Kerkük Valiliğini kim alacak?
Erbil (Rûdaw) - Irak’ta il genel meclis seçimleri tamamlandı. Bu kez sıra meclisi yönetecek başkan ve yardımcıları ile valilerin seçilmesine geldi. Bütün bileşenleriyle en kritik kent olan Kerkük’te hangi parti, nasıl ve kimlerle ittifak ederek vali olacak adayını taraflara kabul ettirecek? Kerkük İl Meclisi’nde bundan sonraki süreç nasıl olacak? İşte yanıtı...
Iraklılar ve Kürdistan vatandaşları 18 Aralık günü sandık başına giderek il meclisindeki üyelerini seçti.
Resmi olmayan sonuçlar açıklandı ancak bu kez gözler meclisteki başkanlık ve vali seçimlerine kilitlendi.
Farklı etnik bileşenlerin bir arada yaşadığı Kerkük şehri diğer 15 ilden farklı olarak karmaşık bir süreçle karşı karşıya.
Seçim sonuçlarına göre, Kerkük’te Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) 5 sandalye, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) 2 sandalye, Irak Türkmen Cephesi (ITC) 2, Arap İttifakı 3, Uruba 1 ve Qiyade ise 2 sandalye garantiledi.
Bu sonuçlara göre, kentteki hiçbir siyasi parti mecliste tek başına söz sahibi olacak yeterli sayıyı elde edemedi.
Valiyi seçmek için konsensüs sağlanması gerekiyor
Bu da şu anlama geliyor; Kerkük Valisi ve İl Meclis Başkanlığı için tarafların kendi aralarında bir konsensüs sağlamaları gerekecek.
Kerkük İl Meclisi’nde toplam 16 sandalye var, seçimlerde 9 sandalye kazanan taraf tek başına vali adayına oy verebilir. Ancak geçtiğimiz günlerde yapılan seçim sonuçlarına göre tek bir siyasi tarafın bunu yapması mümkün değil. Bu nedenle taraflar aralarında uzlaşarak ittifak kurmaya çalışacaklar.
Kürdistani taraflar kendi aralarında ittifak kurarak 9 sandalyeye ulaşabilirlerse valilik görevi için bir aday belirleyebilirler ancak bu kez diğer taraflarında onayını almaları gerekecek. Kürdistani partiler belirledikleri adayı mecliste onaylatma konusunda ısrarcı olurlar ve bu seçenek meclisteki diğer bileşenler tarafından kabul edilmez ise konu Federal Mahkemesi’ne taşınarak süreç başa sarılabilir.
Böylece seçilecek adayın bütün tarafların üzerinde konsensüs sağlaması gerekecek. Ancak bu durum Kürtler için geçerli değil. Kerkük'te valilik adayının onay almasına itiraz eden bir siyasi Kürt partisi Federal Mahkeme’ye itiraz edemiyor. Çünkü yasalara göre bu konuda dava açma hakkı sadece bileşenlere verilmiş.
Kürt partiler Irak Federal Mahkemesi'ne gidemiyor
Bu durumda Kürt siyasi partiler, itirazları olması durumunda Federal Mahkemeye giderek davacı olamıyor.
Valilik makamını kazanan siyasi partiler, il meclis başkanı, kaymakamlıklar ve diğer resmi makamların dağılımını diğer müttefikleriyle paylaşmalı.
Kerkük’te vali seçilecek kişinin İl Meclis üyesi olması şart mı?
Kerkük’te seçilecek vali il meclis üyesi olması zorunluluğu yok. Aday seçilecek şahsın kriterlere uyması ve bütün taraflardan onay alması yeterli.
Irak’ın 14 ilinde 2013’ten Kerkük’te ise 2005 yılından bu yana ilk kez il meclis seçimleri gerçekleştirildi.
Kerkük İl Meclisi’nde toplam 16 sandalye var kota sistemiyle bir sandalye Hristiyanlara ayrılmış. Kürtler 5 farklı liste ile seçimlere katılım sağladı.
Seçim resmi olmayan sonuçlarına göre Kerkük'teki sandalye sayısı:
KYB: 5 sandalye
Arap Koalisyonu: 3 sandalye
Türkmen Cephesi: 2 sandalye
Kürdistan Demokrat Partisi: 2 sandalye
Uraba: 1 sandalye
Qiyada: 2 sandalye
Burhan: KYB ve KDP bir araya gelecek
Rûdaw’a konuşan KYB Başkanlık Kurulu Üyesi Sitran Abdullah, Kerkük’te Valiyi seçmenin seçim sonuçlarına göre kendi istihkakı olduğunu öne sürerek, resmi sonuçların açıklanmasıyla KYB’nin oylarının artacağını söyledi.
Sitran Abdullah, “Sandalye sayımızda artış olup olmayacağından emin değiliz, ancak şu ana kadar durum net değil" dedi.
Öte yandan Kürdistan Bölgesi’nin İdaresi Dışındaki Bölgeler Kurumu Başkanı Fehmi Burhan, KDP ve KYB’nin Kerkük'te yerel seçimleri değerlendirmek üzere yakında bir araya geleceğini söyledi.
Burhan, Müzakerelere birlikte katılma yönünde taraflar arasında ortak bir iradenin bulunduğunu söyledi.