زانكۆی سۆران بە هەماهەنگی لەگەڵ زانكۆیەكی بەریتانی بەدواداچوون بۆ راپۆرتێكی هەفتەنامەی (رووداو) دەكەن كە باس لە بڵاوبوونەوەی نەخۆشی شێرپەنجە دەكات لە گوندێكی دەڤەری ئامێدی.
بەپێی بەدواداچوونێكی (رووداو)، نەخۆشی شێرپەنجە، نەخۆشییەكی بڵاوە لە گوندی بەرچێی سەر بە ناحیەی دێرەلووك لە قەزای ئامێدی، تاوەكو ئێستا 24 كەسی ئەو گوندە بەو نەخۆشییە گیانیان لەدەستداوە و ئێستاش 6 كەسی دیكە تووشی هەمان نەخۆشی هاتوون.
بەپێی راگەیەنراوێكی سەرۆكایەتی زانكۆی سۆران، سەرۆكی زانكۆی ناوبراو بڕیاری پێكهێنانی لێژنەیەكی پسپۆڕی داوە لە چەند ئەكادیمییەكی زانكۆكە بە هەماهەنگی لەگەڵ پسپۆڕانی زانكۆی لیستەری بەریتانی بۆ بەدواداچوونی راپۆرتەكەی هەفتەنامەی (رووداو).
د.هاوڕێ مەنسوور بەگ، یاریدەدەری سەرۆكی زانكۆی سۆران بۆ كاروباری زانستی بە (رووداو)ی راگەیاند "دوای بڵاوبوونەوەی هەواڵی زیادبوونی شێرپەنجە لەنێو دانیشتووانی گوندێكی ئامێدی لە هەفتەنامەی (رووداو)، بە هەماهەنگی لەگەڵ پسپۆڕانی زانكۆی لیستەری بەریتانی، لێكۆڵینەوە لەوبارەیەوە دەكەین".
د.هاوڕێ گوتیشی "كاتێك خەڵكانی ناوچەیەكی دیاریكراو دووچاری نەخۆشی بە كۆمەڵ دەبن، پێویستە لە هەندێك هۆكاری پیسبوونی ژینگەیی بكۆڵدرێتەوە، وەكو خاك، ئاوی سەر زەوی، ئاوی ژێرزەوی و هەوا و بەرهەمە كشتوكاڵییەكان. هەندێكجار كار و چالاكییەكانی گەڕان و بەرهەمهێنانی سامانە سروشتییەكانیش (نەوت و غاز و كانزاكان) دەبنە هۆی پیسبوونی ژینگە".
ئەمساڵ زانكۆی سۆران سەنتەرێكی توێژینەوەی زانستی نێودەوڵەتی دادەمەزرێنێت بە سەرپەرشتی راستەوخۆی زانكۆی لیستەری بەریتانی، كە لە بوارەكانی لێكۆڵینەوەی پیسبوونی ژینگە لە زانكۆ پێشەنگەكانی جیهانە.
یاریدەدەری سەرۆكی زانكۆی سۆران ئاماژەی بەوەدا كە لە زانكۆكانی جیهان زانستێكی نوێ گرنگی پێدەدرێت بە ناوی زانستی جیۆلۆجیای پزیشكی (Medical geology) و ئەو زانستە لە هۆكارەكانی نەخۆشی دەكۆڵێتەوە بەهۆی پیسبوونی ژینگە و خراپ رەفتاركردن لەگەڵ ژینگە.
یەكەم حاڵەتی تووشبوون بە نەخۆشی شێرپەنجە لەو گوندەدا بەپێی قسەی دانیشووانەكەی لە ساڵی 1987 تۆمار كراوە و تاوەكو ئێستاش 24 كەس بەو نەخۆشییە مردوون، ئێستاش شەش كەس ئەو نەخۆشییەیان هەیە.
جگە لە شێرپەنجە، وەكو دانیشتووانی گوندەكە دەڵێن ئێستا نەخۆشییەكی دیكەش یەخەی منداڵانی ئەو گوندەی گرتووە، ئەویش نەخۆشی تالاسیمایە. بەپێی زانستی پزیشكی یەكێك لە هۆكارەكانی نەخۆشی تالاسیما ژن و ژنخوازی نێوان خزمە نزیكەكانە كە تا ئێستا لە هەندێك ناوچەی كوردستان ماوە.
دانیشتووانی گوندەكە گومان دەكەن كە بەهۆی پاشماوەی چەكی كیمیایی تووشی ئەو نەخۆشییە بووبن، هەرچەندە چەكی كیمیایی لەو ناوچەیە بەكارنەهێنراوە، بەڵام دەڵێن لەسەردەمی رژێمی بەعس بەردەوام سوپای عێراق لە ناوچەكەیاندا هەبووە و چەند بنكەیەكی سەربازی لە دەوروبەری گوندەكەیاندا هەبووە.
دكتۆر نەجیب رەشید، بەڕێوەبەری تەندروستی قەزای ئامێدی بە (رووداو)ی گوت "ئێمە ئاگاداری ئەو بابەتەین و بەدواداچوونمان بۆ كردووە".
سەبارەت بە هۆكاری تووشبوونی هاووڵاتیانی ئەو گوندە بە نەخۆشی شێرپەنجە، ئەو پزیشكە گوتی "تەنیا هۆكار بۆ تووشبوونی هاووڵاتیانی ئەو گوندە بەو نەخۆشییە، كاریگەری پاشماوەی چەكی كیمیاییە". گوتیشی "ئەو كێشەیەمان گەیاندووەتە سەرووی خۆمان، تاوەكو چارەسەرێكی بۆ بدۆزنەوە".
یاریدەدەری سەرۆكی زانكۆی سۆران دەڵێت تیمی زانكۆی سۆران و زانكۆی لیستەر ئەگەر گەیشتنە هەرئەنجامێك، دەستبەجێ لایەنە پەیوەندیدارەكانی حكومەتی هەرێمی كوردستان ئاگادار دەكەنەوە و پێشنیاز و راسپاردەی گونجاویش دەخاتە ڕوو.
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ