Haber Merkezi - Şekerin, bağımlılık gibi semptomlara sebep olması mümkün mü? Ya da şeker tüketimini aniden keserseniz yoksunluk belirtilerine maruz kalır mısınız?
Sürekli artan migren nöbetlerinin yanı sıra uykusuzluk, uyuşukluk… Sonunda, bütün bunlara sebep olan şekeri beslenme diyetimden çıkarmaya karar verdiğimde başıma gelen tam olarak buydu.
Çaya koyduğum şeker, “bir fincan şekere çay eklemelisin” diyen arkadaşlarımın şakasıydı. Buna rağmen muzdarip olduğum uykusuzluk problemimin tükettiğim şeker miktarıya bir ilgisi olmasını beklemiyordum fakat uyku sorunun sebeplerini araştırdığımda aşırı şeker tüketimi ile uyuşukluk, depresyon ve uykusuzluk arasında bağlantı buldum.
Sonunda, şeker tüketimini birden kesmeye karar verdim fakat kararım dolayısıyla yakalandığım belirtiler, yoksunluk belirtilerine çok benziyordu. İki hafta süren migren, mide bulantısı ve depresyon… Acaba gerçekten “şeker bağımlılığı” diye bir şey var mıydı?
Terim (şeker bağımlılığı), yüksek şeker içeriği nedeniyle tatlı gıdalara yönelik artan istek olarak tanımlanır.
Tunus'ta bariatrik ve endoskopik cerrahi danışmanı olan Dr. Ahmed Qirat, “Çalışmalar şeker bağımlılığının derecesini tanımlamakta çelişkilidir” diyor.
Bazı çalışmalar, şeker bağımlılığının gerçek ve uyuşturucu bağımlılığı ile aynı dereceye ulaştığını doğrularken, bazı çalışmalar sigara bağımlılığı ile karşılaştırıyor ve diğer bazı çalışmalar ise sadece şekerin tatlı tadına bağımlılık olduğunu öne sürüyor.
Ne kadar şeker tüketiyoruz?
Birleşik Krallık Sağlık Bakanlığı, tüketim ürünlerinde doğal olarak bulunan ve gıda ürünlerine sonradan eklenen şeker oranın her gün yiyecek ve içeceklerden aldığımız kalorinin yüzde 5’inden fazla olmamasını öneriyor.
Bu da yetişkinlerin, günde yaklaşık 7 küp şekere tekabül eden 30 gramdan fazla şeker tüketmemesi gerektiği anlamına geliyor. Yaşları 7 ile 10 arasında değişen çocuklarınsa yaklaşık 6 küp şekere denk gelen 24 gramdan fazla, yaşları 4 ile 6 arasında değişen çocukların da yaklaşık 5 küp şekere tekabül eden 19 gramdan fazla şeker tüketmemesi gerekiyor.
Yalnızca bir kutu kolanın yetişkinler için önerilen günlük limitten fazla 9 küp şeker içerebileceğini göz önünde bulundurun.
Dünya Sağlık Örgütü'nün bir raporu, Doğu Akdeniz ülkelerinin yaklaşık yarısında şeker tüketiminin kişi başına günde 70 gramı aştığını gösteriyor ve söz konusu bölge, küresel çapta şeker tüketiminde en hızlı büyümeyi gösterdi. Şeker tüketimindeki bu artış bölge sakinlerinin beslenme kalitesini önemli ölçüde azalttı.
Peki, zararlarından korkmalarına rağmen neden birçok kişi şeker tüketmeye devam ediyor?
Dr. Ahmet Qirat’a göre, şeker beyinde mutluluk hissinden sorumlu dopamin gibi hormonların salgılanmasına sebep olduğu için şekerin bilinçaltı üzerinde ödül almak gibi bir etkisi olur. Bu yüzden mutluluk hissine ihtiyaç duyan bireyler şeker tüketimine başvuruyor.
Qirat, yetersiz sıvı ve su tüketimi, egzersiz yapmama, baskı hissi ve gerginlik gibi faktörlerin, insanı enerji veren bir şeye dolayısıyla da şekere yönelttiğini de sözlerine ekledi.
İngiltere Sağlık Bakanlığı'na göre de, aşırı şeker tüketimi obeziteye yol açabiliyor. Bu da sırasıyla kalp hastalığı, kanser ve diyabet riskine yol açıyor.
Şeker yoksunluğunun belirtileri
Dr. Ahmet Qirat, belirtilerin şiddet ve süresinin kişinin sağlık durumuna ve bağımlılık derecesine göre değiştiğini söyledi. Ayrıca, “Şeker tüketimini aniden kestiklerinde mide bulantısı, yorgunluk, titreme, baş ağrısı ve uykusuzluğa maruz kalanlar da var” dedi. Bu bireyler depresyon gibi psikolojik belirtilerle de karşılaşabiliyor. Bundan dolayı da, şeker yoksunluğu semptomlarından kaçınmak için, şeker tüketimini bırakma kademeli olmalı ve sağlıklı çeşitli alternatiflere başvurulmalıdır.
Sağlıklı ve dengeli bir beslenme ve için şekeri azaltmak için tavsiyeler:
İngiltere Sağlık Bakanlığı, resmi internet sitesinde serbest şeker içeren yiyecek ve içeceklerin azaltılmasını, şekerli ve gazlı içecekler yerine su, süt ve şekersiz içeceklerin tercih edilmesini tavsiye etti.
Dr. Ahmet Qirat da, yeterli düzeyde su tüketimi, egzersiz yapma, sağlıklı bir beslenme rejimi ve psikolojik baskıya maruz kalmayı azaltmayı tavsiye etti. Qirat; şeker bağımlılarının, beslenme alışkanlıklarını düzenlemek ve şekeri sağlıklı bir şekilde bırakmalarına yardımcı olması için bir beslenme uzmanı ve beslenme davranış terapistine başvurabileceklerini de sözlerine ekledi. (Kaynak: BBC Arabic)
Yoksunluk sendromu: Bir ilaca ya da maddeye olan fizyolojik adaptasyon demektir. İlacın ya da maddenin yokluğunda, şiddetli krizlere neden olabilir. Bir veya birkaç kimyasal maddeye bağlı gelişen tolerans sonucu vücuda yerleşir ve bu maddenin eksikliğinde yoksunluk sendromu ortaya çıkar. (Vikipedi)
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın