Erbil (Rûdaw) – Kürdistan Bölgesi Maliye ve Ekonomi Bakanlığı, Irak Hükümeti’nin memur ve çalışanların maaşı için banka hesabına 400 milyar dinar yatırdığını duyurdu. Bu adım, Irak Yüksek Federal Mahkemesi’nin Kürdistan Bölgesi’ne bütçe aktarılmasına karşı aldığı kararın ardından geldi.
Irak Yüksek Federal Mahkemesi Ocak ayında merkezi yönetimin Kürdistan Bölgesi Hükümeti’ne bütçe aktarılması yönünde aldığı kararın anayasaya uygun olmadığına hükmeden bir karara imza atmış ve bu karar Kürdistan Bölgesi’nde büyük tepkiye neden olmuştu.
Irak hükümeti, çok sayıda görüşmenin ardından Kasım ve Aralık 2022’ye ait Kürdistan Bölgesi mali hakkı kapsamında 400 milyar dinar (274 milyon dolar) göndermeyi kabul etmişti.
Kürdistan Bölgesi Maliye ve Ekonomi Bakanlığı, Irak Hükümeti’nin memur ve çalışanların maaşı için banka hesabına 400 milyar dinar yatırdığını açıkladı.
Rûdaw’a konuşan Kürdistan Bölgesi Başbakan Yardımcısı Rebaz Hemlan, gönderilen paranın Kürdistan Bölgesi’nin Kasım ve Aralık ayına ait mali hakkı olduğunu, Irak’taki koşullar nedeniyle 2022 bütçesi onaylanmadığı için “borç sayıldığını” ve federal bütçe onaylandığında bu bütçeye ekleneceğini söyledi.
Hemlan, "Kürdistan Bölgesi’nde maaşlar zamanında dağıtılacak ve gelen bütçe payının harcanmasında maaşlar öncelikli olacak" dedi.
Irak Bakanlar Kurulu bugün 2023, 2024 ve 2025 yıllarına ait federal bütçe yasa tasarısını onayladı. Tasarıda Kürdistan Bölgesi'nin payı yüzde 12,67 olarak belirlendi.
Rebaz Hemlan, "Bu tasarı henüz Irak Parlamentosu tarafından onaylanmadı” diyerek Kürdistan Bölgesi’nin payının daha fazla olması gerektiğini kaydetti.
Bütçe Erbil ile Bağdat arasında sorun olmaya devam ediyor
Kürdistan Bölgesi’nin genel bütçedeki payı, son yirmi yıldır, Bağdat ile Erbil arasında tartışma konusu olmaya devam ediyor.
Kürdistan Parlamentosu, 6 Ağustos 2007’de "Kürdistan Bölgesi Petrol Yasası"nı kabul etmişti.
Parlamento’da onaylanan yasaya göre, bölgedeki petrollerin işletilmesi için "Kürdistan Ulusal Petrol Şirketi" kurulmasına karar verilmişti.
Bağdat hükümeti bu yasayı bahane ederek, 2014’te dönemin Başbakanı Nuri Maliki’nin kararıyla Kürdistan Bölgesi’nin bütçe payını kesmiş ve bu durum ekonomik krize neden olmuştu.
Kürdistan Bölgesi hükümeti, aynı yıl patlak veren IŞİD savaşı süresince kendi kısıtlı imkanlarıyla memur ve Peşmerge maaşlarını ödemeye çalışmıştı.
Daha sonra Erbil ve Bağdat arasında yapılan anlaşmalar gereği, Erbil yönetimi günlük 250 bin varil petrol üretimi ile sınır kapılarda elde edilen gelirlerin yarısını Bağdat yönetimine teslim etmeyi kabul etti. Buna karşılık Bağdat’ın da Kürdistan Bölgesi’nin payına düşen bütçeyi aylık ödemesi gerekiyordu. Ancak Bağdat belirlenen bütçe payının gönderilmesi konusunda her defasında farklı bir tavır sergiledi.
Irak Federal Yüksek Mahkemesi, 15 Şubat 2022’de Kürdistan Bölgesi Petrol ve Gaz Yasasının "Anayasaya aykırı olduğuna ve ihraç gelirlerinin Bağdat'a teslim edilmesi gerektiğine" dair karar aldı.
Karar, Kürdistan Bölgesi yönetimi tarafından sert bir şekilde kınanarak reddedildi.
Erbil ile Bağdat arasında varılan son anlaşmaya göre Irak Hükümeti, Kürdistan Bölgesi’nde çalışan petrol şirketlerinin ödemelerini yapacak, petrolün Kürdistan Hükümeti tarafından satılmasını yasal olarak kabul edecek, ayrıca Irak Federal Yüksek Mahkemesi'nin Kürdistan Bölgesi aleyhindeki tüm kararları Petrol ve Gaz Yasa Tasarısı hazırlanıp Irak Parlamentosu’nda oylanıp yasalaşana kadar askıya alınacak.
Kürdistan Bölgesi’ne ayrılan bütçe payı her ay açılan hesaba aktarılacak ve bu kısımla sadece Kürdistan Bölgesi Hükümeti ilgilenecek.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın