50 yıldır her Newroz’da Şengal Dağı’nda ateş yakıyor
Şengal (Rûdaw) – Şengal’in Koyisa köyündeki ikamet eden emekli Peşmerge Huheda Seydo, 50 yıldır her Newroz’da arkadaşlarıyla birlikte Şengal Dağı’na çıkıp ateş yaktıklarını ve kutlama yaptıklarını söyledi.
Eylül Devrimi döneminde Peşmerge olan Şengalli Hudeda Seydo, her Newroz arifesinde köyde bir evde toplanarak plan yaptıklarını anlattı.
Hudeda Seydo: “Biz Koyisa köyünde toplanıyorduk, bazen diğer köylerden de geliyorlardı. Birlikte toplanıp ateş yakıyorduk. Biz peşmergeydik ve kadrolarımız vardı, Heyderê Baharokê kadromuzdu. O gider diğer hizip üyelerinden 2 dirhemlik iştirak toplardı. İşimiz buydu. Newroz akşamı bir köyde, bir evde toplanıp dağa çıkar, ateş yakardık.”
75 yaşındaki Hudeda Seydo, 50 yıl önce bir grup arkadaşıyla birlikte Şangal Dağı’nda gizlice Newroz ateşi yaktıklarını ve o unutulmaz anısını şöyle dile getirdi:
Hudeda Seydo: “Baas rejimi o dönem Peşmergelerin peşine düşerdi. Bişz bir grup peşmergeydik. Gizlice Şengal Dağı’na çıkar Newroz ateşi yakardık. Ateş yaktıktan sonra silahla havaya ateş ederdik. Bu bizim bayramımızdı, birlikte gülerdik. Bu işi aleni de yapamıyorduk. 40-50 yıldır Newroz ateşini yakıyoruz, hala yakıyoruz, hiç ihmal etmedik.”
Seydo, Irak hükümetinin Newroz kutlamalarına müsade etmediğini ve Şengal halkına karşı da sıkı tedbirler aldığını şu sözlerle anlattı:
“Kaymakamın öldürüldüğü yıl diğer tüm yıllardan daha zahmetliydi. Şengal Kaymakamı öldürüldüğünde durum Şengal halkı, Ezidiler ve peşmergeler için daha zor oldu.”
Hudeda’nın arkadaşı Seydo Şivan da 1987 yılında Şengal Dağı’nda gönüllü olarak çıkıp Newroz ateşi yakan ilk kişi oldu.
Seydo Şivan: “Buradan akşam üzeri gider ateş yakar geri dönerdik. Baas rejimi yüzünden gizlice yapardık.”
Eylül ve Mayıs Devrimi peşmergeleri 15 yıl boyunca bu dağlarda Newroz ateşini gizlice yaktı. 1988 yılında dönemin Irak hükümeti Kürt oldukları için Şengal’deki 9 köyü ateşe verdi. Ancak Şengalli peşmergeler Newroz ateşini yakmayı ihmal etmedi.