Kürdistan Alimler Birliği Başkanı Dr. Abdullah Weysi / Foto: Bilind T. Abdullah - Rûdaw
Erbil (Rûdaw) - Kürdistan Alimler Birliği Başkanı Dr. Abdullah Weysi, “Bugün Molla Ebubekir Sisawi Xoşnaw Efendi bize, Kürt alimlerin İslam'ın kutsal mesajını yaymak için bedel ödeyerek ailelerinden, evlerinden, akrabaları ve vatanlarından uzak olmayı göze aldığını gösteriyor” dedi.
Rûdaw Medya Grubu, 1800’lü yıllarda Kürdistan’dan İstanbul’a giden ve Osmanlı Padişahı Abdülaziz’in fermanı ile irşat faaliyetleri için Afrika'ya gönderilen, burada iz bırakan Kürt alim Ebubekir Efendi Xoşnaw’ın torunlarına ulaşarak hakkında bir belgesel hazırladı.
Yönetmen Sirwan Rehim’in Cape Town’a giderek hazırladığı “Cape Town Semalarında Kürdistan’ın Yıldızı” adlı belgeselin tanıtımı başkent Erbil’de gerçekleştirildi.
Empire Sinema Salonu’nda gerçekleştirilen etkinlikte Molla Ebubekir Efendi’nin üçüncü kuşak torunları da hazır bulundu.
Burada bir konuşma yapan Kürdistan Alimler Birliği Başkanı Dr. Abdullah Weysi, Kürt alimlerin tarih boyunca hoşgörü dini olarak İslam'ı yayma konusunda üstlendikleri rolü anlattı.
“Molla Ebubekir Efendi İslam sembollerinden biridir”
Dr. Abdullah Weysi’nin konuşması şöyle:
“İslam sembollerinden birinin, milletinin atalarının kimliği ile gurur duyduğu bir şahsiyetin tanıtımı bugün hepimizin burada bir araya gelmesine vesile olmuştur.
Hepimizin evi haline gelen Rûdaw, bugün güzel bir hediye olan bu alimin mirasını Kürdistan toplumuna sunuyor. Molla Ebubekir Efendi bundan 160 yıl önce Xoşnaweti bölgesinin Sisawa köyünde tüm eserlerini ve kitaplarını yanına alarak Erzurum’a, oradan İstanbul’a ve daha sonra Osmanlı Sultanının fermanı ile İslam’ın gerçek mesajını ve birlikte yaşam fikrini Güney Afrika’ya, Cape Town'daki yeni topluluğa ulaştırmak için yola çıkıyor. Orada yürüttüğü ilim ve irşat faaliyetleri nedeniyle ismi günümüze kadar da İslam sembollerinden biri olarak günümüze kadar parlak kaldı.
“Beyânü’d-dîn eseri Güney Afrika’daki Müslümanlara ilham kaynağı olmuştur”
Arapça ve Hollanda’nın bir lehçesi haline gelen Afrikaans dilinde yazdığı Beyânü’d-dîn adlı eseri daha sonra Güney Afrika’daki Müslümanlar için marifet ve ilham kaynağı olmuştur. Bu eser, İslam’ın hoşgörü mesajını iletmek adına kısa sürede Afrikaans dilini öğrenip, konuşup yazdığını gösteren Molla Ebubekir Efendi’nin aydın bir şahsiyet olduğunun en önemli belgesidir. Bu da gösteriyor ki Kürt halkı geçmişte de büyük aydın ve alimlere sahip bir millettir. Bu alimler evrensel anlayışları, ilmi, fıkhi ve felsefi görüşleri ile İslam dünyasında her zaman adlarından söz ettirmişlerdir.
“Kürt alimler tarihte öncülük yaptı”
Hicri 5’inci yüzyılda bugünkü Erbil’de alim Molla Hıdır Ket ilk medreseyi Erbil Kalesi’nde kuruyor. Bu medrese, Kürdistan ve yurt dışından insanların gelim ilim öğrenip mezun olmaları için adeta bir üniversite görevi görmüştür.
Mısır’da da Kürt alimler çok önemli bir role sahip olmuşlardır. El-Ezher-i Şerif’te ilmi yayma ve Revaku’l Ekrad’ın hala kalıyor olması ki burada Kürdistan’ın her tarafından çok sayıda Kürt öğrenci ve öğretmen yetişmiştir, bu gerçeğin bir ifadesidir.
Türkiye’de Şeyh Said-i Nursi de aynı şekilde çok önemli bir rol oynamış, Risale-i Nur adlı külliyatı bugün hala marifet, ilim ve irfan öğrenmek için rehber niteliğindedirler.
Tarihi kaynaklar bize, geçtiğimiz yüz yılda yetmişten fazla Kürt alimin Suudi Arabistan’da, Mekke ve Medine’deki haremi şeriflerde müftülükten tutun irşada, bir çok alanda önemli sorumluluklar aldıklarını gösteriyor.
Bundan 240 yıl önce Sultan Selim Han’ın oğlu Sultan Mustafa döneminin tüm alimlerine sarf ilminden bir soru soruyor ve İslam dünyasında bunun anlamını bileni ödüllendireceğini söylüyor. Sultan’ın sorusuna doğru yanıtı veren tek kişi Kürt alim İbnü’l Adem Rostayi Baleki’dir. Kürt alimin Hicri 1205’te bu soruya verdiği yanıtın belgesi hala İstanbul Müzesi’nde bulunuyor ve kendisine o zamanın parası ile 200 dirhem de ödül verilmiş.
Suriye’de 30 yıldan fazla bir süre İslam’ın mesajını yaymak Kürt alimlerin öncülüğünde yapılmıştır. Rahmetli Muhammed Ramazan Boti 30 yıl boyunca Suriye’nin müftüsü olarak görev yapmış bir Kürt alimdir. Irak’ta da 400 yıl boyunca fetva makamı Kürtlerin elindeydi ve son rehberleri alimleri Molla Abdulkerim Müderris'ti.
“Kürtlerin İslam dini için yapmadıkları başka bir şey kaldı mı?”
Tüm bunlar Kürt alim ve mollaların tarih boyunca toplumların hem hoşgörü dini olan gerçek İslam’ı öğrenmeleri hem de birlikte barış içinde yaşamı öğenmeleri için önemli ve etkili roller üstlendiklerini gösteriyor. Bugün Molla Ebubekir Sisawi Xoşnaw Efendi bize, Kürt alimlerin İslam'ın kutsal mesajını yaymak için bedel ödeyerek ailelerinden, evlerinden, akrabaları ve vatanlarından uzak olmayı göze aldığını gösteriyor.
Burada haklı olarak şu soruyu soruyoruz; Kürtlerin İslam dini için yapmadıkları başka bir şey kaldı mı? Kürt alimler kutsal İslam dinini yaymak için ellerinden geleni esirgememiş, esirgemeyeceklerdir.
Bugün de Molla Ebubekir Efendi Xoşnaw’ın torunlarının Kürt ve Kürdistanlı olmalarından gurur duyduklarını görmek memnuniyet vericidir ve bu Kürt alimlerin dini kimliklerinin yanında ulusal kimliklerini de korumayı bildiklerini gösteriyor. Bir çok milletin sonraki kuşakları eriyip gitti ama binlerce kilometre uzakta Kürtperver bir şahsiyet ulusal kimliğinin yanı sıra dini kimliğini de yaşatmayı başarmış. İşte bugün Molla Ebubekir Efendi’nin torunları atalarının topraklarına geri dönmüş ve Rûdaw Medya Grubu aracılığıyla bize “Biz Kürdüz, Kürdistanlıyız, ilelebet de Kürt olarak kalacağız” diyorlar.
Kürt kimliklerini ve hoşgörü kültürünü savundukları için Molla Ebubekir Efendi’nin ailesine bir kez daha teşekkür ediyorum. Rûdaw’a da bu güzel adımı ve hizmeti için teşekkür ediyorum.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın