Gösterilerden daha etkili bir yol
Birinci yol: Kadınların rolü
Liderler ile üst düzey yetkililerin eşlerinin rol üstlenmelerinin zamanı geldi. Bu, partiler arasında siyasi anlaşma sağlanması, siyasi krizin ortadan kaldırılması hatta bazı uzmanlara göre, ekonomik krizin çözümü için en etkili yollardan biri olabilir.
Kürdistan kadınları Liberya kadınlarıyla aynı yolu takip edebilir.
2002 - 2003 yılında ülke kanlı bir savaştan geçerken, Liberyalı kadınlar, Müslüman ve Hıristiyanlardan bir grup oluşturarak iç savaş ve çekişmelere son verilmesi için baskı uyguladı.
Şunlar yaşandı:
Kadınlar erkeklere karşı en güçlü silahlarını kullanarak, eşleriyle yatağa girmeme grevine başladı. Kadınlar barışın sembolü olan beyaz elbise giydiler. Gösteri yaptıklarında hiçbir şey söylemeden memnuniyetsizliği dile getirmek için sessizliği seçerdi. Eylemlere devam eden kadınlar, ülke başkanı ile isyancıların önderini biraraya getirdi. Kadınlar toplantının anlaşma olmadan sona ermesini de engelledi. Ve sonunda taraflar barışın sağlanması üzerine anlaştı.
O kadınlar Liberya Başkanı Charles Taylor’dan Gana’da bir barış toplantısında hazır bulancağına dair söz aldılar. Görüşmede isyancılar ile demokrasi hareketi arasında barış, demokrasi için gerçekleştirildi.
Kadınlardan bir grup toplantı günü Gana’ya giderek toplantıların yapıldığı salonun önünde toplandılar. Sarayın bütün kapılarını tutarak, tarafların anlaşma yapmadan çıkmasına izin vermedi. Böylece kadınlar tarafların anlaşmaya varmaya mecbur ederek, 14 yıllık iç savaş sona erdirildi. Bu eylemin sonucunda Elyin Johanson Liberya’nın ilk kadın lideri oldu.
İkinci yol: Gösteri yerine hareketsizlik
Memurlar ve öğretmenler gösteriler dışında başka yollarla haklarını elde edebilir. Yönetim ile yurttaş arasında mesai için maaş anlaşması olmasına rağmen, temel hakların baskıyla elde edilmesi üzücüdür.
Genelde gösterilerde olması gerekenden daha az düzeyde bir katılım olur. Örneğin geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen gösteride Öğretmenler Birliğinin 70 binden fazla üyesi olduğu halde, 7 bin öğretmen bile eyleme katılmadı.
Öğretmenler Birliği Duhok Şubesi Başkanı, geçtiğimiz günlerde düzenlenen bir gösteriye 24 bin üyeden sadece 100’ünün katıldığını ifade etmişti.
Göstericilerin güçlü bir silahı da mesaileri boykot etmeleri olabilir. Geçtiğimiz yıllarda Kuzey Kürdistan’da ve bu sene de Doğu Kürdistan’da (İran Kürdistanı) memurlarla öğretmenler mesai yapmayacaklar. Gerçi Güney’de dükkanların kapatılmasına gerek kalmıyor.
Okullarda mesai yapılmayınca yüzbinlerce öğrenci öğretmensiz kalmış olacak. Memurlar da kurumlara gitmeyince hükümet hareketsizleşecek.
Yönetim, baskı ve silah zoruyla göstericileri dağıtabilir. Ancak zorla kimseyi evinden çıkararak işyerine gönderemez.
Kan dökülmemesi, kamuya ait mallara zarar gelmemesi için, gösterilerin durdurulması lazım. Öğretmenlerle memurlar evlerinde kalsın. Esnaf da aynı tavrı sergilemeli. Çünkü maaş verilmeyince iş de olmayacak.
(Yazılar, yazarların görüşlerini yansıtmaktadır. Rûdaw Medya Grubu'nun kurumsal bakış açısıyla örtüşebilir ya da örtüşmeyebilir.)