Erbil (Rûdaw) - Irak Petrol Bakanı Hayyan Abdulgani, Kürdistan’dan Ceyhan limanına petrol ihracının yeniden başlaması için temaslarda bulunmak üzere Ankara'ya gitti.
Paris merkezli Uluslararası Ticaret Odası’nın geçtiğimiz Mart ayında Bağdat’ın başvurusu üzerine Kürdistan petrolünün ihracatı nedeniyle aldığı kararın ardından Kürdistan Bölgesi ve Kerkük’ten Ceyhan limanına petrol akışı durdurulmuştu.
İhracatın yeniden başlaması için Ankara ile Bağdat hattında görüşmeler devam ederken Irak Petrol Bakanı Hayyan Abdulgani iki gün sürecek resmi bir ziyaret kapsamında Ankara'ya ulaştı.
Irak'ın Ankara Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamaya göre, Abdulgani, “petrol, gaz ve enerji alanlarında ikili ilişkilerin ilerletilmesi ve işbirliği ufuklarının genişletilmesi” konusunu görüşmelerde bulunacak.
Abdulgani, Kürdistan petrolünün Irak Devlet Petrol Pazarlama Teşkilatı (SOMO) aracılığıyla Ceyhan‘a akışının yeniden başlatılması konusunda “uzlaşmaya varmak” amacıyla Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile de bir araya gelecek.
Öte yandan Reuters haber ajansı, Türkiye'nin tazminatı ve diğer açık davaları Irak yönetimi ile müzakere etmek istediğini duyurdu.
Irak Petrol Bakanlığı'ndan bir yetkili, "Bakanımız, petrol ihracatının yeniden başlamasını geciktiren engelleri ve devam eden sorunların nasıl çözüleceğini görüşmek üzere Türkiye'de" dedi.
Iraklı yetkili, görüşmelerin merkezinde Ankara aleyhine açılmış halen devam eden davalar ve 1,5 milyar dolarlık tazminat olduğunu söyledi.
Ne olmuştu?
Irak hükümeti, Kürdistan Bölgesi hükümetinin Ceyhan’a petrol ihracatını “Bağdat'ın izni olmadan ihraç ettiği” gerekçesiyle Türkiye'yi Uluslararası Ticaret Odası'na şikayet etmiş, mahkeme Türkiye’yi 1,5 milyar dolarlık tazminata mahkum etmişti.
Kararın ardından Türkiye, 25 Mart'ta Ceyhan Petrol Boru hattını kapatarak petrol ihracını durdurmuştu. Irak Federal Hükümeti, devlet şirketi SOMO'nun Ceyhan'dan petrol ihraç edebilecek tek resmi kurum olduğunu savunuyor.
Öte yandan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı da tazminat haberlerinin yayınlanmasının ardından bir açıklama yaparak, Bağdat yönetiminin ödeme yapacağını duyururken miktar belirtmedi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"Ülkemiz ile Irak arasında Paris merkezli ICC nezdinde görülen dava hakkında Irak'ın tahkim davasını kazandığı haberlerinden sonra kamuoyunu bilgilendirme ihtiyacı doğmuştur. Türkiye birçok uluslararası enerji projesinin önemli bir paydaşı olarak her zaman sorumluluklarının bilincinde hareket etmiştir. Ülkemiz, bölgede yaşanan bütün istikrarsızlıklara rağmen 1973 yılından beri Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı Sistemi'ni çalışır durumda tutmak için milyarlarca dolarlık harcama yapmış ve küresel petrol piyasalarında istikrarın korunması için gereken katkıyı sağlamıştır. Söz konusu anlaşmazlığın dostane çözümü için hem taraflarla hem de ilgili ülkelerle yoğun bir diplomasi yürütmüştür. Davanın gelinen bu aşamasında hakem heyeti, Irak’ın beş talebinden dördünü reddetmiştir. Ülkemizin taleplerinin ise büyük çoğunluğunu kabul ederek Irak’ın bu ihlaller sebebiyle Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmetmiştir. Türkiye, her zamanki gibi uluslararası hukukun gereğini yerine getirmeye ve anlaşmazlığın asıl tarafları arasında kalıcı çözüme ulaştırılması için her türlü katkıyı sağlamaya hazırdır."
Irak ve Türk heyetleri arasında Mart ayından bu yana ihracatın sürdürülmesine yönelik çeşitli görüşmeler yapılsa da bir sonuç alınamadı.
Erbil ile Bağdat, Nisan ayında Kürdistan’dan petrol ihracatına devam etmek için bir anlaşma imzaladı ancak aradan geçen beş ay boyunca bu gerçekleşmedi.
2023 Irak federal bütçesinin 13’üncü Maddesi, Kürdistan Bölgesi'nin günlük 400 bin varil ham petrolü Ceyhan limanından ihraç edilmek üzere SOMO'ya teslim etmesini veya yurt içinde kullanılmasını şart kılıyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın