Kürt çocuklar yasal Kürtçe eğitim hakkından da yararlanamıyor

Diyarbakır (Rûdaw) – Türkiye’de ilk defa 2012 yılında, ilkokul 5’inci sınıflarda Kürtçe’nin seçmeli ders olarak okullarda okutulmasına karar verildi. Herhangi bir yasal engel olmamasına rağmen değişik gerekçelerle öğrenciler bu haktan yararlanamıyor.

Milli Eğitim Bakanlığı, 2012 yılında 4+4+4 sisteminde ortaokullar için hazırladığı seçmeli ders listesine Kürtçe'yi de aldı. Aynı yıl 28 ilde Kürtçe (Kurmanci-Zazaki) dersini 18 bin 847 öğrenci seçti.

Kürtçe’yi en çok Diyarbakır’da yaşayan öğrenciler seçti. MEB rakamlarına göre Diyarbakır’da 4 bin 469 öğrenci Kürtçe’yi seçmeli ders olarak seçti. Bu öğrencilerin 4 bin 298’i lehçe olarak Kurmançi, 171’i de Zazaki’yi tercih etti.

Ancak geride kalan zaman içerisinde değişik gerekçelerle özel Kürtçe kurslar engellendiği gibi okullarda da Kürtçe seçmeli derslere devam edilmedi.  

Diyarbakır’da yaşayan bazı aileler, çocuklarının anadillerini öğrenmesi için bireysel çaba gösteriyor. Bu ailelerden biri de Şaşmaz ailesi.

Evde çocuklarına Kürtçe okuma ve yazma öğreten Leyla Şaşmaz, “Çocuklarımdan biri 8’inci sınıfa gidiyor. 7’inci sınıfta Kürtçe ders alabilmesi için başvuruda bulunduk ama malesef gerçekleşmedi. Kendi sınıflarında Türkçe öğreniyorlar, Kürtçe yok. Kürtçe yasak değil diyorlar ama yok” dedi.

Milli Eğitim Bakanlığı genelgesine göre, bir okulda seçmeli ders sınıfı açılması için 10 öğrencinin aynı dersi seçmesi gerekiyor.

MEB’in “Kürtçe seçmeli ders haritası”na göre, birçok illerde 10 rakamına ulaşılamadığı için Kürtçe seçmeli ders olarak okullarda yerini alamadı.

Kürtçe müfredatının yayınlanmasının ardından bu dersi hangi öğretmenlerin vereceği konusu ise bir başka gerekçe olarak öne çıktı.

Bunun için değişik üniversitelerde açılan “Kürdoloji” bölümlerinden mezun olan öğretmenlerin atanması ile bu boşluğun doldurulması öngörüldü. Bugün hala bu bölümlerden mezun olan yaklaşık 2 bin öğretmen atanmayı bekliyor.

Artuklu Üniversitesi’nde yüksek lisans yapan Mem Wenda, süreç  işlemiş olsa bugün bir üniversitede Kürtçe öğretmeni olacaktı.

Wenda, “Ben tez ile yüksek lisans yaptım ama şimdi sadece tek bir üniversitede Kürtçe doktora tezlerini kabul ediyorlar ve ancak 4-5 kişi alıyorlar. Doktora yaptıktan sonra yolunuz kapalı, bir üniversitede akademisyen olarak çalıamıyorsunuz” dedi.

2011 yılında Mardin Artuklu Üniversitesi'nde Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü açıldı. Daha sonra dört ildeki üniversitelerde de aynı bölüm açılarak derslere başlandı. Ancak öğretmen eksikliğinden bu beş üniversitede bu yıl sadece 14 öğrenci Kürtçe için başvuruda bulundu.