KÜRDİSTAN
Başkent Erbil’de "Kürdistan Ulusu Soykırımı (Feyli Kürtlerin Soykırımı) Uluslararası Bilimsel Konferansı" düzenleniyor.
Erbil (Rûdaw) – Irak’ta geçtiğimiz yüz yılda Feyli Kürtlere yönelik uygulanan soykırımın aşamaları, sonuçları ve tüm yönlerini ele alan "Kürdistan Ulusu Soykırımı (Feyli Kürtlerin Soykırımı)” başlıklı uluslararası konferans başladı. Konferansa yerli ve yabancı çok sayıda yetkili ve araştırmacı katılıyor.
Başkent Erbil’de "Kürdistan Ulusu Soykırımı (Feyli Kürtlerin Soykırımı) Uluslararası Bilimsel Konferansı" düzenleniyor.
Saad Abdullah Konferans Salonu’nda bugün başlayan ve 4 Mayıs’a kadar devam edecek olan konferansta, geçtiğimiz yüz yılda Irak’ta iktidara gelen rejimler tarafından Feyli Kürtlere uygulanan soykırımın aşamaları, sonuçları ve tüm yönleri ele alınacak.
Konferansın ilk gününe Başkan Mesud Barzani, Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, Başbakan Mesrur Barzani’nin yanı sıra, Kürdistan Bölgesi ve Irak’tan çok sayıda hükümet yetkilisi, milletvekili, parti liderleri, yerli ve yabancı araştırmacılar da katılıyor.
Konferansı hazırlık komitesi başkanı Yardımcı Doçent Abdurrahman Derviş, “Bu konferans, Kürt halkına karşı uygulanan soykırımlara ışık tutmak amacıyla düzenlenen bir dizi bilimsel konferansın bir parçası” dedi.
Feyli Kürtlere yönelik soykırımı “büyük bir trajedi” diye yorumlayan Abdurrahman Derviş, Bedre, Cesan, Mendeli, Zurbatiye, Beledruz da dahil 14 yerleşim yerinin yerle bir edildiğini söyledi.
Derviş, konferansa çeşitli akademik çevrelerden 139 araştırma sunulduğunu ve bunlardan bazılarının konferansta ele alınacağını belirtti.
Ayrıca konferansın bir takım tavsiyeleri olacağını ve sonuçlarının Kürt halkına yönelik soykırımın anlatıldığı bir kaynak olması için rapor haline getirileceğini aktaran Derviş, bunların da web siteleri ve bilimsel dergilerde yayınlanacağını söyledi.
Konferansın amacı
Feyli Kürtlere yönelik kapsamlı ilk bilimsel konferans olma özelliği taşıyan bu toplantının amaçları ise şöyle:
- Soykırım suçunu tüm yönleriyle tanımlayıp tüm dünyaya tanıtmak.
- Farklı bilimsel yönleri ile soykırıma ışık tuutmak.
- Feyli Kürtlere karşı işlenen bu suçu çeşitli yönleriyle belgelemek.
- Soykırım suçunun tarihsel ve hukuki sorumluluğunu tespit etmek.
- Akademik merkezlerde bu suçun tanıtılması, uzmanlar ve araştırmacıları soykırımın boyutlarını ve yönlerini araştırmaya teşvik etmek.
- Soykırımın uluslararası alanda tanınması için çalışma yürütülmesi.
- Feyli Kürtlerin durumunu anlamak, yardım ve destek sağlamak için imkanları seferber etmek.
- Feyli Kürtlere karşı soykırımın bıraktığı izler ve tüm boyutları hakkında gelecek için bilimsel bir görüş formüle etmek.
- Kürdistan'ın soykırımların araştırılması için uluslararası bir merkez olarak konumunun güçlendirilmesi.
Kürdistan Bölgesi Hükümeti tarafından desteklenen konferansa Erbil-Salahaddin, Soran ve Duhok üniversiteleri de öncülük ediyor.
Feyli Kürtlere yönelik soykırım bir kaç aşamada gerçekleşti
Irak'ta, monarşi rejimi döneminden Baas rejimi dönemine kadarki süreçte Feyli Kürtlere karşı birkaç aşamada soykırım uygulandı. Soykırımın en kapsamlı aşaması ise 1980'de Baas Kararnamesi ile binlerce Feylinin yerlerinden edilmesi ve tüm mal varlıklarından mahrum bırakılmasını içeren 666 sayılı kararın hayata geçirilmesi ile başladı.
1935-1960 yılları arasında, Bağdat, Diyala, Basra, Vasit ve Mendeli’de yaşayan Feyli Kürtleri ‘Şii Mezhebi’nden oldukları gerekçesiyle İran’a göç ettirildi.
1970’lerde iktidara gelen Baas rejimi, Kerkük başta olmak üzere, bugün 140. Madde kapsamında olan Kürdistani bölgelerde başlatılan “Araplaştırma” sürecine paralel olarak, Feyli Kürtlere yönelik yeni bir “yok etme” süreci başlattı.
Saddam Hüseyin liderliğindeki Baas Komuta Konseyi 1980 yılında 666 sayılı kararla, yaklaşık 300 bin Feyli Kürdünün vatandaşlığını iptal ededen bir karar aldı.
Aynı süreçte binlerce Feyli Kürt rejim tarafından kaçırılarak kaybedildi.
Remi belgelere göre, 1980'lerde 22 binden fazla Feyli genç gözaltında kayboldu ve hala akıbetleri bilinmiyor. 5 binden fazla Feyli esnaf, tüccar ve iş insanı diri diri toprağa gömüldü.
1970-1988 yılları arasında yaklaşık 600 bin Feyli İran’a ve Rojhıla’ta sürüldü, binlercesi göç yolunda yaşamını yitirdi.
4 Mayıs Feyli Soykırımını Anma Günü
2005’te yazılan Irak Federal Anayasası’nın önsözünde Baas Rejimi tarafından Feyli Kürtlere soykırım yapıldığı ifadesi yer aldı.
Irak Parlamentosu 2011 yılında Feyli Kürtlere yönelik yok etme sürecini “soykırım” olarak tanıdı. Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde 4 Nisan Feyli Kürtlere yapılan soykırım günü olarak anılıyor.
Resmi olmayan istatistiklere göre Bağdat'ta yaklaşık 500 bin Feyli yaşıyor. Feyliler Baas rejiminin devrilmesinin ardından da baskı ve zulümden kurtulmadı. 2003’ten beri sürekli katliamla tehdit edilen Feyliler hak ve güvenliklerinin korunması konusunda ısrar ediyor.
Kürdistan Bölgesi, Irak, İran ve Rojhilat’ta 3 milyon Feyli Kürdün yaşadığı tahmin ediliyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın