تیرەکەی بافڵ تاڵەبانی و چەند نیشانێک

 

دواى هەشت مانگ لە ئەنجامدانى هەڵبژاردنى ئەنجوومەنى پارێزگاى کەرکووک، شەوی شەممە لە هۆتێل رەشیدى بەغدا ئەو گرێکوێرەیە کرایەوە کە بەمەبەست بۆ کەرکووک دروستکرابوو. خودى یاساکە کە هەڵبژاردنى ئەنجوومەنى پێ بەڕێوەچوو، تەون و تەوقێکی چندراوبوو تاوەکو کێشەى کەرکووک ئاڵۆزتر بکات، هەروەها دەرئەنجامى هەڵبژاردنەکەش وەک جۆرێک لە هاوسەنگى بەسەر دوو بەرەى دژ بەیەکدا، هەر ئاوى دەکردە ئاشى مانەوەى دۆخى چەقبەستووى کەرکووکەوە. کە مانەوەى ئەو دۆخەش تەنیا و تەنیا لە بەرژەوەندیی تەعریبدابوو. 

 

بۆیە پێش هەر شتێک، هەر تێپەڕاندنى ئەو دۆخە چەقبەستووە، شکاندنى بەستەڵەکێکى گەورەى بەردەم کەرکووک بوو. وەک دەرئەنجامى کۆبوونەوەکەش وەرگرتنەوەى پۆستى پارێزگارى کەرکووک لەلایەن کوردەوە، بەتایبەت لەم هەلومەرج و دۆخە روو لە هەورازەى کورددا، دەستکەوت و سەرمایەیەکى گەورەى نەتەوەییە. بۆیە دەبێت دەستخۆشى لە بافڵ تاڵەبانى بکرێت کە بەهەر رێگە و هەر جۆرە سیناریۆیەک بووە توانی ئەو پۆستە لە عەرەب وەربگرێتەوە. هەرچەندە بەرپرسیارێتیی مێژوویى ئەوەشى دەکەوێتە ئەستۆ لە رەخساندنى دەرفەتێکى لەم جۆرەدا کە کورد بتوانێت ئەو پۆستە وەربگرێتەوە، دەبوو وردتر بووبا لە دەستنیشانکردنى کارەکتەرەکەى بۆ وەرگرتنى ئەو پۆستە، دەبوو باشتر هەڵسەنگاندن بۆ ئەوە بکات لە دۆخێکى سەختى وەک ئێستاى کەرکووکدا کورد پێویستى بە چى جۆرە پارێزگارێک هەیە بەتایبەتى کە کەرکووک (پڕە لە سەرى گەورە و مافیاى بەهێز)، حەق بوو یان رەچاوى ئەوەى بکردایە کارەکتەرێکى بەهێز دابنێت کە خواردەستى مافیاکان نەبێت، یاخود دەبێت کەرکووکى بۆ پاک بکاتەوە، چونکە لە ئێستا بەدواوە بەرپرسیارێتیی کەرکووک راستەوخۆ دەکەوێتە ئەستۆى یەکێتیی نیشتمانى کوردستانەوە. 

 

هەروەها لایەنێکى دیکەى گرنگی ئەم پرۆسەیە تێکدانى یەکڕیزیی بەرەى عەرەبى بوو لە ئەنجوومەنى پارێزگای کەرکووک، ئەمەش بایەخى لە وەرگرتنەوەى پۆستى پارێزگار زیاتر نەبێت، کەمتر نییە. بەتایبەتى دوورخستنەوە و فەرامۆشکردنى ئەو بەرەیەى راکان جبوورى پارێزگارى بەوەکالەتى پێشووى کەرکووک سەرپەرشتى دەکرد، کە ماوەى حەوت ساڵ بوو بە بەرچاوى خودا و خەڵکەوە بێباکانە درێژەى بە سیاسەتى تەعریبى کەرکووک دەدا. فەرامۆشکردنى ئەو بەرەیە، شکاندنى شکۆى تەعریب بوو. بۆیە دەکرێت بە دەستەواژە و دەربڕێنێکى سادە بڵێین، ئەوەى روویدا وەک کورد دەڵێت (بە تیرێک شکاندنى چەندین نیشان) بوو. 

 

هەرچەندە هێشتا زۆر روون نییە دەرئەنجامەکان چۆن دەبن، بەتایبەت ئەگەر تورکمان بەشداریی کۆبوونەوەکەیان نەکردبێت، ئەگەرى ئەوەى هەیە هەندێ کێشەى یاسایى لێبکەوێتەوە، چونکە بەپێى ئەو یاسا پڕ لە ستەمەى بەتایبەت لە پەرلەمانى عێراقەوە بۆ کەرکووک دەرکرا، مەرجى سەرەکى بۆ دروستکردنى حکومەتى خۆجێى کەرکووک بەشداریی نوێنەرى هەر چوار پێکهاتەکەیە، ئەوە کراوەتە بنەما زیاتر لەوەى ژمارەى کورسى و کەمینە و زۆرینە پێوەر بێت. بۆیە هیوادارم بەهەر سازشێکى پێویست بووە تورکمان وەک بەشێک لەو رێککەوتنە و هاوبەشێکى راستەقینە لە حکومەتى خۆجێى کەرکووک بهێندرێتە نێو هاوکێشەکەوە. ئەگەر چارەسەر بۆ بەشداریى و رەزامەندیی تورکمان بدۆزرێتەوە، نیگەرانى و ناڕەزایەتییەکانى دیکە بایەخێکى ئەوتۆ یاخود کاریگەریی لەسەر بەڕێوەچوونى پرۆسەکە نابێت. 

 

ئەوەى دەمێنێتەوە ئەوەیە کورد چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەم قۆناخە تازەیەى دواى وەرگرتنەوەى پۆستى پارێزگارى کەرکووک دەکات، ململانێ و ناکۆکییەکانى نێوان پارتى و یەکێتی بەکوێ دەگات؟ لەکاتێکدا کۆمەڵێک کێشە و ناکۆکى سەربار لەناو هەرێمى کوردستان لە نێوانیان هەیە، لە دوو مانگى رابردوودا لە پارێزگاى نەینەواش پرۆسەى هەندێ ئاڵوگۆڕ لە پۆستە ئیدارییەکان، ناکۆکییەکانى نێوان ئەم دوو هێزەى قوڵتر کردەوە. 

 

لە کەرکوکیش وەک نەیانتوانى بەسەر ناکۆکیى و کێشەکانیاندا زاڵبن و یەک هەڵوێست بن، چوون هەریەکە و کەوتنە بەرەیەکى دژ بەوی دیکەوە. ئایا ئەم سەرکەوتنەى یەکێتى لە کەرکووک و تا ئەندازەیەک ئاوتکردنى پارتى لە کەرکووک، نەینەوا و سەڵاحەدین و دیالەش، ئایندەى ناکۆکییەکانیان لەنێو هەرێمى کوردستان بە کوێ دەگەیێنێت، بەتایبەت کە بڕیار وایە لە دوو مانگى داهاتوودا پرۆسەى هەڵبژاردن بۆ پەرلەمانى هەرێمى کوردستان ئەنجام بدرێت و پاش چەند مانگێکى دیکەش مشتومڕى پێکهێنانى حکومەتى هەرێمی کوردستان بێتە ئاراوە.  

 

وەک چۆن دەتوانرێت ئەو وێنایە لەم پرۆسەیە بخوێندرێتەوە کە کێشە و ناکۆکییەکانی نێوان پارتى و یەکێتی قوڵتر بکاتەوە، بە هەمان ئەندازە و زیاتریش پۆستى پارێزگارى کەرکووک دەرفەتى ئەوەى تێدایە بکرێتە سەرەتایەکى نوێ بۆ لێکتێگەیشتن و رێککەوتنێکى تازە لەنێوانیان، بەڵام پێویستى بە ئیرادەى بەهێز و خوێندنەوەى واقیع و هەڵسەنگاندنێکى لۆژیکى بۆ پێشهاتەکانى داهاتوو هەیە.