Donald Trump zamanında, Avrupa Birliği (AB) ve ABD arasında yaşanan diplomasi krizinden sonra Avrupa ülkeleri içerisinde diplomasi ve güvenlik alanlarındaki koordinasyonunun güçlendirilmesi konusu her zamankinden daha belirgin bir hâle gelmiştir. Rusya-Ukrayna savaşı da bu konunun önemini daha yüksek bir seviyeye taşıdı. Ayrıca siyaset, güvenlik ve ekonomi alanlarında ortak bir politika oluşturma düşüncesi doruğa ulaşarak Avrupalı üst düzey temsilcilerin gündemine taşındı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 9 Mayıs 2022’de Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada Avrupalı yeni bir siyasi topluluğun oluşturulması önerisinde bulundu. Macron, bu yeni kuruluşu, “ortak temel değerler” etrafında bir araya gelen Avrupa uluslarının, kendi aralarında iş birliği ve koordinasyon yaratmalarına yeni bir fırsat sağlamak amacıyla atılan bir adım olarak tanımladı. Macron’a göre iş birliği alanları, siyasi koordinasyon, güvenlik ve emniyet iş birliği, enerji ve halkın serbest dolaşımından oluşuyor. Macron’un bu çabası, Ukrayna ve Balkan ülkeleri gibi AB’ye katılmaya çalışan fakat zorlu katılım prosedürlerinden dolayı çok sayıda mekanizma ve fazla zamana ihtiyacı olan ülkeler için bir fırsat olarak değerlendiriliyor.
Dikkat çekici olan nokta ise şu: Cumhurbaşkanı Macron’un önerisi Avrupa ile ortak değerlere sahip olup Avrupalı olmayan ülkeleri de kapsıyor ancak Macron'un bu girişimi, AB’ye katılmak isteyen bazı ülkeler arasında, önerilen siyasi topluluğun kendilerini AB tam üyeliğinden mahrum bırakma sebebi olacağı konusunda endişelere yol açtı, bu nedenle de proje Ukrayna ve Makedonya tarafından reddedildi. Bu ülkeler, projeyi AB üyeliğinin yerine geçmemesi şartıyla kabul ediyor. Bu da Ukrayna ve Makedonya gibi ülkelerin AB'ye katılım sürecinin onlarca yıl alabileceği bir zamana denk geliyor.
Diğer taraftan, Macron’un bu önerisi AB’nin bazı mevcut üyeleri tarafından dikkatle inceleniyor ve AB’nin çok büyüyüp genişlemesinin engellenmesinin bir yolu olarak değerlendiriliyor. Öneri, 23-24 Haziran 2022’de Avrupa Konseyi (AB devlet veya hükümet başkanları) toplantısında tartışıldı.
Toplantı sonuçları, projenin temel amacının siyasi diyaloğun geliştirilmesi ve ortak çıkarlar konusundaki sorunların, Avrupa ülkelerinin güvenlik, istikrar ve refahını daha da güçlendirecek şekilde çözümü olduğuna işaret ederek bu çerçevenin, AB’nin mevcut siyaset ve argümanlarının yerine geçmeyeceğini vurguladı. Proje, özellikle AB’nin genişletilmesi ve AB kararlarının bağımsızlığına bütünüyle saygı duyuyor.
İngiltere, başlangıçta Avrupalı topluluğunun kurulması önerisini desteklemediği ve NATO’yu Avrupa güvenliğinin başlıca garantisi olarak gördüğü hâlde Liz Truss başbakan olduktan birkaç hafta sonra Eylül 2022’de, İngiltere’nin Avrupalı topluluğa üye olacağına işaret ederek bir sonraki toplantının İngiltere’de yapılması ve kuruluşun isminin “Avrupa Siyasi Forumu” olarak değiştirilmesini önerdi.
Bu Avrupalı kuruluş, AB üyesi olmayan Avrupalı ülkelerin, Avrupa'daki güvenlik, enerji, iklim değişikliği ve ekonomik durum konularında AB’ye katılmaları, tartışmaları ve koordinasyon sağlamaları için önemli bir fırsat.
Kürdistan Bölgesi Hükümeti Avrupa Birliği Temcilcisi
Dilawer Ajgeyi
(Yazılar, yazarların görüşlerini yansıtmaktadır. Rûdaw Medya Grubu'nun kurumsal bakış açısıyla örtüşebilir ya da örtüşmeyebilir.)
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın