Haber Merkezi - Afganistan'ın başkenti Kabil'de, Fatima ve diğer birkaç kadın daha önce kolayca saçlarını satarak gelir elde edebiliyorlardı. Ancak, Taliban yönetiminin getirdiği yasaklarla birlikte bu iş çok daha zor ve tehlikeli hale geldi.
Afganistan'da, Taliban yönetiminin 2021'de yeniden kontrolü ele geçirmesinin ardından, birçok kadın ekonomik olarak zor durumda kaldı.
Fatima ve arkadaşları, her kilogram saçı 42 dolara satıyorlardı, ancak Taliban yönetimi bu işin önünü kesmiş durumda. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'na (UNDP) göre, Afganistan'da yaşayanların yaklaşık %85'i günde bir doların altında gelir elde ediyor.
Taliban'ın uyguladığı yasaklar nedeniyle kadınlar ve kızlar, saçlarını satarken yakalanırlarsa cezalandırılacakları korkusuyla bu işlemi gizlice yapmaktadırlar.
Bu kadınlardan biri 28 yaşındaki Fatima. O, artık saçlarını satmak zorunda kalıyor. Ancak, Taliban'ın geçen yıl koyduğu yasaklarla birlikte, saç ticareti yapmak neredeyse yasaklanmış durumda. Bu yasak, kadınları saçlarını gizlice satmaya zorlar hale getirdi. Fatima, "Bu paraya ihtiyacım var," diyor ve ekliyor, "Kendime bir şeyler alabilir ya da ev için bir şeyler satın alabilirim."
Fatima, "Eskiden evimin kapısının önünde saçımı kolayca satabiliyordum, ancak şimdi bu çok zor ve korkutucu. Saç satmak, ekonomik açıdan önemli bir destek sağlıyordu" diyor.
"100 gram saç 3 dolara satılıyor"
Güvenlik nedenleriyle soyadını vermeyen Fatima, her 100 gram saçı 3 doların biraz üzerinde bir fiyata satıyor. Bu, aylık 100 dolarlık maaşına ek olarak küçük bir gelir sağlıyor. Saçlarını almak isteyen alıcılar, saçları yurt dışına, özellikle Pakistan ve Çin'e göndermek amacıyla Kabil'e geliyorlar. Fatima, "Alıcılar kapımıza gelip saçları toplarlardı," diyor.
Taliban yönetimi, kadınların haklarına ağır kısıtlamalar getirerek, Birleşmiş Milletler'in "cinsiyet ayrımcılığı" olarak tanımladığı bir uygulama başlattı. Kadınlar ve kızlar üniversitelerden ve okullardan men edilerek, çalışma hakları büyük ölçüde kısıtlandı. Kadınlar ayrıca parklardan ve spor salonlarından da yasaklandı. Güzellik salonları ise kapatıldı.
"Beden parçalarının satışı artık yasak"
Geçen yıl, Taliban yönetimi, saç da dahil olmak üzere "insan bedeninin herhangi bir parçasının" satışını yasaklayan "kötülük ve erdem yasaları"nı uygulamaya koydu. Ancak, bu yasağa uymayanlara uygulanacak cezalar hakkında bir açıklama yapılmadı. Saç ticaretinin, ülkede "normalleştiğini" belirten Saiful Islam Khyber, "Beden parçalarının satışı artık yasak," diyor.
Saç ticareti o kadar hassas bir konu haline geldi ki, Taliban, Kabil vilayetinde yaklaşık bir ton insan saçı yakmıştı. Taliban'a bağlı Erdemi Teşvik ve Kötülükten Sakındırma Bakanlığı, bu hareketin "İslami değerleri ve insan onurunu korumak" amacıyla yapıldığını açıkladı.
UNDP: Afganistan'ın yüzde 85'inin günlük geliri 1 doların altında
Ancak tüm bu yasaklar, Fatima'yı yıldırmamış. Namaz vakitlerinde, Taliban yetkililerinin camiye gittiği zamanları fırsat bilen Fatima, saçlarını Kabil'deki bir çöp sahasına gizlice teslim ediyor. Bu birkaç ekstra dolar, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'na (UNDP) göre, Afganistan'da yaşayanların %85'inin günde bir doların altında gelirle geçindiği bir ülkede oldukça önemli.
Taliban'ın cezalandırma tehdidinden dolayı kimse kuaföre gelmeye cesaret edemiyor
Kabil'de gizli bir güzellik salonu işleten 43 yaşındaki dul kuaför Narges, artık haftada sadece dört müşteri kabul ediyor. 2021 öncesinde günde 5-6 müşteri kesim yaparken, şimdi sadece en zengin müşteriler kuaförüne gelmeye cesaret ediyor. Narges, "Onlar hala güzellikle ilgilenebilen tek insanlar," diyor. Ancak çoğu, Taliban'ın cezalandırma tehdidinden dolayı kuaföre gelmeye cesaret edemiyor.
"Saçımı sattığımda bir umut ışığım vardı"
33 yaşındaki dul Wahida ise, 2021'de hayatını kaybeden kocasının ardından üç çocuğunu besleme konusunda büyük bir endişe taşıyor. Hala, 8 yaşındaki kızından ve kendi saçlarından dökülen telleri topluyor, çünkü kökünden alınan saçlar, makasla kesilenlerden daha değerli. Şu anda neredeyse tamamen hayır kurumlarına bağlı olarak yaşayan Wahida, saçlarını saklamak için plastik bir torbaya koyuyor ve ilerleyen zamanlarda satma umudu taşıyor. "Saçımı sattığımda bir umut ışığım vardı. Şimdi yasaklandığı için çok üzgünüm. Alıcıların kapıma gelmesini bekliyorum," diyor.
Wahida, "Satabileceğim yerler olduğunu biliyorum, ama orada yakalanmaktan korkuyorum," diyor. Bu durum, Taliban yönetiminin, Afgan kadınlarının hayatını daha da zorlaştırdığını ve onlara hayatta kalma mücadelesinde daha fazla engel oluşturduğunu gösteriyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın