Erbil (Rûdaw) – Uluslararası Kriz Grubu Başkanı Konfort Aero, Rûdaw’a verdiği röportjda, “İran, ekonomik kriz ve iç baskılarla zayıfladı” dedi. Suriye için yaptırımların kaldırılması gerektiğini vurgulayan Aero, “İsrail zayıf bir Suriye’den güçlenmez. Diplomasi için fırsat var, ancak samimiyet ve gerçekçi talepler şart” diye konuştu.
Rûdaw TV’de yayınlanan “Rûdawî Emro” emro programında Nwêner Fatih’in sorularını yanıtlayan Konfort Aero Ortadoğu’daki güncel gelişmeleri ve özellikle İran ile Suriye’deki değişimleri değerlendirdi.
Aero, İran’ın hem iç politikada hem de bölgedeki etkisinde ciddi bir zayıflama yaşadığını belirterek, bu durumun diplomatik fırsatlar yaratabileceğini vurguladı.
İran’ın zayıflığı ve diplomasi fırsatları
Konfort Aero, İran’ın ekonomik sorunlar, iç baskılar ve bölgedeki vekil ağlarının gerilemesi nedeniyle geçmişteki gücünden uzak olduğunu belirtti.
“Şu anki İran, Ekim 2023’teki saldırılardan önceki İran değil. Hem iç hem de dış politikada tamamen zayıfladı” diyen Aero, bu durumun ABD ile İran arasındaki nükleer görüşmeler için bir zemin oluşturabileceğini söyledi.
Ancak Aeor, görüşmelerin başarısı için her iki tarafın da samimi olması ve gerçekçi taleplerde bulunması gerektiğini vurguladı.
Uluslararası Kriz Grubu Başkanı, ABD’nin nükleer programın ötesinde, İran’ın füze programı ve bölgesel etkisini de görüşmelere dahil etmeye çalıştığını belirtti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer anlaşmaya karşı geçmişteki eleştirilerine rağmen, ikinci döneminde daha iyi bir anlaşma arayışında olduğunu ifade eden Aero, Trump’ın İranlı mevkidaşına yazdığı mektubun ve savaş istemediğine dair net mesajlarının olumlu işaretler olduğunu söyledi.
Konfort Aero, “Eğer gerçekçi olmayan hedefler koyarsanız veya İran’ın başına silah dayarsanız, görüşmeler başarısız olur. Diplomasi, iki tarafın da masada oturabileceği bir ortam gerektirir” ifadelerini kullandı.
Suriye’de yeni dönem ve yaptırımların kaldırılması
Suriye’deki yeni yönetim ve lider Ahmed Şara’nın karşılaştığı zorluklara da değinen Aero, yaptırımların kaldırılmasının acil bir ihtiyaç olduğunu belirtti.
“Suriye’nin istikrarlı bir geleceğe sahip olabilmesi için memur maaşlarının ödenmesi, ordunun desteklenmesi ve halkın temel ihtiyaçlarının karşılanması gerekiyor. Eski rejim için konulan yaptırımlara devam edilemez” diyen Aero, ABD ve Avrupa ülkelerinin bu konuda olumlu adımlar attığını, örneğin ABD’nin genel lisanslar vermeye başladığını ve Suriye ile mektup teatisi gerçekleştirdiğini aktardı.
Aero, Ahmed Şara’nın pragmatist bir yaklaşım sergileyerek Batı ile ilişkileri güçlendirmeye çalıştığını belirtti.
Ancak, Şara’nın hâlâ “terörist” olarak sınıflandırılmasının bir engel oluşturduğunu ifade eden Aero, bu durumun değişebileceğini ve Şara’nın eylemlerinin yakından izlenmesi gerektiğini söyledi.
Uluslararası Kriz Grubu Başkanı, “Suriye’ye başarısız olacak şekilde davranmamalıyız. Taleplerimiz net olmalı, ancak bu bir fırsat ve bu fırsatı değerlendirmeliyiz” dedi.
İsrail’in Suriye politikası ve bölgesel istikrar
Aero, İsrail’in Suriye’yi zayıf ve bölünmüş bir ülke olarak görme arzusunun bölgesel istikrara zarar verebileceği uyarısında bulundu.
“Zayıf bir Suriye, İsrail’in güçleneceği anlamına gelmez. İstikrarlı bir Suriye, hem bölge hem de İsrail için faydalıdır” diyen Aero, Türkiye ve bazı Arap ülkelerinin güçlü ve birleşik bir Suriye istediğini, ancak İsrail’in bu hedefe ters düştüğünü belirtti.
Aero, Suriye’nin komşularının farklı vizyonlarının, ülkeyi tehlikeli bir duruma sokabileceğini vurguladı.
Suriye’deki yeni yönetimin İsrail ve ABD’ye savaş istemediğine dair mesajlar verdiğini aktaran Aero, bölgesel aktörler arasında koordinasyon sağlanmasının önemine dikkat çekti.
Konfort Aero “Lübnan’da, İran’da ve Gazze’de yaşananlar, daha fazla gerilimin bölgeye zarar vereceğini gösteriyor. Yeni yönetim ve Dürzi toplumu da savaş istemiyor” şeklindekonuştu.
Gazze ve ateşkes çağrısı
Gazze’deki duruma da değinen Aero, ABD Başkanı Trump’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı son görüşmede ateşkes mesajı verdiğini ve İran’la bir anlaşma için İsrail’in engel oluşturmasını istemediğini belirtti.
Konfort Aero, Batı Şeria’daki artan işgal ve Gazze’deki insani krizin, gerilimi artırabileceği uyarısında bulundu.
“Hükümet içindeki bazı taraflar, Gazze halkını tamamen bölgeden silmek istiyor. Bölgenin buna izin vermemesi kritik” diyen Aero, Gazze halkının kendi topraklarından sürülmesinin engellenmesi gerektiğini vurguladı.
Konfort Aero, Ortadoğu’nun hassas bir dönemden geçtiğini ve diplomasinin tüm taraflar için en iyi yol olduğunu belirtti.
Aero “Diplomasi, tek elle alkış çalmaz. Baskı önemli, ancak anlaşma isteniyorsa, her iki tarafın da birbirini anlaması gerekir” şeklinde konuştu.
İran’ın zayıflığı, Suriye’deki yeni yönetim ve Gazze’deki krizin, bölgesel aktörlerin işbirliği yapmasını gerektirdiğini vurgulayan Aero, istikrarlı bir Ortadoğu için tüm tarafların gerçekçi ve yapıcı adımlar atması gerektiğini sözlerine ekledi.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın