Zummar'da ithal Araplar ile Kürtler arasında gerginlik
Erbil (Rûdaw) – Zummar nahiyesinde ithal edilen Arapların Kürtlere ait evlere ve mülklere el koyma girişimi bölgede gerginliğe neden oluyor.
Kürdistan İdaresi dışında kalan Kürt bölgeleri arasında yer alan Musul’un Zummar kasabasında dışarıdan getirilen ithal Araplar ile Kürtler arasında bir süredir sorun yaşanıyor.
"Baas rejiminden kalma bir politika"
Rûdaw’a konuşan Zummar Nahiye Müdürü Ahmed Cafer, ithal Arapların bölgeye yerleştirilmesinin Baas rejimi döneminden kalma bir politika olduğunu belirterek şunları söyledi:
"Irak'ın önceki rejimi 1974 yılında Hesinan aşireti Kürtlerini Berdiye köyünden sürdü. 1985 yılında Musul Barajı inşa edildiğinde bazı Kürt köyleri sular altında kaldı. O dönemin Irak rejimi bölgeye Arapları yerleştirdi. Bu Saddam’ın bölgeyi Araplaştırma planının bir parçasıydı."
"Peşmerge kontrol edince Kürtler dönmeye başladı"
2003’te Saddam rejiminin yıkılması ve Peşmerge’nin bölgeyi kontrol etmesiyle Kürtlerin yeniden köylerine dönmeye başladığını belirten Cafer “İthal Araplar da bölgeden çıktılar. Bunlardan biri Ciburuların bir kolu olan Arap Ceser aşiretiydi. Domiz ilçesindeki karargaha yerleştiler. Irak ordusu onları oradan çıkarmayı başaramadı. Şimdi Berdiye köyüne gelmek istiyorlar, Hesinan aşireti de bunu kabul etmiyor” dedi.
"Hesinan aşireti toprakların atalardan beri kendilerine ait olduğunu söylüyor"
Musul Valisinin sorunun çözümü için bir komite kurduğunu kendisinin de bu komitenin bir üyesi olduğunu dile getiren Zummar Nahiye Müdürü sözlerini şöyle sürdürdü:
“Cuma günü Ninova (Musul) Valisi ile toplandık. Toplantıda Hesinan aşiret temsilcileri bu toprakların atalarından beri kendilerine ait olduğunu ve ellerinde tapularının olduğunu söylediler. Arap aşiret ileri gelenleri ise hükümetin onları bölgeye getirdiği söylüyorlar. Dolayısıyla sorun çözüme kavuşmuş değil.”
"Sorun 16 Ekim olaylarından sonra başladı"
Konu hakkında Rûdaw’a konuşan Ninova Vilayet Meclisi Savunma ve Güvenlik Komisyonu üyesi Muhammed Casim Kakai ise sorunun sadece birkaç evle sınırlı olmadığını ve 150 dönümlük toprağın da sorunun esasını oluşturduğunu dile getirdi.
Muhammed Casim Kakai 16 Ekim 2017’de Heşdi Şabi’nin bölgeye gelmesi olaylarından sonra sorunun baş gösterdiğine işaret ederek “16 Ekim sonrası Heşdi Şabi ve Irak ordusu Kürtleri bölgeden çıkarmaya başladı. Musul Valisi toprakların gerçek sahiplerinin ortaya çıkarılması ve sorunun çözümü için Bağdat’tan belge getirilmesini kararlaştırdı” dedi.
Zummar Nahiye Müdürü Ahmed Cafer ise, 16 Ekim 2017'den olaylarından sonra Hesinan ve Mirani aşiretlerine bağlı Kürt ailelerin bölgeyi terk ettiğini 200’ye yakın evin boş kaldığını, Arapların o evlere yerleşmek istediğini ve sorunun bu yüzden çıktığını belirtti.
Zummar 140. madde ile belirlenen bölgeler arasında
Irak kanunlarına göre soruna neden olan bölge Irak anayasasının 140. Maddede “Tartışmalı Bölgeler” olarak tanımladığı Kürdistan dışındaki Kürt bölgeleri arasında yer alıyor.
Zummar Musul’un Telafer ilçesinin bir nahiyesi durumunda.
150 bin nüfusa sahip nahiyenin 80 köyü bulunuyor. Ve köylerde Kürtler ve Araplar yaşıyor.
Yaşanan demografik değişiklik nedeniyle 7 köy Rabia nahiyesine bağlandı.