DERSİM - Asırlık tarihi mezarlık koruma bekliyor

Dersim (Rudaw) – Türkiye'de benzerine az rastlanan ve 18'inci yüzyılda yapıldığı tahmin edilen atbaşı mezar taşları koruma altına alınmadığı için tahrip oldu.

Dersim'in Hozat ilçesine bağlı Dervişçemal köyü ile Karaçavuş köylerinde bulunan 18 ve 19'uncu yüzyılda yapılan atbaşı, koçbaşı ve dönemin ileri gelenlerine ait taş ustalığının önemli mimarilerinden olan anıt mezarlar, zaman içinde korunmaya alınmadığı için zarar görmüş.

Dervişcemal köyünde, 10 dönüm arazi üzerinde bulunan tarihi mezar taşları Türkiye'deki çeşitli üniversitelerden gelen araştırmacıların da çalışma konusu oldu.

Araştırmalarda 3 farklı türdeki mezar taşlarındaki mutfak eşya tasvirlerinin Orta Asya'dan başlayıp, Anadolu'daki Alevi inancıyla bağlantılı köklü bir geleneğin ürünü olduğu ortaya çıkarıldı.

Dervişcemal ve Karaçavul köylüleri, Türkiye'de tek olma özelliğini taşıyan az sayıdaki atbaşı ve koçbaşı mezar taşlarının koruma altına alınmasını, onarılmasını ve bölgenin SİT alanı ilan edilmesini istiyor.

Mehmet Can, "Biz defalarca devlet, memurlarına, Kaymakamlığa başvurduk bu mezarlara sahip çıkılsın, hayvanlar ve çocuklar her gün bu mezarlıkta geziniyor ve tahrip oluyor tedbir alın dedik. Köy olarak bu mezarlığın etrafını çevirmek için gücümüzü yok. Gönül isterdi ki buranın etrafını çevirebilseydik. Her seferinde görevliler bize söz veriyordu buranın korunması için ancak sözler hiç tutulmadı. Mezarlık tahrip olmuş, çoğu mezar kırılmış, hayvanlar içinde geziyor ve mezarları kırıyor. Bu mezarlık çevrilmeli ve koruma altına alınmalıdır bunu bekliyoruz" dedi.

Dervişcemal köylüleri, tarihi mezarların korunması ve tarihe sahip çıkılması için yetkililerin harekete geçmesini istiyor.

Dervişcemal muhtarı Mustafa Karataş da, "Bu mezarlığın tarihi 500 yıldan fazladır. Biz istiyoruz ki buraya bir hizmet gelsin, mezarlarımız dökülmesin ve kırılmasın, bu mezarlığa bakınca üzülüyoruz. Buranın etrafı çevrilirse hayvan da girmez insan da girmez ve kırılmaz. Koruma altına alınırsa seviniriz. Sözde koruma altına almışlar ama kimse gelip ilgilenmiyor" diye konuştu.