Kürdistan Bölgesi hükumetine sunulacak ‘sanal yağmur’ projesi hazır

Erbil (Rûdaw) – Kürdistan Bölgesi Doğa Koruma ve Rehabilitasyon Kurulu, kuraklık ve susuzluk sorununa çözüm, toz taşımının etkilerini azaltma amacıyla hazırladığı “suni yağmur projesini” önümüzdeki günlerde kabineye sunacak.

Rûdaw’a konuşan Kürdistan Bölgesi Doğa Koruma ve Rehabilitasyon Kurulu sözcüsü Adbulrezak Xeylani, sanal yağmur projesi hakkında kapsamlı bir rapor hazırladıklarını söyledi.

Proje ve raporunu önümüzdeki günlerde Kürdistan Bölgesi hükumetine sunacaklarını belirten Xeylani, “Teknoloji aracılığıyla kuraklıkla mücadele etmek istiyoruz. İklim değişikliği küresel bir sorun, Irak ve Kürdistan Bölgesi için de bir tehdit. Bu nedenle yapay yağış projesi bu tehditlerle mücadele seçeneklerinden biri" dedi.

Çevre Koruma ve Rehabilitasyon Kurulu Fen İşleri Daire Başkanı Azad Nuri Awla da, “Kürdistan Bölgesi'nde kullanmak istediğimiz teknik bir anten tekniği. Çevreyi, suyu ve havaya karşı antenlerin emisyonları zararsızdır. Ayrıca bu proje ile toz bulutlarının etkisi de azaltacaktır” diye belirtti.

Bağdat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Dr. Hayada Abdulhamid de, "Bu teknoloji yeni değil. 1930'lardan beri dünyanın değişik ülkelerinde kullanılıyor. Türkiye ve Irak dışında çevredeki Arap ülkeleri iklim değişikliğiyle mücadele için suni yağmur teknolojisinden yararlanıyor. Irak, dünyada kuraklıktan etkilenen ülkelerin başında geliyor. Ülkemizde çölleşme arttı, su kıtlığımız var, yeşil alanlar azaldı, kuraklık nedeniyle hayvancılık bitme noktasına geldi. Bu nedenle bu tehditlerle mücadelede için bu yaklaşım çok etkilidir” yorumunu yaptı.

Abdulhamit, “Bu yöntem havayı iyileştirecek, sıcaklıkları düşürecek ve yaz mevsimini kısaltacak. Teknoloji, negatif titreşimleri dört ila dört buçuk metrelik anten aracılığıyla yönlendirmeyi içeriyor. Havada dağılan ve sonra toza karışan buharı toplayan ve ardından yağmura dönüştürüp yere yönlendiren titreşime dönüşüyor. Bu teknoloji çok ekonomik ve maliyetsizdir, güneş enerjisine dayanır ve sıfır sera gazı emisyonuna sahiptir ve çevre dostudur" diye ekledi.

Dr. Haydar Abdulhamit, proje sayesinde ayrıca turizm sektörünün canlandırılması, hayvancılık, bitki örtüsü ve su kaynaklarını arttırılmasının hedeflendiğini, bu çevre dostu proje sayede Kürdistan Bölgesi'ne uluslararası toplum tarafından kredilerin sağlanabileceğini söyledi.

“Yapay yağmur”, mevcut buluttan insan müdahalesi ile yağış elde etme yöntemidir. Yağışa uygun sıcaklıkta olan bulutlara yoğunlaşma çekirdeklerini dışarıdan suni olarak vermektir.

1940'lı yıllarda gümüş iyodür kullanılmasıyla çalışmalar başladı. 1960'lı yıllarda ABD tarafından geliştirilen sistem, günümüzde 24 ülke tarafından uygulanıyor.

“Bulut tohumlaması” da denilen ilk uygulamayı Irving Langmuir ve Vincent Schaefer 1940'ların sonlarında yapmıştır. Uçaktan bulutlara CO2 buzu atarak denediler. Bulut tohumlama işini Bernard Vonnegut gümüş iyodür kullanarak uyguladı (1947). Gümüş iyodür kuru buzdan (CO2 buzu) daha kolay kullanıma sahiptir ve günümüzde de halen çoğunlukla o kullanılmaktadır.