Neçirvan Barzani: Irak’ın yönetim biçimi gerçekte ve fiilen federal olmalı

Bağdat (Rûdaw) – Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, “Irak’ın yönetim biçimi gerçekte ve fiilen federal olmalı ki bu Irak halkının tarihinin en referandumda oy birliği ile kabul ettiği anayasanın temelidir” dedi.

Başkan Neçirvan Barzani, Şii lider Seyid Muhammed Bakır El-Hekim anısına Bağdat’ta düzenlenen Mihrap Şehitleri Günü törenine katıldı.

Burada bir konuşma yapan Barzani, El-Hekim ve ona yönelik düzenlenen bombalı saldırıda yaşamını yitirenleri andı, El-Hekim’in Kürdistan halkı ve mücadelesinde saygıdeğer bir kişilik olarak hatılandığını belirtti.

Seyyid Muhammed Bakır el-Hekim'in, Kürdistan Kurtuluş Hareketi nezdinde büyük saygınlığa sahip olduğunu vurgulayan Barzani, “Çünkü o, Irak'taki İslami Direniş Hareketi'nin ana kurucularından biri olarak yıllarca süren mücadele boyunca tüm güçleri bir araya getirmeye inandı” dedi.

Barzani, şunları kaydetti:

“1986'da Tahran'da düzenlenen Irak Halk Zaferi Kongresi'nde babam İdris Barzani ile birlikte Kürtlerin, Şiilerin, diğer partilerin ve Irak’taki tüm toplulukların dayanışmasını güçlendirdiler. Seyyid Muhammed Bakır El Hekim'in Başkan Mesud Barzani ve Başkan Mam Celal ile olan güçlü ilişkisi, Irak halkını, Irak muhalefetinin birliği konusunda memnun etmiş ve uluslararası toplumun diktatörlüğe karşı Irak halkına, muhalefete destek vermesine yol açmıştır.

Taraflar arasındaki bu güçlü bağlar, Irak muhalefetinin 2002 Londra Kongresi'nde ve Şubat 2003 Selahattin Kongresi'nde diktatörlük sonrası dönem için tüm toplulukların haklarının güvence altına alınması ve Irak'ın federal sistemle yönetilmesi temelinde birleşik bir söylem ve program belirlemesine yol açtı. 

Irak'ın büyük mücahidi ve Mihrap şehidi Seyyid Muhammed Bakır el-Hekim, şeriat, felsefe ve ekonomi alanlarında tüm milletlere ve dinlere açık fikirli Iraklı alimlerden biriydi. Liderlerin bilgeliği her zaman etnik ve dini çatışmalardan kaçınmamızı sağlar, ilişki ve birlikte yaşam köprülerini güçlendirir.

Kürdistan Devrimi lideri merhum Molla Mustafa Barzani'nin Necef dini otoriteleri ile olan ilişkisi, İmam Seyyid Muhsin el-Hekim'in mazlum Kürt halkına tam destek vermesine yol açtı ve 1965'te Peşmerge ile Kürtlere karşı çatışmayı haram kılan bir fetva yayınladı. 1974'te Irak’ın büyük şehidi Ayetullah Muhammed Bakır es-Sadr da, Kürtlere karşı savaşı haramn kılan bu fetvayı tekrarladı.

Aynı şekilde Ayetullah Seyyid Ali es-Sistani de Irak’ta tümn topluluklara hakkını veren anayasaya destekledi. Irak anayasasında tüm tarafların federal bir çerçevede birlikte yaşaması fikir birliği ile kabul edildi.”

“Irak’ta tüm toplulukların hakları anayasaya göre güvence altına alınmalı”

Diktatörlük ve zulmün üstesinden gelmek için tüm tarafların güven inşası ve ortak mücadelesinin bir sonucu olarak, tüm Irak ulusları ve toplulukları arasında sevgi yaratıldıpını belirten Neçirvan Barzani, “Bu işbirliğinden dolayı, Irak'ta bütün toplumların haklarının eşit olarak sağlanması temelinde, bütün toplumlar arasında birliği sağlayan bir anayasa yazdık. Bu anayasa, Irak'taki tüm toplumlar arasında siyasi ve sosyal bir sözleşmedir, şu an olduğu gibi göz ardı edilmemelidir, tam olarak uygulanmalı ki halk kendisini Irak'taki siyasi süreçten uzak görmesin. Irak’ta tüm toplulukların hakları anayasaya göre güvence altına alınmalı. Irak’ın yönetim biçimi gerçekte ve fiilen federal olmalı ki bu Irak halkının tarihinin en referandumda oy birliği ile kabul ettiği anayasanın temelidir” ifadelerini kullandı.

Kürdistan Bölgesi olarak, anayasanın uygulanması temelinde Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'ye desteklerini yineleyen Barzani, taraflar arasındaki anlaşması hükümlerinin yakında hayata geçeceğini umduklarını kaydetti.

Sudani’nin Erbil-Bağdat arasında süregelen sorunların çözümü için çabaladığını aktaran Barzani, “Sudani, başta ordu olmak üzere Irak’lı tüm oluşumların tüm devlet kurumlarında görev alması için çalışıyor” diye belirtti.

Barzani, Bağdat’ın tüm vatandaşlara eşit hizmet götürmesi ve tüm kesimleri kapsaması durumunda Irak’ın çok güçleneceğini ve bölgedeki konumunun da çok daha güçlü olacağını kaydederek “Hepimiz birlikte güçlü olabiliriz ve Irak’ın pozisyonunu birlikte güçlendirebiliriz” diye konuştu.

Kürdistan Bölgesi’nin, Irak’ın en zor durumunda bile huzur kaynağı olduğunu dile getiren Başkan Neçirvan Barzani, “IŞİD savaşı sebebiyle Irak’ın faklı bölgelerinden gelen ve hiçbir sorunla karşılaşmayan 2 milyon 800 bin göçmene ev sahipliği yaptığımız için gururluyuz” diye konuştu.

Irak halkının, sorunları çözme taraftarı olduğunu ve Anayasa’yı uygulamak için olumlu bir zemin olduğunu belirten Barzani, “Zor zamanlarda birbirimize destek çıkmalıyız ve kaydettiğimiz tüm ilerlemeler de iş birliğimiz sonucunda ortaya çıktı” dedi.

“Birbirimizi rakip olarak görmemeliyiz” diyen Barzani “Birbirimizi tamamlıyoruz, iş birliği ruhuyla beraber çalışmalıyız” ifadelerini kullandı.

Dünya genelinde yayılan bir arada yaşama kültürüne dikkat çeken Barzani, “Çok-ulusluluk, çok-dinlilik ve çok-mezheplilik Irak için zayıflığın göstergesi değil, akisne Irak’ın gücünün temelidir” diye konuştu.

Kürdistan Bölgesi’nde Kürt, Süryani, Ermeni, Türkmen, Keldani ve Arapları’ın yanı sıra 40’ı aşkın milletin bir arada ve huzur içinde yaşadığını aktaran Barzani, “Bu hepimiz için büyük bir gurur kaynağıdır” dedi.

Barzani, tüm Iraklıların eşitlik temelinde birlikte yaşama arzusunda olduğunu söyleyerek “Bundan dolayı Iraklıların bu arzusu pratiğe dönüştürülmeli” ifadesini kullandı.  

Barzani, konuşmasını Seyid Muhammed Bakır El-Hekim’i tekrar anarak tamamladı.

1939'de Irak'ın Necef şehrinde dünyaya gelen El-Hekim, 2003’te Necef'te İmam Ali Camii'nin yanındaki bir patlamada hayatını kaybetmişti.

Patlamada El-Hekim’in yanı sıra en az 80 kişi yaşamını yitirmişti. Saldırıda hedef alınan Seyid Muhammed Bakır El-Hekim, Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi başkanıydı.