Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği: 28 ülke onayladı, 2 ülke kaldı
Haber Merkezi – Finlandiya ile İsveç'in NATO üyeliğinin önündeki son iki engel Macaristan ve Türkiye. İspanya'nın başkenti Madrid'de 28-30 Haziran tarihleri arasında düzenlenen NATO Zirvesi'nden yaklaşık üç ay sonra 30 ülkenin 28'i yeni üyelere onay veren belgeyi meclislerinden geçirdi.
Ancak Stockholm ve Helsinki'nin NATO'ya henüz kabul edilmemesinin sebebi Ankara ve Budapeşte'nin onay vermemiş olmaları.
Eylül ayında Finlandiya Dışişleri Bakanı, Macar mevkidaşının Finlandiya ile İsveç'in üyeliklerine yönelik herhangi bir itirazlarının olmadığını kendilerine ilettiğini söyleyerek bu konuda güvence vermişti.
Euronews’in aktardığı habere göre bu tarihten birkaç hafta önce, ağustos sonunda Macaristan Bölgesel Kalkınma Bakanı Tibor Navracsics, Helsinki'yi ziyaret etmiş ve Finlandiyalı milletvekillerine ülkesinin NATO üyelik başvurusunu gecikmeden onaylayacağını söylemişti.
Aynı tarihlerde Finlandiya hükümeti tarafından yapılan bir basın açıklamasında "Macaristan, Finlandiya'nın NATO üyeliğini destekliyor, ancak Macaristan Parlamentosu'ndaki onay süreci devam ediyor" denilmişti.
Ancak bu hafta Başbakan Viktor Orbán'ın liderliğini yaptığı Fidesz Partisi'nden politikacılar, muhalefetin sert eleştirilerine neden olan bir adımla, hem Finlandiya hem de İsveç'in NATO'ya katılım sürecinin oylanmasını hızlandıracak bir önergenin meclise sunulmasını engelledi.
Katılım sürecinin görüşülmesi teorik olarak halen Macaristan Parlamentosu'nun gündeminde olsa da herhangi bir tarih belirlenmiş değil. Bu da konunun şimdilik geri planda kaldığı anlamına geliyor.
Türkiye ile durum nedir?
Türkiye'nin Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğini geciktirme gerekçesi Macaristan'ın durumundan daha karmaşık.
Türkiye ilk etapta bu iki ülkenin NATO üyeliklerini desteklediğinin sinyalini vermişti.
Nisan ayı başında Erdoğan ile Niinistö arasında yapılan bir telefon görüşmesinde Finler herhangi bir sorun yaşanmayacağına dair güvence almışlardı.
Bir ay sonrasında ise Türkiye iki İskandinav ülkesinin NATO'ya katılamamasına neden olarak, bu ülkelerin Ankara'nın 'terör örgütü' olarak gördüğü gruplara destek verildiği iddiası da dahil olmak üzere, ortaya bir dizi neden koydu.
Madrid'de yapılan NATO zirvesine bir ay kala, kapalı kapılar ardında yürütülen yoğun diplomasinin ardından Türkiye, üyelikleri destekleme konusunda anlaşmaya vardı.
Ayrıca aradaki anlaşmazlıkları aşmak için de üçlü görüşmelerin başlatılması buna dahil edildi.
Ağustos ayında Finlandiya'da başlayan bu görüşmelerin sonbaharda da devam etmesi bekleniyordu ancak ay başında Erdoğan, tekliflerin onaylanması konusunda yine frene bastı.
Erdoğan 1 Ekim'de Ankara'da parlamentonun açılışında milletvekillerine Finlandiya ve İsveç'in güvenlik ve terör konusunda "Türkiye'ye verdikleri sözleri yerine getirmemeleri halinde" üyelik adımını bloke edeceğini söyledi.
Erdoğan, "Ülkemize verilen sözler tutulana kadar bu konudaki ilkeli ve kararlı duruşumuzu sürdüreceğiz." dedi.