Van’da 60 yıl önce 2 Laz köyü kuruldu; Van'da ‘Laz’, Trabzon'a ‘Kürt’ diyorlar
Erbil (Rûdaw) - 1965 yılında Van’ın 2 köyüne 160 Laz ailesi yerleştirildi. Onlar kendi deyimiyle Van'da "Laz", Trabzon'a gittiklerinde ise "Kürt" oluyorlar.
Van'ın Özalp ilçesinde nüfusu Lazlardan oluşan iki köy olduğu çoğu kişi duymamış olabilir.
Lazlar, Karadeniz bölgesine yaşayan, kendilerine özgü bir dile sahip olan ancak artık çoğunun kendisini Türk saydığı bir halk.
1965’te hükümet, Trabzon'daki sel felaketinden sonra bazı Laz aileleri Özalp’ın iki köyüne yerleştirmiş.
80 yaşındaki Nedime Baldacı köye geldiğinde 21 yaşında olduğunu söylüyor. Baldacı’nın 6 çocuğu orada doğmuş ve eşi ölmüş ve defnedilmiş. Şimdi göç günlerini hatırladıkça gözleri doluyor.
Nedime Baldacı, Özalp’a nasıl yerleştiklerini şöyle anlattı:
"Orası bizim memleketimizdi, nasıl özlemeyiz. Gidip gelirdik ama gitmeyeli uzun zaman oldu. İki yıl önce kaynım öldü ve en son o zaman gitmiştik. Önceleri Kürtlerle bir araya gelmiyorduk, sonra gidip geldik. İhtiyacımız olduğunda işçi aldık. Tarlalarda işçi çalıştırırdık. Gidiş gelişler arttı. Bize bir zararları olmadı. Onlar iyi insanlar. Allah onlardan razı olsun."
1965 yılında Trabzon'un iki ilçesinde sel felaketi yaşandı. 460 kişiden oluşan 160 aile devlet tarafından Özalp’a nakledildi ve onlara orada iki köy inşa edildi.
"Burada hiçbir sorunumuz yok "
Köyün muhtarı Abdullah Korkmaz da şunları söyledi:
"Bizim için Kürtler ve Lazlar birdir. İnsan olsun yeter. Burada hiçbir sorunumuz yok. Bütün dostlarımız, komşularımız burada. Bizim onlarla bir sorunumuz yok. Biz Vanlıyız ve bizim için her yer Trabzon. Hiç önemi yok ve her yer aynı, ister doğu ister batı olsun, bizim için hiç fark etmez. Kürtler buralıdır. Biz de burada doğduk, burada büyüdük."
Yakup Baltacı isimli köylü ise; "Buraya ilk olarak rahmetli büyüklerimiz yerleşti. Bu bir devlet politikasıydı. Buradaki halk ile kaynaşalım diye getirildik. Aslında doğu insanı çok iyi. Aşımız birlikte kaynıyor. Hiçbir sorunumuz yok. İki gelinim Kürt, 2 kızımı da Kürtlere verdim ve onlar da Biruki aşiretinden. Durum bu” diye konuştu.
Emek ve Dönerdere iki Laz köyü. 60 yıl içinde bir kısmı Tranzon’a geri döndü ama çoğu burada kaldı ve çevredeki Kürt köyleriyle temas kurdu. Gençler birbirleriyle evlendi. Birçoğu Kürtçe öğrenmiş ve halinden memnun. Buraya geldiklerinde hükümet onlara ev başına yaklaşık 200 dönüm arazi verdi. Onlara göre Van halkı onlara "Laz" diyor ama Trabzon'a gittiklerinde halk onlara "Kürt" diyor.
"Allah’a şükür iyiyiz"
Köylülerden Mehmet Tunç da şunları anlattı:
"Burada doğdum, 43 yaşındayım. Hayatımızı burada geçirdik ve fazla bir kazancımız yok ama Allah’a şükür iyiyiz. 15 yıldır esnafım ve kimseyle sorunumuz yok. Kürtlerle alışverişimiz oluyor. Misafirperverdirler. Hiçbir sorunumuz yok. Birbirimize kız verip aldık.”
Van'ın her iki Laz köyü bir yandan atalarının köklerinden kapmamaya, onları unutmamaya çalışırken, diğer yandan Kürtlere karışıp Kürtleşiyor.