İran sandık başında: Halkın seçimlere ilgisi zayıf
Haber Merkezi – İran'da 12. Dönem Milletvekilliği ve İran liderini seçme, denetleme ve azletme yetkisine sahip Uzmanlar Meclisi seçimleri için oy verme süreci başladı.
Ülkenin dört bir yanındaki 50 binden fazla merkezde kurulan sandıklarda yerel saatle 08.00 itibarıyla seçmenler oy vermeye başladı.
İran lideri Ali Hamaney, oyunu başkent Tahran'daki İmam Humeyni Hüseyniyesi'nde kullandı.
İran Meclisinde bulunan 290 sandalye için ülke genelinde 15 binden fazla aday yarışırken Uzmanlar Meclisindeki 88 sandalye için ise 144 aday seçimlere katılıyor.
Ülkede, milletvekili seçimleri dört yılda bir, Uzmanlar Meclisi seçimleri ise sekiz yılda bir gerçekleştiriliyor.
Petrol ve doğal gaz rezervleri açısından dünyanın en zengin ülkelerinden olan ancak dış yaptırımlar nedeniyle ekonomik krizin pençesinde bulunan 87 milyon nüfuslu ülkede yaklaşık 61 milyon kayıtlı seçmen bulunuyor.
Oy pusulaları çoğunlukla elle sayılacağından nihai sonuçların üç gün boyunca açıklanması beklenmiyor. Ancak kısmi sonuçlar daha erken ilan edilebilir.
İran Anayasası, dini azınlıklar için parlamentoda beş sandalye ayrılmasını zorunlu kılıyor.
İran Parlamentosu, Hamaney tarafından belirlenen dış ilişkiler ve nükleer gelişmeler gibi alanlarda politika belirlemiyor.
Analistlere göre sertlik yanlılarının parlamentodaki hakimiyetlerini sürdürmesi öngörülüyor.
Halkın ilgisi zayıf
İran'da 2004 yılından beri Parlamento'da muhafazakarlar çoğunlukta, bunun değişmesi beklenmiyor.
Önceki seçimlerde reform yanlısı cephe, adayların yarışa girmesi ve insanların sandığa gitmesi için teşvikte bulunuyordu.
Ancak bu seçimlerde ilk defa “anlamı olmayan, rekabetin bulunmadığı, adaletsiz ve etkisiz” seçimlerin bir parçası olmayı reddediyorlar.
Sosyal özgürlükler ve ekonomi anlamında seçimlerin çok büyük bir rolü yok; bu konularda son kararı hep İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney veriyor.
2020 yılında seçimlere katılım oranı (Yüzde 42) rekor düzeyde düşük kalmıştı . Önceki seçimlerde ise katılım oranı genelde yüzde 50’nin üzerindeydi. Katılım oranının en yüksek olduğu (Yüzde 62) seçim 2016'da yapılmıştı.
2021’de yapılan son seçimlerde ise katılım oranı yüzde 49'du. Seçimlerde İran'ın tarihinde ilk kez 3,7 milyon oy geçersiz sayılmıştı.
Ülkede 2017 ve 2019’daki protesto gösterileri şiddetli şekilde bastırılmıştı.