Şefik’ten Rojava operasyonu yorumu: Oyun değişti

Erbil (Rûdaw) – Siyaset bilimci Mustafa Şefik, DSG ile Şam arasında varılan anlaşmanın ardından bölgedeki "oyunun" gidişatının değişeceğini savunarak bundan sonra Rusya’nın tavrının daha belirleyici olacağı öngörüsünde bulundu.

Rûdaw bültenine konuk olan siyaset bilimci Mustafa Şefik, “Suriye hükümeti ile DSG arasındaki anlaşma Türkiye’nin operasyonunu durdurmasına neden olur mu?” sorusuna ilişkin, "Sanırım bu anlaşma oyunu değiştirdi. Önümüzdeki saatler ve günler oyunun bundan böyle nasıl gelişeceğini gösterecek. Tabi Türkiye’nin bo operasyonla stratejik bir planı vardı ve uzun süre hazırlıklarını yürüttü. Bu değişimden sonra Türkiye’nin planları kendi istediği gibi gerçekleşmeyebilir” değerlendirmesinde bulundu.

Bu anlaşmanın kendisine iki aslanın bir dağ keçisi için kavgasını anımsattığını belirten Şefik, “Fakat bu kavga arasında bir çakal gelip yaralı keçicini kapıyor ve aslanlar eli boş dönüyor” dedi.

Şefik, “Bu durumda çakal kim?” sorusuna ise, “Çakal şimdi ordusu ile gelip bu bölgelere yerleşen güçtür ki bu kadar çabuk bir zamanda buralara döneceğini hayal bile edemiyordu” şeklinde yanıt verdi.

“Erdoğan, Putin ve Ruhani ile yaptığı ittifakın dışına çıktı”

Mustafa Şefik, “Rusya’nın burada kazanımı ne oluyor?” sorusunu ise şöyle yanıtladı:

“Rusya lideri Putin’in akıl danışmanlarından biri olan Alexander Dugin, ‘sadece Suriye değil, Ortadoğu için de bölgedeki rejimlerin yapısına dokunmayalım, devletler olduğu gibi kalsın. Kürtler gibi bazı farklı ulus ve azınlıkların hakları da bu devletler içerisinde garanti altına alınabilir’ diyor. Rusya’nın Suriye politikası belli zaten. Beşar Esed yönetiminde Suriye’nin birlik ve bütünlüğünü savunuyor. Fakat bununla birlikte Kürt bölgelerinde Türkiye’nin operasyonunu destekledi. Kanaatimce bu konudaki ittifak da Erdoğan, Putin ve Ruhani arasındaki son Ankara Zirvesi’nde yapıldı. Ama Türkiye biraz bu ittifakın dışına çıktı ve operasyondan kısa süre önce Suriye Milli Ordusu’nu kurdu. Özgür Suriye Ordusu içerisindeki ve dışındaki tüm muhalif grupları bir araya getirerek yeni bri ordu kurdu. Sanırım bu çok da Rusya ve İran’ın istediği birşey değildi. Ama yine de Rusya Türkiye’nin operasyon yapmasını istiyordu.”

“Rusya PYD’nin sıkışıp şartsız koşulsuz Şam ile oturmasını istiyordu”

Rusya’nın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde Türkiye’nin operasyonuna karşı ortak bildiri çıkmasını engellediğini anımsatan Kürt siyasi uzman, "Rusya yüzde yüz operasyonun durmasına karşıydı ama Türkiye’nin istediği gibi gelip bölgede kalıcı bir güvenli bölge oluşturmasını da desteklemiyordu. Türkiye’nin bir araya getirdiği muhalif güçlerin bölgeye kalıcı yerleşerek bölgenin demografik yapısını değiştirmesini de desteklemiyordu. PYD’nin sıkışıp şartsız koşulsuz Şam ile oturmasını istiyordu” diye konuştu.

“Peki anlaşma şartsız mı?” sorusunu Şefik şöyle yanıtladı:

“Gördüğümüz kadarıyla henüz kamuoyuna herhangi bir açıklama yapılmış değil. Sadece PYD ve DSG’li yetkililerin ‘bu bir askeri ittifaktır’ şeklindeki açıklamaları var. Fakat eğer Suriye ordusu gelip bu bölgeleri kontrol ettikten sonra bu askeri ittifakın ardından pazarlık için elinden ne gelir?”

“Kürtler BM’den uçuşa yasak bölge kararı bekledi”

Ortada pazarlık için bir garanti olduğunu düşünmediğini dile getiren Mustafa Şefik değerlendirmesine şunları ekledi:

“Çünkü çok sıkışık bir durumda yani savaştaydılar ve bu savaşın sonuçlarının kendi leyhlerine dönmesinin zor olduğunu gördükleri için böyle ani bir karar verdiler. Operasyon 6 gündür başlamış, neden ilk gün yapmadılar sorusunu sormak lazım. Madem savaşla olmayacağını biliyırlardı, Sere Kaniye ve Gire Spi elden gitmeden önce ve bu kadar insan göç ettikten sonra yapıldı? Sanırım Rojava Yönetimi, BM Güvenlik Konseyi’nin 1991’de Güney Kürdistan için çıkardığı uçuşa yasak bölge kararının bir benzerini Rojava için de bekliyorlardı ki bu şekilde Rojava bir statü kazanırdı. Ama BM Güvenlik Konseyi’nde  böyle ulsulararası bir karar çıkmadı. Evet uluslararası alanda büyük bir tepki doğdu ama yaptırım gücü olan bir karar alınmadı.”

Bundan sonra operasyon konusunda belirleyici tarafın Rusya olacağını vurgulayan Şefik, “Türkiye ile İran’ın, Türkiye ile Suriye’nin birçok çelişkisi vardı ama tüm bu tarafları bir araya getirmeye çalışan Rusya’dır. Bundan sonra da kanaatimce Rusya bu rolünü Suriye’nin çıkarlarına göre oynamaya devam edecek ve bu gücün gelmesi ile bilirkte Türkiye’den adım adım Suriye’den çekilmesini isteyebilir. Ki zaten Moskova, Suriye ile Türkiye’nin Adana Anlaşması çerçevesinde hareket etmesini desteklediğini açıklamıştı. Adana Anlaşması çok yönlü bir anlaşma ancak en önemli başlığı güvenlik konusudur, özellikle de vaktindeki duruma göre PKK’ye karşı maddeleri içeriyordu” ifadelerini kullandı.