Semerkant Zirvesi; Erdoğan ilk kez katılıyor, ŞİÖ üye sayısı tartışılacak

Erbil (Rûdaw) – 22’inci Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesi, Özbekistan'ın güneydoğusundaki Semerkant'ta düzenlenecek. Zirveye, ŞİÖ’ye üye ülkelerin yanı sıra konuk ülkelerin devlet başkanları da katılacak.

Şangay İşbirliği Örgütü zirvesi 15-16 Eylül'de Özbekistan'ın Semerkant kentinde yapılacak. Zirve'ye Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da ilk kez katılacak. Özbekistan zirveye dördüncü kez ev sahipliği yapıyor. Zirvenin hedefi, Avrasya bölgesindeki ülkeler arasında ekonomik ve güvenlik bağlarını güçlendir.

Genel Sekreteri Jang Ming, "İlişkimiz, Şanghay İşbirliği Örgütü'nün amacı olan koordinasyon ve beraberliği sağlamak içindir. Bu nedenle örgüt üyeleri arasında iyi bir birlik vardır. Biz de güzel bir kültür ve turizm alışverişi yapacağız" dedi.

Zirveye üye üyeler Çin, Rusya, Kazakistan, Tacikistan, Kırgızistan, Özbekistan, Hindistan ve Pakistan’ın yanı sıra gözlemci ülkeler İran, Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan ve Belarus da davet edildi.

ŞİÖ, Coğrafya ve nüfus açısından organizasyon, Avrasya bölgesinin yüzde 60'ını, dünya nüfusunun yüzde 40'ını ve dünya GSYİH'sının yüzde 30'unu oluşturan dünyanın en büyük ittifakına sahip.

Uluslararası Orta Asya Enstitüsü direktörü Anvar Nasirov, zirve hakkında, "Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ), ekonomiyi güçlendirerek ve ulaşımı koordine ederek Avrasya'da güvenliği sağlamak için çalışıyor. Örgütün genişletilmesine de karar verilecek" dedi.

Zirvede tartışılacak ana konular arasında Rusya-Ukrayna savaşı, küresel enerji ve gıda krizi ve zirveye katılan bazı ülkelere yönelik Batının ekonomik yaptırımları yer alıyor. Örgütün genişlemesinin de tartışılacağı zirvede komşu ülkelerle ikili görüşmeler yapılacak.

Şanghay İşbirliği Örgütü nedir?

Rusya, Çin, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan tarafından 1996’da kurulan Şanghay Beşlisi, ilk aşamada güvenlik amaçlı ve üye ülkelerin teröre karşı birlikte hareket etmelerini amaçlayan bir çerçeveyle kuruldu. O dönem yapılan değerlendirmelerde bu girişimin Rusya ve Çin tarafından NATO’ya rakip bir güvenlik örgütü olduğu ifade edildi.

Şanghay Beşlisi, 2001’de Özbekistan’ın da katılımıyla Şanghay İşbirliği Örgütü adını aldı ve işbirliği kapsamını ekonomi, ticaret, enerji ve diğer stratejik alanları içerecek şekilde genişletti.

ŞİÖ, ilk büyük genişlemesini 2017’de Pakistan ve Hindistan’ı aynı anda tam üye yaparak gerçekleştirdi. İran da 2021 senesinde örgüte tam üye olarak davet edildi ve üye sayısı 9’a çıktı.

Örgütün üç gözlemci üyesi ise Afganistan, Moğolistan ve Belarus. Rusya’nın özellikle Belarus’u tam üye yapmak için zirveden karar çıkarttırmak istediği basına yansıyan haberler arasında.

Türkiye, Azerbaycan, Sri Lanka, Ermenistan, Kamboçya ve Nepal örgütün diyalog ortağı ülkeler.

Suudi Arabistan, Mısır ve Katar’a diyalog ortağı statüsü verilmesi de 2021’de kararlaştırılmıştı.