سڵاو بەڕێزان، میوانانی ئازیز

 

 سڵاو لە خێزانی شیفا و هاوڕێ و هاوکارەکانی و هەموو ئەوانەی کە خۆشیان دەویست. 

 

زۆر سوپاستان دەکەم. 

 

ئەم جۆرە بۆنانە هەمیشە هەستی دژبەیەک بە مرۆڤ دەبەخشن، چونکە لە لایەک شەرەفێکی گەورەمان پێدەبەخشن،  لە لایەکی دیکەوە هیوادەخوازین کە لە جیهانێکدا ژیاباین کە پێویستی بەم جۆرە بۆنانە نەکردبایە. ئەوەش ئەو جیهانە بوو کە شیفا لە پێناویدا دەجەنگی، هەروەها ئەو جیهانەیە کە ئێمەش هەموومان لە پێناویدا دەجەنگین. ئەمڕۆ هاوکاتە لەگەڵ هەشتەمین ساڵیادی گیانلەدەستدانی ئەفسانەیەکی دیکەمان، ئەویش ماری کۆڵڤنە کە لە بابا عەمر کوژرا. لەگەڵ کۆچی دوایی هەریەکێکمان، لەگەڵ کوشتنی هەریەکێکمان و بێدەنگکردنی هەریەکێکمان، ئێمە بەهێزتر دەبین. 

 

سۆزێکی بەتینمان هەیە کە دەمانگەیێنێتە ئەو ئاستە، سۆزێک کە من دەیزانم شیفاش هەیبووە. بڕوایەکی سەرەتاییە کە لەوانەیە ساویلکەش بێت، بەڵام ئەرکە لەسەر ئێمە کە شایەتی بدەین. سۆزێکی ئەوەندە بە هێزە کە هەندێک جار لە هەناوەوەیە و بەڕاستی زەحمەتە بە وشە وەسفبکرێت. قورسە بۆ ئەوانەی کە گرنگیمان پێدەدەن، بۆ ئەوانەی کە لە خەمی ئێمەدان، بۆ ئەوانەی خۆشیاندەوێین، کە رەنگە لەوە تێنەگەن ئێمە بۆچی ژیانی خۆمان دەخەینە مەترسییەوە. کەسانێک هەن، وەکو ئەم شەو گوێمان لێبوو، کە هیچ شتێک بۆ کپکردنی دەنگی ئێمە نایانوەستێنێت. نموونەی ئەو کەسانە لە سەرانسەری جیهاندا هەن، وێنەکانی هەندێکیشیان لەم هۆڵەدان.

 

هەندێک کەس هەن کە نایانەوێت ئێمە لێپرسینەوە لە دەستەڵاداران بکەین، نایانەوێت دەمامکی درۆکانیان لابدەین و هەوڵبدەین ئەوانەی کە دوورن، بیانهێنینە نێو ژیانی ئەو کەسانەی کە  هەندێک جار لە هەموومان بێبەختترن. ئێمە بەردەوامین لەسەر ئەم کارە، چونکە ئێمە خۆمان بەو هیوا و بڕوا سەرەتاییەوە گرێداوە کە پێماندەڵێن، پێویستە لەسەرمان بەردەوامبین لە خەباتکردن بەو هیوایەی کە رۆژێک لە رۆژان جیاوازییەکی راستەقینە بهێنینە کایەوە. 

 

ئەمڕۆ جیهانی رۆژنامەڤانی زۆر جیاوازە. لە بوارێکی زۆر فراوان پێکدێت، نەوەکو تەنیا لەسەر تەلەڤزیۆن یان لەنێو چاپەمەنیدا، بەڵکو زۆر سەرچاوەی دیکەی هەواڵ هەن. جا چ رۆژنامەڤانانی سەر توویتەربێت یان چالاکڤانانی تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان بێت، یان ئەوانەی لەنێو گۆڕەپانەکەدان، کە ئەمانە هەموویان هەوڵدەدەن هەواڵ و زانیارییان بەدەستبکەوێت. لەگەڵ ئەوەشدا، ئێمە بەردەوام لەژێر هێرشداین، جا چ لەلایەن ئەوانەوە بێت کە توویتەر بەکاردەهێنن بۆ لێدان لە گرنگیی کارەکانمان، یان لەلایەن سەرکردەی بەهێزترەوە بێت کە ئێمە بە درۆزن ناودەبەن. 

 

من ماوەیەک پێش ئێستا لە ئیدلب هاتمە دەرەوە، هەرە وەکو کەمێک لەمەوبەر گوێتان لێبوو. ئەزموونێکی زۆر دڵتەزێن بوو. لەوێ منداڵی بێپێڵاو هەبوون کە بە درێژایی حەوت کاژێر بەنێو سەرما و سۆڵەدا بە پێ لە بەرەکانی شەڕ هەڵاتبوون. هەندێک منداڵی دیکە هەبوون کە دایک و باوکیان بە ئێمەیان گوت کە ناتوانن یارییەکانیان لەگەڵ خۆیان بەرن لە کاتی هەڵاتندا. لەگەڵ ئەوەشدا ئەم منداڵانە نەدەگریان، گللـەییشیان لە هیچ شتێک نەدەکرد. شەڕەکە ئەوانی بەهێزتر کردووە لە تەمەنەکەیان. 

 

دروستکردنی ئەو راپۆرتە یەکێک بوو لە سەختترین کارەکانی ئەزموونی من. لەوە دەترسام کە نەتوانم ئەو شتە بکەم کە لەوێ دەمبینی. لە ماوەی ئەو گەشتەماندا، زۆربەی ئەوانەی کە قسەمان لەگەڵ دەکردن، لە ئێمەیان دەپرسی، "بۆچی دەبێت چیرۆکی خۆمان بۆ ئێوە بگێڕینەوە؟ ئەوە نۆ ساڵ تێپەڕی، چ جیاوازییەکی هەبووە؟"

 

جیهان دەزانێت چی لە سووریا دەگوزەرێت. شەڕێکە کە لە هەموو ئەوانی دیکە باشتر بە دۆکیۆمێنت کراوە. منیش نەمتوانی پێیان بڵێم ئەگەر بێت و چیرۆکی ژیانی خۆیانمان پێبڵێن، لەوانەیە ژیانیان بگۆڕێت. نەمتوانی پێیان بڵێم کە رەنگە بۆمبارانەکان بووەستن ئەگەر ئەوان ئازار و مەینەتیی خۆیان بە ئێمە بڵێن و رەنگە جیاوازییەک دروستبکات. هەموو ئەوەی کە توانیم پێیان بڵێم، هەموو ئەوەی کە توانیم بیکەم ئەوە بوو کە هەوڵبدەم بۆیانی روونبکەمەوە کە بۆچی کارەکەمان هێشتا گرنگە. تەنانەت ئەگەر ئەو کارەی ئێمە دەیکەین، تەنیا تۆمارکردنی مێژوو بێت، چونکە هەروەکو ئێوە دەزانن و ئەمشەو گوێتان لێبوو، هەروەکو ئەوەی کە شیفاش بڕوای پێهەبوو و مارییش بڕوای پێدەکرد،  تەنیا بە ئامادەبوون لەنێو گۆڕەپانی رووداوەکان، سەرباری مەترسییەکان دەتوانین بە راستی و وردبینییەوە مێژوو تۆماربکەین. کارەکەی ئێمەش ئەرکێکە بە کۆمەڵ دەکرێت. ئەو ڤیدۆیانەی کە بینیتان و زۆربەی ئەو کارەی کە ئێمە دەیکەین هەر بەو شێوەیەن. ئێمە تیمێکمان لەگەڵدایە. دیمەنەکانی وێنەگرەکەم بۆشاییەکان پڕدەکەنەوە و ئەو وێنانەتان پێدەدەن کە من ناتوانم لە راپۆرتەکانمدا بە وشە بۆ ئێوەی باسبکەم. 

 

هەروەها دەمەوێت ساتێک دان بە رۆڵی ئەو رۆژنامەڤانانەدا بنێم کە ئەو خۆشبەختییەی ئێمە هەمانە، ئەوان نیانە کە ئەو خۆشبەختییەش ئەوەیە دوای تەواوکردنی چیرۆکێک بتوانیت لە چیرۆکێک دووربکەویتەوە و جێیبهڵیت. چونکە زۆر هەن کە لە بەرەکانی شەڕدا دەمرن، ئەوانەی کە تووندوتیژی و تاوانکاری تەنیا نەبوونەتە چیرۆکی رۆژنامەڤانییان، بەڵکو بوونەتە بەشێک لە ژیانی رۆژانەیان. هەر ئەو کەسانەش قارەمانی راستەقینەن، جا چ شۆفێرەکانمان بن، فیکسەرەکانمان بن، پرۆدیوسەرە خۆجێییەکانمان بن، یان وێنەگرەکانمان بن کە بەردەوام لەژێر هەڕەشەی راستەوخۆدان. 

 

ئەو رۆژنامەڤانانەی ئێرە، سووریا، یەمەن و جیهان کە هەوڵدەدەن ئەو راستییانە ئاشکرابکەن کە دەسەڵاتدارەکان و خاوەن چەکە گەورەکان دەیانەوێت ژێرخاکیان بکەن، بەردەوام هەڕەشەیان لێدەکرێت. بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا، بەردەوام پێداگری دەکەن. مەترسی لەسەر ژیانیان کۆتایی نایەت، وەکو من کاتێک کە رۆژی کارکردن کۆتایی دێت یان کاتێک کە ئەرکەکەم تەواودەبێت. 

 

ئەو رۆژنامەڤانانە ئەوانەن کە چیرۆکەکە ژیانیانە، ئەوانەن کە دەبێت خەڵاتبکرێن و دان بە رۆڵیاندا بندرێت، هەموو رۆژێک، لەبەر بوێری و چاونەترسییان، لەبەر ئەوەی ژیانی خۆیان و خێزانەکانیان دەخەنە مەترسییەوە. 

 

من شەرەفی ئەوەم پێنەبەخشرا کە شیفا رووبەڕوو ببینم. من ئەوم لەڕێگەی ئەو چیرۆکانەوە ناسی کە لە هاوکارەکانی و کەسە نزیکەکانییەوە بیستم، ئەو چیرۆکانەی کە ئەمشەو دووبارە بە وردەکاریی زیاترەوە بیستنمەوە، ئەو چیرۆکانەی باس لە میهرەبانی و سۆزیی ئەو دەکەن، ئەو چیرۆکانەی کە باس لە سرووشتی جوان و خەمخۆریی ئەو دەکەن. وەکو ئەمشەو گوێتان لێبوو، بەخشینی ئەم شەرەفە بڕێک پارەشی لەگەڵە وەکو خەڵات. هەروەها وەکو دەزانن، من دەزگایەکی خێرخوازیم دامەزراندووە کە پێیدەگوترێت "ئینارە" و پێنج ساڵ لەمەوبەر دەستم پێیکرد. ئەو پارەیەش بێگومان بۆ ئەو دەزگا خێرخوازییە دەبێت. 

من پێموایە شیفاش ئەم شتەی پێ خۆشدەبوو. هەروەها پێموایە ئەمە شایەتییەکە بۆ هێزی شیفا بۆ گۆڕینی ژیانی خەڵکی، نەک تەنیا لەبەر ئەوەی کە خەڵاتێک بە ناوی ئەوەوە کراوە کە لەرێگەیەوە بەردەوامدەبێت لە بەخشینی ئیلهام بە رۆژنامەڤانەکان، بەڵکو لەبەر ئەوەش کە هەرچەندە ئیدی بە جەستە لەگەڵ ئێمەدا نییە، بەڵام دەبێتە مایەی گۆڕینی ژیانی منداڵەکانی سووریا، ئەو منداڵە سوورییانەی کە زامدارن، ئەوانەی کە دووبارە توانای ئەوەیان دەبێت بگەڕێنەوە قوتابخانە و بە تەندروستییەکی باشتر بژین، سەرەڕای ئەو تووندوتیژییەی کە بەرۆکی گرتوون.

 

من لەبەر ئەوە دەزگای خێرخوازی ئینارەم دامەزراند، چونکە گەیشتمە ئەو بڕوایەی کە پێویستە لەسەرم زیاتر کاربکەم لەوەی تەنیا راپۆرت لەسەر جەنگ دروستبکەم. چونکە بینیم پێویستییەک هەبوو، هەروەها چونکە ئێمە لە جیهانێکدا دەژیین کە بەداخەوە هێزی رۆژنامەڤانی تێیدا لاوازکراوە، لەبەر ئەوەی ئێمە بەردەوام لەژێر هێرشداین، جا چ لەسەر تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان بێت، یاخود رووبەڕوو هێرشمان بکرێتە سەر و دەنگمان کپبکەن.

 

گواستنەوەی رووداوەکان هەندێک جار هەستێکی وای هەیە وەکو ئەوەی هاوار بە بۆشاییەکی تاریکدا بکەیت، بەڵام سەرباری ئەو هەستانە، هەروەها دەشزانم کە زۆر لە ئێمە هەمان هەستمان هەیە، هیچ یەک لە ئێمە وازناهێنین. بە یادی شیفا، بە یادی ماری کۆڵبن و بەیادی سەدان ئەو رۆژنامەڤانانەی کە کوژراون، من بەڵێندەدەم، ئێمە وازناهێنین. چونکە کاتێک هەست بەوە دەکرێت کە رۆژنامەڤانی هیچ جیاوازییەک دروست ناکات، لە شەڕکردن لە پێناو دەرخستنی راستییەکان ناوەستین، لە هەستکردن بە بەرپرسیارێتی ناوەستین. دەجەنگین بۆ ئەوەی دڵنیابین کە مێژوو لەلایەن دەسەڵاتدارانەوە نانووسرێتەوە، بەڵکو لەنێو راستییە تاڵەکاندا دەنووسرێتەوە.

 

بەو هیوایەی نەوەکانی داهاتوو دڕندەیی ئەوانە بزانن و هەرگیز رێگە نەدەن شتێکی وا رووبدات. 

 

زۆر سوپاس

 

ئەروا دەیمن رۆژنامەڤانی CNN لەکاتی وەرگرتنی خەڵاتەکەیدا رایگەیاند، ئاواتی من و شیفاش بوو کە لە جیهانێکدا بژیاینایە کە رۆژنامەڤان شەهید نەبووایە و ئەم خەڵاتانە پێویستی نەکردایە.

 

ئەو رۆژنامەڤانە ئەمریکییە باسی لەوە کرد، بەردەوامدەبن لە رووماڵکردنی رووداوەکان، تاوەکو ئەو رۆژەی دەتوانن گۆڕانکارییەک بەرهەمبهێنن. دەشڵێت، "دڵنیام شیفا گەردیش هەمان ئەو هەستەی منی هەبووە کە دایمە واملێدەکات لە بەرەی پێشەوەی رووداوەکان بم و لە سەرچاوەی یەکەمەوە بیانبینم".

 

 

- رۆژنامەڤانێکی ئەمریکییە

 

- باوکی خەڵکی بۆستنی ئەمریکایە و دایکی کوردی سووریایە 

 

- نەوەی موحسین بەرازی، سەرۆکوەزیرانی پێشووتری سووریا بوو و لە کودەتای ساڵی 1949دا کوژرا 

 

- موحسین بەرازی کوردی خەڵکی حەما بوو

 

- ئەروا بە منداڵی لە مەغریب و ئیستەنبوڵ ژیاوە 

 

- ساڵی 1999 بایۆلۆجی و فەرەنسی لە ئەمریکا تەواوکرد

 

- دوای هێرشەکانی 11ـی سێپتێمبەر بڕیاریدا ببێتە پەیامنێر 

 

- چەند مانگێک پێش شەڕی ساڵی 2003ـی عێراق چووە بەغدا 

 

- رووماڵی شەڕی عێراقی کرد

 

- لە ساڵی 2003 تاوەکو 2006 وەک فریلانس رووماڵی شەڕ و گۆڕانکارییەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستی کرد 

 

- لە ساڵی 2006ـەوە بۆ کەناڵی سی ئێن ئێنی ئەمریکی کاردەکات 

 

- لە 2010ـەوە رووماڵی خۆپێشاندانەکانی وڵاتانی عەرەبی کرد 

 

- چەندینجار چووەتە رۆژئاوای کوردستان سووریا و راپۆرتی لەبارەی ژیانی ئاوارەکان ئامادەکردووە 

 

- ساڵی 2016 گەڕایەوە عێراق و رووماڵی شەڕی موسڵی کرد

 

- 2019 چووە ناوچەی جەمسەری باکووری گۆی زەوی و سەرنجی کارەکەی لەوێ لەسەر کاریگەریی دیاردەی گۆڕانی کەشوهەوا لەسەر سیستمی فرەژینگەیی بوو 

 

دامەزرێنەر و سەرۆکی رێکخراویی مرۆیی "ئینارا"یە 

 

"ئینارا" یارمەتی تەندروستیی بۆ منداڵانی ئاوارەی سووریا دابیندەکات 

 

ئەروا زمانەکانی ئینگلیزی، عەرەبی، تورکی و فەرەنسی بە باشی دەزانێت

 

جێنین پلاسخارت، نوێنەری تایبەتی سكرتێری گشتیی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ عێراق بەشداری لە رێوەڕەسمی دابەشکردنی خەڵاتی ساڵانەی شیفا گەردی کرد و رایگەیاند، لە رێگەی ئەم خەڵاتەوە، گەورەیی شیفا گەردی بەردەوام دەبێت، ئەوەش دەرخستنی راستیەکان و گەشانەوەی ئەستێرەیەکە لە لایەنە مرۆییەكەی شەڕ.

 

 

 

 

"بە حەق هەر حەق، بە ناحەق ناحەقم وتووە، لە رۆژێ بووم". ئەمە لەلایەن شاعیری کلاسیکی کوردی، مەحوییەوە نووسراوە؛ مەحوی لە ساڵی 1837 تاوەکو 1909 ژیاوە. 

 

ئەوەی ئەو کاتە راست بووبێت ئەمڕۆش هەر بە ڕاستی دەمێنێتەوە. 

 

شەرەفێکی گەورەیە كە لەم بۆنە گرنگەدا قسەتان بۆ بكەم بۆئەوەی تیشک بخەمە سەر بەشدارییە زۆر بایەخدارەكانی رووماڵکردن لە بەرەی جەنگدا.

 

لە راستیدا، رووماڵکردن لە بەرەی جەنگ لە کاتی شەڕدا زۆر گرنگە؛ گرنگە بۆ دەرخستنی كۆژانەكان لەسەر ئەرزی واقیع؛ گرنگە بۆ گوشارخستنەسەر هەموو لایەنەکان بۆئەوەی جەنگ بوەستێنن، گرنگە بۆ دانانی بەردی بناخە بۆ ئاییندەیەكی باشتر. جیهان پشت بە ڕاستییەکان دەبەستێت کە دەگێڕدرێنەوە.

 

بەڵام بۆ ئەوەی راستییەكە بگات، پێویستمان بە کەسانێکە کە لەسەر پێی خۆیان بوەستن؛ پێویستمان بە رۆژنامەنووسی چاونەترس هەیە؛ پێویستمان بە بەردەوامیدان و سووربوون هەیە.

دەربڕینی راستی خۆی لە خۆیدا تەحەدایەکی گەورەیە و مەرجیش نییە ئەوە لەلایەن هەموو كەسێكەوه دەسخۆشی لێبكرێت.

 

لە دە ساڵی رابردوودا زیاتر لە 1000 رۆژنامەڤان لەسەرانسەری جیهاندا كوژراون. ئێستاش کە تەنیا دوو مانگ لە ساڵی 2020 تێپەڕیووە، 7 حاڵەتی کوشتنی رۆژنامەڤانان تۆمارکراوە. بەدڵنیاییەوە ئەمە قبووڵکراو نییە، بەڵام هەر روودەدات. 

 

لە "رۆژی جیهانی بۆ نەهێشتنی پارێزبەندی بۆ تاوانەكانی دژی رۆژنامەڤانان"، ئەنتۆنیۆ گوتێرێز، سكرتێری گشتیی نەتەوه یەكگرتووەكان گوتی، "كاتێك رۆژنامەڤانان دەکرێنە ئامانج، تەواوی كۆمەڵگە باجەكەی دەدات... كاری ئەوان و هاوکارە گیانلەدەستداوەکانیان ئەوەمان بیردەهێنێتەوە كە راستی هەرگیز نامرێت، دەبێت پابەندیی ئێمەش بۆ مافی ئازادیی رادەربڕین نەمرێت."

 

بە گوێرەی دیدی رێكخراوی پەیامنێرانی بێسنوور بۆ ساڵی 2019 ، رۆژنامەڤانان لە كەشێكی پڕ ترس و تۆقاندن كارەكانیان ئەنجامدەدەن.

 

ئەم كەشە كاریگەری لەسەر تەواوی رۆژنامەڤانان هەیە، بەتایبەتی رۆژنامەڤانانی ژن، كە ئەوانیش هاوشێوەی هاوکارە پیاوەکانیان لە پیشەکەیاندا رووبەڕووی چەندین پێشێلکاریی بواری مافی مرۆڤ دەبنەوه. بەڵام لەبەرئەوەی ئەوان ژنن، پێشێلكارییەكان بەزۆری شێوەی بنەمای جێندەری وەردەگرن، لەوانەش تووندوتیژیی سێكسی، ناوزڕاندنی سێكسی و جیاكاری لە شوێنی كاردا. لە بوارێکی کارکردنیشدا کە زۆربەی ئەندامەکانی پیاون، ژنان زۆرجار ناوێرن باسی ئەو پێشێلكارییانە بكەن، ئەوەش لەترسی تۆڵەسەندنەوە، چونکە کەلتووری نەبوونی پارێزبەندی بەردەوامە. 

 

لەم بارودۆخانەدا، ئێمە پشت بە کەسانی ئازا دەبەستین كە ژیانی خۆیان دەخەنە مەترسییەوە و راستییەکان لەسەر زەوی پیشاندەدەن، لەوانەش كەسی وەک شیفا گەردی.

 

شیفا گەردی هەروەک چۆن پێشەنگ بوو، ئاواش گرنگ بوو. ئەو نموونەی چەندان رۆژنامەڤانی دیکە بوو، كاتێك ئۆفیسەكەی جێهێشت و چووە موسڵ بۆ رووماڵکردن لەبارەی ئازادكردنی موسڵ. 

 

بەداخەوه، ویستی ئەو بۆ لابردنی پەرده لەسەر كاره قێزەونەكانی داعش بووەهۆی مەرگی پێشوەختەی، ئەوەش بەهۆی ماددەیەکی تەقەمەنی لە نزیك گۆڕێكی بەكۆمەڵ . 

 

لە رێگەی ئەم خەڵاتەوە، گەورەیی شیفا گەردی بەردەوام دەبێت، ئەوەش دەرخستنی راستیەکان و گەشانەوەی ئەستێرەیەکە لە لایەنە مرۆییەكەی شەڕ.

 

وەرگری خەڵاتی ئەمساڵی شیفا گەردی زۆر زیرەكانە بە رێگەی گەیاندنی راستییەکان و رووبەڕووبوونەوەی مەترسییەکاندا تێپەڕیووە، ئەوەش بە گوێگرتن بۆ ناخی خۆی. 

 

ئەروا دەیمن زۆرجار یەكەمین كەسە دەگاتە شوێنی رووداوەکان، بەڵام لە هەمووی گرنگتر ئەوەیە، ئەو لە راپۆرتەكانیدا هەمیشە كاریگەریی شەڕمان لەسەر ژیانی خەڵكی ساده وەبیر دەهێنێتەوه.

 

لە ساڵی 2003ـەوه، ئەروا بە رووماڵكردنی شەڕی چەكداری لە عێراق و ناوچەکە، چەندین چیرۆکی باسکردوون كە جیهان پێویستی بەوەیە گوێیان بۆ بگرێت. بەم دواییەش، بۆ نموونە، ئەو سەردانی ئەو خێزانانەی كرد كە بەهۆی شەڕی ئیدلیبەوه ئاواره بوون.

 

ئەو قسە دەکاتە كردار. ئەو "تۆڕی نێودەوڵەتی بۆ یارمەتی و بەهاناوەچوونی" دامەزراند، کە رێکخراوێکە بۆ گەیاندنی یارمەتیی پزیشكیی گرنگ و رزگارکەری ژیان بۆ منداڵانی ئاوارەی بەركەوتەی شەڕ.

 

جیهان پشت بە رۆژنامەنووسێكی وەك ئەروا دەبەستێت. هیوادارین كە نە ئەو و نە هاوکارەکانیشی هەرگیز لە گەیاندنی راستی مەیدانی ماندوو نەبن. راپۆرتە ئازایانەکانی کە پڕن لە سۆز و راستگۆیی گەواهیدەری ئەو راستییە مرۆییانەن كە بەزۆری باس ناكرێن. ئەروا دەیمن شایستەی گەورەترین رێزی ئێمەیە.

 

 

رۆب بەینۆن، ئەندامی لیژنەی دابەشکردنی خەڵاتی شیفا گەردی لە وتارێکدا ناوی ئەو کەسەی ئاشکرا کرد کە ئەمساڵ خەڵاتی ساڵانەی شیفا گەردی پێبەخشرا و رایگەیاند، شیفا نموونەیەک بوو بۆ هەموو رۆژنامەڤانان، بەتایبەتی ژنانی گەنج کە ئازایانە و زۆر بە باشی لە زەحمەتترین شوێنەکانی سەر زەوییەوە رووماڵ دەکەن. براوەکەی ئەمڕۆ کە ئەروا دەیمن کەسێکە شیاوی ئەو خەڵاتەیە، هەروەک چۆن جینان مووسای براوەی ساڵی رابردوو شیاوی وەرگرتنی خەڵاتەکە بوو.

 

رۆب بەینۆن لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا سەبارەت بە شیفا گەردی گوتی "سەرنجی شیفا لەسەر پێدانی وردەکاری بوو. ئەوخاوەن پابەندبوون و ئازایەتییەکی تایبەت بوو، کەسێک بوو کە خەسڵەتی سەرکردایەتی و ئەنجامدانی کاری سەختی هەبوو. هیچکام لەوانەش ئاسان نییە، بەڵام ئەگەر ئەوانە پێکەوە دابنێ و هەستی مرۆڤدۆستییان بۆ زیادبکەیت ئەو کاتە شیفا گەردیت هەیە. شیفا بەو هەستی مرۆڤدۆستییە خۆی لەگەڵ بینەرەکانی ئاوێتەدەکرد و هەربۆیە ئەوانیش متمانەیان پێدەکرد. هاوشێوەی باشترین پەیامنێر و میدیاکارەکان، شیفا هاوکارێکی خاوەن زانیاری و خۆشەویست، خوشک و کچ بوو". 

 

 

 

جێگەی شانازییە لە دووەمین رێوڕەسمی دابەشکردنی خەڵاتی شیفا گەردییدا ئامادەم. زۆربەی ئێوە چیرۆکی مەرگی تراژیدی و شۆکهێنەری شیفا دەزانن، ئەوەش کاتێک شیفا ئەو رۆژە، هاوشێوەی رۆژانی دیکە، سەرقاڵی ئامادەکردنی راپۆرت بوو بۆ بینەرەکانی؛ ئەو بینەرانەی کە هەموو ئێوارەیەک بۆ هەواڵ و رووداو پشتیان پێدەبەست و هەواڵ و رووداوەکانیشی بە روونی و بێلایەنانە و هەستێکی مرۆڤدۆستی دەگەیاندە بینەرەکانی. 

 

ئەوەش شتێکی گرنگە. کۆمپانیاکەم، کە کۆمپانیای "دی ئێم ئەی میدیا"یە، شەرەفی ئەوەی پێبەخشرا راهێنان بە ستافی رووداو بکات، چ پێش دەستپێکردنی پەخشەکەی لە ساڵی 2013 و چ دوای ئەو کاتە. ئێمە راهێنانمان بە شیفا و زۆربەی هاوکارەکانی کرد و زۆربەی ئەو هاوکارانەشی ئێستاش لە رووداو کاردەکەن و هەندێکیان ئێستاش لێرە لەگەڵ ئێمەن. 

 

من زاراوەی "راهێنان" بەکاردەهێنم، بەڵام ئەوە تەنیا وشەیەکە. بەشێکی زۆر لەو کارەی دەیکەین بریتییە لە رێگەدان بە رۆژنامەڤانە گەنجەکان بزانن دەتوانن چ کارێک بکەن. بە هەبوونی ئەستێرەیەکی گەشاوەی وەک شیفا گەردی، ئەو کارە جێبەجێکرا. ئێمە راهێنانمان لەو بوارەدا بە شیفا کرد کە پێی دەڵێین پەخشی تەلەڤزیۆن و یارمەتیمان دا بۆئەوەی بۆی روون بێتەوە کە دەتوانێت چی بکات. 

 

سەرنجی شیفا لەسەر پێدانی وردەکاری بوو. ئەوخاوەن پابەندبوون و ئازایەتییەکی تایبەت بوو، کەسێک بوو کە خەسڵەتی سەرکردایەتی و ئەنجامدانی کاری سەختی هەبوو. هیچکام لەوانەش ئاسان نییە، بەڵام ئەگەر ئەوانە پێکەوە دابنێ و هەستی مرۆڤدۆستییان بۆ زیادبکەیت ئەو کاتە شیفا گەردیت هەیە. شیفا بەو هەستی مرۆڤدۆستییە خۆی لەگەڵ بینەرەکانی ئاوێتەدەکرد و هەربۆیە ئەوانیش متمانەیان پێدەکرد. هاوشێوەی باشترین پەیامنێر و میدیاکارەکان، شیفا هاوکارێکی خاوەن زانیاری و خۆشەویست، خوشک و کچ بوو. 

 

لە گەرمەی ئەو شەڕەدا کە کوردستان و ناوچەکەی گرتبووەوە و جیهانیش سەیری ئەو شەڕەی دەکرد، شیفا توانی هەموو روویەکی شەڕی دژی داعش، تووندوتیژییەکان، شتە تۆقێنەرەکان و سیاسەت رووماڵ بکات. شیفا لە بەرەی جەنگ ئەو رووماڵەی کرد، ئەوە سەرەڕای هەبوونی هەموو مەترسی و ئاستەنگەکانی. شیفا لە ستۆدیۆ و نیوزڕوومیش ئەو کارەی کرد و رێنمایی و پاڵپشتی هاوکارەکانی خۆی کرد. لە گەرمەی ئەو شەڕەدا، شیفا هیچکات خاڵێکی سەرەکی کارەکەی لەبیرنەچوو، ئەویش ئەوەیە رۆژنامەڤانیی بریتییە لە گەیاندنی خەڵک بە خەڵک. ئەو خەڵکەی کە لەناو جەنگ بوو و ژیانی لەناو پێکدادان، ترس و زەحمەتییەکی زۆر بەسەردەبرد و ئەو خەڵکەش لە ماڵەوە بوو و زانیاری دەویست. 

 

هەر ئەوەبوو وایکرد، شیفا بۆ رووداو و تەواوی پەیامنێرانی گەنج هێندە گرنگ بێت. ئەو سەیری رووی مرۆڤایەتی دەکرد- چ ئومێد و چ ترس و چ رووناکی و چ سێبەر. لە ناوەندی ئەو بوارە مرۆڤدۆستییەدا، شیفا کەروێشکێکی ماڵیی ونبووی دۆزیەوە و رزگاریکرد. ئەوە وەک شتێکی کۆمیدی دەردەکەوێت، بەڵام لە ژیانی راستەقینەدا شیفا شتێکی دۆزیەوە کە دەکرێت هەموو خانەوادەیەک خۆشی بوێت، ئەویش هەبوونی گیانەوەرێکی ماڵییە کە وێڵی ناو دۆزەخ بووبوو. خاوەنی کەروێشکەکە کوان؟ کەس نازانێت، لەوانەیە لە جەنگدا کوژرابن، لەوانەیە ئاوارەبن، بەڵام شیفا کەروێشکەکەی بردەوە ماڵەوە و گەیاندیە شوێنێکی ئارام. هەر کەسێکیش ئاگاداری چیرۆکی ئەو کەروێشکە بێت، ئەوا لەبیریشی ماوە. جارێکیان بێژەرێکی بەناوبانگ پێیگوتم، ئەگەر خەڵکی تۆیان بەهۆی رووناکیەوە لەبیربێت، ئەوا بەهۆی سێبەرەکەوە باوەڕت پێدەکەن. 

 

لە کۆتاییدا با قسە لەسەر بنچینەی هەبوونی ئەم خەڵاتە بکەم. شیفا نموونەیەک بوو بۆ هەموو رۆژنامەڤانان، بەتایبەتی ژنانی گەنج کە ئازایانە و زۆر بە باشی لە زەحمەتترین شوێنەکانی سەر زەوییەوە رووماڵ دەکەن. براوەکەی ئەمڕۆ کە ئەروا دەیمن کەسێکە و شیاوی ئەو خەڵاتەیە، هەروەک چۆن جینان مووسای براوەی ساڵی رابردوو شیاوی وەرگرتنی خەڵاتەکە بوو.

 

ئەمساڵ لیژنەی دادوەری هەڵسەنگاندنی بۆ کاری حەوت رۆژنامەڤان کرد کە رووماڵی بەرەکانی جەنگیان کردووە، نەوەک تەنیا لە ناوچەکە، بەڵکو لەسەرانسەری جیهاندا. بنەمای سەرەکی هەڵسەنگاندنەکە بریتییە لە ئازایەتی، سووربوون و توانای چیرۆک گێڕانەوە بە بەرزترین ئاست لە لایەن پەیامنێرەکانەوە. لە بوارێکی دیاریکراودا، ئەروا وەک پەیامنێری سەرکەوتوو دەرکەوت کە رووماڵی بەرەکانی جەنگی لە عێراق، سووریا، ئەفریقیا و ناوچەکانی دیکە کردووە. ئەروا لە دامەزراندنی رێکخراوێکی خێرخوازیش بۆ منداڵانی سووریا رۆڵی هەبووە و خۆشحاڵین کە ئەمڕۆ لێرە لەگەڵماندایە. 

 

دەبێت ئاماژە بەوەشبکەم کە هیچکات رووداو جیاوازی لە نێوان ژن و پیاو نەکردووە، ئەوەش بەدرێژایی ئەو کاتەی ئێمە لەگەڵ ئەو کەناڵە بووین. ژنان دەتوانن لە هەموو بارودۆخێکدا ئەو کارە بکەن کە پیاوانیش دەیکەن. (ئەوەی راستی بێت، لە گۆشەنیگای ئەزموونی خۆمەوە دەڵێم، ژنان زۆرجار کاری باشتر لە پیاوان دەکەن). تێگەیشتن لەوەش لەم ناوچەیەی جیهان ئاسایی نییە و گەورەترین بەشی تایبەت بەم خەڵاتەیە. 

 

هەربۆیە ئەمە رێزگرتنە لە یاداوەری و گەورەیی مۆدێلێک لە ئێستا و داهاتوودا و هەموو ئەوانەی شیفا گەردی کاریگەر لەسەریان هەبوو.

 

بەڕێوەبەری گشتیی تۆڕی میدیایی رووداو لە رێوڕەسمی دابەشکردنی خەڵاتی ساڵانەی شیفا گەردی وتارێکی پێشکێشکرد و رایگەیاند، خەڵاتی شیفا گەردی دەدرێتە رۆژنامەڤانێک سەختییەكی زۆری كێشابێت لەپێناو گواستنەوەیەكی سەركەوتووانەی زانیارییەكان بەشێوەیەكی مەیدانی. 

 

ئاکۆ محەممەد، بەڕێوەبەری گشتیی تۆڕی میدیایی رووداو پیرۆزبایی لە رۆژنامەڤانەکە دەکات و دەڵێت "ئەو رۆژنامەڤانەی ئەمساڵ لەلایەن لیژنەی هەڵبژاردنی خەڵاتی جیهانیی شیفا گەردییەوە وەك براوەی خەڵاتی شیفا گەردی دیاریكراوە، بەهۆی كاری سەختی لەپێناو گواستنەوەی زانیارییەكان لە شوێنەكانی جەنگ و ململانێ بووە. شایانی ئەو خەڵاتەیە و پیرۆزبایی لێدەكەین".

 

 

ئێوارەتان باش..

 

 

بەناوی تۆڕی میدیایی رووداو و بۆردی خەڵاتی جیهانیی شیفا گەردییەوە بەخێرهاتنتان دەكەین بۆ رێوەڕەسمی بەخشینی دووەمین خەڵاتی جیهانیی شیفا گەردی. خۆشحاڵین بە ئامادەبوونتان.

 

بەخێرهاتنی جینین پلاسخارت، نوێنەری تایبەتی سكرتێری گشتیی نەتەوەیەكگرتووەكان لە عێراق و سەرۆكی یونامی دەكەین. بەڕێزیان كەسێكی زۆر خۆشەویستە لەلای خەڵكی كوردستان و عێراق بەهۆی هەڵوێستە ئازایەكانی لە بەرگریكردن لە خۆپیشاندەران و رۆژنامەڤانان لە عێراق و، بەهۆی هەڵوێست وەرگرتنی بەردەوامی بۆ شەرمەزاركردنی ئەو هێرش و كوشتن و رفاندنانەی لە دژی خۆپیشاندەرانی عێراق ئەنجامدراون. زۆرمایەی دڵخۆشیمانە كە ئەمساڵ بەڕێزیان قسەكەری سەرەكی رێوڕەسمی بەخشینی دووەمین خەڵاتی شیفا گەردییە و لێرە لە گەڵمانە.

 

 

شەڕی داعش، زۆر سەخت و خوێناوی بوو بۆ رۆژنامەڤانان. بەپێی ئاماری رێكخراوە جیهانییەكان 91 رۆژنامەڤان لەكاتی رووماڵكردنی شەڕی داعشدا گیانیان لەدەستدا لە عێراق و سووریا. بەڵام لە راستیدا ئاماری رێكخراوە ناوچەییەكان ئاماژە بە شەهیدبوونی زیاتر لە 100 رۆژنامەڤان دەكەن. بەداخەوە تائێستا پێنج رۆژنامەڤانیش لە شەڕی داعشدا بێسەروشوێنن، یەكێكیان فەرهاد حەمۆی پەیامنێری رووداوە، كە لە 15/12/2014 لەسەر رێگەی قامشلۆ – حەلەب لەلایەن داعشەوە دەستگیركرا.

 

دوای شەهیدبوونی شیفا گەردی لە 25ـی شوباتی 2017دا لەكاتی تۆماركردنی بەشێكی بەرنامەكەی لەسەر یەكێك لە كۆمەڵكوژییەكانی داعش لە شاری موسڵ، ئەنجوومەنی بەڕێوەبەرانی تۆڕی میدیایی رووداو بڕیاریدا بە دانانی خەڵاتی جیهانیی شیفا گەردی بە هاوكاری لەگەڵ چەند رۆژنامەڤانێك لە جیهاندا، وەك وەفادارییەك بۆ كاری شیفا گەردی و رێزگرتن لە كاری هەموو ئەو رۆژنامەڤانانەی بوونە قوربانی لەپێناو ئاشكراكردنی تاوانەكانی داعش. ئەو خەڵاتە ساڵانە دەدرێتە رۆژنامەڤانێك كە سەختییەكی زۆری كێشابێت لەپێناو گواستنەوەیەكی سەركەوتووانەی زانیارییەكان بەشێوەیەكی مەیدانی.

 

ئەو رۆژنامەڤانەی ئەمساڵ لەلایەن لیژنەی هەڵبژاردنی خەڵاتی جیهانیی شیفا گەردییەوە وەك براوەی خەڵاتی شیفا گەردی دیاریكراوە، بەڕاستی بەهۆی كاری سەختی لەپێناو گواستنەوەی زانیارییەكان لە شوێنەكانی جەنگ و ململانێ، بەهۆی كاری بنكۆڵكاری بۆ نیشاندانی راستییەكان لە دەزگایەكی گەورەی میدیایی جیهاندا و، بەهۆی كاركردنی بەبێدەنگی بۆ یارمەتیدانی لێقەوماوان، شایانی ئەو خەڵاتەیە و پیرۆزبایی لێدەكەین.

 

 

هەرچەندە ساڵی رابردوو بە بەراورد لەگەڵ 16 ساڵی پێشووتر، ساڵێك بوو كەمتر رۆژنامەڤان تێیدا گیانیان لەدەستدا، بەڵام ژمارەكە هێشتا یەكجار زۆرە، چونكە 49 رۆژنامەڤان لەساڵی رابردوودا كوژراون و 389 رۆژنامەڤان لەسەر كاری رۆژنامەڤانی گیراون و، ئێستا 250 رۆژنامەڤان لەسەر كاری رۆژنامەڤانی لە زیندانەكانی وڵاتانی جیهاندان. بەداخەوە لەو جیهانە فراوانەدا تەنیا 8%ی شوێنێكی ئارام و سەقامگیر و بێ رێگرییە بۆ كاری رۆژنامەڤانی. ئەوەش ئاماژە و هەڕەشەیەكی زۆر مەترسیدارە بۆ ئازادی لە جیهاندا.

 

هەمیشە بەرهەمی ئازادی كاری رۆژنامەڤانی، كەمكردنەوەی گەندەڵی و زۆرداری و نادادپەروەرییە. هەمیشە بەرهەمی ئازادی كاری رۆژنامەڤانی بەڕێوەبردنێكی باشە. لەبەرئەوەش رۆژنامەڤانی كارێكی زۆر بەرزی مرۆڤایەتییە و هەر لەبەرئەوەش بەردەوام رۆژنامەڤانە ئازا و راستگۆییەكان خۆشەویستی خەڵكن. بەڵام بەداخەوە هێشتا رێگرییەكان زۆرن لەبەردەم كاری رۆژنامەڤانیدا.

 

پێشكەوتنی تەكنەلۆژی سوودێكی زۆری بە فراوانبوون و كاریگەرتربوونی كاری رۆژنامەڤانی گەیاندووە، لە هەمانكاتدا رووبەری ئازادی دەربڕینی فراوانكردووە. كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بۆ یەكەمجار لە نیسانی 1991 بڕیارێكی بۆ پاراستنی كورد دەركرد. یەكێك لە هۆكارە سەرەكییەكانی دەركردنی ئەو بڕیارە لەلایەن ئەنجوومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتییەوە بەهۆی ئەو گواستنەوە فراوانەی كۆڕەوی خەڵكی كوردستان بوو لەلایەن دەزگا میدیاییە جیهانییەكانەوە. ئەوە بۆ خەڵكی ئەو ناوچەیە سەرەتای بینینی كاریگەری دەركەوتنی ئازارەكانیان بوو لە راگەیاندنی جیهانیدا.

 

 

ئێمە ئەمڕۆ كە ئەو رێوڕەسمە دەگێڕین، كەسوكاری هەموو شەهیدان و قوربانیانی شەڕی داعش بیر لە ئازایەتی و قوربانییەكانی كەسوكاریان دەكەنەوە. لێرەدا رێز لە هەموو ئەو شەهیدانە و فیداكاری هەموو ئەو هێزانە دەگرین كە بەشداربوون لە

تێشكشكاندنی داعش دا.

 

گەلی كوردستان لەكاتی شەڕی داعشدا زۆر قوربانیدا، بەڵام رۆڵی سەرەكیشی گێڕا لە رێگەگرتن لە بڵاوبوونەوەی داعش و رۆڵی سەرەكی گێڕا لە تێكشكاندنی داعش و كەمكردنەوەی مەترسیییەكەی لە ناوچەكە و جیهاندا. دڕندایەتی داعش بەرامبەر گەلی كوردستان بێسنووربوو، كۆمەڵكوژییەكانی لە كوردستان و رفاندنی هەزران كوردی ئێزدی، نیشاندەرێكی ئاشكرای بەشێكی ئەو دووژمنایەتییە بە پلانەی داعش بوون بەرامبەر گەلی كوردستان. بەڵام رۆڵی پێشمەرگە بە فەرماندەیی مەیدانیی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و فەرماندەی گشتیی هێزی پێشمەرگە مەسعود بارزانی و هاوكاری هێزی هاوپەیمانان، رۆڵێكی گرنگی گێڕا لە راگرتن وتێكشكاندنی هێرشی داعش لە هەرێمی كوردستان و كۆبانێ. بە تێكشاندنی داعش لە شنگال و كۆبانێ سەرەتای تێكشكشاندنی داعش لە موسڵ و شوێنەكانی دیكەی عێراق و سووریا دەستیپێكرد، هەروەها هێزەكانی سووریای دیموكرات رۆڵی سەرەكیان گێڕا بە هاوكاری هێزی هاوپەیمانان لە تێكشكاندنی داعش لە رۆژئاوای كوردستان و سووریا. بەهەمانشێوە هێزە عێراقییەكانیش لە عێڕاقدا.

 

رۆژنامەڤانان رۆڵێكی ئازایانەیان گێڕا لە نیشاندانی تاوانەكانی داعش و ئازایەتی هێزەكان لە بەرەنگاربوونەوەی داعش دا. ئێمە لە تۆڕی میدیایی رووداو، وەك هەمیشە بەهەموو توانای خۆمان هەوڵدەدەین بۆ درێژەدان بە كاری شیفا گەردی و هەموو هاوكارەكانمان، باوەڕمان بە پیرۆزیی كارەكەمان زۆر بەهێزە.

 

ئامادەبوونی ئێوە لەو رێوڕەسمەدا رێزگرتنە لە گیانی پاكی هەموو ئەو رۆژنامەڤانانەی ئازایەتیان نواند لە گواستنەوەی زانیارییەكان و گیانی خۆیان كردە قوربانی لەپێناو گواستنەوەی راستییەكاندا. 

 

 

ئەروا دەیمن، رۆژنامەڤانێکی ئەمریکییە لە ساڵی 2003ـەوە وەک رۆژنامەڤانێکی فری لانس رووماڵی رووداوەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستی کردووە. لە ساڵی 2006 پەیوەندی بە کەناڵی سی ئێن ئێنی ئەمریکییەوە کردووە.

 

ئەو رۆژنامەڤانە دامەزرێنەر و سەرۆکی رێکخراوی INARA ـیە کە رێکخراوێکی مرۆییە و هاوکاری و چارەسەری پزیشکی بۆ منداڵانی ئاوارەی سووریا دابیندەکات.

 

دەیمن لە ویلایەتی بۆستنی ئەمریکا و لە دایکێکی سووری و باوکێکی ئەمریکی لە 19-9-1977 لەدایکبووە.

 

 

 

 

 

ئەمڕۆ شەممە 22-2-2020، تۆڕی میدیایی رووداو لە سێیەمین ساڵیادی شەهیدبوونی ئەو رۆژنامەڤانەدا، خەڵاتی شیفا گەردی دایە رۆژنامەڤانێكی ژنی بە توانا كە رووماڵی جەنگی كردووە.

 

شیفا گەردی رۆژنامەڤانی دیاری (تۆڕی میدیایی رووداو) لە 25ـی شوباتی 2017 و لەكاتی كاری رۆژنامەڤانیدا لەشاری موسڵ گیانی لەدەستدا. وەك رێزلێنانێك بۆ گیانی هەموو ئەو رۆژنامەڤانانەی كە لەكاتی رووماڵی شەڕی داعش و تووندوتیژییەكانی دیكەدا گیانیان لەدەستدا، رووداو ساڵانە خەڵاتی جیهانیی شیفا گەردی دەداتە رۆژنامەڤانێكی ژن.

 

ساڵی رابردوو خەڵاتی جیهانی ساڵانەی شیفا گەردی بەخشرایە رۆژنامەڤان جینان موسا، کە رۆڵی دیاری هەبوو لە رووماڵکردنی شەڕی داعش لە عێراق و سووریا.

 

لەماوەی شەڕی داعشدا لە عێراق و سووریا چەندین رۆژنامەڤان بوونە قوربانی، هەندێكیان لەلایەن داعشەوە رفێندران و دواتر كوژران، هەندێكیشیان لە بەرەكانی شەڕدا كوژران.

 

شیفا گەردی ناوی تەواوی شیفا زیکری ئیبراهیم ـە، لە 1ـی تەمووزی 1986 لەدایکبووە. لەسەرەتای ئامادەكاریكردن بۆ پەخشی تۆڕی میدیایی رووداو لەساڵی 2012ەوە كاری لە رووداو دەستپێكرد. خولی راهێنانی كاری رۆژنامەڤانی و پێشكێشكاری لە رووداو بینی لەلایەن راهێنەرانی ئەوروپاییەوە.

 

پەخشی تۆڕی میدیایی رووداو لە كاژێر 05:00ـی ئێوارەی رۆژی 29ی ئایاری 2013 لەلایەن شیفا گەردی و شاهۆ ئەمینەوە دەستیپێكرد. شیفا گەردی یەكەمین رستەی بەنێوبانگی خۆی لەوێ خوێندەوە: لە وڵاتی خۆر و ئاگرەوە، لە رۆژی چوارشەممەدا دەست بە پەخشی رووداو دەكەین.

 

شیفا گەردی بەهۆی دڵسۆزی لە رووداو و ئەركوەخۆگری بەرامبەر هاوكارانی، لەساڵی 2016دا لەكاتی ئاڵوگۆڕ لە چەند بەڕێوەبەرێكی تۆڕی میدیایی رووداو دا، كرایە بەڕێوەبەری ئاوتپووتی رووداو. لە هەمانكاتدا پێشكێشكاری بووڵتەنێكی هەواڵ بوو. هەروەها لەگەڵ هەموو وەرزێكی رووداو دا، ئارەزووی هەبوو بۆ پێشكێشكردنی كارێكی تازە، كە دواترینیان پێشكێشكردنی بەرنامەی (فۆكس موسڵ) بوو لەسەر ئۆپەراسیۆنی كۆنترۆڵكردنەوەی شاری موسڵ، ئینجا ویستی بەشێكی بەرنامەكە بەشێوەیەكی مەیدانی تۆمار بكات، لە ئەنجامیشدا لەكاتی تۆماركردنی بەشێكی ئەو بەرنامەیەی لە كاژێر 03:38 خولەكی ئێوارەی 25ـی شوباتی 2017 بەهۆی تەقینەوەی مینێكی چێنراوی داعش لەسەر چاڵی خەسفە، كە شوێنی تاوانكارییەكی داعش بوو، گیانی لەدەستدا.

 

- رۆژنامەڤانێکی ئەمریکییە 

- باوکی خەڵکی بۆستنی ئەمریکایە 

- دایکی کوردی سووریایە 

- نەوەی موحسین بەرازییە

- موحسین بەرازی، سەرۆکوەزیرانی پێشووتری سووریا بوو و لە کودەتای ساڵی 1949دا کوژرا 

- موحسین بەرازی کوردی خەڵکی حەما بوو 

- بە منداڵی لە مەغریب و ئیستەنبووڵ ژیاوە 

- ساڵی 1999 بایۆلۆجی و فەرەنسی لە ئەمریکا تەواوکرد 

- دوای هێرشەکانی 11ی سێپتێمبەر بڕیاریدا ببێتە پەیامنێر 

- چەند مانگێک پێش شەڕی ساڵی 2003ی عێراق چووە بەغدا 

- رووماڵی شەڕی عێراقی کرد

- لە ساڵی 2003 تاوەکو 2006 وەک فریلانس رووماڵی شەڕ و گۆڕانکارییەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستی کرد 

- لە ساڵی 2006ەوە بۆ کەناڵی سی ئێن ئێنی ئەمریکی کاردەکات 

- لە 2010ەوە رووماڵی خۆپێشاندانەکانی وڵاتانی عەرەبی کرد 

- چەندینجار چووەتە رۆژئاوای کوردستان سووریا و راپۆرتی لەبارەی ژیانی ئاوارەکان ئامادەکردووە 

- ساڵی 2016 گەڕایەوە عێراق و رووماڵی شەڕی موسڵی کرد 

- 2019 چووە ناوچەی جەمسەری باکووری گۆی زەوی و سەرنجی کارەکەی لەوێ لەسەر کاریگەریی دیاردەی گۆڕانی کەشوهەوا لەسەر سیستمی فرەژینگەیی بوو 

-دامەزرێنەر و سەرۆکی رێکخراویی مرۆیی "ئینارا"یە 

- "ئینارا" یارمەتی تەندروستیی بۆ منداڵانی ئاوارەی سووریا دابیندەکات 

- ئینگلیزی، عەرەبی، تورکی و فەرەنسی بە باشی دەزانێت