Mele Bahtiyar: Kürdistan ve Rojava’nın geleceği konusunda karamsarım

Süleymaniye (Rûdaw) – KYB’li Mele Bahtiyar, “Biz şovenist, mezhepçi bir Arap zihniyeti ile Irak merkezi hükumetinin zihniyeti ile karşı karşıyayız. Eminim ki onlarla gelecekte ciddi sorunlar yaşayacağız” dedi.

Kürdistan Yurtseverler Birliği Yüksek Siyasi Meclisi üyesi Mele Bahtiyar, Süleymaniye’de 25-28 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilen 25’inci Uluslararası Gelawej Kültür ve Edebiyat Festivali’nin ardından Rûdaw TV’den Rojan Ebubekir’e konuştu.

Tecrübeli Kürt siyasetçi, Kürdistan Bölgesi’ndeki siyasi durum, KDP-KYB ilişkileri, Erbil ile Bağdat arasındaki sorunlar ve Kürdistan Bölgesi’ni ilgilendiren bölgesel meseleler hakkında kendisine yöneltilen soruları yanıtladı.

“Kürtler anlaşamazsa Kürdistan’ın geleceğini kötü görüyorum”

Kürdistan'daki genel durumu yorumlayan Mele Bahtiyar, Kürdistani güçleri yeni bir ortak program, strateji ya da yeni bir siyasi, ekonomik ve iktidar projesi üzerinde anlaşamazlarsa, Kürdistan’ın geleceğini kötü görüyorum” diye konuştu.

Mele Bahtiyar, bunun sebebini ise, şu ifadelerle dile getirdi:

“Irak seçimlerinin üzerinden yedi ay geçti, Kürtler tek gündem yerine dört gündemle Bağdat'a gittiler. KYB ayrı, KDP ayrı, Yeni Nesil ve İslamcılar da ayrı gündemle. Gerçekten ağlayalım mı, gülelim mi? Biz hala çevremizdekiler tarafından kabul edilmesi kolay olmayan bir milletiz. Bağdat'ta bize karşıtlık yapan ve anayasayı değiştirerek üzerimizdeki baskıyı arttırmak isteyen bir çevre var. Birkaç yıldır bütçemizi kesiyorlar, petrol ve gaz yasasını uygulamıyorlar. Peşmergenin silahlandırılmasına katkı yapmıyorlar. Tüm bunlar bizi gelecekte tehlikeli bir duruma sokmaz mı? 140’ıncı madde neden bugüne kadar uygulanmadı? Neden bütçe kararını uygulamıyorlar? Neden petrol ve gaz yasasına uymuyorlar? Bunlar, hasır altı ettikleri şeyleri fırsat bulduklarında yine karşımıza çıkarmak istediklerini gösteriyor. Kürt siyasi liderliği bunu çok iyi okumalı, bu bizi sarsmalı.”

“Irak’la gelecekte ciddi sorunlar yaşarız”

Önümüzdeki dönemde bu meselelerde derin sorunlar yaşanacağı öngörüsünde bulunan Mele Bahtiyar, “Biz şovenist, mezhepçi bir Arap zihniyeti ile Irak merkezi hükumetinin zihniyeti ile karşı karşıyayız. Eminim ki onlarla gelecekte ciddi sorunlar yaşayacağız” diye konuştu.

Irak hükumetinin Federal Yüksek Mahkemesi’nin Kürdistan Bölgesi’nin petrol ve gaz yasası konusundaki kararını eleştirdiğini hatırlatan Mele Bahtiyar, Irak Petrol Bakanı’nın kararın uygulanmaması karşılığında Kürdistan Bölgesi’ni bütçeyi kesmekle tehdit ettiğini hatırlattı.

Mele Bahtiyar, Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani’nin Kürt partiler arasındaki diyaloğu yeniden canlandırmak için başlattığı girişimin kendisini memnun ettiğini vurgulayarak, “Bu adımı atması benim için çok garip olmadı, çünkü onun politika anlayışı bu. Bu siyaseti izlemesi benim açımdan memnuniyet verici. Yeni Nesil dışında diğer taraflar da olumlu yaklaştı. Ancak yine de ortak bir uzlaşma olmaz ise bu çabalar beyhude olur” dedi.

Kürt partiler arasında çelişkilerin yoğunlaştığı dönemde İran’ın Kürdistan Bölgesi’ne yönelik füze saldırıları ve Türkiye’nin de sınır bölgelerinde PKK’ye karşı askeri operasyonlarını arttırması konusunda bir paralellik olup olmadığı şeklindeki soruya karşılık, “Sebep şu ki sorunlarımızın hiç birine köklü çözüm bulunamamıştır. Ne Bağdat’ta, ne de Kürdistan’da. Sorunları kökünden çözmez ve sadece yamalarsanız, muhakkak bir yerden patlak verir” değerlendirmesinde bulundu.

 “ENKS ile PYD bir anlaşmaya varmalı”

Mele Bahtiyar, Rojava’daki duruma ilişkin bir soruyu ise, şöyle yanıtladı:

“Rojava’nın kaderi, Suriye'deki sorunların çözümüne bağlıdır. Bunun için başka bir imkan göremiyorum ve başka hiçbir devletten ne özel ne de resmi olarak bir garanti verdiğini duymadım. Cenevre’deki görüşmelere her şekilde katılmak en iyisi. Ama 1920-1921 Paris Barış Konferansı’nda olduğu gibi değil. O konferansa (Paris Barış Konferansı'na) Kürt temsilciler gitti ama Kürdistan'ın hiçbir yerinde, özellikle Güneyde, ne bir aşiret ne de Kürt hükümdarlar bir mektup yazıp ‘bu bizim temsilcimiz’ demedi. Temsilci kongrede konuştuğunda İngiliz temsilcisi ona, ‘bunlar senin şahsi görüşlerin, Kürt liderlerin değil’ dedi. Artık Rojava’da ENKS ile PYD arasında bir anlaşmaya varılmalı. Kürtlerin buna ihtiyacı var. Ortak bir metin ile Kürtlerin haklarını talep etmek için Cenevre’nin kapısını çalmalıdırlar. Birleşmiş Milletler'e, Güvenlik Konseyi'ne, devletlere ve partilere gitmelidirler. ABD şimdi Rojava’da ama ENKS ve PYD birbirinden nefret ediyor. Peki ey Rojava Kürtleri, siz bu haldeyseniz ABD sizin için ne yapabilir ki? ENKS ve PYD’nin üzerinde uzlaşacağı iki nokta dahi yok mu? Kürtlerin hangi hakkı olursa olsun bir kaçının üzerinde anlaşsınlar. Onlar anlaşmazsa eğer ben Rojava’nın da geleceğini konusunda karamsarım.”

KYB içerisindeki durumlar hakkında da değerlendirmelerde bulunan Mele Bahtiyar, partinin gerçekten bir “reform ve yenilenmeye” ihtiyacı olduğunu belirterek, “Kürdistan vatandaşlarının siyasi, ekonomik ve sosyal sorunlarına cevap veremezlerse, KYB'nin kendi içindeki sorunlarına cevap vermezlerse sizi temin ederim ki bir aya kalmaz yine eleştirilerin hedefi olurlar” dedi.

Mele Bahtiyar, daha önce zehirlendiği yönünde yaptığı açıklamanın hatırlatılması üzerine, “Olayı soruşturmak KYB Politbürusunun Bafıl Talabani yoldaşın ahlaki ve siyasi sorumluluğudur. Ben onlara mektubumu gönderdim. Yüzde 99 değil, yüzde 200 zehirlendim. Bunu Alman, İngiliz uzmanların da onayladığı belgeleri ile gösterdim. Fakat bunu yapanlar hakkında neden icraat yapılmadığını hala bilemiyorum” dedi.