Xaneqinli Kürtler
Erbil (Rûdaw) - Güney Kürdistan'ın Xaneqin kentindeki bir kısım Kürtler, son yıllarda Araplaştırma tehdidi altındaki kentlerinde yeniden Kürt kimliğinin hakim kılınması için herkesin İl Genel Meclis seçimlerine katılmaya çağırıyor.
Kürdistani Bölgeler arasında yer alan Xaneqin, Irak idaresine göre Selahaddin Vilayetine bağlı. Kentte 67 bin Kürt seçmen bulunuyor.
Bir Kürt seçmen, Rûdaw muhabiri Erkan Ali'ye kentteki bir oy verme merkezi önünde "Bugün Kürtlerin oy kullanma günü. İnsanlara gelip oy vermelerini söylüyorum ki bir daha yerlerinden edilmesinler" dedi.
Kentteki Kürtler, tarih boyunca Kürtlerin yaşadığı ancak 1970'lerde Baas rejimi tarafından Araplaştırmaya maruz bırakılan Xaneqin'de seçimi Kürtlerin yerel yönetimdeki rolünü güçlendirmek için bir fırsat olarak görüyor.
Peşmerge Güçlerinin 16 Ekim olayları ile kentten çekilmesinin ardından bir Araplaştırma süreci başlatıldı ve evlerini terk etmek zorunda kalan ailelerin mülklerine güney ile orta Irak'tan getirilen Araplar yerleştirildi.
Kürt seçmenler “Kürt listesine, Kürt adaylara oy verin ki gelecekte bizim haklarımızı talep edebilsinler" diyorlar.
İl Genel Meclis seçimleri Xaneqin’de Kürdistan Bayrağı Günü'nde (17 Aralık) bayrağın çekilmesine izin verilmemesinden bir gün sonraya denk geldi. Kentin yerel yönetimi, yasağı il meclisi seçimleri nedeniyle "tüm faaliyetlerin yasaklanmasına" bağladı.
16 Ekim olaylarının ardından Peşmerge Güçlerinin geri çekilmesiyle Heşdi Şabi ve Irak ordusu güçleri Xaneqin'e girdi. Tüm resmi kurum ve kuruluşlardaki Kürdistan bayrağı indirildi.
Kürt ulusal kıyafetleri giymiş bir kadın, Kürtlerin oylarını boşa harcamamalarını umuyor.
Rûdaw'a oy verme merkezinde konuşan Kürt kadın, "Bugün her Kürt için, özellikle Xaneqin Kürtleri için çok önemli bir gün" dedi.
Aracını Kürt seçmenlerinin hizmetine verdi
Başka bir Kürt seçmen ve aynı zamanda derin (kadim) Peşmergesi, Kürtlerin oy vermesini kolaylaştırmak için arabasını seçmenlerin hizmetinde olduğunu söylüyor ve ekliyor:
"Tüm Xaneqinli derin Peşmergeleri adına tüm Kürtlerden sandık başına gitmelerini talep ediyorum. Xaneqin şehitlerinin kanı ve emeklerimizin boşa gitmemesi için herkes sandık başına gitsin.”
"Özellikle Xaneqin'de çok sayıda şehit verdik" diyen bir başka seçmen ise kent halkına "oy verme" çağrısında bulundu.
Rûdaw'ın edindiği bilgilere göre, Xaneqin'in sınırındaki 83 Kürt köyünden 36'sı boşaltılırken, 32'sine Araplar yerleştirildi. Xaneqin'de yalnızca 15 Kürt köyü kaldı ve bunlar da boşaltılma tehdidi altında.
Bir başka Kürt vatandaş, "Bugün herkesin oy kullanması çok önemli. Bu şehir tarih boyunca Araplaştırma tehdidi altında yaşadı. Oylarımızla yeniden Araplaştırılma girişimini engelleyebiliriz" dedi.
Xaneqin 1970'lerden beri Araplaştırılma tehdidi altında
Xaneqin 1970'li yıllarda 170 bin nüfuslu bir kent konumundayken, Irak Planlama Bakanlığı'nın 2019 yılı tahminlerine göre kentin nüfusu şu an 238 bin 337 kişiye ulaşmış durumda. Nüfusun 90 binden fazlası kent merkezinde yaşamakta ve halkın büyük bir kısmı Kürtçe (Kalhuri lehçesi) konuşmakta.
Xaneqin, kuzeyde Kifri ilçesi, güneyde Mendeli ilçesi ile Hemrin Dağı, batıda Sirwan Nehri ve doğuda Irak- Rojhılat (İran) sınırı arasında yer alıyor.
Kentteki Kürtler Şii mezhebinden Feili Kürtler olarak tanımlanıyor. Feili Kürtler Saddam döneminde çok büyük bir katliamlardan geçirildi.
Xaneqin Kürdistan Bölgesi idaresi dışında kalan Kürt bölgeleri içerisinde Irak’ın “tartışmalı bölgeler” olarak adlandırdığı bölgeler arasında yer alıyor. Söz konusu bölgeler, Irak Anayasasında “140. Madde”de tanımlanıyor ve referandum düzenlenmesi gerekiyor. Kürdistan idaresi dışındaki Kürt bölgeleri Kerkük, Ninova ve Selahaddin vilayetleri arasında bölüştürülmüş durumda.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın