ئەردۆغان و پووتین کۆدەبنەوە؛ چاوەڕوان دەکرێت باس لە سووریا و رۆژئاوای کوردستان بکەن

 

 

لە لووتکەکەدا چین، رووسیا، کازاخستان، تاجیکستان، قیرغستان، ئوزباکستان، هیندستان و پاکستان کە ئەندامی سەرەکیی رێکخراوەکەن بەشدار دەبن؛ هاوکات وڵاتانی چاودێر و هاوبەشانی دیالۆگ لە لووتکەکە بانگهێشتکراون کە گرنگترینیان ئێران، تورکیا، ئازەربایجان، ئەرمینیا و بێلاڕووسن. 

 

لە رۆژی یەکەمی لووتکەکەدا، لە کۆبوونەوەی نێوان پووتین و رەئیسی، کۆمەڵێک رێککەوتنی نێوانیان راگەیێنران. ڤلادمیر پووتین، سەرۆکی رووسیا گوتی، "لە قۆناخی کۆتاییدا، کار لەسەر رێککەوتنێکی گەورەی نێوان رووسیا و ئێران دەکرێت کە دەبێتە دەستکەوتێکی گرنگی هاوبەشیی ستراتیژیمان. هەفتەی داهاتووش شاندێکی بازرگانیی رووسیا دەنێرینە ئێران کە 80 کۆمپانیای رووسی تێیدا بەشداردەبن." 

 

هەر لە یەکەم رۆژی لووتکەکە، ئێران یاداشتنامەیەکی لێکتێگەیشتنی بۆ بوون بە ئەندامی هەمیشەیی لە رێکخراوەکەدا واژۆکرد. ئەوەش یارمەتیی ئێران دەدات بچێتە قۆناخێکی نوێی وزە، گواستنەوە و ئابوورییەوە. 

 

حوسێن ئەمیر عەبدوڵلاهیان، وەزیری دەرەوەی ئێران دەڵێت، "ئومێدەوارین ئەوپەڕی لە سێ هەفتەی داهاتوودا ئەم هەنگاوە تەواو بێت و بە ئەندامبوونی ئێران لە رێکخراوی هاریکاریی شەنگهای تەواوبکرێت." 

 

بۆ چین، جگە لە لووتکەکە، سەمەرقەند گرنگییەکی تایبەتی هەیە، ئەوەش بەشێکی بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە کە لە سەدەی چوارەمی پێش زاییندا، شارەکە رێگەی ئاوریشمی لە چینەوە بە وڵاتانی دیکەی ئەوروپا دەگەیاند. 

 

لە کۆبوونەوەی نێوان شی جین پینگ و ڤلادمیر پووتین، وێڕای ئەوەی هەردوولا ئەمریکایان بە هەوڵدان بۆ دروستکردنی جیهانێکی تاک جەمسەر تۆمەتبار کرد، جەختیشیان لە بەهێزکردنی ئابووری هەردوولا کردەوە. 

 

ئەوە لەکاتێکدایە، بەگوێرەی ئامارەکانی رووسیا، قەبارەی بازرگانیی نێوان رووسیا و چین لە ساڵی رابردوودا، 140.7 ملیار دۆلار بووە. وەزارەتی گەشەپێدانی ئابووریی رووسیاش دەڵێت، لە چارەکی یەکەمی ئەمساڵدا قەبارەکە بە رێژەی 35٪ بەرزبووەتەوە. 

 

هەردوو وڵاتەکەش لە پلانیاندایە تاوەکو کۆتایی ئەمساڵ بگەیێننە 170 ملیار دۆلار و تاوەکو ساڵی 2024 قەبارەکە بگەیێننە 200 ملیار دۆلار. 

 

لە کۆبوونەوە دیارەکانی ئەمڕۆش کە سەرنجێکی زۆری لەسەرە، کۆبوونەوەی نێوان ڤلادیمیر پووتین، سەرۆکی رووسیا و رەجەب تەییب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیایە و چاوەڕوان دەکرێت بەشێکیشی تایبەت بێت بە دۆخی سووریا و رۆژئاوای کوردستان.