دوای چوار ساڵ لە پچڕانی پەیوەندییەکانیان، ئەمڕۆ شەممە لووتکەی بەغدا عەبدولفەتاح سیسی، سەرۆکی میسر و شێخ تەمیم بن حەمەد ئال سانی، میری قەتەری کۆکردەوە. ئەمە دوای ئەوە هات کە میسر و سعودییە و ژمارەیەک وڵاتیی دیکە لە ساڵی 2017 بڕیاری پچڕاندنی پەیوەندییەکانیان لەگەڵ قەتەر دا.

 

 

 

 

 

شا عەبدوڵڵا، شای ئوردن لە کۆنگرەکەدا رایگەیاند، بەستنی ئەم کۆنگرەیە لەکاتێکدا دێت کە دۆخەکە زۆر هەستیارە. جیهان پێشهاتی سیاسی، ئەمنی و ئابووریی زۆری تێدا روویداوە. هەروەها ئاڵنگاریی زۆر هەن وەک کەمیی خۆراک، پەتای کۆرۆنا بۆیە تاوەکو زەمینەیەکەی هاوبەش نەدۆزرێتەوە ناتوانین کۆتایی پێبێنین.

 

لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا شا عەبدوڵڵا ئاماژەی بەوە دا، پاڵپشتیی خۆمان بۆ عێراق لە قەڵاچۆکردنی تیرۆر دووپات دەکەینەوە.. چونکە ئاسایش و سەقامگیریی عێراق، سەقامگیریی هەموو ناوچەکەیە.

 

ئەوە دووەم سەردانی شا عەبدوڵڵایە لە ماوەی دوو مانگی رابردوودا، لەو بارەیەوە خۆشحاڵیی خۆی دەردەبڕێت و دەڵێت، کۆبوونەوەمان لە کۆنگرەی ئەمڕۆ بەڵگەیە لە گرنگیدان بە رۆڵی عێراق لە نێوەندگیری و دروستکردنی پرد لە نێوان وڵاتان

 

ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆکی فەرەنسا لە کۆنگرەی لووتکەی بەغدا بۆ هاوکاری و هاوبەشی رایگەیاند، "فەرەنسا پابەنددەبێت و لەپاڵ ئێودەبێت لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆردا، مادام ئێوە پێتانوایە مانەوەی فەرەنسا بەسوود و گرنگە. بڕیاری کۆتاییش لای ئێوەیە، بەرەنگاربوونەوە و نەهێشتنی تیرۆر، واتە گەڕانەوە سەقامگیریی تەواو بۆ ناوچە کۆنترۆڵکراوەکانی دەستی داعش لەوانەش شنگال".

 

ئەمڕۆ شەممە 28-08-2021 لە کۆبوونەوەی لووتکەی بەغدا ئیمانوێل ماکرۆن ئاماژەی بەوە دا، ئێمە جەخت لە سەروەریی عێراق دەکەینەوە. ئەو سەروەرییەی کە رێگە بە گەلی عێراق دەدات بە هەموو پێکهاتە جیاجیاکانییەوە چارەنووسی خۆیان دیاریی بکەن و لە ئەزموونی رابردوویان فێرببن.

 

سەرۆکی فەرەنسا تیشک دەخاتەسەر بارودۆخی ئێزدییەکان لە عێراق بە تایبەت دوای هێرشی داعش بۆ سەر شنگال لە ساڵی 2014 و ئاوارەبوونی دەیان هەزار ئێزدی، ماکرۆن لەو بارەوە دەڵێت، "ئێمە لەگەڵ نادییە موراد کارمان کردووە، ستایشی پابەندبوونەکانیان دەکەین، دۆخی ئێستای ئێزدییەکان جێگەی داخە؛ هیوادارین ئەوەی لەم کۆنگرەیەدا گەڵاڵە دەبێت، ببێتەهۆی باشترکردنی دۆخی ژیانیان".

 

لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا سەرۆکی فەرەنسا ئاماژەی بەوە دا، "حکومەتی عێراق دەبێت توانای ئەوەی هەبێت کە ئاسایشی گەلەکەی دابین بکات. بۆ ئەو هەڵبژاردنە پێشوەختەیەش کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی چاودێر دەنێرێت و دەزانین ئەو هەڵبژاردنە ئاڵنگارییەکی گەورەیە بۆ عێراق."

 

لەبارەی گرنگیی کۆنگرەکەی بەغدا ماکرۆن دەڵێت، کۆنگرەکە پێشانی دەدات کە ئیرادەیەک هەیە بۆ پێکەوە کارکردن و دروستکردنی پەیوەندیی باش. سەرباری هەموو بیروبۆچوونە جیاوازەکان هەموومان پێداگرین لەسەر داهاتوویەکی باشتر بۆ عێراق.

 

پێشتر ماکرۆن لەگەڵ سەرۆککۆمار و سەرۆکوەزیرانی عێراق کۆبووەوە و کۆنگرەی رۆژنامەڤانی لەگەڵ هەردووکیان ئەنجامدا.

 

ماکرۆن لە کۆنگرەی رۆژنامەڤانی لەگەڵ بەرهەم ساڵح، سەرۆککۆماری عێراق رایگەیاند، "ئەمە قۆناخێکی نوێیە و دەمانەوێت کار بکەین بۆ دۆزینەوەی میکانیزمێک بۆ درێژەدان بەو گفتوگۆیانە و بنیاتنانی ئاشتییەکی بەردەوام لە رێگەی دروستکردنی ئامرازی گفتوگۆکردن تاوەکو ناکۆکییەکان کەمتر بکرێنەوە کە هاوکات بێت لەگەڵ دوورکەوتنەوە لە ئاڵۆزییەکان و دروستکردنی چوارچێوەی پێکەوەکارکردن لە بوارەکانی ژێرخانی ئابووری تایبەت بە گواستنەوە و رووبەڕووبوونەوەی گۆڕانی کەشوهەوا و وزە و ئاسایش".

 

سەرۆکوەزیرانی عێراق لە لووتکەی بەغدا رایگەیاند، "گرێدانی ئەو کۆنگرەیە لە بەغدا بەرجەستەی رۆڵی عێراق دەکات بۆ ئەوەی باشترین پەیوەندیی لەگەڵ وڵاتانی دونیا هەبێت کە لەسەر بنچینەی هاریکاری و تەواوکاری و دەستوەرنەدان لە کاروباری ناوخۆ و زاڵبوون بەسەر زمانی گفتوگۆ و هاوبەشی و رێزگرتنی بەرامبەر بونیادنرابێت".

 

ئەمڕۆ شەممە 28-08-2021 کۆنگرەی بەغدا بۆ هاوکاری و هاوبەشی بە گوتارێکی مستەفا کازمی، سەرۆکوەزیرانی عێراق دەستیپێکرد. 

 

سەرۆکوەزیرانی عێراق رایگەیاند، "عێراق لە قۆناخی رابردوودا لەسەر ئاستی جیاواز رووبەڕووی ئاڵنگاریی گەورە بووەوە، بەڵام توانیی هەنگاوی فراوان بنێت بۆ تێپەڕاندنی ئەو ئاڵنگارییانە بە ئیرادەی گەلەکەمان و پێداگری لەکارکردن و ژیان لە پێناو داهاتووێک کە شایستەی بێت، بە یارمەتی سەرجەم برایەکانی و دراوسێیەکانی."

 

 

درەنگانی شەوی رابردوو ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆکی فەرەنسا گەیشتە بەغدا و لەلایەن مستەفا کازمی، سەرۆکوەزیرانی عێراقەوە پێشوازیی لێکرا.

 

پێشبینی دەکرێت لە پەراوێزی کۆنگرەکە چەند کۆبوونەوەیەک لە نێوان وڵاتانی بەشدار بکرێت لە نێویاندا سعودیە و ئێران، نەزار خەیروڵڵا، بریکاری وزارەتی دەرەوەی عێراق بە رووداوی رایگەیاند، ئێمە وەک عێراق ھەموو کارئاسانییەک دەکەین بۆ سەرۆک و سەرکردەی ھەر وڵاتێک کە بیەوێ لەگەڵ وڵاتێکی دیکە کۆببێتەوە. گوتیشی: لە زۆربەی کۆبوونەوەکانی هاوشێوەی کۆنگرەی بەغدا، کۆبوونەوەی دووقۆلی لەنێوان وڵاتان بەڕێوەدەچێت، ئەمەش دەگەڕێتەوە سەر خواستی وڵاتەکان خۆیان.

 

بەرپرسێکی عێراقی بە رووداوی رایگەیاند، چاوەڕواندەکرێت، لە پەراوێزی لووتکەکەدا، کۆبوونەوەیەک لەنێوان شاندەکانی سعودیە و ئێران بۆ لێکنزیکبوونەوەیان رێکبخرێت.

 

لە دوای ساڵی 2003، ئەمە گەورەترین و گرنگترین کۆبوونەوەی لووتکەیە لە بەغدا بکرێت، سەرۆک و سەرکردەی چەندین وڵات تێیدا بەشدارببن لە نێویاندا، سەرۆکی هەرێمی کوردستان.