Batmanlı aile tandır kültürünü İstanbul’a taşıdı

Heja Bagdu

İstanbul (Rûdaw) - Batman’ın Gercüş ilçesinden 20 yıl önce İstanbul’a göç eden Kadri ailesi memleketlerindeki tandır ekmeği kültürünü İstanbul’a taşıdı.

Tandır: binlerce yıldır insanlığın en temel tüketim gıdası olan ekmeğin pişirildiği topraktan yapılan fırınlara verilen isim.

Kürtler, yapımı için daha çok killi toprak kullanılan tandırları binlerce yıldır yaşadıkları coğrafyada kullanıyorlar. Bugün dahi yaşadıkları köylerde tandırlar başlıca ekmek pişirme araçlarıdır. Aslında sadece yaşadıkları yerlerde kalmamış tandır, onu beraberlerinde göç ettikleri yerlere de taşımayı ihmal etmemişler. İstanbul gibi bir metropolde dahi tandır kendisine bir yer edinebilmiş. Bunlardan biri de Batman tandır ekmeği. Batman’ın Gercüş ilçesinden gelen bir aile var ki köyde yapmış oldukları tandırı İstanbul’da da kullanmakta ve geleneksel köy ekmeğini bu büyük metropolde üretmekteler. Peki bu sıradışı fikir nasıl oluştu ve nasıl hayata geçti gelin hikayesini bu girişimci aileden dinleyelim.

Muhammet Kadri, “Biz aslen Batmanlıyız. Gercüş ilçesine bağlı Bınkelbe köyündeniz. Yaklaşık 20 yıldır da İstanbul’da yaşıyoruz. Kendi yaşadığımız yerlerden göçüp gelmişiz buralara. Tandır ekmeğine o kadar hasret kalmıştık ki kafamızda böyle bir proje fikri oluştu. Yaklaşık 3 yıldır tandır ekmeği yapıyoruz. Burada 2 fırınımız var. Halkımız da bundan oldukça memnun. Demek istediğim burada böyle bir imkan sunmamız onları çok memnun etti. Bu halde işlerimizi sürdürüyoruz. Normal fırın ekmeği ve tandır ekmeği arasında bazı farklar var. Fırından aldığınız somun ekmeği aldığınız gün tüketmeniz gerekiyor. Diğer güne kaldı mı bayatlar. Fakat tandır ekmeği 3 gün de kalsa 4 gün de kalsa taze kalabiliyor” dedi.

Yaptıkları ekmek o kadar beğeniliyor ki günde ortalama bin adet satılmakta. Özellikle civar bölgelerde yaşayan Kürtler bu ekmeğe büyük bir rağbet göstermekte. Fırınlarda pişirilen ekmeğin içerdiği katkı malzemeleri de gözönüne alındığında tandır ekmeğinin değeri daha da anlaşılır hale geliyor.

Bu ekmeğin yapımında kullanılan unu özel olarak seçtiklerini belirten Muhammet Kadri, tandırlarını da Batman’dan getirdiklerini kaydetti.

Kadri, “Tandırlarımızı Batman’dan getiriyoruz. Tabi ki bir süre kullandıktan sonra tandırlarda deformasyon oluşabiliyor. Biz 2 keredir tandırlarımızı yenilemek durumunda kaldık. O tür durumlarda memleketimizden yenisini istiyoruz ve getirtiyoruz. Buradaki müşterilerimizin çoğu Batman ve Mardin civarından gelen kimseler. Gercüşlüler de var ama daha çok Batman’ın köylerinden gelen insanlar. Diğer yerlerden gelen insanlar da var. Türkiye’nin batısından ekmeğimizi merak edip gelenler de oluyor. Ekmeğimizi tattıktan sonra sürekli almaya gelen Türkler de var. Hoşlarına gidiyor. Bu şekilde hayatımızı idame ettiriyoruz” ifadelerini kullandı.

Tandır Kürt coğrafyasında binlerce yıldır kullanılıyor. Onu bu kadar popüler yapan etkenlerin başında şüphesiz doğal ve pratik olması geliyor. Buna bir de portatif olmasını da ekleyebiliriz.