Ankara (Rudaw) – Bugün 21 Şubat Dünya Anadil günü. Dünyanın birçok yerinde çeşitli etkinliklerle kutlanan 21 Şubat, Türkiye’de halen Kürtçe’nin eğitim dili olmaması nedeniyle buruk kutlanıyor. Ankara’da yapılan eylemde Türkiye'nin 5 resmi dile sahip olan Kürdistan Bölgesi’ni örnek alması istendi.
Ankara’daki çeşitli sivil toplum kuruluşları tarafından organize edilen etkinlik Sakarya Caddesi’nde yapıldı. Birçok dilde yapılan ortak basın açıklamasında dünyadaki 6 bin 700 dilden 2 bin 400'ünün yok olma tehditi altında olduğu belirtildi.
Çin'de 51, Hindistan'da 36, Rusya'da 34, Kürdistan Bölgesinde ise 5 resmi dilin olduğuna dikkat çekilen açıklamada, “Tek resmi dil olarak Türkçe’nin kabul edildiği Türkiye'de konuşulan 28 dilden 18'i yok olmanın eşiğinde, 3 dil ise kayboldu” denildi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Mardin Milletvekili Erol Dora'nın da katıldığı etkinlikte tiyatro oyunlarının yanı sıra çeşitli dillerden müzik dinletisi yapıldı.
Etkinliğin düzenleyicilerinden Ankara Düşünceye Özgürlük Platformu Üyesi Mahmut Konuk, Rûdaw'a yaptığı açıklamada Türkiye'de birçok dilin yasaklı olduğunu, yasaklı olmayanların da baskı altında olduğunu söyledi.
Konuk, Kürdistan Bölgesi'nde 5 resmi dilin olduğunu anımsatarak, “Kürtler Ortadoğu'nun tek seküler gücü olduğunu ortaya koydu. Türkiye'de bu kadar dil varken hemen hepsi baskı altında. Kürtler tüm Ortadoğu'ya örnek oluyor. Türkiye, Kürdistan Bölgesi'ni örnek alsın” dedi.
21 Şubat dolayısıyla çok sayıda örgüt ve parti de açıklama yaptı. KCK Yürütme Konseyi Eşbaşkanlığı’nın yaptığı açıklamada Kürt dilinin tarihin en kadim dili olduğu belirtilerek Kürtlerin dillerini ve kültürlerini yaşatmak için büyük bir direniş sergiledikleri ifade edildi. Açıklamada şu görüşlere yer aldı:
“Ana sütü kadar hak olan insanların kendi ana dileriyle eğitim görmelerini yasaklamak, kendi dillerini ve kültürlerini örgütleme ve geliştirmelerini engellemek, tek başına isyan etmenin nedenidir. Çünkü yasaklanan dil ile bir halk, kimlik ve kişiliğiyle ret edilmiş demektir.
Kürtler ana dilde eğitim, kendi demokratik iradeleriyle kendilerini yönetme ve kendi güvenliklerini sağlama hakkınsa sahiptir. Öz yönetimleriyle birlikte, ana dilde eğitim hakkını kazanıncaya kadar mücadeleyi kesintisiz sürdürmelidirler.”
Özgürlük ve Sosyalizm Partisi (ÖSP) tarafından yapılan açıklamada ise şöyle denildi:
“21 Şubat Dünya Anadili Günü’nü kutluyor; farklı anadillerin, kültürlerin ve inançların gelişmesinin önündeki bütün yasal ve fiili engellerin kaldırılmasını talep ediyoruz. Türk rejimi zaman geçirmeden anadilde eğitim-öğretimi hayata geçirmelidir.
Kürt dili başta olmak üzere halklarımızın anadillerini; özel, sosyal, siyasal ve kamusal alanda kısacası hayatın her alanında kullanmaya çağırıyoruz. Unutmayalım ki, bir dil az sayıda insan tarafından konuşulduğu için değil, bilenler o dili konuşmadığı için yok olur.”
Demokratik Bölgeler Partisi’nin (DBP) açıklamasında da, “21. yüzyılı yaşarken ülkemizde hâlâ insanların anadilinde eğitim göremiyor olması insanlık suçudur, insanlık ayıbıdır. Egemen ulus dışında bir ulus görmemek, tanımamaktır. İnsanlığın gelişim düzeyine dahi ters bir durumdur.
Bunun için en temelde en acil bir biçimde çözülmesi gereken sorunla anadilde eğitim koşullarının sağlanması, dillerin kamusal alanda da kullanılmasının önündeki engellerin kaldırılmasıdır” ifadeleri yer aldı.
21 Şubat’ın tarihçesi
21 Şubat Dünya Anadil Günü, 17 Kasım 1999 Birleşmiş Milletler Eğitim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından ilan edildi. 21 Şubat Dünya Anadil Günü ilk kez 2000 yılında kutlanmaya başlandı.
21 Şubat 1952 yılında, Bangladeş’in Pakistan’a bağlı olduğu dönemde, Bengal Dil Hareketi üyeleri Bengal dilinin resmi dil olarak kabul edilmesi için eylem yaptılar. Eylemde çok sayıda kişi polisler tarafından öldürüldü. Bugünün anısına UNESCO, 21 Şubat’ı Dünya Anadil Günü olarak seçti.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın