20 ساڵ دوای دەستبەکاربوونی یونامی، ئاڵەنگارییەکانی بەردەم عێراق چین؟

 

 

ئەوە دوا راپۆرتی خانمە سیاسەتڤانە هۆڵەندییەکە بوو کە دوای 5 ساڵ و نیو کارکردن لە لووتکەی تیمی نەتەوە یەکگرتووەکاندا لە عێراق دەستبەرداری کارەکەی دەبێت. 

 

پلاسخارت، وەک هەمیشە، باسی لە بەرەوپێشچوون، دەرفەت و خاڵە ئەرێنییەکانی عێراقی کرد. بەڵام وەک هەمیشەش، بە روونی باسی لە مەترسی و ئاڵەنگارییەکانی بەردەم وڵاتەکە کرد. 

 

دوایین راپۆرتی پلاسخارت بۆ ئەنجوومەنی ئاساییش، پێماندەڵێت کە ئەم ئاڵەنگاری و مەترسییانە لە بەردەم عێراق ماون:

 

1- گەندەڵی و بەکارهێنانی حکومەت بۆ خزمەتی حزب بوونەتە بەربەست لە بەردەم بەڕێوەبردن و پێشڤەچوونی وڵات. 

 

2- خۆدزینەوە لە یاسا و گرووپە چەکدارەکانی دەرەوەی کۆنترۆڵی حکومەت: بەربەستی بەردەم سەقامگیری و سەروەریی یاسان لە عێراق.

 

2- پەراوێزخستن و بەلاوەنان: هەندێ لایەن و پێکهاتە هەست دەکەن پەراوێزخراون، ئەوەش مەترسیی دروستبوونی گرژی لە نێو و لە نێوان کۆمەڵانی خەڵکدا لێدەکەوێتەوە کە دەکرێت سەر بۆ ناسەقامگیریی زیاتر بکێشێت. 

 

4- لەسێدارەدانی بەکۆمەڵی نهێنی: زیادبوونی ئەم دوایەی جێبەجێکردنی لەسێدارەدانی بەکۆمەڵ، بە دیاریکراویش دژی کەسانەی بە یاسای دژە تیرۆر سزادراون، هۆکاری نیگەرانییە و دەکرێت ببێتە هۆی پێشێڵکاری دژی مافەکانی مرۆڤ.

 

5- بەربەستی بەردەم رۆڵی ژنان: وێڕای بەرەوپێشچوون، هێشتا بەرەبستی گەورە لە بەردەم رۆڵ پێدانی ژنان و بەشداریکردنیان لە پڕۆسەی بڕیارداندا هەیە؛ پێویستە هەوڵی باشتر لەم رووەوە بدرێت.

 

6- بنبەستی سیاسی: بنبەستە سیاسییەکان، وەک ئەوانەی پارێزگاکانی کەرکووک و دیالە، هەروەها بۆشایی پۆستی سەرۆکی پەرلەمانی عێراق، بوونەتە بەربەست لە بەردەم بەڕێوەبردنی سەرکەوتووانەی وڵات و سەقامگیریی سیاسی.

 

7- ژینگەی ئەمنیی ئاڵۆز: ئەگەرچی هەوڵ بۆ پاراستنی ئارامی دراوە، عێراق رووبەڕووی ژینگەیەکی ئەمنیی ئاڵۆز دەبێتەوە، ئەوەش بەهۆی هەبوونی گرووپی چەکدار و گوشاری هەرێمی. ئەمانە مەترسیی لێکدانەوەی هەڵە و دروستبوونی ململانێیان لێ دەکرێت. 

 

8- ئاوارەیی و ئاوەدانکردنەوە: هێواشیی پڕۆسەی ئاوەدانکردنەوە لەو ناوچانەی پێشتر شەڕ وێرانیکردوون، هاوتەریب لەگەڵ ئاڵەنگارییەکانی ئاوارەیی، دەرخەری ئەوەن کە پێویستە هەوڵی جیدی بۆ ئاوەدانکردنەوەی ژێرخان و ئاسانکردنی گەڕانەوەی ئاوارەکان بدرێت.

 

9- دۆخی هەرێمی: ژینگەی ئەمنیی هەرێمیی عێراق شڵۆقە؛ ململانێی بەردەوامی وڵاتە دراوسێکان، مەترسییە بۆ سەر ئاسایش و سەقامگیریی عێراق. 

 

10- گەڕاندنەوەی هاووڵاتیان لە رۆژئاوای کوردستان: گەڕاندنەوەی هاووڵاتیانی عێراق لە کەمپەکانی رۆژئاوای کوردستان پێویستی بە سەرنج و بایەخی زیاترە بۆ پێشگرتن لە مەترسییە ئەمنییەکان و رەواندنەوەی نیگەرانییە مرۆییەکان. مەبەست لەو هاووڵاتیانە، ئەوانەن کە پەیوەندیان بە چەکدارانی داعشەوە هەبووە. 

 

11- خەڵک و سامانی بێسەروشوێن: چارەسەرکردنی پرسی بێسەروشوێنبوونی هاووڵاتییانی کوێت و وڵاتانی دیکەی سێیەم و سامانی کوێتی لە عێراق، بەرەوپێشچوونی کەمی هەبووە و پێویستە هەوڵەکان زیاتر بکرێن.