زانکۆی ساوپاولۆ لە بەڕازیل: خۆراکە دەستکاریکراوەکان تووشبوون بە لەبیرچوونەوە زیاددەکەن

12-12-2022
شکار رێبوار
A+ A-
رووداو – تەندروستی
 
زانکۆی ساوپاولۆ لە بەڕازیل رایدەگەیێنێت، خۆراکە دەستکاریکراوەکانی وەکو ئایسکرێم، هەمبەرگر، پەتاتەی سورەوەکراو و پیتزا مەترسیی تووشبوون بە لەبیرچوونەوە زیاددەکەن و کاریگەری نەرێنی لەسەر توانای مێشک دروستدەکەن. 
 
توێژینەوەکە لە رۆژنامەی دامەزراوەی پزیشکیی ئەمریکی JAMA بڵاوکراوەتەوە و دەریدەخات، ئەگەر بڕی 20٪ـی خۆراکیی رۆژانە بە خۆراکە دەستکاریکراوەکان پڕبکرێتەوە کە دەکاتە 400 کالۆری لە رۆژێکدا، ئەوا مەترسیی تووشبوون بە لەبیرچوونەوە زیاددەکات و توانای فێربوونی مێشک لاوازدەبێت.
 
توێژینەوەکە بە بەشداری 10 هەزار خۆبەخشی بەڕازیلی لە ماوەی 10 ساڵدا کراوە، پێوەرەکانی ژیریی مێشک و توانای فێربوون لە سەرەتا و کۆتایی توێژینەوەکە تۆماردەکران، بەجۆرێک ئەو بەشداربووانەی رۆژانە خۆراکە دەستکاریکراوەکانی وەکو پیتزا، ئایسکرێم، هەمبەرگر و خۆراکە لەقوتووکراوەکانیان دەخوارد بە رێژەی خێراتر توانای فێربوونیان کەمدەبووەوە و نیشانەکانی تووشبوونیان بە لەبیرچوونەوە زیاددەبوو. 
 
دکتۆر ناتالیا گۆنچالڤێز، سەرپەرشتیاری توێژینەوەکە لە زانکۆی ساوپاولۆ لە بەڕازیل لەبارەی خۆراکە دەستکاریکراوەکانەوە دەڵێت: ''ئەو خۆراکانەن کە لە کارگەکان لەقوتوو دەکرێن یاخود ئامادەدەکرێن، بەمەبەستی دەستکاریکردنی تام، بۆن و رەنگی خۆراکەکان مادەی خۆراکی وەکو رۆن، پڕۆتین، شەکر و نیشاستەیان بۆ زیاددەکرێت، هەروەها مادەی پارێزەریان تێدەکرێت بۆ پارێزگاریکردن لە تێکچوون و مانەوەی خۆراکەکە بۆماوەیەکی درێژ، هاوکات خۆراکە خێراکانیش بەشێکن لە خۆراکە دەستکاریکراوەکان.''
 
سەرپەرشتیاری توێژینەوەکە شێوازی ژیانی تەندروست بە گرنگ دەزانێت و دەڵێت: ئەگەر بە یەک یاخود دوو کرداری تەندروست دەستپێبکەین، هەرگیز زوو و درەنگ نییە بۆ ئەوەی ئەم خووە تەندروستانە بخەینە نێو ژیانمانەوە.'' 
 
دکتۆر دەیڤد کاتز، پسپۆڕی خۆراکزانی لە ئەمریکا دەڵێت: ''خۆراکە تەندروستەکانی وەکو 'سەوزە، میوە، دانەوێڵە و پڕۆتین' دەتوانن کاریگەریی خۆراکە دەستکاریکراوەکان لەسەر مێشک و توانای فێربوون کەمبکەنەوە.'' هەروەها دەشڵێت: خۆراکە دەستکاریکراوەکان کوالێتی ژەمی رۆژانە کەمدەکەنەوە و پێویستە بڕێکی کەمیان لێ بخورێت.
 
پڕۆفیسۆر رودی تانز، پسپۆڕی مێشک و دەمار لە زانکۆی هارڤاردی ئەمریکی روونیدەکاتەوە، خۆراکە دەستکاریکراوەکان رێژەیەکی زۆر لە شەکر، خوێ و چەوریی زیانبەخشیان تێدایە کە هاندەری هەوکردنەکانی جەستەن.
 
لەکۆتاییدا سەرپەرشتیاری توێژینەوەکە چەند رێنماییەک دەخاتەڕوو و دەڵێت: ''پەیڕەوکردنی رێژیمی خۆراکیی تەندروست، راهێنانی رۆژانە، خەوی پێویست، هەروەها دوورکەوتنەوە لە جگەرە و کهول بنەما سەرەکییەکانن بۆ هەبوونی شێوازی ژیانێکی تەندروست.''
 
کۆمەڵەی خۆراکزانی لە بەریتانیا رایدەگەیێنێت، خۆراکە دەستکاریکراوەکان مەترسیی تووشبوون بە قەڵەوی، نەخۆشییەکانی دڵ، شێرپەنجە و نەخۆشیی شەکرە زیاددەکەن، هەروەها بەگوێرەی توێژینەوەیەکی کەنەدی، خۆراکە دەستکاریکراوەکان 50٪ـی ژەمی رۆژانەی خەڵکی کەنەدا پێکدەهێنن.
 

کۆمێنتەکان

وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه‌

کۆمێنتێک دابنێ

داواکراوە
داواکراوە
 

دوایین هەواڵەکان

دکتۆر باران جەمیل، پزیشکی دەرمانساز و دکتۆر هونەر رێبوار، پێشکێشکاری پۆدکاستی نەخۆشنامە.

نەخۆشنامە؛ نەخۆش هەبووە بەهۆی کۆنتڕۆڵنەکردنی شەکرەکەی، قاچی بڕاوەتەوە

نەخۆشنامەی ئەمجارە بە چیرۆکی دوو هاوژین دەستپێدەکات کە چوونەتە نەخۆشخانەی فریاکەوتنی رۆژئاوای هەولێر، سەرەڕای بەکارهێنانی دەرمان، پیاوەکە هەناسەتەنگییەکی تووندی تووشبووە و هاوژینەکەی گوتویەتی کە رۆژانە زیاتر لە سێ پاکەت جگەرە دەکێشێت. بەخاخیشی بەکاردەهێنا، بەڵام بە هۆکارێک؛ هیچ سوودی لێ وەرنەگرتبوو!