‘Irak; Trajik Bir Kader’ konferansında Ezidi ve Hristiyanların durumu değerlendirildi
Erbil (Rûdaw) - Başkent Erbil’de gerçekleştirilen “Irak; Trajik Bir Kader” konferansının ikici gününde “Irak’taki Azınlıklar” başlıklı ilk panelde Ezidi ve Hristiyan toplumunun yaşadığı durum ele alındı.
Rûdaw Araştırmalar Merkezi’nin öncülüğünde, Irak Fransız Araştırmalar Merkezi, Fransa’nın Bağdat Büyükelçiliği ve Confluences dergisi ortaklığı ile “Irak; Trajik Bir Kader” konferansı ikinci gününde devam ediyor.
Bugünkü ilk pandelde “Irak'taki Azınlıklar” konusu işlendi. Agnès Levallois’in moderatörlüğünü yaptığı panelde Fransız araştımacılar Loÿs de Pampelonne “Irak Hirsitiyanları için nasıl bir gelecek?” konusunu ve Irak’taki azınlıklar hakkında araştırmaları bulunan Juliette Duclos-Valois de Şengal’i, Ezidi Kürleri ve siyasi hikayesi yorumladı.
Irak’ta Hristiyanların tarihi geçmişi
Panelin açılışında Agnès Levallois, Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde yaşayan Hristiyanlar hakkında yapılan araştırmaların önemine dikkat çekti.
Ülkedeki Hristiyanların durumunun Fransa için çok önemli bir konu olduğuna vurgu yapan Loÿs de Pampelonne de, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Irak’ta zor durumda olan Hristiyanlara Kürdistan Bölgesi tarafından sahip çıkılmasını değerli bulduğunu söyledi.
Tarihte Bağdat ve Musul’daki Hristiyanların çoğunlukta Yahudi olduklarını ve daha sonra Hristiyanlığı benimsediklerini dile getiren Loÿs de Pampelonne, “Musul, Zaho ve Kürdistan dağlarında kıyıma uğrayan Keldanilere de Kürdistan halkı sahip çıktı” dedi.
Saaddam Hüseyin rejiminin ardından Irak’taki Hristiyanların Kürdistan Bölgesi’ne yöneldiklerini anlatan Pampelonne, “Çünkü Hristiyanlar Kürdistan’da hayatlarının koruma altında olduğundan emindiler. Şimdi de Erbil’deki Ankawa semti Hristiyanların yoğunlukta yaşadığı bir yerleşim yeri ve son derece güvenlikli” ifadelerini kullandı.
Loÿs de Pampelonne, IŞİD’in Hristiyan toplumunda ytarattığı korkunun Müslüman ve Hristiyanlar arasındaki güven bağlarını zedelediğini de belirtti.
“Ezidilerin hakları anayasada garanti altına alınmalı”
Moderatör Agnès Levallois, daha sonra Şengal’deki Ezidi toplumunun durumunu anlatması için Juliette Duclos-Valois’e söz hakkı verdi.
2013 yılından beri Kürdistan Bölgesi’ni ziyaret eden ve Irak’taki azınlıklar hakkında çeşitli araştırmalar yapan Juliette Duclos-Valois, Ezidilerin zor koşullarda yaşadıklarına dikkat çekti.
Paris’te sosyal antropoloji ve etnoloji alanında doktora yapan Duclos-Valois, “Son 3 yılda defalarca IŞİD saldırılarının ardından Ezidilerin yaşadığı bölgeleri geziyorum. Ezidiler üzerindeki baskının yoğunlaştığını görüyorum” dedi.
Ezidiler için şimdi önemli olan konunun nasıl savunulacakları, güven içerisinde olacakları ve Irak anayasaında haklarının temin edilmesi olduğunu belirten Juliette Duclos-Valois, Şengal’in Irak ile Kürdistan Bölgesi arasında tartışmalı bölgelerden biri olduğunu, bunun da sorunların çözümüne engel teşkil ettiğini kaydetti.
Şengal’de güvenliğin yanı sıra, ekonomik açıdan da sorunların yaşandığını dile getiren Juliette Duclos-Valois, “Çünkü Şengal halkı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlıyor. Tarım koşullarının kalmaması, bölgede barınmalarını tehdit ediyor. Ezidi toplumu için şimdi en önemli konuların başında güvenliğin yanı sıra ekonomik koşullar geliyor. Ezidiler bu iki koşul sağalanamadığı için mecburen kürdistan Bölgesi’ne yöneliyor” diye konuştu.
Duclos-Valois, konuşmasında Şengal’i Araplaştırma politikalarına dikkat çekerek, “Bu şekilde de Ezidi toplumu tehdit altında. Araplar için yerleşim yerleri inşa ediliyor ve bu şekilde bölge Araplaştırılıyor” dedi.
Fransız araştırmacı, bölgede güvenlik ve istikrar sağlanamadığı için 2003 yılından bu yana çok sayıda Ezidi Kürdün katledildiğini söyledi.
Kürdistan Demokrat Partisi’nin Şengal’de Kürtçe eğitim için birkaç ilkokul açıtığını belirten Juliette Duclos-Valois, kentin gelen anlamda altyapı hizmetlerinden mahruım olduğuna dikkat çekti.
Juliette Duclos-Valois, Peşmergenin bölgedeki varlığının Ezidi toplumunun güvenliğini garanti altına alcağını belirtti.