IRAK - Mahkeme, Kürdistan Bölgesi’nin petrol anlaşmalarını geçerli saydı
Erbil (Rûdaw) - Bağdat’taki Kerh (Bölge) Mahkemesi, uluslararası petrol şirketleri ile Kürdistan Bölgesi Hükümeti arasındaki sözleşmelerin hukuka uygun olduğuna karar verdi
Kürdistan Bölgesi’nde faaliyet gösteren uluslararası petrol şirketleri, Bağdat’ta bir süredir Kürdistan Bölgesi Hükümeti ile yaptıkları anlaşmalar konusunda yaşadıkları hukuki mücadeleyi kazandı.
Bağdat’taki Kerh Mahkemesi, Irak Petrol Bakanlığı'nın Kürdistan Bölgesi ile yapılan petrol anlaşmalarını geçersiz sayma talebini reddederek, önceki mahkemenin kararlarını iptal etti.
Iraqi Oil Report’un raporuna göre, Bağdat Kerh Mahkemesi’nin bu kararı ile Irak Petrol Bakanlığı'nın, Addax Petroleum, Dana Gas, DNO, Gazprom Neft, Genel Energy, Gulf Keystone, HKN Energy, Shamaran Petroleum ve Western Zagros gibi 9 uluslararası petrol şirketine karşı yürüttüğü hukuki süreç böylelikle son buldu.
Söz konusu anlaşmaların, Irak Yüksek Mahkemesi'nin Şubat 2022'de verdiği "geçersiz" kararına dayandırılmasına rağmen mahkeme, bu şirketlerle Kürdistan Bölgesi Hükümeti arasındaki anlaşmaların hukuki olduğuna karar verdi.
Mahkeme kararlarının detayları
Irak Petrol Bakanlığı, Mayıs 2022'de Kürdistan Bölgesi'nin petrol anlaşmalarını iptal etmek için yasal süreç başlatmıştı.
Bu adımlar çerçevesinde, Bağdat Kerh Mahkemesi Temmuz ve Ekim 2022'de, Addax Petroleum, Genel Energy, Gulf Keystone, HKN Energy, Shamaran Petroleum ve Western Zagros şirketler ile yapılan anlaşmaları iptal eden bir dizi karar almıştı. Ancak Dana Gas ve Gazprom Neft'e yönelik herhangi bir açık karar alınmamıştı.
Daha sonra Kürdistan Bölgesi'nin Doğal Kaynaklar Bakanlığı bu kararları temyize götürdü. Bu çerçevede Kerh Mahkemesi, Ağustos ve Eylül aylarında, önceki kararları reddederek anlaşmaların geçerli olduğuna hükmetti.
Bu kararlar üzerine Irak Petrol Bakanlığı tekrar temyize gitti ve 15 Aralık'ta görülen mahkemede bu konu bir kez daha ele alındı.
18 Aralık’ta Kerh Mahkemesi, her bir şirketle ilgili ayrı kararlar vererek Irak Petrol Bakanlığı’nın anlaşmaların geçersiz sayılması yönündeki taleplerini reddetti.
Mahkeme tarafından alınan karar belirli bir hukuki sorunu sonlandırsa da karar, hükümetin ve federal kurumların Kürdistan Bölgesi'nin petrol sözleşmelerini destekleyeceği anlamına gelmiyor.
Çünkü sözleşmeler, Federal Yüksek Mahkeme tarafından geçersiz sayılan 2007 Kürdistan Bölgesi Yönetimi Petrol ve Gaz Yasasına dayanılarak yapıldı.
Bu karar göre petrol şirketlerinin Kürdistan Bölgesi'ndeki faaliyetlerinin tamamen güvence altına alındığı söylenemez.
Alınan kararla, Kürdistan Bölgesi'nin petrol sözleşmeleri geçersiz ve hükümsüz sayılmasa da Irak Petrol Bakanlığı sözleşmelerinin, Irak yasalarına uymadığı gerekçesiyle hukuki olmadığına karar verebilir.
18 Aralık’taki mahkeme kararı, Kürdistan Bölgesi’nden Türkiye’ye petrol ihracatını yeniden başlatmaya yönelik siyasi çabalarla eş zamanlı olarak alındı.
Irak Hükümeti bütçe yasa tasarısında değişiklikler yaptı
Irak hükümeti, Kasım ayında bütçede bazı değişiklikler yaparak, Kürdistan Bölgesi'nde çalışan şirketlere tazminat ödenmesini ve varil başına maliyetin 16 dolar olarak belirlenmesini onaylamıştı.
Ardından Irak hükümeti, Kürdistan Bölgesi'nden çıkarılan her varil petrolün üretimi ile taşma maliyetinin yaklaşık 10 dolar arttırmayı öngören tasarıyı Irak Parlamentosuna göndermişti.
Söz konusu tasarının parlamentodaki ilk oturumu tamamlandı. Ancak meclisin tatile girmesi nedeniyle tasarının güvenoyu alması gelecek aya ertelendi.