İran, Jina Emini'ye verilen Sakharov Öldülü'ne el koydu
Erbil (Rûdaw) – Kürt kızı Jina Emini’nin aile avukatı Dr. Muhammed Salih Nikbakht, Tahran’a döndüğünde havalimanında İran güvenlik güçlerince alıkonuldu, AP’nin verdiği Sakharov Ödülü’ne el konuldu.
Rojhılat insan hakları örgütlerinin bildirdiğine göre, dün gece Fransa'dan Tahran'a dönen Jina Emini’nin ailesinin avukatı Dr. Muhammad Saleh Nikbakht alıkonuldu, cep telefonu ve pasaportuna havalimanında el konuldu.
Güvenlik güçleri Jina Emini'ye verilen Sakharov Ödülü’ne de el koydu.
Avukat Jina Emine’ye taktim edilen Sakharov Ödülü’nü almak üzere Fransa’ya gitmişti.
Kürdistan İnsan Hakları Örgütü (KHR), güvenlik güçlerinin Dr. Muhammed Salih Nikbakht’a yurt dışına seyahatinin yasaklandığı söylendi.
Aile adına avukat ödülü aldı
Avrupa Parlamentosu (AP), geçen yıl Tahran'da, ahlak polisi tarafından başörtüsünü İslami kurallara uygun şekilde takmadığı iddiasıyla gözaltına alındıktan sonra darp edilerek öldürülen Jina (Mahsa) Emini’ye en büyük insan hakları ödülü olan Sakharov Ödülü’nü verdi.
Emini’nin ailesinin yurt dışına çıkması yasaklandığı için, 12 Aralık’ta Strazburg’da düzenlenen törene ailenin avukatı Dr. Muhammed Salih Nikbakht katıldı. Nikbakht ödülü alırken Saqızlı Kürt kızı Jina’nın annesinin mesajını okudu.
Ailenin avukatı tarafından AP’de yapılan konuşmada Jina Emini'nin annesi Müjgan İftihari’nin sözleri aktarıldı. Müjgan İftihari, tüm yasal ve insani standartların ihlal edilerek törene katılmalarına izin verilmediğini söyledi. İftihari, kızının adının özgürlüğün sembolü haline geldiğini ve özgürlük hayalini doğduğu yer olan Kürdistan'dan tüm İran'a, Orta Doğu'ya ve dünyaya yaydığını kaydetti.
Avukat Salih Nikbakht tarafından okunan konuşmada, "Onun hayatı haksız yere alındı, onun canını alarak var olmasını engelleyeceklerini sandılar" denildi.
Tutuklanmaktan endişe ediyordu
Emini ailesinin avukatı Salih Nikbaht, ülkeye döndükten sonra tutuklanmaktan endişe duyduğunu söylemişti.
Ödülü İran dışında sürgünde yaşayan iki önde gelen aktivist olan Efsun Necefi ile Mersedeh Şahinkar, Jin, Jiyan, Azadi Hareketi adına aldı.
Ne olmuştu?
22 yaşındaki Jina Emini 13 Eylül'de 2022'de Tahran'da ahlak polisi tarafından başörtüsünü İslami kurallara uygun şekilde takmadığı iddiasıyla gözaltına alınmıştı.
Polisin darp ettiği Jina Emini hastanede 3 gün komada kaldıktan sonra hayatını kaybetmişti.
Bunun üzerine 16 Eylül'de ülke çapında protestolar başlamıştı. Dünya ülkelerinde de göstericilere destek eylemleri düzenlenmişti.
ABD merkezli İnsan Hakları Aktivistleri Haber Ajansı’na göre, protesto gösterilerinde İran güvenlik güçleri tarafından 69'u çocuk olmak üzere en az 508 protestocu öldürüldü. Gösterilerle bağlantılı yüzlerce kişi gözaltına alındı 4 gösterici idam edildi.
8 Aralık'ta Jina Mehsa Emini'nin anne-babası ve erkek kardeşinin Tahran havaalanında Fransa'ya girişleri engellendi, pasaportlarına el konuldu ve ülkeyi terk etmeleri yasaklandı.
Ailenin 72 yaşındaki avukatı, İran Adli Tıp Kurumu'nun Emini'nin ölüm nedenine ilişkin kararına itiraz ettiği için bir yıl hapis cezasına çarptırıldı, ancak kefaletle serbest bırakıldı.
Kurum, Jina'nın vücudunda ölümüne neden olacak bir travma olmadığını söylemişti.
Olaydan bu yana Avrupa Birliği ve müttefiki ABD, gösterileri bastırma suçlamasıyla İran kurumlarına ve bireylere yaptırımlar uyguladı.