Edebiyat çınarı Yaşar Kemal'in vefatının üzerinden 8 yıl geçti

28-02-2023
Etiketler Yaşar Kemal Edebiyat Rûdaw Belgesel
A+ A-

Erbil (Rûdaw) – Romanları ile edebiyat dünyasında “Çağdaş Homeros” olarak tanınan yazar Yaşar Kemal, 28 Şubat 2015 yılında hayatını kaybetti. Tüm ömrünü, insanlığı yazmaya adayan Yaşar Kemal, bize çoğu roman olmak üzere büyük bir miras bıraktı.

Kürt romancı, senaryo ve öykü yazarı Yaşar Kemal, 28 Şubat 2015 tarihinde organ yetmezliği sebebiyle yoğun bakımda olduğu hastanede vefat etti. Cenazesi 2 Mart 2015 tarihinde düzenlenen törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığına defnedildi.

Hayatı boyunca şiir, öykü, roman, anı, röportaj, derleme, söyleşi, deneme, oyun, fıkra, makale ve senaryo gibi birçok edebi türde eser kaleme alan usta yazar, Türk edebiyatına 26 roman, 11 deneme, 9 röportaj, 2 öykü ve şiir alanında bir eseri miras bıraktı.

Toprağın Sesi Yaşar Kemal belgeseli Rûdaw'da yayınlandı

Yaşar Kemal'i anlatan “Toprağın Sesi” belgeseli, 2022 yılında Rûdaw TV'de yayınlandı.

Sirwan Rehim’in yönetmenliğini yaptığı belgeselde, konuklar Yaşar Kemal’in eşi Ayşe Semiha Baban, sanatçılar Ahmet Güneştekin, Zülfü Livaneli, yazarlar Müslüm Yücel, Roni Margulies, dünyaca ünlü fotoğrafçı Ara Güler,  Cumartesi Annesi Emine Ocak, edebiyat eleştirmeni Prof. Dr. Norbert Mecklenburg, İsviçre-Union Yayınevi Yöneticisi Lucien Leitess ve ünlü Alman yazar Cornelius Bischoff, “Edebiyatın Çınarı” Yaşak Kemal’i anlattı.

Belgeselde yönetmen Sirwan Rehim, Yaşar Kemal ile vefatından önce yaptığı diyağa da yer verdi. Belgeselin görüntüleri için, yazarın kendisi ve Ayşe Baban, Cornelius Bischoff, Roni Margulies ve Ahmet Güneştekin de katkıda bulundu.

Yaşar Kemal kimdir?

Gerçek adı Kemal Sadık Gökçeli olan Yaşar Kemal, Nigar Hanım ile çiftçi Sadık Efendi’nin oğlu olarak, Adana sınırları içerisindeki Osmaniye’de 6 Ekim 1923’te dünyaya geldi.

Van Gölü'ne yakın Muradiye ilçesine bağlı Ernis (bugün Ünseli) köyünden olan ailesi, 1. Dünya Savaşı yıllarında sırasıyla Diyarbakır, Urfa ve Antep’e gitti, son olarak da Adana’ya yerleşti.

Kendi anlatımına göre bir Türkmen köyünde tek Kürt ailenin çocuğu olarak doğup büyüyen Yaşar Kemal, evde Kürtçe, köyde ise Türkçe konuşurdu.

Luvan aşiretinden olan babası, Birinci Dünya Savaşı çıkınca ailesiyle birlikte ikâmet ettikleri köyden ayrılıp göç etmeye başlamışlardır. Van'dan Diyarbakır'a, buradan da Çukurova'ya bir buçuk yıl süren göç sonucu gelmişlerdir. O zamanlar Kadirli'ye bağlı olan altmış hanelik Türkmenlerin yaşadığı Hemite köyüne yerleşmişlerdir.

Üç buçuk yaşlarında iken bir kurban kesimi sırasında halasının kocasının elindeki bıçağın kayarak gözüne saplanması sonucu sağ gözü kör oldu.

Dört buçuk yaşındayken, babası camide namaz kıldığı sırada Van'dan göç ederken ölümden kurtarıp besleyip büyüttüğü Yusuf adındaki oğulluğu tarafından öldürüldü. Bu olaydan sonra on iki yaşına kadar kekemeliğe tutuldu.

Sekiz yaşındayken köye gelen çerçinin köy kadınlarının borcunu bir deftere yazdığını gördü ve yazılanın yazı olduğunu öğrendi. Dokuz yaşındayken Adana'nın Burhanlı köyündeki ilkokula giderek üç ayda okuma ve yazmayı öğrendi.

Daha sonra birçok pamuk çiftliğinde ırgatlık yaptı.

Kürt romancı, senaryo ve öykü yazarı Yaşar Kemal, ilk romanı İnce Memed ile adını duyurdu. İnce Memed, yaklaşık kırk dile çevrilerek yayımlandı.

Kitaplarının yurt dışındaki baskısı yüz kırktan fazladır. Dünya’da en çok tanınan Kürtçe roman yazarı olan Yaşar Kemal pek çok yapıtında halkın yaşadığı durumu, efsane ve masalları yazdı.

PEN Yazarlar Derneği üyesiydi. Türkiye’den Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen ilk yazardır.

Yaşar Kemal, Türkiye'den aldığı birçok ödülün yanı sıra Uluslararası Cino del Duca ödülü, Légion d'Honneur nişanı, Commandeur payesi, Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Premi Internacional Catalunya, Fransa Cumhuriyeti tarafından Légion d'Honneur Grand Officier rütbesi, Alman Kitapçılar Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü'nün de bulunduğu yirmiyi aşkın ödül, ikisi yurt dışında beşi Türkiye'de olmak üzere, yedi fahri doktorluk payesi almıştır.

28 Şubat 2015 tarihinde organ yetmezliği sebebiyle yoğun bakımda olduğu hastanede vefat eeden Kemal’in cenazesi 2 Mart 2015 tarihinde düzenlenen törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığına defnedildi.

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli