Ankara-Şam ilişkilerinin normalleşmesi mümkün mü?
Erbil (Rûdaw) - Pek çok farklı görüş ve gerginliğin ardından Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi konusu yeniden gündeme geldi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Suriye ile ilişkilerin normalleşmesine yönelik son açıklamalarının ardından Şam-Ankara ilişkileri ile Suriyeli göçmenler meselesi Türkiye gündeminde sıcak bir başlık olarak yer almaya başladı.
Şam, ilişkilerin düzelmesi için Türkiye kuvvetlerinin Suriye topraklarından çekilmesini şart koşuyor.
Daha önce Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a karşı çok sert tavır alan Türkiye hükümetine yakın partiler ise artık iki komşu ülke olduklarını ve görüşmelerin yapılması gerektiğini belirtiyor.
Türkiye'de Suriyeli göçmenlerin ülkelerine geri dönecekleri konusunda pek bir umut yok çünkü; göçmenlerin artık ülkelerine geri dönmek istemediği düşünülüyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, uzun bir süre sonra Suriye Cumhurbaşkanı'ndan bahsederken “Sayın Esad” dedi.
Erdoğan aynı zamanda Şam ile Ankara arasındaki ilişkilerin normalleşmesi ihtimalinden bahsetti ve Suriye hükümetine karşı tutumu yumuşadı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan cuma günü namazın ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, “Yani biz Suriye ile bu ilişkileri geliştirmekte geçmişte nasıl birlikteysek yine aynı şekilde birlikte hareket ederiz. Suriye'nin de iç işlerine karışmak gibi bir derdimiz, bir hedefimiz asla olamaz. Çünkü Suriye halkı bizim kardeş halklar olarak beraber yaşadığımız bir topluluktur. Nasıl ki biz Suriye'yle ilişkilerimizi çok çok canlı tuttuysak geçmişte ailece görüşmelere varıncaya kadar biliyorsunuz sayın Esad ile biz bu görüşmeleri yaptık. Yarın olmaz diye bir şey kesinlikle mümkün değil, yine olur. Suriye'nin iç işlerine karışmak gibi bir derdimiz asla yok” dedi.
Türkiye muhalefetine göre hükümetin özellikle Suriye konusunda dış politikada ciddi bir duruşu yok ve uyguladığı politikada birçok çelişki var.
Hükümete yakın partiler yerel ve bölgesel siyasi durumun yeni bir boyuta ulaştığını, Ankara'nın Şam ve diğer komşularıyla ilişkilerini geliştirmesi gerektiğini söylüyor.
"Ankara Şam'la ilişkilerini geliştirmeli"
Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) Koordinatörü Alper Tan, Şam-Ankara ilişkilerine ilişkin başlayan tartışmalara ilişkin şunları söyledi:
"Özellikle 7 Ekim sonrasında yaşanan Gazze’de İsrail’e karşı başlatılan “Mescid-i Aksa Tufanı” operasyonu, bölgemizde ve dünyada yaşanan olaylar, müslüman ülkelerin temas halinde olması gerektiğini gösteriyor. Dolayısıyla Türkiye’nin Mısır'la ilişkilerini geliştirmesi gibi Şam ve diğer komşularımızla ilişkilerini geliştirmesi gerekiyor.”
Türkiye-Suriye ilişkilerinin temel sorunlarından biri de göçmenler meselesidir.
Erdoğan'ın açıklamalarının ardından Türkiye siyasetinde ve medyasında Suriyeli göçmenlerin dönüşüne ilişkin sesler yeniden yükselmeye başladı.
Mültecilerin geri dönüşü konusunda sivil toplum kuruluşları da çalışıyor ancak bu konunun çözümünü kolay görmüyorlar.
"Mülteciler geri döndürülemez"
İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (İGAM) Başkanı Metin Çorabatır konuya ilişkin şöyle konuştu:
“Şam ve Ankara yakınlaşsa bile bu yakınlaşmanın göçmenlerin geri dönüşüne yol açmaması gerekiyor. Çünkü göçmenlerin burada kalması düşmanlık gerektirmiyor. Uluslararası anlaşmalarda ve Cenevre Sözleşmesi’nin maddelerinde sığınma hakkı açıkça belirtiliyor.”
Türkiye ve Suriye yetkilileri bir süredir görüşmeler yapıyor. Ancak görüşmelerin Erdoğan ile Beşar Esad'ın doğrudan el sıkışıp masaya oturmaları aşamasına gelip gelemeyeceği henüz belli değil.