Kürdistan Bölgesi hükümeti, mali konularda yeni kararlar aldı

Erbil (Rûdaw) – Kürdistan Bölgesi hükümeti, mali krizle mücadele kapsamında hazırlanan planı onayladı. Planda gelirlerin arttırılması, giderlerin kısıtlanması ve reform paketine ilişkin kararlar var.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesur Barzani başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, mali durumu, ve hükümetin programında yer alan reform programını görüştü.  

Hükümetten yapılan açıklamaya göre, Reform Yüksek Kurulu tarafından hazırlanan reform yasasının tüm maddelerinin yerine getirilmesi gerektiğine vurgu yapılan toplantıda, tüm bakanlıklar memur haklarının korunması konusunda gerekli önlemleri almaları için görevlendirildi.  

Irak hükümeti ile görüşmelerde bulunmak üzere Bağdat’ta giden Başbakan Yardımcısı Kubad Talabani, görüşmeler hakkında, özellikle de petrol ve doğalgaz dosyası ile mali haklar konusunda Bakanlar kurulunu bilgilendirdi.

Bakanlar Kurulu, Irak hükümeti ile mali sorunların aşılması için görüşmelerin devam edilmesi kararını onadı.

Giderlerin kısıtlanması

Toplantıda mali konular hakkında alınan önemli kararların bazıları şöyle:

Kürdistan Bölgesi Başkablığı, Hükümet, Başlanlık Parlamento, Adalet Divanı, il beclisleri, belediyeler, askeri ve güvenlik kurumlarında çalışan üst düzey yöneticilerin ve bu statüde emekli olanların maaşlarında kısıtlamaya gidilmesi.

Valilik, kaymakamlık ve nahye idarelerinde özel statüde olan genel müdür ve üstü idari kurum müdürlerinin durumunun Maliye Bakanlığı tarafından 30 gün içerisinde gözden geçirilmesi ve Reform Yasası doğrultusunda durumlarının netleştirilmesi.  

Maliye Bakanlığınca ismi yalnızca biyometri sisteminde yer alanların maaşlarının ödenmesi, fiili hizmette yer almayanlara ödenen maaşların kesilmesi.

İlaç, tıbbi malzeme temini ile hastane, hapishane, huzurevleri, yetimhane, kadın sığınma evleri, il ve ilçelerdeki tamizlik hizmetleri ile su ve elektrik santralleri ile karayolları hizmetleri giderlerinin temel giderleri dışında diğer giderlerinin kısıtlanması.  

Şeffaflık ve rutinin azaltılması adında yeni online sisteminin uygulanması

Bakanlık ve valiliklerin üretim bütçesi ve giderlerinin askıya alınması.

Kürdistan Bölgesi hükümetine bağlı tüm bakanlık ve kurumların ödenekleri gözden geçirilmesi ve Bakanlar Kurulu ile Maliye ve Ekonomi Bakanlığı tarafından asgari düzeye indirilmesi.

Bakanlıkların kendi giderlerini doğrudan harcama yetkisinin dondurulması.

Petrol ve doğalgaz alanındaki hizmet giderlerinin yeniden gözden geçirilmesi.

Gelirlerin arttırılması

Sözleşmeli olarak özel sektör tarafından sınır kapılarında sunulan hizmetlerden sağlanan gelirlerin, kamu çıkarlarına hizmet edecek şekilde yeniden düzenlenmesi.

Resmi yasa ve tedbirlere uymayan gümrük ve vergi muafiyetlerinin kaldırılması.

Kamu hizmetine ve genel gelirlere zarar veren işlemlerin ortadan kaldırılması için sınır kapılarındaki denetimin arttırılması.  

Yerel petrol ve doğalgaz şirketleri ile güvenlik, komünikasyon, internet ve emlakçılık şirketlerinin yasalar çerçevesinde düzenli vergiye tabi tutulması.  

Bakanlıklara bağlı hizmet gelirlerini sözleşmeli olarak toplayan işletmelere dair mekanizmanın gözden geçirilmesi ve genel çıkarlar çerçevesinde düzenlenmesi.  

Rafine edilen ve ihraç edilen petrol ürünlerine vergi getirilmesi.

Tarım ve Su Kaynakları Bakanlığı’nın, ihlal edilen tarım arazilerini denetlemesi, sözleşmeli olarak kiralanan arazilerin ulusal mülk kabul edilmesi.

Üretim projesi kapsamında devredilen ancak herhangi bir üretim faaliyetine geçilmeyen arazilere dair sözleşmelerin iptal edilmesi.

Hükümet ve hükümet kurumlarına ait mal ve mülklerin ilgili bakanlıklar tarafından gelir kaynağı olarak kullanılması.

Tücari borçların  Maliye ve Ekonomi Bakanlığı tarafından Reform Yasası’nda öngörüldüğü şekilde toplatılması.

Özel sektöre bağlı elektrik hizmetleri, dağıtımı ve gelirlerinin hükümet denetiminde yapılması.  

Kürdistan Bölgesi’ndeki çiftçilere ait tahıl mahsüllerinin özel sektör tarafından alımı ve ticaretine ilişkin projenin onaylanması, tarım sekötrüne katkı sağlayacak bu faaliyetlerin hükümetin denetiminde yapılması.   

Vatandaşların hükümetten aldığı kredi faizlerinin (emlak, evlilik ve küçük borçlar) 15 Haziran 2020’ye kadar ödenmesi koşuluyla düşürülmesi.

Koronavirüsü salgını nedeniyle yaşanan zararların hafifletilmesi

Kürdistan Bölgesi hükümeti, koronavirüsü tedbirleri nedeniyle bu süreçte zarara uğrayan veya mağdur olan kişilerin mali yükünün hafifletilmesi konusunda da bir dizi karar adlı.

Buna göre, hükümete ait mülklerde ticaret, sanayi, tarım ve diğer sektörlerde hizmet veren işletmelerin kiraları, çalışmadıkları süre gözönünde bulundurularak alınmayacak.

Tedbirler süresinde hükümet kurumlarına ödemesi olan veya cezaları bulunanların, mali cezaları affedilecek. Ayrıca resmi kurumlar ve belediyelerin bu süre zarfındaki alacaklarının ertelenecek.

Bakanlar Kurulu ayrıca hükümet kurumlarında 11 Mayıs’ta resmi mesainin başlaması kararı aldı.

Toplantıda ayrıca, ademi merkeziyetçiliğin 9’uncu hükümet kabinesi programında yer aldığı gibi ayrım yapılmadan tüm kentlerde uygulanacağı belirtildi. Ademi merkeziyetçiliğin yasal sisteme, Kürdistan Bölgesi yönetimine, görev ve sorumlulukların dağılımı ile Kürdistan Bölgesi anasayasına göre Başbakanı’n denetiminde hayata geçirileceği vurgulandı.