İmam ve papazları buluşturan şenlik
Mardin (Rûdaw) - Mardin’in Bilali köyünde binlerce yıllık bir tarihe sahip ‘Bilali Şenliği’ 59 yıl aradan sonra yeniden kutlandı.
Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından organize edilen Bilali Şenliği, renkli görüntülere sahne oldu. Bilali köyünün misafirleri sadece Kürtler değildi. Süryani, Arap ve bölgede yaşayan diğer halkların temsilcileri de şenliğe renk kattı.
Mardin Kalesi eteklerinde 23 yıl önce boşaltılan Bilali köyü, bugün Bilali Şenliği kutlamarıyla binlerce kişiye ev sahipliği yaptı.
Bölgede yaşayan Kürt, Arap, Süryani binlerce kişi geleneksel kıyafetleri giyerek ‘bereket ve aşk günü’ olarak kutlanan Bilali Şenliği’nde bir araya geldi.
Bilali Şenliği ya da kadim ismiyle ‘Cehzeriye Şenliği’ yıllar öncesinden gelen eski bir geleneğin devamı.
Rudaw’a konuşan Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürü Alaaddin Aydın, uzun bir aradan sonra yeniden düzenlenen Bilali Şenliği hakkında şunları söyledi:
“Eskiden şenlik başladığında Bilali köyünün çevresinde tüm köylerden binlerce insan toplanırdı. Yemekler yapılır, şenlikler düzenlenir ve halaylar çekilirdi. Bilali Türbesi’ne gidilir, topluca dualar edilirdi. 50 yıldır bu gelenek yerine getirilmiyordu. Yeniden eski geleneklerimizi canlandırmayı hedefliyoruz.’’
‘Biz Süryaniler için Bilali çok önemli ve özel bir yer’
Bilali köyü kadim Deyrulzafaran Manastırı’na 5 dk uzaklıkta. Geleneksel Bilali Şenliği, Mardin coğrafyasında yaşayan farklı din ve etnik topluluklara sahip olan bölge halkınca ortak kutlanıyordu. Ancak en son 1958 yılında kutlanan şenlik ardından bir daha kutlama yapılmamış. Bu yıl yeniden düzenlene şenlik sayesinde imam ve papazlar aynı masada yeniden buluştu.
Şenliğin Süryaniler için önemine dikkat çeken Kırklar Kilisesi papazı Gabriel Akyüz, “Biz Süryaniler için Bilali çok önemli ve özel bir yer. Bilali köyü sakinlerine büyük bir saygı ve sevgi besleriz. İlişkilerimiz dostanedir. Bu coğrafyada hepimiz bir arada yaşıyoruz. Kaderimiz bir. Süryani topluluğu adına bugün bu şenlikte yer almaktan çok büyük bir mutluluk duyuyorum’’ dedi.
3 ayrı dilde türküler söylendi
Şenlikte 3 ayrı dilde türküler söylendi. Program üç ayrı dilde sunuldu. Yemekler dağıtıldı. Yıllardır köylerinden uzakta yaşayan Bilaliler, şenlik vesilesiyle köylerini yeniden görme imkanı buldular.
Aslen Bilali köyünden olan ve şenliğe katılan Avukat Rıdvan Gümüş şenliğin yeniden kutlanmaya başlamasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Biz bu köydeniz. Bu köy babamızdan, atamızdan bize yadigâr. Cehzere Şenliği, bizim Bilali köyüne has bir şenliktir. Kürtlere aittir. Gelenek ve göreneklerimize sahip çıkmalıyız. Yaşadığımız sevinç, dökdüğümüz ter ve emeğe değer’’ şeklinde konuştu.
Tarihçilere göre geleneksel Bilali Şenliği’nin tarihi 3 bin yıl öncesine dayanıyor. Ürünlerini toplayan çifçiler, bereketli bir yıl olması için şenlik düzenlerlerdi. Aşıkların katıldığı, küskünlerin barıştırıldğı şenlik, ayrıca toplumda kardeşlik, dayanışma ve dostluğu pekiştirmenin de vesilesi olurdu. Ancak bölgeye İslam’ın gelmesiyle birlikte, ilk Müslümanlardan Bilali Habeş’in mezarı olduğuna inalınan türbeninin bulunduğu tepenin çevresinde bulunan köyde eski gelenek dinsel bir özellik kazanarak, günümüze ulaşmayı başardı.