İRAN - 'Gölge adam' lakaplı Muhammed Muhbir yeni bir sınavla karşı karşıya

22-05-2024
Muhammed Muhbir
Muhammed Muhbir
Etiketler İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Helikopter kazası Muhammed Muhbir
A+ A-

Erbil (Rûdaw) - Binlerce İranlı, bir helikoter kazasında hayatını kaybeden Cumhurbaşkanı  İbrahim Reisi ve diğer yetkililer için düzenlenen veda törenine katılmak üzere Kum kentine aktı. İnsanlar bir sınavla karşı karşıya olan ülkeleri için yeni bir cumhurbaşkanı belirlenmesini bekliyor.

Washington'daki Orta Doğu Enstitüsü'nün İran İşleri Programı Başkanı Alex Vatanka şunları söyledi:

 "Kısa vadede büyük bir değişiklik olmayacağını düşünüyorum. Özellikle Batı'nın ve muhalefetin baktığı önemli konularda; Kadın hakları meselesi, nükleer program ve İran'ın bölgedeki gündemi. Dolayısıyla bu konuların aynı şekilde devam edeceğini düşünüyorum.”

İran’ın karşı karşıya olduğu sınavı bu dönemde  verecek olan kişi geçici olarak cumhurbaşkanlığına atanan Muhammed Muhbir. 2021'den bu yana İbrahim Reisi'nin birinci yardımcısı olan Muhammed Muhbir,  sessiz kişiliği ile "gölge adam"  lakabıyla anılıyor.

Muhbir, 1955 yılında Huzistan eyaletinde doğdu ve 14 yıl boyunca İmam Tarikatı Yürütme Merkezi'nin başkanlığını yaptı. Biri uluslararası hukukta, diğeri yönetim olmak üzere İki doktora derecesine sahip.

Muhammed Muhbir'in, ülke anayasasının 50 gün içinde gerektirdiği yeni cumhurbaşkanı seçilene kadar geçici olarak ülkeyi yönetmesi bekleniyor.

Muhbir açıklamasında "Bu hepimiz için ciddi ve istenmeyen, derin üzüntü uyandıran bir olaydır ancak ülkenin yönetilmesi ve devletin günlük işlerinin sürdürülmesi açısından halkın hiçbir engel olmayacağından emin olması gerekir" dedi.

Dini lider Hamaney, Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir'in ülkenin yürütme organından sorumlu olduğunu ve Reisi'nin ölümünün ardından seçimlerin yapılması için en fazla 50 günlük bir süresi olduğunu söyledi.

Yine IRNA'nın aktardığına göre Ali Bagheri Kani de dışişleri bakanlığına vekaleten atandı.

İran Seçim Merkezi Sözcüsü Mohsen İslami, 14. cumhurbaşkanlığı seçiminin yapılacağı tarih olarak 28 Haziran'ın Koruma Konseyi'ne önerildiğini söyledi.

Önerilen bu tarihe göre adaylar için son kayıt tarihi 28 Mayıs olacak.

Muhammed Muhbir kimdir?

1 Eylül 1955’te doğan Muhbir, Reisi gibi tüm devlet meselelerinde son sözü söyleyen İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e yakın bir isim. Muhbir, Reisi 2021’de cumhurbaşkanı seçildiğinde 1. Cumhurbaşkanı Yardımcısı oldu, hâlen de bu görevi üstleniyor.

Muhbir, Meclis Başkanı ve Yargı Erki Başkanı ile birlikte cumhurbaşkanının ölümünden sonraki 50 gün içerisinde yeni bir cumhurbaşkanlığı seçimi düzenlemeden sorumlu üç kişilik konseyin bir parçası.

Reuters’a konuşan kaynaklar, Muhbir’in ekim ayında Rusya’nın başkenti Moskova’yı ziyaret eden ve Rus ordusuna daha fazla insansız hava aracı göndermeyi kabul eden İranlı yetkililerden biri olduğunu söyledi. Rusya’yı ziyaret eden ekipte, İran Devrim Muhafızları’ndan iki üst düzey yetkili ve Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nden bir yetkili de bulunuyordu.

Muhbir, daha önce İran’ın dini lideri Hamaney’e bağlı bir yatırım fonu olan Setad’ın başkanıydı. 2010 yılında Avrupa Birliği (AB), Muhbir’i “nükleer veya balistik füze faaliyetlerine” karıştığı iddiasıyla yaptırım uyguladığı kişi ve kuruluşlar listesine dahil etti. Muhbir, 2 yıl sonra bu listeden çıkarıldı.

2013 yılında ABD Hazine Bakanlığı Setad’ı ve yönettiği 37 şirketi yaptırım uygulanan kuruluşlar listesine ekledi.

Setad Ejraiye Farmane Hazrate Emam, veya kısaca Setad, İran’da oldukça etkili bir kuruluş. Tam adı “Emam’ın Emrini Yerine Getirme Merkezi” ve İslam Cumhuriyeti’nin kurucusu Ayetullah Ruhullah Humeyni’nin emriyle 1989 yılında kurulmuştur.

Setad’ın başlıca görevi, 1979 İslam Devrimi’nin ardından terk edilmiş veya sahipsiz kalan mülkleri yönetmek ve bu mülklerin satışından elde edilen gelirleri hayır işlerine yönlendirmektir.

Setad, zamanla İran ekonomisinde önemli bir oyuncu haline gelmiş ve büyük bir yatırım fonu olarak faaliyet göstermeye başlamıştır. Setad’ın varlıkları, gayrimenkuller, şirketler ve diğer yatırımlar dahil olmak üzere geniş bir yelpazeye yayılmıştır. Setad, hem mali kaynakları hem de stratejik önemi nedeniyle uluslararası alanda da dikkat çekmekte.

 

 

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli