تەندروستیی عێراق: هیچ تووشبوویەکی ''ئاوڵەی مەیموون'' تۆمارنەکراوە

 

رۆژی سێشەممە، د.سەیف بەدر، گوتەبێژی وەزارەتی تەندروستیی عێراق لە پەیامێکی دەنگیدا، روونکردنەوەیەکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند: "بەتەواوەتی ئەو هەواڵانە رەتدەکەمەوە کە باس لە تۆمارکردنی تووشبوو بە ئاوڵەی مەیموون دەکەن، تاوەکو ئەم ساتە هیچ تووشبوویەکمان بەو نەخۆشییە لە عێراق بە هەرێمی کوردستانیشەوە تۆمارنەکردووە."

 

گوتەبێژی وەزارەتی تەندروستیی عێراق رەخنە لە بەشێک لە دەزگاکانی راگەیاندن دەگرێت و دەڵێت: "بەداخەوە بەشێک لە پەیجەکانی سۆشیاڵ میدیا و دەزگاکانی راگەیاندن و میدیاکاران کە هەندێکیان دیاریشن هەواڵ و بەپەلەی وا بڵاودەکەنەوە هیچ بنچینەیەکی راستی تێدانییە، ئەمەش شڵەژان و ترس لەکۆمەڵگە بڵاودەکاتەوە."

 

لە ماوەی کەمتر لە 24 کاژێردا ئەمە دووەمجارە هەواڵی تۆمارکردنی تووشبووی ئاوڵەی مەیموون لە بەشێک لە میدیاکانی عێراق بڵاودەکرێتەوە، دوای ئەوەی دوێنێ وا بڵاوکرایەوە کە زیارەتکارێکی بەنگلادیشی لە زیقار وەکو تووشبووی ئاوڵەی مەیموون تۆمار کراوە، بەڵام تەندروستیی زیقار هەواڵەکەی رەتکردەوە.

 

د.سەیف بەدر  ئاماژەی بەوەداوە ، ئەگەر هەر هەواڵێک لەوبارەیەوە هەبێت و هەر تووشبوویەک تۆماربکرێت، ئەوان  بە شەفافی و بەفەرمی رایدەگەیێنن و راستەوخۆ دەزگاکانی راگەیاندن ئاگادار دەکەنەوە.

 

بەگوێرەی ناوەندی کۆنتڕۆڵ و پێشگیریکردن لە نەخۆشییەکان CDC لە ئەفریقا، لە سەرەتای ئەم ساڵەوە زیاتر لە 17 هەزار تووشبووی نەخۆشیی ''ئاوڵەی مەیموون'' تۆمارکراون و 500 کەسیش گیانیان لەدەستداوە؛ ئەمەش بەراورد بە ساڵی رابردوو 160% رێژەکان زیادیان کردووە.

 

تاوەکو ئێستا نەخۆشییەکە لە 12 وڵاتی ئەفریقا بەچڕی بڵاوبووەتەوە و زۆرترین تووشبووش لە کۆماری کۆنگۆیە، هەروەها لە هەریەک لە وڵاتانی پاکستان، سوێد و فلیپین تووشبوو تۆمارکراون.

 

 

نەخۆشییەکی ڤایرۆسییە و بۆ چارەسەر پێویست بە بەکارهێنانی دژەبەکتریاکان ناکات، بەڵکو خۆکارانە وەکو هەڵامەت دوای تەواوبوونی ماوەکەی لاواز دەبێت و نامێنێت.

 

 

- بەرکەوتن بە شلە و جەستەی ئاژەڵی تووشبوو

- دەستلێدان 

- ماچکردن

- سێکسکردن

- بەکارهێنانی کەلوپەلی کەسی تووشبوو

 

 

- تا و بێهێزی

- پەڵەی پێست

- سەرئێشە

- ئازاری ماسوولکەکان

- ئاوسانی لیمفەگرێیەکان

- هەوکردنی تووندی سییەکان

- هەوکردنی مێشک 

- ژەهراویبوونی خوێن

 

 

- وەرگرتنی ڤاکسین 

- دەستشۆردنی بەردەوام

- دەستنەدان لە ئاژەڵی بێلانە

- دوورکەوتنەوە لە کەسی تووشبوو

- سێکسی تەندروست