BAE ile İsrail arasında tarihi ‘barış’ anlaşması
Haber Merkezi – ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri'nin ilişkileri "tamamen normalleştirmek" için bir anlaşma imzaladıklarını duyurdu.
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve Birleşik Arap Emirlikleri Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed'in bugün bir görüşme gerçekleştirdiklerini ve ikili ilişkilerin tamamen normalleştirilmesi konusunda uzlaşmaya vardıklarını söyledi.
Trump, bu kararı 'tarihi diplomatik bir dönüm noktası' olarak nitelendirdi.
Anlaşmanın içeriği
Anlaşma kapsamında İsrail'in Batı Şeria'daki bazı bölgeleri ilhak etme planını askıya aldığı açıklandı.
Açıklamada, İsrail ve BAE heyetlerinin yatırım, turizm, doğrudan uçuşların başlaması, güvenlik, iletişim, teknoloji, enerji, sağlık, kültür, çevre, karşılıklı olarak büyükelçiliklerin açılması ve diğer konularda ikili anlaşmalar imzalamak üzere önümüzdeki haftalarda bir araya gelecekleri belirtildi.
ABD, İsrail ve BAE'nin ortak sıkıntılarla mücadele ettikleri açıklamada bugün sağlanan bu "tarihi kazanımdan" üç ülkenin de fayda sağlayacağı vurgulandı.
Açıklamada, "Bu diplomatik dönüm noktasının sonucunda ve BAE'nin desteğiyle Trump'ın da talebi üzerine, İsrail, Başkan'ın (Orta Doğu'da) Barış İçin Vizyon planında tanımlanan bölgelerde egemenliğini ilan etmeyi durdurmayı ve Arap ve Müslüman dünyasındaki diğer ülkelerle de ilişkilerini geliştirmeye odaklanmayı kabul etti. ABD, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri, diğer ülkelerle de benzer diplomatik kazanımların mümkün olduğundan emin ve bu amaca ulaşmak için de birlikte çalışacaklar" denildi.
Tarafların İsrail-Filistin çatışmasına adil, kapsamlı ve kalıcı bir çözüm bulunması için gösterdikleri çabalara devam edileceği vurgulanan açıklamada, "Barış İçin Vizyon belgesinde belirtildiği gibi, barış içinde gelen tüm Müslümanlar El Aksa Cami'ni ziyaret edebilecek ve burada ibadet edebilecekler ve Kudüs'ün diğer tüm kutsal mekanları, her inançtan barışçıl ibadet edenlere açık olacak" denildi.
Trump sosyal medyadan duyurdu
Trump, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, üç ülkenin anlaşmaya ilişkin ortak açıklamasını da paylaştı.
Daha sonra Beyaz Saray'daki Oval Ofis'te açıklama yapan Trump,"Herkes bunun imkansız olduğunu söylüyordu. 49 yılın ardından İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri diplomatik ilişkilerini tamamen normalleştirecek. Karşılıklı elçilik açacaklar ve sınırın ötesi işbirliğine başlayacaklar" dedi.
Trump, gelecek haftalarda Beyaz Saray'da İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri heyetlerinin de yer aldığı bir imza töreni düzenleneceğini sözlerine ekledi.
Joint Statement of the United States, the State of Israel, and the United Arab Emirates pic.twitter.com/oVyjLxf0jd
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) August 13, 2020
Netanyahu ve Prens Muhammed’den ilk açıklama
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da sosyal medya hesabından yapıtığı açıklamada ABD Başkanı Trump'ın duyurduğu gelişmeyi "tarihi bir gün" olarak niteledi.
Netanyahu ayrıca, yerel saat ile 20:00'de geniş bir açıklama yapacağını kaydetti.
יום היסטורי 🇮🇱 https://t.co/4mD6DzoTvE
— Benjamin Netanyahu (@netanyahu) August 13, 2020
BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed Al Nahyan da Twitter hesabından yaptığı açıklamada “Başkan Trump ve Başbakan Netanyahu ile yaptığımız telefon görüşmesinde, İsrail’in Filistin topraklarını ilhak etmeyi durdurması konusunda bir anlaşmaya varıldı. BAE ve İsrail ayrıca, işbirliği yapma ve ikili ilişkilerin tesisine yönelik bir yol haritasının belirlenmesi konularında mutabakata vardı” dedi.
Böylece Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail ile diplomatik ilişki kuran ilk Körfez ve üçüncü Arap ülkesi oldu.
During a call with President Trump and Prime Minister Netanyahu, an agreement was reached to stop further Israeli annexation of Palestinian territories. The UAE and Israel also agreed to cooperation and setting a roadmap towards establishing a bilateral relationship.
— محمد بن زايد (@MohamedBinZayed) August 13, 2020
Hamas ve Fatih Hareketi'nden tepki
Anlaşmanın duyurulmasının hemen ardından Hamas'tan tepki geldi. Hamas sözcüsü, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Filistinlileri “arkadan bıçakladığını” söyledi.
Fetih Hareketi yönetimi ise iki ülkenin normalleşme anlaşmasının, BAE’nin Filistin davasına karşı dini, milli ve insani görevinden vazgeçmesi anlamına geldiğini açıkladı.
İki ülke arasında diplomatik ilişki yoktu
İki ülke arasında bu tarihe kadar herhangi bir resmi ilişki bulunmuyordu. BAE, 1948'de kurulan İsrail devletini resmen tanımıyordu.
BAE, ayrıca İsrail vatandaşlarının havaalanını transit uçuşlar için kullanmaları dışında ülkeye girişlerine izin vermiyordu.
Ancak son yıllarda iki ülke arasında bir yakınlaşma süreci başlamıştı.
2015 yılında İsrail, Abu Dabi'de bulunan Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kurumu'nda resmi diplomatik misyon açmıştı.