریی دارایی فیدراڵی بە هاوئاهەنگی لەگەڵ دیوانی چاودێریی دارایی هەرێمی کوردستان لەگەڵ وەزارەتی نەوت و وەزارەتی سامانە سرووشتیەکانی هەرێمی کوردستان هەڵدەستن بە وردبینی ئەو هەژمارەی دەکرێتەوە و چاودێریکردنی لە رێگەی گرێبەستکردن لەگەڵ کۆمپانیایەکی نێودەوڵەتیی تایبەتمەند کە مافی تەماشاکردنی سەرجەم گرێبەست و داشکاندنەکانی پەیوەست بە بابەتەکەی دەبێت لەگەڵ شایستەکانی کۆمپانیاکان بۆ دەرهێنان و گواستنەوە و هەناردەکردن.
- ئەو هەژمارە بانکییە بەهەموو ئەو پارەەیی دەچێتە نێوی و لێوەی دەردەچێت لەلایەن کۆمپانیایەکی وردبینیی نێودەوڵەتییەوە وردبینی بۆ دەکرێت و راپۆرتی خولی لەبارەیەوە دەداتە دیوانی چاودێری لە بەغدا و هەولێر.
- داتا داراییەکان ساڵانە و شەش مانگ جارێک بە واژۆی وەزیری دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان و چاودێری هەژمارە سەربەخۆکە (کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکە) دەدرێتە وەزارەتی دارایی فیدراڵی.
- لیژنەیەک لە هەردوو لایەن پێکدێت بۆ پێداچوونەوەی گشتگیری ماوەکانی رابردوو پەیوەست بە نەوت و گاز لە هەرێمی کوردستان و پەیوەندی لەنێوان وەزارتی نەوت و هەرێمی کوردستان بۆ ئەوەی تێڕوانێنێکی یەکگرتوو و بەپێی دەستوور هەبێت کە رەزامەندیی هەردوولای لەسەر بێت و جێبەجێبکرێت بۆ ئەوەی قۆناخەکانی رابردوو یەکلایی بکرێتەوە.
- لەکاتی هەر ناکۆکییەکدا لەنێوان حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی فیدراڵی ئەوەی پەیوەندیی بە ماف و پابەندبوونەوەکانەوە هەیە، لیژنەیەکی هاوبەش لەنێوان هەردوولا پێکدەهێنرێت بۆ تەماشاکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەکان و لەماوەی یەک مانگ لە دروستکردنییەوە راسپاردەکانی بۆ سەرۆکوەزیران بەرزدەکاتەوە بۆ ئەوەی بڕیاری پێویستی لەبارەوە بدات.
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ