Kürt çocuklarının okul ile ilk imtihanı; Evde Kürtçe, okulda Türkçe

Diyarbakır /İstanbul (Rûdaw) – Türkiye genelinde 2022-2023 еğitim öğrеtim yılı başladı. Dün bu sabah itibarıyla yaklaşık 19 milyon öğrеnci vе 1 milyon 200 bin öğrеtmеn dеrsbaşı yaptı. Türkiye'de eğitim dili Türkçe, Kürtler ise yıllardır anadilde eğitim istiyor. 

Türkiye’de 2022-2023 eğitim öğretim yılı, eğitimin karşı karşıya olduğu ve çözülmeyen sorunlarının gölgesinde başladı. Bu sorunlardan biri de, Kürt öğrenciler için anadilde eğitim meselesi.

Eğitim-Sen’in 2020’de açıkladığı raporun göre Türkiye’de yaşayanların yüzde 17’sinin anadili Türkçe değil. Bu da Türkiye’de her çocuğun anadilde eğitim hakkına ulaşamaması anlamına geliyor.

Kürtler, yıllardır anadilde eğitimin Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'ne göre bir hak olduğunu ve Türkiye’de Kürtçenin resmi dil olarak kabul edilmesini talep ediyor.

Çocukları nasıl etkiliyor?

Eğitim ve öğretim yılının ilk günü Diyarbakır ve İstanbul’da Rûdaw mikrofonuna konuşan aileler, evde Kürtçe konuşan okulda Türkçe konuşma ve öğrenmeye zorlanan çocukların depresyona girdiğini belirtiyor.

Ailelere, “Evde Kürtçe konuşan, okulda Türkçe okuyan çocuklar bu durumdan nasıl etkileniyor?” diye sorduk. Ailelerin çoğu, çocukların okulla başladıktan sonra anadillerinden uzaklaştığını, artık sadece Türkçe konuştuklarını söyledi. Aileler ayrıca, çocuklar ile aile arasındaki iletişimin de kopma yaşandığına olduğuna dikkat çekti.

İş adamı Mustafa Akkul: "Ana dili Kürtçe olduğu için evde Kürtçe konuşuyor ama okulda Türkçe eğitim görmeye başlayınca zorlanıyorlar. Çocuk okuldan eve döndüğünde bu sorunu ve yaşadıkları zorluğu anne ve babasına anlatıyor.”

Ahmet Candan: "Birçok evde aileler çocuklarıyla Kürtçe konuşuyor. Bu nedenle çocuklar okulda Türkçe öğrenmeye başladıklarında zorlanıyorlar. Ama Kürtçe bilmeyen aileler ve çocuklar için pek bir sorun yok."

İşçi Recep Barış: "Okulda Kürtçe konuşan ve Kürtçe öğrenmeye başlayan çocuklarımız zorluklarla karşılaşıyor. Çocuklarımızın kendi dillerinde eğitim görmelerini istiyoruz. Bu çocukların hakkı. Nasıl ki başka halkların hakkı ise bizim de hakkımız."

İş adamı Mehmet Yeralan: "Okullardaki eğitimde pek çok sorun var. Bunlardan biri de Kürtçe eğitim eksikliği. Bu sadece Kürt çocukların sorunu değil, diğer halkların da sorunu. Afrika'dan da öğrenciler var, onlar da sorunlarla karşılaşıyor. Kürtçe eğitim olmalı. Bize yapılan ayrımcılık ırkçılıktır."

Seçmeli derse sadece 3 öğretmen

Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaokullarda haftada sadece 2 saat anadilde seçmeli ders hakkı var. Bu yıl Türkiye genelinde Kürtçe desrler için sadece 3 öğretmen atandı.

Kürt aileler, çocuklarının okula başlayarak asimile olduğunu düşünüyor. Bu nedenle her yıl “Kürtçe Eğitim İstiyoruz” adıyla kampanyalar düzenleniyor. Konu sıkça siyaset gündemine de geliyor. Günümüzde muhalefet partilerinin bazıları, Kürtçe adadilde eğitimin “ana sütü kadar helal ve hak” olduğunu söylüyor. İktidar ise bu talebe karşı Anayasayı işaret ediyor.