Ürdün 'Bağdat II’ye ev sahipliği yapıyor, Macron da konferansta
Haber Merkezi - Ürdün bugün, özellikle komşu Irak'taki bölgesel krizlerin çözümüne yardımcı olmayı uman bölgesel ve uluslararası oyuncuları bir araya getiren "Bağdat İşbirliği ve Ortaklık Konferansı"na (Bağdat II) ev sahipliği yapıyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Avrupa Birliği'nden yetkilileri ve Irak Başbakanı Şiya el-Sudani’nin de katıldığı konferans (Bağdat II), Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un girişimiyle Irak'ın başkentinde geçen yıl Ağustos 2021’de düzenlenen zirvenin ikincisi oluyor.
Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar, Bahreyn, Umman, Türkiye ve İran katılımcı ülkeler arasında yer alıyor.
Fransa cumhurbaşkanlığı konferansla ilgili yaptığı açıklamada, Lut Gölü kıyısındaki Sweimeh'de düzenlenen zirvenin "Irak'ın istikrarı, güvenliği ve refahına destek" sağlamayı amaçladığı belirtilerek, bunun "tüm bölgeye" fayda sağlamasının umulduğu kaydedildi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, Irak'ın dış güçler tarafından dikte edilmeyen bir yolu seçmesine izin verilmesi çağrısında bulundu. Macron, "Dışarıdan dikte edilecek bir hegemonya biçiminin yanlış olduğunu” söyledi.
Konferans, bölgedeki birçok ülke huzursuzluk içindeyken gerçekleşiyor.
Suriye, bir savaş alanı olmaya devam ediyor. Lübnan ise, ekonomik ve siyasi bir bataklığa saplanmış durumda.
İran, 22 yaşındaki Kürt kızı Jina (Mahsa) Emini'nin gözaltında tutulduğu 16 Eylül'de öldürülmesinin yol açtığı halk gösterilerini üç aydan fazla bir süredir uğraşıyor.
Toplantıya, 2015 İran nükleer anlaşmasını yeniden canlandırmayı amaçlayan müzakerelere arabuluculuk yapan AB'nin üst düzey diplomatı Josep Borrell de katılıyor.
Borrell, zirvenin resmi lansmanı öncesinde İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Amir-Abdullahiyan ile bir araya geldi.
Avrupalı diplomat, toplantının İran-AB ilişkilerinin bozulduğu bir dönemde gerekli olduğunu ve iletişimi açık tutmayı kabul ettiklerini attığı twette söyledi.
“Kimse mucize beklemiyor”
Bağdat II, Irak'ın yeni Başbakanı Muhammed Şiya el-Sudani, İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ve Türkiye ile Suudi Arabistan'dan heyetleri de ağırlayacak.
Yakın Doğu ve Körfez Askeri Analiz Enstitüsü müdürü Riad Kahwaji, "Bu zirvenin büyük hedefleri var ama kimse mucize beklemiyor" dedi.
Kahwaji, "İran'la Batılılar adına diyaloğu sürdürmesi ve özellikle de Viyana nükleer müzakereleri çıkmazda olduğu için Fransa'nın arabuluculuk rolünün çok önemli olduğunu söyledi.
Dubai merkezli analist, "Irak'tan Suriye'ye, Lübnan ve Yemen'e kadar bölgedeki krizlerde merkezi bir rol oynayan Tahran'ın uzlaşma eğilimini" ölçmek gerektiğini söyledi.
Kahwaji, İran'ın Rusya'ya insansız hava araçları tedarik ederek Rusya - Ukrayna savaşına müdahil olmasının tartışmaları daha da karmaşık hale getirdiğini söyledi.
Tahran, 2016'dan beri diplomatik ilişkisi olmayan bölgesel rakibi Suudi Arabistan'ı protestolar şiddetlenirken İran'da huzursuzluk çıkarmakla suçladı.
İran Dışişleri Nakanı Emir-Abdullahiyan, zirve öncesinde Tahran'ın "Suudi tarafı ne zaman hazır olursa" Riyad ile "normal ilişkilere dönmeye" hazır olduğunu söyledi.
Bı konferans, İran'a selefi Mustafa el-Kazimi’den daha yakın olduğu düşünülen, Irak Başbakanı Sudani'nin ilk büyük uluslararası toplantısı olacak.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nde misafir akademisyen olan Hamza Hadad, 2021'deki ilk zirvenin, Kazımi’nin "komşu liderleri, özellikle de Körfez ülkelerini Bağdat'ta toplayabileceğini" gösterdiğine izin vermeyi amaçladığına inanıyor.
"Sanırım bu sefer hem Iraklılar hem de Iraklı olmayanlar bu konferanstan daha ciddi bir gündem çıkmasını isteyeceklerdir" diye ekledi.
Toplantıda ayrıca küresel ısınma, gıda güvenliği, su kaynakları ve enerji işbirliği gibi konuların ele alınması bekleniyordu.
Paris'e göre Macron, "terörle mücadelede müttefiki" olan Ürdün Kralı II. Abdullah ile de görüşecek.